Klik hier voor een uitgebreide toelichting bij dit

HET IDEE
AVRO KLASSIEK
TROS KLASSIEK
HEMELSE MUZIEK
GROOT OMROEPKOOR
TROS VOCAAL
MUZIEK & POLITIEK
TROS MUZIKALE MEESTERWERKEN
PIANOCONCERTEN: MOSTLY MOZART
vrijdag 30 januari 2015, 20.15 uur, inleiding Emanuel Overbeeke 19.30 uur
Kroningsconcert en Henkemans
met zestigjarige Brautigam
philharmonie zuidnederland
Daniel Smith dirigent
Ronald Brautigam piano
Joseph Puglia viool
Hans Henkemans 1913-1995
Passacaglia en gigue voor piano en orkest 1941-1942
Wolfgang Amadeus Mozart 1756-1791
Pianoconcert nr. 26 in D KV 537 ‘Kroningsconcert’ 1790
Allegro
Larghetto
Allegretto
PAUZE
Jan van Vlijmen 1935-2004
Omaggio a Gesualdo voor viool en orkest 1971
Wolfgang Amadeus Mozart 1756-1791
Symfonie nr. 35 in D KV 385 ‘Haffner’ 1782
Allegro con spirito
Andante
Menuetto & Trio
Presto
2
Drankje na afloop
Live-uitzending
Na het concert is er
gelegenheid om een
drankje te nuttigen.
zendt dit concert vanuit TivoliVredenburg live uit
op NPO Radio 4. Alle luisteraars kunnen volop genieten
van het concert als mobiele telefoons, horloges en
gehoorapparaten geen geluid maken. Presentatie voor
Radio 4 vanuit de zaal door Mark Brouwers.
➜ WWW.RADIO4.NL
Via www.radio4.nl kunt u onder ‘Luister Concerten’
kiezen uit de mooiste concertopnamen, waaronder
uiteraard ook die van De Vrijdag van Vredenburg. De
concerten zijn te sorteren op genres en tijdperken.
AVROTROS
Zestigjarige Ronald Brautigam
viert jubileum
Ronald Brautigam
MARCO BORGGREVE
Hij mag dan op 1 oktober vorig jaar zestig zijn geworden,
pianist Ronald Brautigam is nog lang niet van plan om gas
terug te nemen. Integendeel. Speciaal voor zijn zestigste
verjaardag geeft hij dit seizoen een weelde aan concerten.
Met name treedt hij op als ambassadeur van de Weense
meesters Mozart en Beethoven, zowel in de concertzaal als
op cd. Zo speelt hij in dit seizoen alle vijf pianoconcerten
van Beethoven, en is afgelopen september een negen-cdbox uitgekomen met al diens pianosonates. Tegelijkertijd
loopt nog zijn project met de cd-opnamen van de complete
klavierconcerten van Mozart. De Vrijdag van Vredenburg
feliciteert Ronald Brautigam met zijn jubileum en prijst zich
gelukkig hem opnieuw in de Domstad te kunnen horen als
solist, nu in Mozarts Kroningsconcert en muziek van
Henkemans.
3
Kroningsconcert en Henkemans
met zestigjarige Brautigam
Licht op Hans Henkemans
Geschiedenis is een intrigerend fenomeen. De feiten van weleer
kunnen we niet meer veranderen, maar we kunnen er wel later
anders tegen aan kijken. Wat voor tijdgenoten zeer belangrijk is,
kunnen de nakomers bijkomstig vinden; en waar tijdgenoten bij
een kwestie vooral tegengestelde meningen hebben, zijn latere
toeschouwers het soms zeer eens, of andersom. Die veranderingen
doen zich ook voor in de klassieke muziek, en de kans op een
nieuwe kijk is extra groot bij figuren die in hun eigen tijd golden
als controversieel of die de controverse niet schuwden. Zo iemand was Hans Henkemans.
