Volkskrant - Universiteit Leiden

DE VOLKSKRANT
WOENSDAG 21 MEI 2014
11
Ten eerste
Brief aan Saoedi’s
tegen boycot wekt
wrevel moslims
Reportage Alumni pal voor traditie
Van onze verslaggeefster
Janny Groen
amsterdam Enkele MarokkaansNederlandse organisaties hebben
Saoedi-Arabië ‘met klem’ verzocht
af te zien van een handelsboycot
tegen Nederland. Tegen dit initiatief wordt in kringen van moslims
fel geageerd.
Onder anderen Beatrix en Mandela zetten hun naam in Leiden op de muur.
Foto’s Klaas Jan van der Weij
Zweetkamertje lijkt
voor verval behoed
Duizenden Leidse studenten zetten er na hun doctoraal
een handtekening. Maar het ‘zweetkamertje’ is dringend
aan herstel toe. Alumni springen in de bres – als crowd.
Van onze verslaggever
Nina Schuyfel
leiden ‘Zo, die staat.’ Patrick Bek doet
een stapje achteruit. Hij kijkt naar zijn
handtekening, onder het trotse toezicht van zijn ouders en vriendin. ‘Toch
mooi, zo’n stukje traditie.’
Het is een bijzondere dag voor de
26-jarige student geschiedenis. Een
paar minuten geleden stond hij zijn
scriptie nog te verdedigen, nu staat hij
hier, in het historische ‘zweetkamertje’
van de Universiteit Leiden. Geheel volgens oud gebruik heeft hij tussen de
duizenden handtekeningen op de muren zijn naam vereeuwigd.
Vele studenten zijn hem voorgegaan, maar het is de vraag hoe lang dit
nog kan. Lilian Visscher, hoofd alumnirelaties van de Universiteit Leiden,
maakt zich zorgen over het zweetkamertje. De tijd heeft zijn sporen achtergelaten op de muren; er zitten scheuren in, de kalklaag laat hier en daar los.
‘Luister maar’, zegt Visscher, terwijl ze
tegen een van de wanden tikt, ‘het
klinkt hol.’
Het zweetkamertje is in Leiden een
begrip. De ruimte dankt zijn naam aan
de 18de eeuw, toen studenten op deze
12 vierkante meter nerveus zaten te
wachten voor hun doctoraalexamen.
Later is het traditionele moment verplaatst naar ná de buluitreiking. Nog
steeds komen pas afgestudeerden dagelijks zoeken naar een plekje op de
muur om hun krabbel te zetten.
Patrick Bek zet zijn handtekening
bij die van vele duizenden anderen.
Om te zorgen dat de eeuwenoude
handtekeningen bewaard blijven,
moet de ruimte worden gerestaureerd.
Het statige universiteitsgebouw aan
het Rapenburg is onlangs nog voor
miljoenen euro’s verbouwd. Het zweetkamertje werd overgeslagen. ‘De universiteit krijgt geld van de overheid
voor onderwijs en onderzoek’, legt Visscher uit. ‘De traditie van het zweetkamertje valt daar niet onder, dus moesten we op zoek naar andere financieringsmogelijkheden.’
Wat doe je dan, anno 2014? Wat iedereen doet: je begint een crowdfundingsactie. Visscher stuurde vorige
week een noodbericht aan alle alumni
van de Universiteit Leiden. Even leek
het erop dat het benodigde bedrag van
16 duizend euro al na een paar dagen
binnen was, maar dat bleek niet helemaal juist. Een van de donateurs had
per ongeluk 5.000 euro gestort in
plaats van de bedoelde 50.
Toch lijkt het een kwestie van dagen
voordat de restaurateur aan het werk
kan. Oud-studenten schieten massaal
te hulp om hun geliefde traditie in
stand te houden. Zoals vaker het geval
is bij crowdfunding, gaat de gulle gift
gepaard met een sentimentele betrokkenheid bij het project. ‘Leiden zonder
zweetkamertje is als haring zonder wittebrood: het kan best, maar het is het
net niet’, schrijft een van de donateurs
op de website van de universiteit.
Dat vinden ook Joris Mansour (20)
en Folkert de Vries (22), die schuin tegenover de universiteit voor hun studentenhuis in de zon zitten. De twee
studeren nog (rechten en bedrijfskunde), maar zijn zeker van plan om
hun naam te noteren als ze zijn afgestudeerd. ‘Al onze huisgenoten doen
dat’, zegt Mansour. De traditie moet
blijven, vindt hij. ‘Superzonde als dat
er niet meer is.’
