VMC-TrendNieuwsbrief juni 2014 - VMC Beleids

VMC TRENDNIEUWSBRIEF MOBILITEIT JUNI 2014
De VMC TrendNieuwsbrief Mobiliteit bevat recente berichten over trends en is relevant
voor (politieke) bestuurders, beleidsmakers en beslissers op het gebied van verkeer, mobiliteit en automotive.
Onze DESTEP-databank met trends geeft je de mogelijkheid meer inzicht te krijgen in onderbouwingen van trends. Je kunt grasduinen in de onderwerpen van jouw belangstelling.
De VMC Nieuwsbrief van deze maand bevat berichten over de onderstreepte trends (hyperlinks).
Ik wens je veel leesplezier.
Max van Kelegom
Trendwatcher Mobiliteit en Strategisch adviseur
Juni 2014
Wil je je afmelden voor de verzending van de TrendNieuwsbrief of wil je reageren?
Stuur dan een e-mail naar [email protected]
DESTEP-DATABANK
KORTE TERMIJN
LANGE TERMIJN
Demografie
Ouderen mobieler
Toename gebruik e-bike
Toename verkeersslachtoffers
Veranderende samenstelling huishoudens
Kleinere huishoudens
Andere mobiliteitspatronen
Vergrijzing leidt tot andere mobiliteit
Economie
Van bezit naar gebruik
Groei deel-/leenauto
Groei verkoop via internet
Toename bezorgverkeer
Meer centrale afhaalpunten
Big Data het nieuwe goud
Betalen naar gebruik
Flexibilisering arbeidstijden
Ander gebruik voorzieningen
Verschuiving economische patronen
Sociaalcultureel
Toename ‘ik-cultuur’
Minder verdraagzaamheid
Meer vraag om maatwerk
Burger zoekt ontzorging
Intensivering (steeds drukker)
Jongeren hebben andere leefwijze
Ander mobiliteitspatroon
Van vast naar flexibel
Meer lokaal en dichtbij
Technologie
Big Data nieuwe informatiebron
Toepassing nieuwe technologie
Slimmere mobiliteit
Slimmere vervoermiddelen
Zelfrijdende auto gemeengoed
Veiliger verkeer
Ecologie-ruimte Gezondheid voorop
Maatschappelijke kosten ondergewaardeerd
Toename duurzame vervoermiddelen
Schaalvergroting van voorzieningen
Politiek
Decentralisatie rijkstaken
Minder vertrouwen in politiek
Meer burgerinitiatief
Platteland vergrijst
Krimpgebieden
Trek naar de stad (verstedelijking)
Ander mobiliteitspatroon
Verkeersveiligheid steeds meer uit zicht
Verkeersveiligheid moet goedkoop
Maatschappelijke kosten ondergewaardeerd
Gezondheid legt het af tegen economie
Verhoging maximum snelheid
Maatschappelijke kosten ondergewaardeerd
Demografie
Toename gebruik e-bike
Populariteit E-bike onder jongeren groeit
Nog altijd zijn veel consumenten van mening dat elektrische fietsen met name voor ouderen zijn
bedoeld. Dit strookt ook met de publicatie ‘Feiten over de elektrische fiets’ van het Fietsberaad
(2013). De trend is echter aan het veranderen. De e-biker wordt jonger en meer mannen kopen een
e-fiets. Mensen onder de 45 jaar, de toekomstige generatie e-bikers, kan zich echter nog niet vinden
in het huidige aanbod en wacht op e-bikes die qua imago beter bij hen past.
terug
Toename verkeersslachtoffers
Stijging ongevallen oudere voetgangers en fietsers
Ongevallen met ouderen in de openbare ruimte gebeuren vooral met fietsen en lopen, niet bij autorijden, zo blijkt uit het onlangs gepubliceerde onderzoek ‘Verplaatsingsongevallen bij ouderen’ van
VeiligheidNL. Met name het aantal oudere fietsers dat in het ziekenhuis behandeld moet worden na
een ongeval stijgt sterk. Om het aantal ongevallen terug te dringen, roept VeiligheidNL gemeenten
op om meer aandacht te hebben voor verbetering van de infrastructuur voor fietsers en voetgangers.
terug
Veranderende samenstelling huishoudens
Amsterdamse gezinnen blijven langer in stad wonen door de crisis
De gebruikelijke doorstroom van Amsterdammers naar Almere, Purmerend, Haarlemmermeer en
Zaanstad is aanzienlijk verminderd als gevolg van de economische crisis. Dat meldt de stadsregio
Amsterdam in een rapport over de verhuizingen en woonwensen.
