Klik hier - Maurice van Werkhooven

VO
APS voortgezet onderwijs
De Nationale Gymnasiumdag:
een conferentie voor
scholengemeenschappen en
de zelfstandige gymnasia
Donderdag 22 januari 2015, Utrecht
www.aps.nl
De gymnasiast, op weg naar
wijsheid
Ieder jaar op de vierde donderdag in januari is de dag
waarop de zelfstandige gymnasia en de gymnasiumafdelingen van scholengemeenschappen elkaar ontmoeten.
De komende Gymnasiumdag in januari 2015 worden er
twee plenaire inleidingen gegeven: prof. dr. Jan van Tartwijk over Omgaan met leerlingen in de les en dr. Wouter
Sanderse over De leraar als rolmodel. Tevens kunt u in drie
rondes kiezen uit telkens drie workshops via het digitale
inschrijfformulier.
In tegenstelling tot de afgelopen jaren is het dit jaar zonder leerlingen. Redenen: voor een aantal scholen bleek
de organisatie om met leerlingen te komen te belastend.
Bovendien hebben we nu de prijs kunnen verlagen.
De kosten van deelname bedragen per school € 375,- inclusief materialen en lunch. U dient wel als een koppel te
komen; een leidinggevende én een docent.
Socialisatie
Handelen
(actie)
Wijsheid
Internalisatie
Ervaring
Kennisomzetting
Tacit
knowledge
Subjectieve
inzichten
Externalisatie
Combinatie
Kennis
Context
Explicit
knowledge
Informatie
Principes
Concepten
Data
Procedures
Feiten
Proces
Inleidingen en workshops
Plenaire inleidingen
Inleiding 1: Omgaan met
leerlingen in de les
Prof. Dr. Jan van Tartwijk
(Universiteit Utrecht)
Wanneer aan beginnende leraren
wordt gevraagd waar ze zich het
meest zorgen maken, blijkt wanorde
steevast bovenaan het lijstje te eindigen. De kunst die beginnende leraren
zich vaak nog eigen moeten maken is
om een goede relatie met leerlingen
op te bouwen en tegelijk structuur
en duidelijkheid te bieden en - indien
nodig - wel degelijk te corrigeren.
taalvaardigheid te verbeteren en om
leerlingen actief te betrekken bij de
lesstof (van filosofie tot aardrijkskunde). Daarbij is debatteren natuurlijk
bijzonder geschikt om leerlingen
kritisch te laten nadenken over de actualiteit en de wereld. In deze workshop zullen inspirerende educatieve
toepassingen van debatteren worden
getoond. Daarnaast zal er natuurlijk
aandacht zijn voor debatoefeningen
die deelnemers zelf kunnen toepassen in hun lessen (en tijdens de workshop in de praktijk worden gebracht).
Ten slotte zal een verraderlijke valkuil
op debatgebied worden aangepakt
met concrete tips: het formuleren
van goede debatstellingen.
In de afgelopen 30 jaar is veel onderzoek gedaan naar de docent-leerlingen relatie in het voortgezet onderwijs, onder meer met behulp van de
Vragenlijst Interpersoonlijk Leraarsgedrag. In deze bijdrage worden de
resultaten van dit onderzoek samengevat, waarbij de nadruk zal liggen op
het analyseren van de docent-leerlingen communicatie in de klas.
Workshops
Inleiding 2: De leraar als
rolmodel
Rekening houden met meerdere
ingangen om uw leerlingen te bereiken, kan het talenonderwijs enorm
verrijken. Juist als u uw leerlingen
wilt motiveren voor (creatieve)
schrijfopdrachten is het van belang
de leerlingen echt te raken. In deze
workshop maakt u kennis met een
aantal eenvoudige en meer uitgebreide voorbeelden van het werken
aan schrijfvaardigheid vanuit de acht
verschillende intelligentiegebieden.
Dr. Wouter Sanderse (lector
‘Beroepsethiek van de leraar’,
Fontys Lerarenopleiding Tilburg)
Debatteren is sinds de jaren ’90 op
veel scholen in het curriculum opgenomen. Steeds meer docenten
gebruiken debatten om mondelinge
Ronde 1 (10:00-11:00 uur)
Meervoudige Intelligentie
en talenonderwijs: kies
meerdere ingangen!