Dubbelzinnigheid
Bij zijn debuut in december 1945 had hij al een opmerkelijke
carrière achter zich. Geboren in 1913 in Den Haag studeerde hij
compositie bij Willem Pijper, tijdens het interbellum Nederlands
meest vooraanstaande componist, en daarnaast piano en medicijnen. Zoals velen in Nederland na 1910 was hij gegrepen door
de muziek van Debussy en rond 1930 sloot hij met een vriend de
weddenschap af dat hij binnen een half jaar alle pianowerken
van Debussy zou kunnen instuderen. Het lukte, en hij kreeg
daarmee behalve enkele flessen ook een inzicht in een repertoire
dat grote invloed op hem zou uitoefenen. Voor de oorlog was hij
in bescheiden mate actief als componist, vooral voor zijn eigen
instrument. Tijdens de oorlog weigerde hij zich aan te melden
bij de Cultuurkamer en hield hij zich onder meer in leven door
het geven van illegale huisconcerten.
Direct na de bevrijding toonde hij zijn Passacaglia en gigue voor
piano en orkest, die hij tijdens de oorlog gecomponeerd had, aan
Eduard van Beinum, de toenmalige dirigent van het Concert-
Hans Henkemans
4
gebouworkest. Van Beinum was enthousiast, wilde het uitvoeren
en vroeg of Henkemans de pianopartij wilde spelen. De première
in december 1945 beschouwde Henkemans later als het echte
begin van zijn loopbaan als pianist en componist. Kort daarna
speelde hij met het Omroep Kamerorkest o.l.v. André Rieu (de
vader van) alle pianoconcerten van Mozart, waarmee hij zijn reputatie vestigde als Mozartvertolker. In de muziek van Mozart en
Debussy, de twee grote pijlers in zijn repertoire, bewonderde hij
de helderheid, de overzichtelijke vormen en de rijkdom aan verfijnde klanken. Als pianist was hij zeer gespitst op ritmische verrassingen en zijn eigen stijl van componeren omschreef hij als
“een naar het uiterste van pluritonale expressie tenderende, in
diepste wezen echter monotonale schrijfwijze.”
Die dubbelheid zit ook in zijn Passacaglia en gigue. Henkemans’
muziek is geworteld in de klassieke stijl, maar hij lardeert deze
met vele donkere en verfijnde klanken, meteen al vanaf het begin. De eerste helft is een reeks van variaties, de tweede een opzwepende dans waarin de donkere harmonieën sterk bijdragen
aan het wervelende slot. Henkemans werd geacht als pianist en
componist. Als een orkest hem vroeg te soleren in een pianoconcert van Mozart, waarvoor hij ook vaak zelf een cadens maakte, en men hem ook als componist wilde belichten, speelde hij
vaak op hetzelfde programma dit kleine pianoconcert.
Jan van Vlijmen herdacht
Zo dubbel als zijn muziek is, zo eenzijdig was Henkemans in zijn
publicaties over muziek. Vanaf begin jaren zestig fulmineerde hij
fel tegen avant-gardemuziek, omdat die volgens hem de fundamenten van de klassieke taal onderuit haalde. Dit was voor hem
geen muziek maar ‘soniek’, en de twaalftoonstechniek van
Schönberg omschreef hij grappend als ‘twaalf tonen dertien ongelukken’. Die termen lokten in de jaren zestig natuurlijk protesten uit van Nederlandse avant-gardecomponisten, onder wie Jan
van Vlijmen. Van Vlijmen noemde de muziek van Henkemans in
1966 ‘niet actueel’ en wilde dat orkesten meer aandacht zouden
schenken aan die componisten die grondig nadenken over die
fundamenten en nieuwe ideeën presenteren. Zoals Jan van Vlijmen. In 1962 trok Van Vlijmen de aandacht met Gruppi, waarin
hij het symfonieorkest niet behandelt als een massief blok, maar
als een verzameling groepen van allerlei ensembles.
“Je moet je best doen om muziek te doorgronden.
Iemand heeft heel lang aan iets gewerkt, het wordt
één keer gehoord, gelezen of gezien en dan wordt
meteen een oordeel geveld... Ik wil dat mijn muziek
gepassioneerd is, dat er een sterke emotionele lading
onder zit... Natuurlijk ben ik een romanticus,
daar kom ik echt voor uit. Waarom eigenlijk niet?”*
5
Jan van Vlijmen
(Rotterdam, 11 oktober 1935, Réveillon, 24 december 2004)
In 1971 vervolgde hij zijn zoektocht naar nieuwe muzikale
middelen met Omaggio a Gesualdo. Qua bezetting is het een vioolconcert, maar de solist is vaker deel van het gezelschap dan een
eenling los van de groep. Ook al verwijst het stuk in de titel naar
de Italiaanse componist Carlo di Gesualdo (ca. 1561-1613), diens
muziek wordt nauwelijks geciteerd. In Gesualdo bewonderde Van
Vlijmen vooral zijn onconventionele omgang met de muzikale
taal, waarvoor de Nederlander een eigen vorm probeerde te vinden.
