spoorwijk8 - Het leven in stadsdeel Laak

.weten
nrc.next
8
DONDERDAG 28 AUGUSTUS 2014
9
FEITEN EN CIJFERS
Aantal inwoners
Spoorwijk is een kleine wijk in
stadsdeel Laak, Den Haag met 4.157
inwoners. De gemiddelde leeftijd
van de inwoners ligt met 32,7 jaar
onder het landelijk gemiddelde.
Samenstelling
Nog geen kwart van de wijk is
autochtoon. In heel Nederland is dat
gemiddeld 80 procent. Meer dan 25
procent in Spoorwijk is van Surinaamse afkomst, bijna 15 procent
van Turkse afkomst, ruim 10 procent
van Marokkaanse afkomst.
Opleiding
De helft van de bewoners heeft een
laag opleidingsniveau, 38 procent
middelbaar. 10 procent is hoogopgeleid.
Rudolf van Brammenstraat
Spoorwijk geeft Vestia
een trap onder de bips
Vosmaerstraat
Morgen een aflevering over de
politie en het koffiehuis.
Zie voor eerdere afleveringen
nrc.nl/spoorwijk
100 m
Spoorwijk: woningcorporatie Vestia Vestia is eigenaar van 975 van de 1.600 huizen in de
wijk. En over die huizen zijn veel Spoorwijkers ontevreden. Dus klagen ze. Over tocht,
verfschilfers en krakende traptreden. Maar ook over de nieuw geverfde voordeur.
D
CAROLA HOUTEKAMER
en FREEK SCHRAVESANDE
oor elke wijk lopen wel
een paar gevoelige zenuwen.
Hondenpoep.
Kapotte fietsen. Verslaafdenhostel. Grofvuil.
Spoorwijk heeft ze ook.
Begin over betaald parkeren, dan is de
onvermijdelijke reflex: „1,70! NSB’ers! Ze
zouden hun ouwe moer nog een bekeuring geven!”
Begin over de Polen en je hoort dat die
nu, eigenhandig, voor alle problemen in
de wijk zorgen. Een Spoorwijkse vuist in
een Pools gezicht is allang geen noviteit
meer.
Maar de zenuw in Spoorwijk die open en
bloot ligt is Vestia – eigenaar van 975 van
de 1.600 huizen in de wijk. Geef er een
tikje op, en de spieren verharden zich
onmiddellijk.
B517, welkom bij Vestia, staat er op
het bonnetje
In de wachtruimte van het Vestiakantoor
aan de Dr. Lelykade in Scheveningen staat
een plukje buurtbewoners. Drie autochtonen, drie van Turkse afkomst, twee van
Javaans-Surinaamse. B517, welkom bij Ves-
tia staat op het bonnetje. Het is vijf over
drie. De sfeer is gemoedelijk, maar de
groep is vastberaden.
„We gaan niet weg voor we een afspraak
hebben”, zegt een bewoner tegen een
baliemedewerker.
Om half vier komt een meisje de trap af
uit het kantoor boven. „Jullie moeten
eerst het klachtenformulier invullen en
een reactie afwachten per brief. Als het
klachtenformulier in het systeem staat,
kunnen jullie een afspraak maken.”
De bewoner die het woord voert: „We
zijn niet op oorlogspad.”
Meisje: „Het wordt wel een individuele
afspraak.”
Bewoner: „We komen met z’n allen.
Sommigen van ons spreken slecht Nederlands.”
Meisje: „Dit is wat ik te horen kreeg.”
Bewoner: „We willen een gesprek. We
hebben het niet breed.”
Het meisje steekt haar handen in de
lucht: „Ik ben maar het boodschappenmeisje.”
Eén van de bewoners in de wachtruimte
is Marie, moeder en oma en uitbaatster
van een Javaans eethuisje in Rotterdam.