Masja Mesie (APS)
Voor docenten
Met ICT naar een hoger
niveau
Dustin Dijkstra (APS en docent
en innovator/ICT-coördinator dr.
Aletta Jacobs College)
Voor docenten/leidinggevenden
Docenten in het gymnasium hanteren uitdagende les- en werkvormen,
differentiëren, maken gebruik van
moderne technieken en sluiten daarbij aan bij de hoogste denkniveaus
van Bloom: analyseren, evalueren
en creëren. Hoe kan ICT helpen het
leren van leerlingen die diepgang te
geven? En op welke manier draagt
het gebruik van ICT in het gymnasium bij aan brede vorming, ‘bildung’
van de leerlingen? We verkennen
enkele moderne technieken en kijken
in hoeverre deze bij kunnen dragen
aan een intellectueel rijk en uitdagend gymnasiaal en onderzoekend
leerklimaat.
Kritische succesfactoren;
wat doen we er mee?
Dr. Math Osseforth (voorzitter Belangengroep Gymnasiale
Vorming (BGV) en plaatsvervangend rector Gymnasium Camphusianum, Gorinchem)
Voor docenten/leidinggevenden
Met de Gouden Standaard in de hand
kijken we naar de eigen situatie en
bespreken met elkaar de formele status en middelen van het praktische
instrument dat zo’n Gouden Standaard kan zijn.
Ronde 2 (11:45-12:45 uur)
De effectieve leerlingbespreking (“makkie, zo’n
gymnasiumklas, niemand
bespreekgeval”)
Guido van Hoek (APS)
Voor docenten/leidinggevenden
Waartoe is de leerlingbespreking van
een gymnasiumklas? Hoe effectief
is deze bespreking? Constateren we
vooral wat er met een leerling is of
bespreken we ook wat een leerling
nodig heeft om meer van zijn/haar
capaciteiten in te zetten? Betrekken
we de leerling eigen wel rond zijn/
haar eigen bespreking?
In deze workshop staan we stil bij
hoe een leerlingbespreking effectiever kan worden en wat dit betekent
voor de leerling, de mentor en de
docent. Dit doen we aan de hand van
een set concrete knoppen waarmee
een team aan de slag kan.
U&ME: meer diepgang,
meer groei!
Rosa Njoo (APS)
Voor docenten/leidinggevenden
Soms staat er ‘iets’ bij de leerling
in de weg om tot leren te komen. U
voert een gesprek met als doel om
tot een oplossing te komen. Maar
heeft u de leerling ook echt bereikt?
In deze workshop maakt u kennis
met het gedachtengoed van Otto
Scharmer: Theory U. Ervaar hoe eenvoudige vragen meer diepgang geven
aan het gesprek en de relatie met de
leerling. Maak kennis met de verschillende niveaus van luisteren.
Gymnasiasten verdienen het niet alleen om cognitief uitgedaagd te worden. Draag ook bij aan de persoonlijke ontwikkeling van deze leerlingen
en ontdek bij uzelf wat u daarvoor
mag laten.
Stichting Nederlands Debat Instituut
Rob Honig (Stichting Nederlands Debat Instituut)
Voor docenten/leidinggevenden
Debatteren is sinds de jaren ’90 op
veel scholen in het curriculum opgenomen. Steeds meer docenten
gebruiken debatten om mondelinge
taalvaardigheid te verbeteren en om
leerlingen actief te betrekken bij de
lesstof (van filosofie tot aardrijkskunde). Daarbij is debatteren natuurlijk
bijzonder geschikt om leerlingen
kritisch te laten nadenken over de
actualiteit en de wereld.
In deze workshop zullen inspirerende
educatieve toepassingen van debatteren worden
getoond. Daarnaast zal er natuurlijk
aandacht zijn voor debatoefeningen
die deelnemers zelf kunnen toepassen in hun lessen (en tijdens de workshop in de praktijk worden gebracht).