terug
Andere mobiliteitspatronen
Gezinsvorming en automobiliteit
Ruimtelijk beleid kan niet zonder demografie. Vanuit het perspectief dat er steeds minder gezinnen
te vinden zijn onder twintigers en dertigers, is het niet meer dan logisch dat de automobiliteit onder
deze leeftijdsgroepen is afgenomen en is toegenomen onder veertigers en vijftigers. Uitstel van het
gebruik en het bezit van auto’s heeft echter andere gevolgen dan bijvoorbeeld het afzien van gebruik
en bezit van auto’s. Dat laatste is veel ingrijpender voor toekomstige ontwikkelingen in automobiliteit, stelt Dorien Manting in haar oratie ‘Ruimtelijk beleid kan niet zonder demografische analyse’.
terug
Economie
Van bezit naar gebruik
Deeleconomie is hip en booming
Door de economische crisis hebben mensen minder te besteden en door de toegenomen aandacht
voor het milieu zijn mensen meer maatschappelijk en sociaal betrokken. De deeleconomie heeft mede hierdoor voet aan de grond gekregen. Bezit wordt minder belangrijk; delen is het nieuwe hebben.
terug
Groei deel-/leenauto
Steeds minder Utrechters hebben een auto
Het autobezit van de Utrechters daalt gestaag. Had in 2008 nog 76 procent van de Utrechters een of
meer auto's, in 2010 was dat 72 procent en inmiddels heeft nog slechts 65 procent van de Utrechters
een auto voor de deur staan. Dat blijkt uit de onlangs verschenen ‘Utrecht Monitor’.
terug
Groei verkoop via internet
Niet parkeerruimte, maar winkelaanbod speelt winkeliers parten
Het aantal parkeerplaatsen of de hoogte van het parkeergeld heeft niet of nauwelijks invloed op de
omzet van winkeliers. Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Onderzoeker Giuliano Mingardo spreekt van een 'hardnekkig Hollands misverstand'. "Gemeenten hebben de neiging om mee te gaan in de wens van winkeliers voor meer, goedkoop en dichtbij
parkeren, maar het slaat eigenlijk nergens op", zegt Mingardo.
'Parkeerruimte wel degelijk factor van belang'
Het is te kort door de bocht om te stellen dat parkeergelegenheid nauwelijks invloed heeft op de
omzet van retailers. Dat zegt een woordvoerder van brancheorganisatie INretail in reactie op bovengenoemd onderzoek van Erasmus Universiteit Rotterdam.
‘Veel groeipotentieel voor online boodschappenmarkt’
Uit een onderzoek van Blauw Research blijkt dat de Nederlandse markt voor online boodschappen de
potentie heeft om tussen de 20 en 30 procent van de bevolking te bedienen. Momenteel doet 11
procent van de Nederlanders online boodschappen. Volgens Blauw Research kan met meer dagelijkse leveringen deze groei gerealiseerd worden.
terug
Toename bezorgverkeer
PostNL begint same day deliveries
Online bestellen en het pakketje binnen een uur thuisbezorgd krijgen. Dat is wat PostNL binnenkort
op de Nederlandse markt introduceert. Het is een primeur voor de Nederlandse markt voor webwinkels om met zulke korte levertijden te werken.
'Logistieke samenwerking nodig voor supply chain'
Er zijn retailers die naast hun distributiecentra voor fysieke winkels een apart distributiecentrum
hebben voor hun online orders. Retailers moeten op logistiek gebied de handen ineen slaan voor een
efficiënte bezorgketen. Daarvoor pleit senior vice president Gert Schut van Capgemini Consulting.
terug
Meer centrale afhaalpunten
PostNL aast op drieduizend pakketpunten
PostNL wil zijn netwerk van driehonderd pakketpunten uitbouwen tot drieduizend. De uitbreiding
begint volgens een woordvoerder van de logistieke partij zodra de Postwet is gewijzigd. PostNL wil
vanaf 2015 als bezuiniging onder meer een groot deel van zijn 18.500 brievenbussen verwijderen.
terug
Big data is het nieuwe goud
Apps en Open Data: veel heb je er (nog) niet aan
Verslag van de Open Data FWD Challenge door Ron Hendriks, redacteur van Verkeersnet. De prijsvraag was georganiseerd door de Waag Society op verzoek van de vier grote steden als een soort
ijkpunt voor wat je met Open Data kunt. Hendriks is van mening dat we niet veel moeten verwachten
van de mogelijkheden. Het vrijgeven van data leidt niet automatisch tot betere resultaten.
