Lees alvast de toelichting bij dit concert

juli-aug 2014
IRIS HOND
HET NIEUWE GEZICHT
VAN CLASSIC FM
Vrijdag 29 augustus 2014
Grote Zaal 20.00 uur
WDR Sinfonieorchester Köln
Jukka-Pekka Saraste, dirigent
Patricia Kopatchinskaja, viool
Johannes Brahms 1833-1897
Variaties op een thema van J. Haydn in Bes,
op. 56a (1873)
Thema: Choral St. Anton
Variatie 1: Poco più animato
Variatie 2: Più mosso
Variatie 3: Con moto
Variatie 4: Andante con moto
Variatie 5: Vivace
Variatie 6: Vivace
Variatie 7: Gracioso
Variatie 8: Presto non troppo
Finale: Andante
Wolfgang Amadeus Mozart 1756-1791
Vioolconcert in A, KV 219 ‘Turkse’ (1775)
Allegro aperto
Adagio
Rondeau: tempo di menuetto
PAUZE
Luister naar Classic FM
voor overdag non-stop
de beste en mooiste
klassieke hits en
interessante
thema-avonden.
Jean Sibelius 1865-1957
KLASSIEK VOOR IEDEREEN
Luister direct via Classicfm.nl
Vijfde symfonie in Es, op. 82 (1915/16/19)
Tempo molto moderato - Allegro moderato
- Presto
Andante mosso, quasi allegretto
Allegro molto
Robeco SummerNights Live
Na afloop in de Pleinfoyer: meet-and-greet
met Patricia Kopatchinskaja.
Toelichting//Biografie//Summary//Concerttip
Toelichting
Johannes Brahms was gefascineerd door
manuscripten van oude meesters. In 1870
toonde zijn vriend Carl Ferdinand Pohl,
muziekhistoricus en biograaf van Joseph
Haydn, hem een ongepubliceerd divertimento voor blazers, destijds toegeschreven
aan Haydn. Brahms was zo gecharmeerd van
het tweede deel, ‘Chorale St. Antoni’, dat hij
het thema in zijn schetsboek kopieerde.
Tijdens zijn zomervakantie in het Beierse
Tutzing in 1873 componeerde hij een set
variaties op dit thema. Dat wil zeggen: hij
schreef het werk eerst voor twee piano’s,
speelde het in september door met zijn
goede vriendin Clara Schumann en bewerkte
het toen voor orkest. Nog datzelfde najaar liet
hij de Variationen über ein Thema von Joseph
Haydn in Bes, op. 56a, ook wel bekend als de
‘St. Antonius-variaties’, publiceren door zijn
uitgever Simrock (de pianoversie werd
uitgegeven als opus 56b). De première op
2 november 1873 door de Wiener Philharmoniker onder leiding van Brahms zelf was
een groot succes. Overigens wees later
onderzoek uit dat het thema niet van Haydn
is, maar wellicht van diens leerling Ignaz
Pleyel, die het op zijn beurt weer ‘geleend’
zou hebben van een oude hymne.
Mozart de violist
Wolfgang Amadeus Mozart kreeg de liefde
voor de viool met de paplepel ingegoten:
Leopold Mozart was een begenadigd violist
en componist. In 1762 kreeg Wolfgang de
eerste vioollessen van zijn vader en het
duurde niet lang voordat hij samenspeelde
met diens collega’s en vrienden. In 1769
kwam hij als concertmeester en componist in
www.robecosummernights.nl
Biografie
Summary
Zelfgeschreven verjaardagscadeau
Jean Sibelius was Finlands belangrijkste
In zijn 65-jarig bestaan groeide het WDR
Sinfonieorchester Köln uit tot een orkest van
wereldformaat. Samen met dirigenten, solisten en componisten van naam leverde het een
belangrijke bijdrage aan het muziekleven in
het uitzendgebied van de Westdeutscher
Rundfunk (WDR), de Duitse deelstaat
Nordrhein-Westfalen. Ook maakte het orkest
naam op diverse concertpodia in Europa, de
VS en Azië. De van oorsprong Finse dirigent
Jukka-Pekka Saraste is sinds het seizoen
2010-2011 chef-dirigent van het orkest. Hij
begon zijn loopbaan als violist in het Finse
Radio Symfonieorkest. Na zijn directiestudie
bij Jorma Panula aan de Sibelius Academie
werd hij in 1987 aangesteld als chef-dirigent
van dit orkest; hij bleef er tot 2001. Verder
werkte Saraste als vaste (gast)dirigent van
het Toronto Symphony Orchestra, het BBC
Symphony Orchestra en het Oslo Filharmonisch Orkest en leidde hij als gastdirigent
In 1870, Brahms saw an unpublished
divertimento, thought to be a work of Haydn.
