Gezondheid als integraal onderdeel van het omgevingsbeleid

Voorbeeldprojecten Nu al Eenvoudig Beter:
Kwaliteit besluitvorming
GGD Utrecht, gezondheid als integraal onderdeel van het
omgevingsbeleid
Het onderwerp gezondheid komt bij ruimtelijke ontwikkelingen vaak pas
laat in planproces aan de orde. Vaak is al een locatie gekozen en zijn de
ontwerpen al gemaakt als aan de GGD gevraagd wordt om de
gezondheidsaspecten te toetsen. Gezondheidsmaatregelen zijn in die fase
soms moeilijk in te passen en kunnen zelfs een showstopper zijn voor de
ruimtelijke ontwikkeling. Een geluid is soms ‘de stad gaat op slot als je
rekening houd met gezondheid’. In de gemeente Utrecht hebben
Volksgezondheid (voorheen GG & GD) en Ruimtelijke & Economische
ontwikkeling gezamenlijk de handschoen opgepakt om dit knelpunt te
tackelen.
Als vertrekpunt is een evaluatie uitgevoerd naar hoe de
gezondheidsadvisering bij ruimtelijke ontwikkelingen tot dan toe verliep.
Op basis van de resultaten is een verbeterplan opgesteld gericht op het
eerder betrekken van gezondheid in het planproces van ruimtelijke
ontwikkelingen. Vervolgens is verkend waar in het proces en op welke
wijze gezondheidsadviezen effectief kunnen aanhaken bij het planproces
van ruimtelijke ontwikkelingen. Gekozen is om gezondheid vanaf het begin
van het plan proces aan te haken. Dit is concreet vormgegeven door de
deelname van Volksgezondheid (GGD) aan de zogenaamde gebiedsteams
Ruimtelijke & Economische ontwikkeling. In deze teams worden nieuwe
ruimtelijke ontwikkelingen besproken. De GGD schuift tweewekelijks aan
bij de tien gebiedsteams. De nieuwe werkwijze is vastgelegd in het
proceskader Gezondheidsadviezen bij Ruimtelijke Ontwikkeling. Hiermee
zijn de gezondheidsadviseurs van begin af aan betrokken bij advisering
over nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen.
Vernieuwend
De aanpak in Utrecht is vernieuwend, omdat het onderwerp gezondheid
structureel wordt meegenomen in het planproces van ruimtelijke
ontwikkelingen. Hierbij worden gezondheidsbelangen integraal afgewogen
met de andere belangen en wordt duidelijk inzichtelijk gemaakt hoe de
gezondheidsadviezen worden meegenomen bij de ruimtelijke ontwikkeling.
Samenwerking
Bij het eerder in het planproces betrekken van het gezondheidsadvies heeft
het gemeentebestuur nadrukkelijk een rol gespeeld. Het heeft aangestuurd
op het verbeterplan en het proceskader Gezondheidsadviezen Ruimtelijke
Ontwikkeling, die tevens door het college van B&W zijn vastgesteld. De
steun vanuit het bestuur is een belangrijke succesfactor voor het proces.
Evenals de samenwerking met de betrokken medewerkers vanuit
gezondheid en ruimtelijke ontwikkelingen. De medewerkers zijn actief
betrokken in het proces om gezondheid structureel mee te nemen in het
planproces voor ruimtelijke ontwikkelingen. Dit heeft geresulteerd in
draagvlak bij de medewerkers voor de gekozen aanpak.
Resultaat
Gezondheid heeft een vanzelfsprekende en inzichtelijke plaats gekregen
binnen het planproces voor ruimtelijke ontwikkelingen. Het wordt vanaf het
begin betrokken en integraal afgewogen met de andere belangen.
De gezondheidsadvisering is omgebogen van ‘benoemen van beperkingen
aan het einde van het proces’ naar ‘actief meedenken over kansen en
mogelijkheden aan het begin van het proces’.
Een concreet resultaat van het meenemen van het gezondheidsadvies bij
een ruimtelijke ontwikkeling is de alternatieve locatiekeuze voor de
herbouw van een school. De nieuwbouw van een bestaande school op
dezelfde locatie was de wens van het schoolbestuur. Toen uit het
gezondheidsadvies van de GGD bleek dat een school vlakbij een drukke
verkeersweg niet goed is voor kinderen in de groei én er alternatieve
locaties mogelijk waren, heeft het college van B&W afgezien van de
herbouw op de bestaande locatie en is uitgeweken naar een andere
locatie.
Ook naar de toekomst toe staat gezondheid prominent op de agenda in
Utrecht. In 2014 heeft het nieuwe college van B&W de ‘Gezonde stad’ als
verbindend thema benoemd.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Anne Marie Gout,
[email protected] of telefoon 030 286 33 95.