De studenten bevinden zich bovendien in goed gezelschap: prinses Beatrix en koning Willem-Alexander hebben destijds in het zweetkamertje hun
krabbel gezet, evenals Alexander Pechtold en Erik ‘Soldaat van Oranje’ Hazelhoff Roelfzema. Nelson Mandela en
Winston Churchill, die aan de universiteit een eredoctoraat ontvingen, zijn
er eveneens vereeuwigd. De universiteit plaatste over deze krabbels een glazen plaatje. Visscher: ‘Wat er ook met
het zweetkamertje gebeurt, de grote
namen zijn in ieder geval veilig.’
In een maandag verstuurde brief aan
de Saoedische ambassadeur Abdullah
Abdulaziz Alshaghrood stellen de organisaties dat een boycot hen evenzeer
treft: ‘Nederlandse belangen zijn onze
belangen.’ Als de economie schade oploopt, zijn ook moslims daar de dupe
van. Bovendien voeren ze zelf al actie
tegen de ‘islamracist’ Wilders.
Het Contactorgaan Moslims en
Overheid (CMO) had gistermiddag in
een persoonlijk gesprek met de ambassadeur eenzelfde boodschap willen
overbrengen. Maar de afspraak werd
op het laatste nippertje, zonder opgaaf
van reden, door de Saoedische ambassade afgezegd.
De initiatiefnemers benadrukken
dat zij de Saoedische afschuw delen
over het haatzaaien door de PVV-leider.
Die liet vorig jaar stickers drukken van
de Saoedische vlag met in het Arabisch
de tekst: ‘De islam is een leugen. Mohammed een boef. De koran is gif.’
Ze verzekeren dat Nederlandse moslims alle democratische middelen uit
de kast halen, zoals aangiften en een
klacht bij het VN-Comité voor Mensenrechten, om ‘de ziekelijke opvattingen’
van de PVV te bestrijden. Deze dempende diplomatie vanuit Nederlandse
moslimhoek doet sterk denken aan de
acties die in maart 2008 rond de lancering van Wilders’ anti-islamfilm Fitna
op touw werden gezet. De emoties over
Fitna liepen hoog op in de Arabische
wereld. Ook toen dreigde een boycot.
Nederlandse moslimorganisaties
stuurden destijds brieven aan invloedrijke moslimgeleerden, aan koepelorganisaties en islamitische media. Niet
iedereen in hun achterban kon die diplomatie waarderen. Vooral funda-
Advertentie
mentalistische moslims reageerden
furieus op de acties. Zij zagen die als
verraad van de islam en een vergoelijking van blasfemie.
Nu is het verzet, ook uit gematigde
moslimhoek, veel groter.
De initiatiefnemers worden op sociale media weggezet als ‘slijmjurken’,
‘subsidiemoslims’ en ‘zwakkelingen’
die last hebben het Stockholmsyndroom. In de tijd van Fitna gunden velen Nederland het voordeel van de twijfel. Nu ze ervaren dat Wilders toch niet
wordt aangepakt – hij blijft hoog scoren in de peilingen – is hun geduld op
en groeit het anti-Nederlands sentiment. De boycot schaadt ‘onze’ economie? ‘Ammehoela, ik heb geen baan,
krijg geen stageplaats.’
CMO-woordvoerder Yassin Elforkani
hoort die kritiek ook. Hij begrijpt de
Idee dat Wilders alles
maar kan doen voedt
het anti-Nederlands
sentiment
emoties, zegt hij. ‘Het is niet niks als
een vlag van een moslimland wordt besmeurd. Er is in Nederland zeker discriminatie en islamofobie, maar die moet
je op een andere manier bestrijden.’
Elforkani had een afspraak gemaakt
met de Saoedische ambassadeur om
uit te leggen wat er gaande is in Nederland. Dat de PVV maar één partij is, de
meerderheid niet achter hem staat en
dat werkgeversorganisaties Wilders’
opvattingen verwerpen. Dat een boycotactie averechts, want polariserend
kan werken. Nu al wordt met hoon getwitterd over ‘mensenrechtenschender’ Saudi-Arabië, dat vreemdgaan
straft met zweepslagen en de grootste
sponsor is van terreur op aarde.
Elforkani: ‘Je moet het belang van
Nederland afwegen tegen de emoties
van moslims. Het Nederlands belang is
groter.’

Download Report