Kansen op de markt van individueel reisadvies
Slimmer omgaan met informatie uit sensoren loont. Dat is de uitkomst van het innovatieproject Sensor City Mobility. Van 2010 tot 2014 was ‘sensor city’ Assen een living lab voor dit project dat een
innovatieslag in reisinformatie- en verkeersmanagementdiensten beoogde. Het project is afgerond
met een experiment waarin ruim 150 reizigers nieuwe diensten testten door inzet van sensortechnologie in de auto en op de smartphone.
terug
Betalen naar gebruik
Nieuwe ‘fairverzekering’ geeft premie terug bij goed gedrag
Wederom een nieuwe autoverzekering op de markt die premie terugbetaalt als er meetbaar veiliger
wordt gereden. Het is de ‘fairzekering’ van Chipin. Begin 2014 kwam Whoosz! op de markt.
terug
Flexibilisering arbeidstijden
Flexarbeid groeit naar 30% in 2020
Ruim een derde van de onderzochte bedrijven geeft aan dat ze groei van flexibele contracten voorziet in de komende jaren. Zo’n 25 procent geeft aan te verwachten dat het vaste contract afneemt.
DTZ: ruimtegebruik per werknemer neemt 30 procent af
Het staat onomstotelijk vast dat het aanbod van leegstaande kantoorruimte zal toenemen door het
veranderende ruimtegebruik. Per werknemer daalt het ruimtegebruik met circa 30 procent.
Klant mijdt koopavond
De traditionele koopavond in onze binnensteden kampt met sterk dalende belangstelling. In de afgelopen drie jaar is het aantal bezoekers fors gedaald, gemiddeld met dertig procent, berekende bureau CityTraffic op basis van passantenaantallen in binnensteden.
terug
Ander gebruik voorzieningen
Andere efficiënte manier van parkeren
Autoparkeren, in de vorm van een huis, parkeerplaats voor de deur en parkeerruimte voor visite, is
niet meer van deze tijd. “We gaan steeds meer toe naar andere efficiënte manieren van parkeren”,
stelt Ineke Spapé, directeur bij SOAB en docent aan de NHTV. “Wonen, mobiliteit, parkeren en omgeving vormen een integraal geheel dat ook zo benaderd moet worden.” Dat levert meer ruimte op
voor groen, lagere woonlasten en is duurzaam.
terug
Verschuiving economische patronen
We vliegen liever via Eindhoven dan Schiphol
Reizigers kiezen steeds vaker voor gemakkelijk te bereiken regionale luchthavens. Eindhoven Airport
groeide flink: van 1,7 miljoen passagiers in 2009 naar bijna 3,4 miljoen in 2013. Daarmee is Eindhoven Airport in Zuidoost-Nederland de tweede economie van Nederland. De verwachting is dat de
luchthaven in 2020 43.000 vluchten en 5,5 miljoen passagiers afhandelt.
terug
Sociaal-cultureel
Toename ‘Ik-cultuur’
Onderzoek Shell over jong versus oud in het verkeer
Uit een onderzoek van oliemaatschappij Shell naar het rijgedrag van jonge en oudere automobilisten
blijkt dat 18% van de jongeren berichten verstuurt tijdens het rijden. TeamAlert speelt hierop in met
het project @TheWheel. Dit is een project waarbij jongeren de belofte doen om minimaal zeven dagen geen mobiel te gebruiken tijdens het rijden. Van de 100 deelnemers hield 75% zich aan de belofte om geen gebruik te maken van hun mobiele telefoon achter het stuur.
Meer Nederlanders in beroep tegen verkeersboete
Nederlanders betalen hun boetes niet meer en komen dus vaker voor de rechter te staan. In 2013
verschenen 200.000 mensen bij de rechtbank, een verdubbeling ten opzichte van 2012. Dat blijkt uit
het jaarverslag van de Raad voor de Rechtspraak. Deze toename is deels een gevolg van betalingsproblemen, anderzijds willen burgers steeds vaker het oordeel van de rechter of een boete wel gelegitimeerd is.
