Verhogen voerproductie (Zwier van der Vegte)

VAB voerproductie
11 maart 2014
Programma
Verhogen voerproductie
“Meer met minder”
Mest management
Bodem management
Gewas management
Eerste resultaten KLW
Zwier van der Vegte
Bedrijfsleider De Marke
Wageningen Livestock Research
Koeien & Kansen is een samenwerkingsverband van 16 melkveehouders,
proefbedrijf De Marke, Wageningen UR en adviesdiensten.
De resultaten vindt u op: www.koeienenkansen.nl
Bemesten volgens lbk advies
Programma
Mest management
Bodem management
Gewas management
Eerste resultaten KLW
Grasland
NLV
Jaargift Nwerkzaam
50
380
100
360
140
340
200
300
250
270
300
230
www.bemestingsadvies.nl
Opbrengst grasland op zandgrond
ton ds/ha
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
Voederwaarde weidegras
-7%
13.0
12.1
280 N*
225 N*
150 N*
VEM
975
971
963
RE
200
190
174
DVE
98
97
94
OEB
40
31
17
* N uit kunstmest, op jaarbasis
375
275
kg stikstof/ha
1
VAB voerproductie
11 maart 2014
Evenwichtsbemesting fosfaat (1997 – 2006)
fosfaat
overschot
grasopbrengst (ton ds/ha)
zand
klei
veen
0
10.4
10.2
10.2
20
10.7
10.2
10.7
40
11.1
9.4
10.7
700 kg ds/ha
Onttrekking mineralen grasland
( kg stikstof / Ha)
Stikstof en fosfaat werking
drijfmest in de praktijk......
Werking systemen verschillend, maar ….
…. eigen invloed is groot: N  30 tot 80%
P2O5  50 tot 100%
Onttrekking mineralen grasland
( kg fosfaat / Ha)
Opbrengst
Opbrengst
RE - gehalte gras ( -kuilen )
Ton ds
140
160
180
8 ton
179
205
230
10 ton
224
256
288
12 ton
269
307
346
14 ton
314
359
403
Optimaal bemesten (1)
P - gehalte gras ( - kuilen )
Ton ds
3,6
3,8
4,0
4,2
8 ton
66
70
73
77
10 ton
82
87
92
96
12 ton
99
104
110
115
14 ton
115
122
128
135
N-werking verhogen door optimale aanwending van
dierlijke mest
Voldoende mestopslag
Maak een bemestingsplan:
 Laat de mest bemonsteren en analyseren
 Laat grond bemonsteren en analyseren
 Aanwenden van 1 maart tot 1 augustus
(min. 8 maanden opslag)
 Verdeling over gewassen
2
VAB voerproductie
11 maart 2014
Optimaal bemesten (3)
Optimaal bemesten (2)
NLV (Stikstof Leverend Vermogen)
Blijvend of tijdelijk grasland
Vochtvoorziening
Klaverpercentage
Fosfaattoestand
Kies verdeling over sneden
Gebruik (maaien of weiden)
Houdt rekening met snede opbrengst
Benut nawerking mest
Bouw N-bemesting tijdig af
Nauwkeurig bemesten/strooien
Bemesting - adviesprogramma!