Daardoor krijgt het stuk een enigszins dubbel karakter. De
harmonie cirkelt voortdurend rond een centrum, maar dit wordt
nooit als zodanig gepresenteerd. En tegenover die zoektocht naar
een centrum staan allerlei ritmische verwikkelingen, waardoor
een opkomend gevoel van houvast vaak wordt gefrustreerd.
Het effect van al die verwikkelingen is echter ironisch genoeg dat
het stuk veel lijkt op de muziek van Henkemans, veel meer dan
de twee kemphanen in hun ideologische gedrevenheid rond
1970 wilden toegeven. Hans Henkemans ging ondanks zijn klassieke inborst zeer ver in zijn experimenten en Jan van Vlijmen
zocht bij alle afkeer van traditionele uitgangspunten duidelijk
naar een nieuw houvast. Beiden zijn als componist ook op hun
best als zij die spanning in hun kunstenaarschap alle ruimte willen geven. Wie al vroeg de overeenkomst tussen de twee zag, was
Theo Olof. Hij gaf in 1972 de première van Omaggio a Gesualdo van
Jan van Vlijmen en circa twintig jaar daarvoor van het Vioolconcert
van Hans Henkemans.
Jan van Vlijmen
* Jan van Vlijmen in gesprek
met Thea Derks, 1-10-2004
6
Kroningsconcert
Een van de overeenkomsten tussen Mozart en de twee Nederlanders
is dat hun muziek vele, tegenstrijdige kanten heeft. Mozarts tijdgenoten vonden zijn muziek vooral moeilijk voor luisteraars en
musici. Dat veranderde met de Romantiek. Die zag de muziek
van de Oostenrijker als een toonbeeld van eenvoud, evenwichtigheid en schoonheid, kortom: Mozart gold als een lichtelijk wereldvreemde engel en een superieure zondagscomponist. Nadat WO I
de vooroorlogse burgerij wreed uit zijn mooie beschavingsillusie
had doen ontwaken, kreeg men oog voor zijn soms onconventionele omgang met vormen en voor zijn dramatiek (de meeste van
zijn opera’s hoorde men voorheen zelden). Nu erkent men dat
alle genoemde aspecten in zijn muziek zitten, vooral in de werken
die hij schreef na zijn eenentwintigste, waaronder de twee in dit
concert.
Het Pianoconcert KV 537 heeft de bijnaam Kroningsconcert omdat het
gespeeld werd bij de festiviteiten ter gelegenheid van de kroning
van keizer Leopold II van Oostenrijk in Frankfurt in 1790. In 1937
werd het gespeeld bij de inhuldiging in Londen van koning George
VI. Voor de romantici was dit een van Mozarts mooiste en
modernste concerten. Allerlei passages uit het eerste deel keren
bijna letterlijk terug in Beethovens Eerste pianoconcert, nota bene
op dezelfde plaats in de vorm. Ook Hummel en Weber hadden
hoorbaar grote waardering voor het concert.
Omdat het manuscript niet voltooid is, weten we vrij goed hoe
het stuk tot stand is gekomen. Mozart schreef eerst de partijen
voor de melodie-instrumenten, daarna voltooide hij de instrumentatie. De pianopartij kwam als laatste omdat Mozart die bij
de première zelf speelde en dus aan niemand anders iets hoefde
aan te leveren. Helaas bestaan voor het concert geen cadensen
van Mozart (en ook niet van Henkemans) waarop veel pianisten
gebruik maakten van een cadens waarvan we nu weten dat Mozart
deze eigenlijk bestemd had voor een ander pianoconcert, KV 451.
De Romantiek zag de muziek van de Oostenrijker als een
toonbeeld van eenvoud, evenwichtigheid en schoonheid,
kortom: Mozart gold als een lichtelijk wereldvreemde
engel en een superieure zondagscomponist.