Ten slotte zal een verraderlijke valkuil
op debatgebied worden aangepakt
met concrete tips: het formuleren
van goede debatstellingen.
Ronde 3 (14:30-15:30 uur)
Wijs leraarschap, echt
contact laat leerlingen
excelleren
Otto de Loor (APS)
Voor docenten/leidinggevenden
Leerlingen zeggen vaak dat ze bij
de ene leraar meer leren dan bij de
andere. Dat verwijst niet alleen naar
de didactische, maar ook naar de pedagogische kwaliteiten van leraren.
Leerlingen geven aan dat juist die
dagelijkse interactie met een leraar
heel bepalend is voor hun zin en wil
om te leren, en om daarin net een
stapje verder te gaan.
Werken aan wijs leraarschap is werken aan de kwaliteit van de interactie. In deze workshop bespreken we
de drie dimensies van pedagogisch
vakmanschap en onderzoeken we
hoe u leerlingen vanuit uw rol als leraar kunt laten excelleren en….hoe u
zelf in uw leraarschap excelleert.
Voor leidinggevenden is dan het
onderzoek: hoe u uw medewerkers
laar excelleren en….hoe u zelf in uw
leiderschap excelleert.
Executieve functies, wat
zijn dat nu weer?
Maurice van Werkhooven (APS)
Voor docenten
Scholen zijn er om leerlingen te kwalificeren (diploma halen), te socialise-
Informatie en
programma
ren (burgerschap ontwikkelen) en om
hun persoonlijke kwaliteiten te ontwikkelen. Bij dat laatste hoort het
ontwikkelen van zogenaamde executieve functies, zoals doorzettingsvermogen, timemanagement, zonder
dralen aan een taak beginnen, metacognitie en nog zeven van dit soort
functies. Iemand mét die ontwikkelde
functies kan net zo goed presteren
als een hoogintelligent persoon zonder. Sommige leerlingen krijgen noch
thuis, noch op school de kans die
functies te ontwikkelen.
In de workshop: wat het belang is en
hoe een docent ervoor kan zorgen
dat die elf functies zich kunnen ontwikkelen. Bovendien krijgt u zicht op
hoe het zit met de ontwikkeling van
uw eigen executieve functies en in
welke mate u leerlingen het goede
voorbeeld geeft.
Gymnasium Cum Laude;
zinvolle verdieping voor
excellente vierdeklassers
Jesse Bos (APS)
Voor docenten/leidinggevenden
Wilt u uw excellente bovenbouwleerlingen een stimulerend programma
aanbieden? De realiteit is vaak dat
deze leerlingen meer van hetzelfde
aangeboden krijgen. Gymnasium
Cum Laude biedt een aantal mogelijkheden om leerlingen betekenisvolle verdieping te bieden waar ze hun
hele carrière van profiteren.
Programma
9.00 - 9.30 uur
Ontvangst
9.30 -10.00 uur
Opening door Maurice van
Werkhooven
10.00 - 11.00 uur Workshopronde 1
11.00 - 11.30 uur
Lezing ‘Omgaan met leerlingen in de les’ door prof. dr. Jan van Tartwijk, Universiteit Utrecht
11.30 - 11.45 uur
Pauze
11.45 - 12.45 uur
Workshopronde 2
12.45 - 13.45 uur
Lunch
13.45 - 14.15 uur
Lezing ‘De leraar als rolmodel’ door dr. Wouter Sanderse,
lector Beroepsethiek van de leraar’, Fontys Lerarenopleiding Tilburg
14.15 - 14.30 uur
Pauze
14.30 - 15.30 uur Workshopronde 3
15.30 uur
Hapje en drankje
Informatie
APS Academie
[email protected]
030 28 56 722
Aanmelden
www.aps.nl/agenda
Plaatsing voor de
workshops gaat op
volgorde van aanmelding
APS
Zwarte Woud 2
3524 SJ Utrecht
Postbus 85475
3508 AL Utrecht
030 28 56 600
www.aps.nl
Foto voorzijde: Hans Splinter