160 RE in graskuil
 Drijfmest in voorjaar en begin zomer
= Optimaal
Fosfaattoestand De Marke
Bos
Grasland
laag
neutraal
hoog
Bouwland
Bos
Bos
6
laag
neutraal
hoog
Drijfmestrijenbemesting in maïs
bij 35 m3/ha en fosfaat toestand
voldoende: geen maïsmap nodig
Kunstmestvervanging door
stikstof uit mest
Huidige situatie
Stikstofopname
door gewas
Toekomstige situatie
Kunstmest
Kunstmest
Stikstof uit
verwerkte mest
Stikstof uit mest
(170 of 250
kg/ha)
Mest
Mest
Mestbewerking
3
VAB voerproductie
Mestscheiding
11 maart 2014
Bemesten op maat
met dierlijke mest
Dunne fractie:
 Blijvend grasland
 Grond met laag NLV
 Grasland zonder klaver
Dikke fractie:
 Maïsland
 Grond met laag fosfaat
Drijfmest:
 Tijdelijk grasland
Mestraffinage
Mineralen ontsluiten
 N in minerale vorm
• Kunstmest N vrij telen
 Ontkoppelen N en P
• P als kunstmest gebruiken
• P van overschotbedrijf exporteren
Minder methaanemissie
 Dagverse mest naar raffinage
Productie groene energie
Stikstof stripper
Belang van Kalium (k)
Vorming en transport van koolhydraten
Groene meststof
Vochtregulatie: opname en verdamping
Minder vorstgevoelig
Ziekteresistentie
4
VAB voerproductie
Aandachtspunten Kalium
Kalibemesting bij herinzaai
Gras-klaver
Nazomer
Snijmaïs, bij lage dierlijke mest giften
11 maart 2014
Het belang van Zwavel (S)
Essentieel voor groei gras
S-aminozuren (cysteïne en methionine) nodig
voor fotosynthese en eiwitvorming
Depositie 10 - 12 kg S/ha/jr
Onttrekking gras 30 - 40 kg S/ha/jr
 Kans op S-tekort
 Uitspoelinggevoelig
 Humusarme zandgrond
 Tekort  400 - 2000 kg minder ds opbrengst
Het belang van Magnesium (mg)
Overige bemesting
Plant als bouwsteen van bladgroen
Afstelling kunstmeststrooier
Mestmixen
Gezondheid van het vee
 Ernstig tekort  kopziekte
 Mg-tekort kan leiden tot lagere
melkproductie
 Ca-arm voer tijdens droogstand +
voldoende Mg  minder melkziekte
Methoden van aanwending?
Kunstmestinjectie, H. de Boer
Veldonderzoek 2009
Vier meststoffen:
 gestrooide ammoniumnitraat (KAS) korrels 27% N
50% ammonium, 50% nitraat
 geinject. ammoniumnitraat (AMN) vloeibaar 18% N
50% ammonium, 50% nitraat
 geinjecteerde urean (UAN) vloeibaar 30% N
25% amm., 25% nitr, 50% ureum
 geinjecteerde ureum (UEM) vloeibaar 18% N
100% ureum
5
VAB voerproductie
11 maart 2014
Kunstmestinjectie
Opbouw drogestofopbrengst 2009
Kunstmestinjectie
Opbouw ruw eiwitopbrengst 2009
Opbouw jaarlijkse ruw eiw itopbrengst bij herhaalde bem esting m et
in totaal 190 kg N/ha (70, 50, 40, 30 kg/ha voor snede 1, 2, 3 of 4)
2,4
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
AMN
KAS
UAN
UEM
Eiwitopbrengst (ton/ha)
Opbrengst (ton ds/ha)
Opbouw jaarlijkse drogestofopbrengst bij herhaalde bem esting m et
in totaal 190 kg N/ha (70, 50, 40, 30 kg/ha voor snede 1, 2, 3 of 4)
2,2
2,0
1,8
KAS
1,6
AMN
1,4
UAN
1,2
UEM
1,0
0,8
0,6
0
1
2
3
4
5
6
0
1
2
Aanbevelingen vloeibaar?
Precies bemesten
Kosten/baten
Beschikbaarheid in buurt
3
4
5
6
Snede
Snede
Nitrificatieremmers
Dimethylpyrazonfosfaat (DMPP)
Toegevoegd aan drijfmest (Piadin)
Toegevoegd aan kunstmest (Entec26)
Onder natte, koude omstandigheden
maximaal 10% voordeel
Mineralen concentraten
Kunstmest uit dierlijke mest:
Nog onvoldoende betrouwbare resultaten!