Zij moet, net als acht andere huishoudens
uit de Rudolf van Brammenstraat en Vosmaerstraat in Spoorwijk, onterecht ont-
Jullie
moeten
eerst het
formulier
invullen
en een
reactie
afwachten
vangen huurkorting terugbetalen aan Vestia. Die was door de huurcommissie toegewezen wegens gedoe met het ventilatiesysteem en de warmtepomp, waardoor er
schimmel was en hitte en ze allemaal niet
lang genoeg konden douchen.
Duizenden euro’s kregen ze, ze waren er
samen van uit eten geweest bij restaurant
Centraal, wel vijftig euro de man. Maar de
maandag erop stonden twee mannen in
Marie’s tuin, met tien kilo papierwerk op
de tuintafel.
Ja, Vestia had hen gewaarschuwd. Leg
die korting apart, die moet je straks terugbetalen. Maar ze hadden, zeggen ze, het
geld nodig om de huizen op te knappen, zo
vochtig als die waren, overal zilvervisjes,
zelfs in het glas water naast het bed, bah.
En toen oordeelde de rechter dat de korting echt terug moest. 7.200 euro, in één
klap. Dat heeft Marie niet liggen, dat heeft
niemand liggen. Daarom willen ze nu een
afspraak om een regeling te treffen.
Het meisje gaat het boven nog even vragen. Ze komt neeschuddend terug. „Eerst
het klachtenformulier, dan een reactie,
dan, eventueel, een gesprek.”
Bewoner: „Ik heb donderdag negen
klachtenformulieren op de bus gedaan.”
Meisje: „Die zijn wel binnen, maar staan
nog niet in het systeem.”
DEN HAAG
Spoorwijk
WAAROM SPOORWIJK
De onderkant van Nederland zie je
alleen als het misgaat. Zoals bij de
uit de hand gelopen demonstraties
in de Haagse Schilderswijk of bij politierellen in Ondiep, Utrecht. Wat je
ziet zijn woedende buurtbewoners
voor de camera en zwaailichten. Wat
je weet zijn de overbekende statistieken: veel allochtonen, geen opleiding, weinig inkomen, veel strafblad.
Maar hoe ziet de onderkant eruit als
de camera’s en zwaailichten weg
zijn? nrc.next bezocht zo’n wijk een
paar maanden lang. Spoorwijk, Den
Haag, een arme probleemwijk, waar
bewoners regelmatig lijnrecht tegenover het gezag staan. In tien afleveringen een schets van de wijk. Vandaag aflevering 8: Vestia.
In de Vosmaerstraat en de
Van Brammenstraat heeft elk adres
wel een medisch probleem: vermoeidheid, migraine, astma, depressie. FOTO’S PETER DE KROM
NRC 210814 / RJ
Besteedbaar inkomen
Het gemiddelde besteedbare inkomen in Spoorwijk is 1.500 euro per
maand, 433 euro lager dan het
Nederlandse gemiddelde. De gemiddelde woningwaarde is 130.000
euro. Bijna 400 mensen in de wijk
maken gebruik van de voedselbank.
Bewoner: „We hebben drie keer een
brief geschreven. We willen een gesprek.”
Ze gaat het nog een keer vragen.
De verhouding met Vestia is slecht,
soms moet de politie mee
Wat is de relatie tussen een woningbouwvereniging en haar huurder? Je denkt: die
van een commercieel bedrijf en een mondige klant. Bevalt je huis niet, dan zoek je
toch een andere aanbieder?
Maar zo is het niet.
Ontevreden Spoorwijkers verkassen
niet snel – waar kunnen ze heen? Dus klagen ze. Wie in de oudbouw woont over
tocht, verfschilfers en krakende traptreden. Zet Vestia de voordeur een keer strak
in de lak, dan zien de kritische bewoners
altijd wel „putjes” en „waterpokjes.” De
verhouding met Vestia is soms zo slecht
dat er politie mee moet. Een bewoner:
„Vestia komt er bij mij niet in. Die krijgen
een trap onder hun bips.”
