Dubbele Diagnose:

FOD
FOD VOLKSGEZONDHEID,
VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID
VEILIGHEID VAN
VAN DE
DE VOEDSELKETEN
VOEDSELKETEN EN
EN LEEFMILIEU
LEEFMILIEU
1
1
Dubbele Diagnose:
Mentale handicap en
Psychische problematiek
Paul De Bock
Adviseur-generaal
FOD Volksgezondheid
Dienst Psychosociale Gezondheidszorg
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Een nieuw concept voor de organisatie van de geestelijke
gezondheidszorg : Zorgcircuits en –netwerken
Bestaande pilootprojecten
• Dubbele diagnose: verstandelijke beperking + geestesziekte met gedragsstoornis
• Intensieve behandeling van sterk gedragsgestoorde en/of agressieve jongeren
Nieuwe initiatieven
• Hervorming van Kinder- en Jeugdpsychiatrie
• Problematiek van de ten laste name van minderjarigen met een mentale handicap en
een psychisch probleem, die afhangen van de Bijzondere jeugdzorg.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Een nieuw concept voor de organisatie
van de geestelijke gezondheidszorg :
Zorgcircuits en –netwerken
• Gestuurd door de IMC Volksgezondheid (26 april
2010)
• Alle nieuwe initiatieven passen in dit kader
• Artikel 107 van de ziekenhuiswet
• Bijkomende financiering via ziekenhuisbudget (B4)
• 19 proefprojecten opgestart,
• bedienen 2/3 van het grondgebied.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Vertrekpunt :
Op internationaal vlak, stellen we vast dat daar
• waar de geestelijke gezondheidszorg op
vermaatschappelijking gericht is, de resultaten meer
bevredigend zijn.
• Opname moet voorkomen worden, indien toch nodig,
dient de verblijfsduur in de instellingen zo kort mogelijk
te zijn.
• De continuïteit in de opvolging van de patiënt moet
verzekerd worden
• De plaats van de gebruiker en zijn familie staat centraal
• Zorgoverleg, zorg op maat.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Netwerkmodel
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Pilootproject “Dubbele diagnose verstandelijke
beperking en geestesziekte met gedragsstoornis
Volwassenen (vanaf 01.07.2009) :
1. CHP St Bernard - Manage.
2. CUP La Clairière - Bertrix.
3. PC Dr Guislain - Gent.
4. UPC Sint-Kamillus - Bierbeek.
5. CH Jean Titeca - Bruxelles Kinderen en Jongeren (vanaf 01.12.2012) :
6. CHP St Bernard – Manage.
7. HUDERF – Bruxelles.
8. MC Sint-Jozef – Bilzen.
‘Suivi individualisé des soins psychiatriques pour enfants et jeunes en
Communauté germanophone’.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Algemene doelstelling
De algemene doelstelling van dit proefproject bestaat erin een Mobiele
Interventiecel (MIC) op te richten die gespecialiseerde zorg aanbiedt,
voor personen met een verstandelijke beperking én een geestesziekte
met (risico op) een (ernstige) gedragsstoornis.
Deze MIC zal als algemeen doel hebben het laten verdwijnen (of laten
verminderen) van de (ernstige) gedragsstoornis.
De MIC zal samengesteld zijn uit 1,666 VTE’s die als volgt verdeeld
worden :

1,5 VTE master (psycholoog of ortho-agoog) en/of bachelor
(psychiatrisch verpleegkundige of andere) ;

0,166 VTE (4 uur/week) toezicht door een kinderpsychiater.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Doelgerichtheden van het proefproject :
• De levenskwaliteit van de personen met een
verstandelijke beperking verbeteren ;
• De stigmatisering van deze mensen tegengaan door
ziekenhuisopnames te vermijden (of te beperken),
affectieve breuken vermijden, een vertrouwenwekkend
kader behouden, het verlies van pedagogische
vaardigheden vermijden ;
• De beroepsbeoefenaars en gezinnen ondersteunen in hun
begeleiding van personen met een verstandelijke
beperking ;
• Een aangepaste en kwaliteitsvolle aanpak binnen het
levenskader van de verstandelijk beperkte persoon
mogelijk maken en bevorderen.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Concrete taken van het MIC-team :
•
•
•
•
•
•
•
Medisch-psychiatrische handelingen
Psycho-educatie en vaardigheidstraining
Onderhoud/counseling
Informatie verzamelen/observaties
Diagnostiek
Aanreiken van therapeutische richtlijnen
Evaluatie van de effectiviteit van de
interventies
• Psychotherapie
• Overleg met het netwerk
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Intensieve behandeling van sterk
gedragsgestoorde en/of agressieve jongeren
Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain te Gent (Fioretti)
8 K-bedden : 16 VTE bestaande uit 0,50 VTE kinderpsychiater, 3 VTE
universitaire medewerkers en 12,50 VTE A1-medewerkers.
een mobiel outreachingsteam, bestaande uit tenminste 0,25 VTE
kinderpsychiater, tenminste 1 VTE met masterdiploma en
therapeutische scholing en tenminste 1 VTE psychiatrische
verpleegkundige.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
inclusiecriteria :
•
•
patiënten vanaf 6 tot en met 18 jaar
én met een verstandelijke handicap;
sterk gedragsgestoorde en/of agressieve
(auto-agressief en/of hetero-agressief) patiënten.
exclusiecriteria :
• patiënten die een misdrijf gepleegd hebben in afwezigheid van
een specifieke pathologische handicap;
• toxicomane patiënten zonder duidelijke problemen
van agressiviteit.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Residentiële zorg gedurende maximaal 6 maanden.
Mits voldoende motivering kan de behandelingsduur verlengd
worden met 6 maanden.
Het mobiel team werkt samen met partners van de eerste lijn.
De doelstelling van het mobiele team is het vermijden van een
opname of een heropname in de eenheid voor intensieve
behandeling. Deze zorgopdracht omvat o.a. crisisevaluaties en
crisisinterventies.
Het mobiele team komt bij de jongeren thuis of in het
gezinsvervangend milieu en biedt daar (een) behandeling(en) aan.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Hervorming van Kinder- en Jeugdpsychiatrie :
Gemeenschappelijke verklaring IMC Volksgezondheid
• (10 december 2012)
• Praktische uitwerking van de relevante concepten voor het
• GGZ-beleid voor kinderen en jongeren, gebaseerd op de
publicaties van het Federaal Kenniscentrum voor de
Gezondheidszorg (KCE),
• de Hoge Gezondheidsraad (HGR) en de
• Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen (NRZV).
• Uitwerking van een gids en praktische beleidsscenario’s,
m.a.w. concreet te implementeren maatregelen, voorzien van
een timing, een begrotingsvoorstel met
financieringstechnieken, en gedetailleerde voorstellen tot
wijziging van elke relevante regelgeving
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
Problematiek van de ten laste name van minderjarigen met een
mentale handicap en een psychisch probleem, die afhangen van
de Bijzondere jeugdzorg :
• IMC Volksgezondheid (30 september 2013)
• De behoefte aan overleg omtrent deze specifieke
problematiek wordt erkend.
• Opdracht om een thematieke vergadering te organiseren
• van de werkgroep die hervorming K&J voorbereidt, met
vertegenwoordigers van de betrokken sectoren en de
verschillende bevoegde ministers waarin de verdere
werkwijze zal worden bepaald.
Senaat, 11 december 2013
Dubbele Diagnose: Mentale handicap en psychische problematiek