Programma
Mest management
Bodem management
Gewas management
Eerste resultaten KLW
6
VAB voerproductie
11 maart 2014
Belang van organische stof
Duurzaam
bodembeheer
Basis voor biologische activiteiten!
goede bodemstructuur
minder uitspoeling van nutriënten
betere vochthuishouding
hogere weerstand van de bodem
lagere emissie van broeikasgassen
optimale/maximale gewasproductie!
Organische stof op pijl met:
Goede vruchtwisseling
Achterlaten gewasresten
bv. graan- en maïs-stro
Vaste mest
Compost
Groenbemester (mais: gras-onderzaai !)
Biomassa uit de omgeving?
Maatregelen bodem
Verhogen effectieve
organische stof
1% organische stof extra geeft per ha:
500 kg extra drogestof opbrengst (± € 150,-)
 6 mm meer vochthoudend vermogen
 25 kg hogere N levering door
actiever bodemleven
Vastlegging van 1500 kg stikstof
Belang van een goede pH
Maak een
organische stof balans!
Botanische samenstelling
Minerale samenstelling
Mineralisatie organische stof
Structuur
Biologische activiteit
Koeien & Kansen is een samenwerkingsverband van 16 melkveehouders,
proefbedrijf De Marke, Wageningen UR en adviesdiensten.
De resultaten vindt u op: www.koeienenkansen.nl
7
VAB voerproductie
11 maart 2014
pH bodem en opname
nutriënten
Optimale pH
Grasland
Grasland veen
Gras-klaver
5,2 - 5,6
4,8 - 5,3
5,5 – 6,0
Maïs en Graan afhankelijk van
 grondsoort
 % organische stof
 % lutum
pH maïsland
Streeftraject 5,3 – 5,9
50 – 60% maïsland pH < 5
Bodemstructuur
Geen pH onderzocht:
35% grasland
10% bouwland
45
Programma
Uitgebalanceerd teeltplan
Mest management
Bodem management
Gewas management
Eerste resultaten KLW
Drie jaar gras klaver
Drie jaar maïs
8
VAB voerproductie
11 maart 2014
nazaai Italiaans
raaigras / rogge
onderzaai
Italiaans raaigras
Gras onder mais zaaien
Gras onder maïs zaaien
Onderhoud grasland
Onderhoud gras-klaver
Ontwatering – afwatering
Beluchten in het voorjaar?
Onkruidbestrijding
Beregening
(standaard) doorzaaien in de zomer?
Speciaal mengel tijdelijk gras
 Gekruist raai, festulolium, enz.
Advies alleen kunstmest voor eerste snede
pH > 5,5 en kaligetal > 20
Mengsel met witte klaver voor beweiding
Mengsel met rode klaver voor maaien
Klaveraandeel sturen
met weiden en maaien
Beweiding
Maak een strak beweidingsplan
Kies een passend beweidingssysteem
Niet te jong inscharen
Evt. naweiden met jongvee
Wanneer omweiden niet lukt ->
standweiden
Op tijd opstallen
Beweiding..... Ja, maar doe het wel goed!
53
9
VAB voerproductie
11 maart 2014
Ter voorkoming van:
Oogsten en opslag
Voeropslag/broei
Programma
Mest management
Bodem management
Gewas management
Eerste resultaten KLW
Duurzaam graslandbeheer
235 KringloopWijzers
Melk per ha – benutting bedrijf
Grondsoort gras:
Zand
54%
Klei
35%
Veen
11%
10
VAB voerproductie
11 maart 2014
Benutting: bedrijf - veestapel
Benutting: bedrijf - bodem
70 %
Benutting bodem – overschot
Beweiding – bedrijfsgrootte
120 dagen
6 uur per dag
71% beweiding, waarvan:
18% < 720 uur/jaar
53% > 720 uur/jaar
29% geen beweiding
Beweiding – grasopbrengst
Beweiding – benutting
11
VAB voerproductie
11 maart 2014
Bedankt voor uw aandacht !
Vragen?
Kijk op
www.koeienenkansen.nl
voor:
Informatie
ExcretieWijzer
FosforWijzer
MestscheidingsWijzer
www.mijnkringloopwijzer.nl
KringloopWijzer
12