Haffner-symfonie
De Haffner-symfonie dankt zijn bijnaam aan de koopman voor wie
Mozart dit stuk schreef. Er bestaat van Mozart ook een Haffnerserenade waarin hij meer diverterende delen opnam voor een ander publiek. Mozarts samenleving was een standensamenleving
waarin elke klasse zijn eigen muziek had. Mozart kon met elke
sociale laag muzikaal lezen en schrijven en was voldoende theaterdier om de stilistische verschillen muzikaal en dramatisch uit
te buiten. Zijn Haffner-symfonie uit juli 1782 heeft in de melodiestijl de ernst van de muziek voor de gevestigde burgerij, maar
toont ook dat Mozart zeer hield van de komische opera van lagere komaf: het tempo, de directheid, energie en afwisseling van
deze theatervorm kon hij uitstekend vertalen in muziek, ook instrumentale muziek. Daarnaast heeft de symfonie de veelzijdigheid die haar zo aantrekkelijk maakte voor moderne oren. Enerzijds hebben de vier delen een duidelijk klassiek stramien: een
sonatevorm in de hoekdelen, een lang lyrisch uitgesponnen langzaam tweede deel en een scherzo met trio als derde deel. Binnen
die conventies is Mozart echter uiterst avontuurlijk. Hij verenigt
met speels gemak meer hoekige en zangerige melodische wendingen, meteen al aan het begin van de symfonie. Hij aarzelt niet
om een werk, dat overduidelijk in majeur staat, te larderen met
vele momenten in mineur, maar hij plaatst die momenten zodanig, dat ze de hoofdtoonsoort altijd fraai kleuren maar nooit in
gevaar brengen. Zijn behandeling van het orkest is zowel transparant als verfijnd. En als Mozart een melodie herhaalt, wat in
deze symfonie vaak gebeurt, doet hij dat bijna altijd met een variant. Waarschijnlijk horen we hierin een spoor van de improvisator die ervan hield al spelende op het klavier het publiek vele
verrassingen voor te schotelen.
De première van de symfonie, in augustus 1782 in Wenen, zegt
veel over de toenmalige concertpraktijk. Op het volledige Mozartprogramma die avond stonden achtereenvolgens de eerste drie
delen van de Haffner-symfonie, een aria, het Pianoconcert KV 415, een
recitatief en aria, twee delen uit de Serenade KV 320, het Pianoconcert KV 175, een aria, een fuga en twee variatiereeksen, een recitatief en een rondo plus het laatste deel van de Haffner-symfonie.
Zo’n marathonprogramma was destijds zeer gebruikelijk.
Emanuel Overbeeke
7
Wolfgang Amadeus Mozart
uitvoerenden
8
Daniel Smith, dirigent
De Australische dirigent Daniel Smith
verwierf internationale bekendheid na
het winnen van diverse dirigentencompetites. Na zijn debuut met het
Orchestre Philharmonique de Nice
dirigeerde hij orkesten in St. Petersburg,
Frankfurt, Kopenhagen, Göteborg, Milaan en Odense. Hij trad op op festivals
als de Mozarteum Festspiele, het Järvi
Summer Festival, de Estate Musicale
Chigiana, het Aspen Music Festival, het
Sydney Olympic Arts Festival, het MiTo
Festival en de Proms in Krakau. Vorig
seizoen debuteerde hij in het Rossini
Opera Festival in Pesaro met Rossini’s Il
viaggio a Reims en bij het Mariinsky
Theater in St. Petersburg. Veel ervaring
als operadirigent deed hij op als assistentdirigent bij het Teatro dell’Opera di
Roma, waar hij werkte aan de zijde van
Giancarlo del Monaco en Franco Zeffirelli. Daar leidde hij uitvoeringen van
Cavalleria rusticana, Gianni Schicchi, Suor
Angelica, Der fliegende Holländer en La
Rondine. Daniel Smith studeerde orkestdirectie bij Jorma Panula, Neeme en
Paavo Järvi, Gianluigi Gelmetti, Hugh
Wolff en Peter Gülke. Hij behaalde een
Master of Music-diploma van het conser-
Ronald Brautigam, piano
Ronald Brautigam studeerde in zijn
woonplaats Amsterdam, waarna hij zijn
studie voortzette in Londen en de Verenigde Staten bij Rudolf Serkin. In 1984
werd hem de Nederlandse Muziekprijs
uitgereikt. Hij treedt regelmatig op met
orkesten als het Koninklijk Concertgebouworkest, het BBC Philharmonic Orchestra, het Scottish Chamber Orchestra, het London Philharmonic Orchestra, het Orchestre National de France, het Budapest Festival Orchestra en
het Gewandhausorchester Leipzig, met
dirigenten als Riccardo Chailly, Charles
Dutoit, Bernard Haitink, Frans Brüggen,
Philippe Herreweghe, Christopher Hogwood, Andrew Parrott, Bruno Weil,
Iván Fischer en Edo de Waart. Daarnaast
heeft Ronald Brautigam een passie ontwikkeld voor de fortepiano, waarop hij
steeds vaker te beluisteren is met o.a.