He was so charmed by the second movement,
the ‘Chorale Saint Antoni’, that he copied the
theme into his notebook and in 1873 used it as
the basis for his Variations on a Theme by
Joseph Haydn in B flat major, Op. 56a.
Mozart’s compositional style grew with each of
his five violin concerts; the Fifth Violin
Concerto in A major, K 219, is considered both
his best and most unique. Listen closely to
the soloist’s dreamy entrance in the first
movement, and also to the exotic middle
section of the finale, which gave this concerto
its nickname, the ‘Turkish’.
Jean Sibelius wrote his Fifth Symphony in E flat
major, Op. 82 for his own fiftieth birthday –
a day the Finnish government had declared a
national holiday.
Translation: Eileen Stevens
componist. Niet zo verwonderlijk dus dat de
Finse regering zijn vijftigste verjaardag groots
wilde vieren: ze kondigde een nationale
feestdag af en bestelde bij Sibelius een
nieuwe symfonie. In april 1915 schreef Sibelius
in zijn dagboek: ‘Vanmorgen zag ik zestien
zwanen. Een van mijn geweldigste ervaringen! Mijn God, wat mooi!’ Het inspireerde
hem tot een van zijn beroemdste melodieën:
de hoornmelodie in het derde deel van de
Vijfde symfonie in Es, op. 82. De componist
voltooide zijn nieuwe werk op tijd en dirigeerde het zoals gepland op 8 december 1915.
Het publiek reageerde positief, maar Sibelius
zelf was niet tevreden. Hij presenteerde in 1919
de definitieve versie van zijn Vijfde symfonie
– na uitgebreide herschikkingen en veranderingen was alles op zijn plek gevallen.
talrijke Europese en Amerikaanse orkesten.
Bovendien richtte hij het Finse Kamerorkest
op en startte hij het Tammisaari Festival.
Bij de benoeming van Patricia Kopatchinskaja
tot ‘Instrumentalist of the Year’ dit voorjaar
roemde de Royal Philharmonic Society haar
als ‘een onweerstaanbare natuurkracht:
gepassioneerd, uitdagend en met een originele aanpak’. Dat is een adequate typering
van deze temperamentvolle violiste, die zich
al jaren op het internationale concertpodium
beweegt. Voor Kopatchinskaja is kamermuziek van essentieel belang. Tot haar vaste
kamermuziekpartners behoren Fazil Say,
Sol Gabetta en Polina Leschenko. Vorig jaar
richtte ze met Pekka Kuusisto, Lilli Maijala en
Pieter Wispelwey quartet-lab op vanuit de
wens om als strijkkwartet te experimenteren.
Genoten van het concert? Deel uw ervaring
via Twitter #RSN2014 of op onze Facebookpagina (fb.com/concertgebouw).
dienst bij de aartsbisschop van Salzburg. De
toewijding aan zijn instrument resulteerde in
1773 in zijn Eerste vioolconcert; de overige
vier volgden in 1775. Met elk van de werken
groeide zijn compositiestijl. Het Vijfde vioolconcert in A, KV 219 ‘Turkse’ wordt gezien als
zijn beste en meest bijzondere. Opmerkelijk is
bijvoorbeeld de entree van de solist: na de
geanimeerde intro van het orkest vangt de
violist langzaam en dromerig aan, alvorens
mee te gaan in de opgewekte stemming van
het eerste deel. Opvallend is ook de finale,
die het concert zijn bijnaam bezorgde.
Halverwege het deel laat Mozart onder meer
de cellisten en bassisten hun instrumenten
met het hout van de strijkstokken bespelen
en de solist schitteren met zigeunerachtige
virtuositeit, waarmee hij de destijds populaire
Turkse janitsarenmuziek oproept.
Anneloes Brand
Dit kwartet treedt op 23 en 25 oktober 2014
op in de Kleine Zaal.
Concerttip
Donderdag 2 oktober 2014
Kleine Zaal 20.15 uur
Armeens trio rond violist Sergei Khachatryan
Sinds de Armeense violist Sergei Khachatryan
de Konining Elisabethwedstrijd won, is hij een
graag gezien gast op de internationale podia.
Vandaag vormt hij een pianotrio met zijn zus
Lusine en de jonge cellist Narek Hakhnazaryan,
winnaar van het Tsjaikovski Concours. Met
Beethoven, Rachmaninoff en, uit eigen land,
een gepassioneerde Arno Babadjanian.

Download Report