Chaos van fietsen ondanks 220 miljoen euro investering
Het lukt de overheid niet het enorme tekort aan fietsenrekken en -stallingen bij de stations op te
lossen. Sterker nog, het loopt de komende jaar alleen maar op, mogelijk tot 60.000 plekken.
terug
Ander mobiliteitspatroon jongeren
Niet autoloos, maar auto later
Het mobiliteitsgedrag van Nederlandse jongvolwassenen (18-30 jaar) is veranderd. Ze gebruiken de
auto minder vaak en richten zich meer op de fiets en het openbaar vervoer. Naarmate ze ouder worden neemt hun automobiliteit echter weer toe. Verklaringen voor dit veranderde mobiliteitsgedrag
kunnen onder meer gevonden worden in gewijzigde maatschappelijke omstandigheden en veranderingen in de woonomgeving. Van een fundamenteel andere houding ten aanzien van de auto is echter geen sprake. Dat stelt het KiM in het onderzoek ‘Niet autoloos, maar auto later’, dat is uitgevoerd
voor het ministerie van Infrastructuur en Milieu.
Fiets verdringt auto in grote Duitse steden
De fiets is in Duitsland bezig aan een gestage opmars, en dan vooral in de grote steden. Vooral jongeren laten de auto staan. Tablets en mobieltjes zijn de nieuwe statussymbolen bij die groep.
Trend: jongeren willen geen auto meer
Hoge kosten, slechte parkeermogelijkheden en de vele files hebben de auto impopulair gemaakt
onder jongeren. Daarover schreef de Belgische journalist Luc Vanheerentals een boek. ‘Leven zonder
auto’ dat verscheen in mei 2014.
terug
Technologie
Slimmere mobiliteit
Utrecht gebruikt slimme stoplichttechniek voor verbetering doorstroming
Door gebruik te maken van slimme stoplichten die zelf inschatten wanneer ze van kleur moeten verspringen, wordt de doorstroming in Utrecht flink verbeterd en zal een aantal wegen beter bereikbaar
zijn. Vooral in de spits is er grote drukte rondom Utrecht, die de provincie hiermee wil aanpakken.
terug
Slimmere vervoermiddelen
Apps in auto binnen 5 jaar mainstream
Een slimme auto waarin de boordcomputer via apps zal worden bediend is over 5 jaar vanzelfsprekend. Bovendien zal deze markt dan per jaar zo’n 15 miljard euro per jaar genereren. Dat verwacht
het Amerikaanse onderzoeksbureau Juniper Research.
terug
Zelfrijdende auto gemeengoed
Topman Renault-Nissan: ‘Vooral wetgeving zelfrijdende auto’s probleem’
Volgens Renault-Nissan ceo Carlos Ghosn vormt niet de technologie het probleem waarom het nog
jaren duurt voordat zelfstandig rijdende auto’s op de weg verschijnen. “Het probleem is de wetgeving eromheen”, aldus de topman. Volgens Ghosn verschijnen de eerste zelfrijdende auto’s in 2018
op de weg. Maar dat zijn hoofdzakelijk auto’s die deel uitmaken van grootschalige testprogramma’s.
Eerder zelfrijdende auto op Europese wegen
De zelfrijdende auto verschijnt eerder op de Europese straten dan aanvankelijk verwacht als gevolg
van een amendement in de Conventie van Wenen, op initiatief van Europese landen. Dit meldt persbureau Reuters.
TNO: vrachtwagens zonder chauffeur zijn de toekomst
Over vijf jaar moet het de normaalste zaak van de wereld gaan worden: vrachtwagens op de snelweg
zonder actieve chauffeur. Op de belangrijkste corridors in ons land rijden dan ‘treintjes’ van twee
trucks vlak achter elkaar, waarbij de achterste niet actief bemand is. De voordelen zijn, volgens TNO,
groot: minder brandstof, minder CO2-uitstoot en een besparing op personele kosten. TNO gaat in
praktijkproeven laten zien dat dit veilig kan.
Auto grijpt in bij hartaanval
De nieuwe VW Passat is 's werelds eerste auto die zelf stopt als de bestuurder onwel wordt. Emergency Assist noemt de autofabrikant het opzienbarende systeem, dat de controle over de auto volledig overneemt, zodra de bestuurder daar zelf niet meer toe in staat is. Hiermee neemt Volkswagen
een voorschot op de zelfrijdende auto.