het Orkest van de Achttiende Eeuw,
Tafelmusik, the Orchestra of the Age of
Enlightenment, het Freiburger Barock-
Ronald Brautigam
MARCO BORGGREVE
Daniel Smith
vatorium van Sydney en studeerde verder aan het Trinity College in Londen,
de American Academy of Conducting in
Aspen en het Mozarteum in Salzburg.
Joseph Puglia
orchester, the Hanover Band, Concerto
Copenhagen en l’Orchestre des ChampsElysées. Brautigam speelde onder meer
tijdens de Salzburger Festspiele, het
Schleswig-Holstein Musik Festival, de
Londense ‘Proms’ en New Yorks ‘Mostly
Mozart Festival’ en is jaarlijks te gast bij
het English Haydn Festival. Sinds 1990
vormt hij een duo met violiste Isabelle
van Keulen; daarnaast is hij regelmatig
te horen met pianisten Melvyn Tan en
Alexei Lubimov. Met Riccardo Chailly en
het Koninklijk Concertgebouworkest
nam hij pianoconcerten van Sjostakovitsj, Hindemith en Frank Martin op.
Zijn opnames van muziek Haydn, Mozart en Beethoven zijn herhaaldelijk in
de prijzen gevallen. In eerdere seizoenen speelde Ronald Brautigam in De
Vrijdag van Vredenburg mee in de Nederlandse première van Lera Auerbachs
Serenade for a Melancholic Sea, in de twee
pianoconcerten van Brahms en
Stravinsky’s Concert voor piano en blazers.
Joseph Puglia, viool
De Amerikaanse violist Joseph Puglia
maakte zijn solodebuut in het Amsterdamse Concertgebouw tijdens het
Holland Festival 2009. Daarna speelde
hij in diverse concertzalen in New York,
Londen, Parijs en Melbourne. Hij is
winnaar van het Vriendenkrans Concours
in het Amsterdamse Concertgebouw en
het Concorso Internazionale Andrea
Postacchini in Italië, waar hij ook een
prijs won voor zijn uitvoering van Berio’s Sequenza VIII voor viool. Vorig jaar
voerde hij onder meer het Vioolconcert
van Ligeti uit met Asko|Schönberg o.l.v.
Reinbert de Leeuw, Klas Torstenssons
Pocket-Size violin concerto voor Radio 4, en
gaf hij recitals en kamermuziekconcerten
in Nederland, Frankrijk en Italië. Joseph
Puglia speelde samen met Gordan
Nikoli´c, Vera Beths, het Osiris Trio en het
Brooklyn Rider Quartet. Joseph Puglia is
een fervent pleitbezorger van hedendaagse muziek en speelt als concertmeester
bij het Asko|Schönberg Ensemble. Hij
verzorgde diverse wereldpremières in
Europa en de VS en werkte samen met
componisten als Pierre Boulez, John
Adams, Peter Eötvös, Heinz Holliger,
Oliver Knussen en Louis Andriessen. Puglia studeerde in zijn geboortestad New
York aan de Juilliard School of Music bij
Louise Behrend en Robert en Nicholas
Mann. In 2008 behaalde hij een Master
of Music-diploma van het Koninklijk
Conservatorium in Den Haag.