Het gedrag van ex-topman Erik Staal zit
veel Spoorwijkers ook niet lekker. Hij met
z’n miljoenen in een villa op Bonaire, zij in
deze tochtige huisjes – en dan huursverhoging durven vragen? Zijn vertrekpremie
is niet de reden dat sommigen hun huis
uitwonen of illegaal onderverhuren, maar
het geeft hen wel een excuus. Feit is dat de
DE SPOORWIJKSE
HUURDERSZAAK
De Huurcommissie is een
onafhankelijke, landelijke
organisatie die zich bezighoudt met geschillen tussen huurder en verhuurder over huurprijs, onderhoud en servicekosten. De
minister van Binnenlandse
Zaken houdt er toezicht
op.
Een uitspraak van de Huurcommissie is bindend,
maar de partijen kunnen
wel in hoger beroep bij de
rechter. Deze zaak is aangespannen door Vestia.
Vestia vond dat de problemen verholpen waren, de Huurcommissie
niet. De rechter gaf Vestia
gelijk, de huurkorting
moest worden terugbetaald.
renovatie van de 117 oude arbeidershuisjes in het hart van Spoorwijk was uitgesteld door de financiële malaise bij Vestia.
In de nieuwbouw klagen ze ook. Marie’s
huis is het resultaat van een grootscheepse opknapbeurt van Spoorwijk:
1.300 kleine arbeidershuisjes vol probleemgezinnen maakten plaats voor 750
stuks frisse nieuwbouw, plus stadspark.
Het aanzicht van de wijk knapte op,
notoire broeinesten verdwenen. Een deel
werd omgebouwd tot een strook onspoorwijkse hoogbouw bij het spoor, maar in de
laagbouw, waar Marie woont, vinden
bewoners het gezelliger.
Schimmel op de plafonds, en een
onverklaarbaar hoge energierekening
Maar er is van alles mis. De ventilatie
maakt een takkeherrie, er staat schimmel
op de plafonds en de energierekening is
onverklaarbaar hoog. Er komt een bewonersgroep, Effe Puffe? Liever Niet! die de
media zoekt met een waslijst aan technische mankementen en bijbehorende
gezondheidsklachten.
Uit een inventarisatie blijkt op elk adres
in de Vosmaerstraat en de Van Brammenstraat wel een medisch probleem: vermoeidheid, migraine, neusbloedingen,
astma, cholesterol, depressie, zelfs een
Maar ik heb
donderdag
al negen
formulieren
op de bus
gedaan
kind dat aan de puffer moet.
Vestia pakt - na jaren inertie, de woordvoerder geeft het zelf toe - de problemen
aan. Maar Marie is niet tevreden. Het
vocht en de beestjes zijn niet weg. „En we
kunnen maar dertig minuten douchen.
We wonen hier met z’n zessen!” Zij weet
niet hoe die Hollanders over hygiëne denken, maar zij douchen gewoon twee keer
per dag. Haar man: „Zeven minuten was
het advies. Maar wat als ik net m’n kind
heb ingeshampood?” Tegen de glazenwasser die bij de buren aan het werk is:
„Hey, gebruik jij niet ook te veel water?” Ze
lachen.
Marie begrijpt dat ze verloren heeft, al
snapt ze niet waarom de huurcommissie
haar wél en de rechter haar géén gelijk gaf.
Kan iemand haar dat nou eens uitleggen?
Want ze heeft net duizenden euro’s in haar
eethuisje geïnvesteerd, en nu dreigt Vestia
met deurwaarders en huisuitzetting.
„Negen gezinnen, dat kunnen ze toch niet
doen? We zijn één schip, we moeten
door.”
In het Vestiakantoor, kwart voor vier.
Het meisje daalt de trap weer af. „We
wachten toch het klachtenformulier af.”
De bewoners: „Wij blijven hier.”
En dat doen ze, tot vijf politieagenten
hen er om half zes uitzetten.