Zwakke punt van zelfrijdende auto is toch nog steeds de mens
Autofabrikanten die werken aan zelfrijdende auto's gaan er te makkelijk van uit dat de bestuurder
kan ingrijpen als het systeem faalt. De mens blijkt vaak niet goed in staat in noodgevallen de besturing over te nemen, zegt transportonderzoeker David Abbink van de TU Delft.
Uber wil taxichauffeurs vervangen door zelfrijdende auto’s
De populaire taxi-app Uber wil zijn taxichauffeurs uiteindelijk gaan vervangen door zelfrijdende
auto's. Dat zegt Uber-ceo Travis Kalanick. "Als er geen bestuurder is, vermindert dit ook de kosten”.
Het is ‘onvermijdelijk’ dat taxichauffeurs op den duur worden vervangen door computers.
terug
Veiliger verkeer
TNO ontwikkelt meest innovatieve kruispunt van Europa
In 2015 zijn de eerste proeven voorzien op een speciaal ingericht kruispunt in Helmond, uitgerust
met de laatste technologieën. Daar wil TNO aantonen hoe dodelijke ongevallen met fietsers in veel
gevallen zijn te voorkomen dan wel lichamelijk letsel is te beperken. Sensoren in voertuigen en systemen langs de weg registreren het gedrag van fietsers en geven dit door aan naderende voertuigen.
terug
Ecologie-ruimte
Gezondheid voorop
Madrid weert vuile auto’s met hoger ‘smart parking’ tarief
Het parkeren van een oudere dieselauto kost in Madrid meer dan het parkeren van een schone auto.
Het is een eerste toepassing van het smart parking systeem. Driekwart van de luchtverontreiniging in
Madrid is afkomstig van het verkeer.
terug
Toename duurzame vervoermiddelen
De energieke samenleving en duurzame mobiliteit. Verkenning van opgaven en aangrijpingspunten
voor beleid. PBL, 2014
Inventarisatie van stuurinstrumenten van de rijksoverheid om de samenleving tot duurzame mobiliteit aan te zetten. Deze instrumenten zijn door het PBL beoordeeld en voorzien van aanbevelingen.
Het gaat onder meer om de volgende maatregelen om mobiliteit te verduurzamen: sturen op het
autobezit (dit kan betekenen het bezit van geen auto, een schone auto, een kleine zuinige auto, of
een eigen auto als deelauto), op het gebruik van de elektrische fiets, op het vestigen van kantoren op
stadsrandlocaties en op suburbaan en landelijk wonen.
terug
Politiek
Meer burgerinitiatief
Eerdere inspraak versnelt wegenaanleg niet
Als omwonenden eerder worden betrokken bij de aanleg van een weg, leidt dat tot aanzienlijk meer
reacties op de plannen. De weg wordt er echter niet sneller door aangelegd, zoals de bedoeling was.
Dat constateert Rijkswaterstaat naar aanleiding van de gang van zaken rond de komst van de snelweg tussen de A13 en A16 in Rotterdam. Desalniettemin leidde het eerder betrekken van omwonenden wel tot waardevolle ideeën en daarmee een kwalitatief beter plan, vindt Rijkswaterstaat.
Echte cocreatie maakt iedereen eigenaar
De Omgevingsvisie van de provincie Gelderland is middels een cocreatief proces tot stand gekomen.
In het kader van het programma Nu al Eenvoudig Beter laat de provincie Gelderland zien dat er anticiperend op de Omgevingswet kan worden gehandeld.
terug
Verkeersveiligheid steeds meer uit zicht
Bewustmakingscursussen zullen verkeersveiligheid verhogen
Het BIVV (Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid) is ervan overtuigd dat bewustmakingscursussen als alternatief voor onmiddellijke inningen bij minder zware verkeersovertredingen, zoals staatssecretaris voor Mobiliteit M. Wathelet (CDH) voorstelt, zullen leiden tot meer verkeersveiligheid.
terug
Maatschappelijke kosten verkeersveiligheid ondergewaardeerd
TVM zet in op transportveiligheid
Verzekeringsmaatschappij TVM gaat haar sponsorinvesteringen concentreren op het veiliger maken
van het vrachttransport in Nederland en België. TVM kiest daarmee voor een meer maatschappelijke
inzet van sponsoring. In hoofdlijnen gaat TVM samen met de eigen vervoerders initiatieven ontwikkelen om kruispunten en wegen veiliger te maken. Tevens wil TVM de vrachtwagens veiliger maken
en daar zowel bij de chauffeurs als ook bij de jeugd bewustwording over te creëren.