philharmonie zuidnederland
De philharmonie zuidnederland bestaat
sinds april 2013 en is ontstaan uit een
fusie van Het Brabants Orkest en het
Limburgs Symfonie Orkest. Met zo’n 110
formatieplaatsen is het het grootste regionale orkest maar ook een van de
grootste Nederlandse orkesten geworden. Zo kunnen groots bezette werken
van Strauss, Mahler, Wagner en Stravinsky worden uitgevoerd. Ook zijn er
opsplitsingen mogelijk in meerdere kleinere kamerorkesten voor kleiner bezette
partituren en voor educatieve doeleinden. In het eerste seizoen bepaalden
(gast)dirigenten van de samenstellende
orkesten zoals Kees Bakels, Jan-Willem
de Vriend, Ed Spanjaard, Otto Tausk en
9
philharmonie zuidnederland
10
Andrew Grams de koers van de philharmonie zuidnederland. Naast Brabant en
Limburg bedient het orkest ook Zeeland.
Vaste verbintenissen zijn er met
Liberation Concert Margraten, Musica
EERSTE VIOOL
Adelina Hasani
Takeshi Kanazawa
Jan Homa
Wilfred Sassen
Stephen Calder
Violetta Calin-Carstea
Annet van Deinse
David Ernst
Vladimir Horvat
Ewa Niziol
Monique van der
Pijl-Pellens
Geertje Podevyn
Pascal Prégardien
Machiel Swillens
TWEEDE VIOOL
Marleen de Bruin
Heidi van den Berg-Poessé
Siana Dragneva
Julia van Eck-Jegorova
Lykle Lykles
Marleen Matser
Roland van Mil
Florin Negreanu
Annerieke Nentjes
Isabelle Stiennon
Jeroen van der Wel
Coleman Willis
Sacra, het Internationaal Vocalisten
Concours, de Nieuwjaarsconcerten, de
Carnavalsconcerten, Opera op de Parade
en Opera Zuid.
ALTVIOOL
Marc Tooten
Alès Hrdlicka
Ynze Dam
Paula Galavazi
Manfred Kloens
Erika de Laat
Pieta Maring
Evelien Minken-de Vries
Jordan Schwartz
Joanne Wigmans
HOBO/ALTHOBO
Herman Vincken
Harry van Veldhoven
Andries Boelens
PAUKEN/SLAGWERK
Maarten Smit
Mari van der Putten
Albert Straten
KLARINET/
BASKLARINET
Arno van Houtert
Roger Debougnoux
Karel Plessers
Roger Niese
HARP
Marieke Schoenmakers
CELLO
Paul Uyterlinde
Caroline Kerpestein
Sanne de Graaf
José Backhuijs
Sander van Berkel
Anton Ivanov
Marc Knippenberg
Joep Willems
FAGOT/CONTRAFAGOT
József Auer
Jolanda Wolters
Lucas Bos
Michel Bergenhuizen
CONTRABAS
Boris Kozlov
Eva Vavrinecz
Lisa Blok
Gildas Delaporte
Nienke Kosters
Maarten Kroese
FLUIT/PICCOLO/
ALTFLUIT
José Antonio Cabedo
Cervera
Angela Schneidt-Stone
Alice Poulussen
Elodia Climent Espana
HOORN
Christiaan Moolenaars
Jaap van Wershoven
Steven Minken
Cleo Simons
TROMPET
Raymond Vievermanns
Ruud Visser
Ramon Wolkenfelt
TROMBONE/
BASTROMBONE
Sandor Hendriks
Axel Urlings
Mark Boonstra
TUBA
Ries Schellekens
GITAAR
Paul van Utrecht
CELESTA
Paul Hermsen
vrijdag 6 februari 2015, 20.15 uur
TivoliVredenburg, Utrecht
inleiding Paul Korenhof 19.30 uur
SERIES TROS KLASSIEK / TROS VOCAAL /
vrijdag 13 februari 2015, 20.15 uur
TivoliVredenburg, Utrecht
Inleiding Leo Samama 19.30 uur
SERIE MUZIKALE MEESTERWERKEN
HEMELSE MUZIEK
Quattro pezzi sacri Mozart en Reger
en de Fontane di Roma blikken terug
Radio Filharmonisch Orkest
Groot Omroepkoor
Pietari Inkinen dirigent
Gijs Leenaars koordirigent
Residentie Orkest
Thomas Zehetmair dirigent
Martine van der Loo fluit
Godelieve Schrama harp
Mariangela Sicilia sopraan
Wagner Ouverture Parsifal
Respighi Fontane di Roma
Verdi Quattro pezzi sacri
Ingeleid door muziek van Wagner en de
kleurrijke schildering van de Romeinse
fonteinen door Ottorino Respighi gaan hier
vier religieuze werken voor vocale solisten,
koor en orkest van Giuseppe Verdi, de
Quattro pezzi sacri. Daarin klinkt een fraaie
mengeling van de aloude kerkmuziekstijl van
de Roomse renaissance-componist Palestrina en de expressieve chromatiek van het fin
de siècle.