ANWB: Inkomsten verkeersboetes niet voor verkeersveiligheid
In 2013 bedroegen de inkomsten uit verkeersboetes 1 miljard euro. Deze zijn niet gebruikt om de
verkeersveiligheid te verbeteren, maar met name om de schatkist te vullen. Dit zegt de ANWB.
WERKWIJZE VAN VMC BELEIDS- EN PROCESMANAGMENT
Trendwatching in het beleidsveld van verkeer en mobiliteit is een nog tamelijk onontgonnen
terrein. Zeker als het gaat om de vertaalslag van trends naar visie, beleid en strategie. VMC Beleids- en Procesmanagement bericht frequent over trendwatching voor (politieke) bestuurders,
beleidsmakers en beslissers op het gebied van verkeer, mobiliteit en automotive
Die frequente trendwatching levert inzichten op voor beleidsmatige en strategische afwegingen.
Het gaat dan niet meer om extrapolatie van het verleden naar de toekomst, maar om ontwikkelingen, nieuwigheden in het heden als inspirator, aandrijver voor de toekomst te zien en te
waarderen. Daarvoor zet VMC zich in.
Om trendwatching handen en voeten te geven heeft VMC de volgende denk- en werkstructuur ontwikkeld:
 tijdgeest: een onderstroom van maatschappelijke eigenheden door de jaren heen. Er blijkt een
patroon van beweging en tegenbeweging te ontdekken die tijdsperioden omvat, zoals de jaren
'50, gevolgd door de jaren '60, etc. Met dat patroon is ook in te voelen welke richting de samenleving de komende jaren op gaat.
 databank trends: VMC volgt dagelijks ontwikkelingen aan de hand van nieuwsberichten, gesprekken, ervaringen buiten. Deze inventarisatie leggen wij vast in onze databank naar de categorie
van de DESTEP. De DESTEP staat voor de domeinen Demografie, Economie, Sociaal-cultureel,
Technologie, Ecologie-Ruimte en Politiek.
TIJDGEEST Vrijheid / Verandering
dynami
sche
wereld
vrije
wereld
Jaren ‘90
Ik
gevoels
wereld
Jaren ‘60/70
Jaren ‘10/20
ego
wereld
sociale
wereld
Jaren ‘00/10
Jaren ‘50
Jaren ‘80
ratione
le
wereld
Ik Wij
zekere
wereld
behoud
ende
wereld
© Bloom
Zekerheid / Behoud
DATABANK
TRENDS - SCENARIO’S
Korte termijn
Lange termijn
Demografie
??
??
Economie
??
??
Sociaal cultureel
??
??
Technologie
??
??
Ecologie Ruimte
??
??
Politiek
??
??
Trend
Nieuwsbrief
(maandelijks)
Trendrapport
(in opdracht van)
ONZE PRODUKTEN
VMC verstrekt regelmatig berichten en informatie. Daarvoor hebben wij twee middelen:
 de VMC TrendNieuwsbrief. Maandelijks rapporteren wij de meest interessante en relevante
trends. Wij geven daarbij een korte analyse van deze trends en willen aan de hand daarvan een
beleidslijn beschrijven. Deze TrendNieuwsbrief verspreiden wij via onze website. Tevens kunt u
zich aanmelden voor toezending per e-mail.
 het VMC TrendRapport. Dit : is een verdiepende analyse voorzien van een duiding. Uw beleidsonderwerp en de relevante trends brengen we met elkaar in verband en we rapporteren hoe u
deze trends kunt inzetten voor uw eigen toekomstontwikkeling. Dit is maatwerk. Heeft u hiervoor belangstelling, neem dan contact met ons op via . [email protected].
Zie ook onze website www.vmc-bv.nl voor wat we doen op het gebied van trends en scenarioplanning.
terug
Met vriendelijke groet,
Max van Kelegom
e-mail [email protected]
“Op een andere manier naar je omgeving (leren) kijken”:
1. Natuurlijk Sturen (zie ook www.verkeerzien.nl)
2. Trendwatching/Scenarioplanning
Kijkt u hiervoor op onze website www.vmc-bv.nl
Zin in een paar dagen er op uit? Boek hier mijn vakantiehuisje in Limburg!
telefoon 0346 - 553 683
mobiel 0651 -984 927
VMC Beleids- en Procesmanagement
Postbus 1629
NL-3600 BP MAARSSEN
KvK 30 15 82 44 onder de naam
Verkeer & Milieu Consultancy B.V.