Mozart Adagio en fuga KV 546
Mozart Concert voor fluit, harp en orkest KV
299
Reger Variaties over een thema van Mozart
De vernieuwer Mozart was de eerste componist die de harp gebruikte als concertinstrument. Maar hij componeerde even gemakkelijk een Adagio en Fuga in de stijl van Bach.
Hij had Bachs kunstige vlechtwerk van
stemmen bij Baron Van Swieten leren
kennen, en die muziek was voor Mozart niets
minder dan ‘een openbaring’ geweest. Reger
op zijn beurt was idolaat van Mozart. Zijn
Variaties en Fuga op een thema van Mozart
werd zijn meest geliefde orkestwerk.
volgende concerten
11
12
zaterdag 31 januari 2015, 14.15 uur
Concertgebouw, Amsterdam
WWW.ZATERDAGMATINEE.NL
Een nieuw symfonisch gedicht
Radio Filharmonisch Orkest
Markus Stenz dirigent
Grieg Pianoconcert
Strauss Also sprach Zarathustra
confrontatie met grote genres uit het
verleden, zoals (dit maal) het negentiendeeeuwse symfonisch gedicht. Ter vergelijking
klinkt een meesterwerk van Richard Strauss
in dit genre, Also sprach Zarathustra. Na het
plechtige - en dankzij Stanley Kubrick
wereldberoemde - openingsgebaar is het
nog een halfuur lang genieten van een ongekend virtuoze orkestschildering, waarbij het
gelijknamige boek van Nietzsche als rode
draad dient.
“Een soort hommage aan Strauss”, zo stelde
Bruno Mantovani zich zijn nieuwe symfonische gedicht voor toen hij eind 2012 de
eerste schetsen maakte van Schlemihl.
Mantovani, die afgelopen najaar zijn veertigste verjaardag vierde schrijft muziek van
onze tijd. Maar hij zoekt daarbij graag de
Tussen beide symfonische gedichten klinkt
het geliefde Pianoconcert van Edvard
Grieg, een temperamentvol én lyrisch werk
waarin de romantische erfenis van Schumann
en de eigen stem van de jonge Noor samenkomen: een kolfje naar de hand van
meesterpianist Alexander Gavrylyuk.
Alexander Gavrylyuk piano
Mantovani Schlemihl (opdrachtwerk Teatro
alla Scala di Milano, NTR ZaterdagMatinee,
Orchestre de Paris en BOZAR Brussel -
colofon
NEDERLANDSE PREMIÈRE)
PROGRAMMERING
ADMINISTRATIE & FINANCIËN
CASTING DIRECTOR
Astrid in ’t Veld
Anneke de Vries
Mauricio Fernández
PRODUCTIE
PRESENTATIE AVROTROS NPO
ARTISTIEK LEIDER
Manon Tuynman, Bert Begeman
(TivoliVredenburg) en Paula van
Meyl (philharmonie zuidnederland)
RADIO 4
Kees Vlaardingerbroek
Mark Brouwers
PROGRAMMATOELICHTING
RANDPROGRAMMERING RADIO4
Emanuel Overbeeke
Thea Derks
REDACTIE PROGRAMMABOEK
PUBLICITEIT & PRODUCTIE
EINDREDACTIE AVROTROS NPO
Clemens Romijn
JONG TALENT
RADIO 4
EINDREDACTIE
Anne Marie van Doorn
Tim Moen
Onno Schoonderwoerd