Presentatie De Vruchtbare Kringloop

Project :
Vruchtbare Kringloop Achterhoek
Johan Temmink
KringloopWijzer
–
–
–
–
Wat is de KringloopWijzer?
Waarom gaan we er mee werken?
Hoe gaan we er mee werken?
Wat moeten we invullen, welke gegevens hebben we
nodig?
– Wie gaat dat invullen?
– Wat levert het ons op?
– ????
bedrijf
aanvoer
MINAS
Wetgeving
afvoer
2006
Maximum N- en P-overschot/ha
Zoek zelf maar uit hoe je het doet
Wetgeving
MINAS
2006
Streep erdoor:
- Rekenprocedure door politiek verprutst
- Hoge kosten overheid ( ‘Assen’)
- Te lage boetes
- Voldeed niet aan alle voorwaarden van
de Nitraatrichtlijn: excretie- en
bemestingsnormen
Wetgeving
Generieke normen en voorschriften:
- Excretie
MINAS
2006
- Bemesting
De overheid boert; de boer
als loonwerker
Generieke norm excretie:
balansoverschot gemiddelde koe
Melkproductie
Voeropname
Vastlegging
Excretie
Vastlegging
Mest en urine
Voer
Melk
Opname
Gebruik
Excretie
Excretie
Stap 5: Gasvormige
verliezen
Vastlegging
Stap 3: Vastlegging
2 kg N /jaar
Vervluchtiging
17 kg N /jaar
Uitscheiding
Opname
180-2-41 =
180 kg N / jaar
137 kg N /jaar
Stap 1: VEM-behoefte
Stap 2: N- en P- opname
Melk
41 kg N / jaar
Stap 3: Vastlegging
Stap 4: Bruto
excretie
N-excretie mest
(137-17) x 0,95 =
114 kg N /jaar
Stap 6: Netto
excretie
Excretienorm melkkoe (kg/dier/jr)
• N excretie bij drijfmest = 0,95*0,882*(136,7+0,0094*(melk7744) +1,8*(ureum-26))
• N excretie bij vaste mest = 0,95*0,800*(136,7+0,0094*(melk7744)+ 1,8*(ureum -26))
• P2O5 excretie
= 0,95*(42,6+0,0029*(melk-7744))
Omgezet in tabellen:
Nexcretie :
638 normen voor drijfmest en
638 normen voor vaste mest
- P2O5excretie : 22 normen
Wetgeving
MINAS 2006 Generieke normen 2009
Bedrijfseigen
norm excretie
(BEX)
Ruimte voor
ondernemer!
Bedrijfs-Eigen Excretie
(BEX)
Stap 5: Gasvormige
verliezen
Vastlegging
Stap 3: Vastlegging
2 kg N /jaar
Vervluchtiging
? kg N /jaar
Uitscheiding
Opname
?-2-? =
? kg N / jaar
? kg N /jaar
Stap 1: VEM-behoefte
Stap 2: N- en P- opname
Melk
? kg N / jaar
Stap 3: Vastlegging
Stap 4: Bruto
excretie
N-excretie mest
(?-?) x 0,95 =
? kg N /jaar
Stap 6: Netto
excretie
BEX
Deelname BEX
Aantal gebruikers BEX
jaar
2009
2010
2011
2012
gebruikers
45 %
52 %
66 %
72 %
% klanten van BLGG waarvan de
kuilen opgemeten zijn voor BEXaangifte
Wat is de KringloopWijzer?
Met de Kringloopwijzer krijgt u inzicht in de mineralenkringloop op uw bedrijf.
Hierdoor kunt u sturen op een betere benutting en verliest u minder mineralen.
BEX
BEX
Het kan aantrekkelijk zijn weinig
N en P te oogsten, dus
meststoffen slecht te benutten
Berekenen P-opbrengst
gewas en bemesten naar
opbrengst (evenwicht)
Generieke bemestingsnorm grasland in 2015
(kg fosfaat/ha/jr)
grondsoort
Enkel
maaien
Veel
beweiden
Weinig
beweiden
Klei
90
90
90
Veen
90
90
90
Vochtig zand
90
90
90
Droog zand, geen
beregening
90
90
90
Droog zand,
beregening
90
90
90
Generieke bemestingsnorm grasland in 2015
(kg fosfaat/ha/jr)
grondsoort
Enkel
maaien
Veel
beweiden
Weinig
beweiden
Klei
90
90
90
Veen
90
90
90
Vochtig zand
90
90
90
Droog zand, geen
beregening
90
90
90
Droog zand,
beregening
90
90
90
Gebaseerd op opbrengst van 90
kg fosfaat/ha (= 10 ton ds)
Melk per ha – grasopbrengst
12700 kg
Procedure BEP
BEX
P door vee opgenomen
aangekocht
eigen teelt
P-opbrengst
grasland
P-opbrengst
maisland
BEP
P-opbrengst gewas,
gecorrigeerd voor fosfaattoestand bodem=
Bedrijfsspecifieke bemestingsnorm P
Wetgeving
Generieke
normen
MINAS
2006
Bedrijfseigen
norm excretie
(BEX)
2009
Bedrijfseigen
norm Pbemesting (BEP)
2014
- N-opbrengst gewas
- Benutting N-mestst.
- Bodemoverschot N
- Nitraat
- Lachgas
-Organisch N grond
Procedure BEN
BEP
BEX
P opbrengst gewas
BEA
N-opbrengst gewas
N-opbrengst
Bemesting (na aftrek
ammoniakverlies)
depositie
org. N
lachgas
nitraat
verlies
ammoniak
Procedure BEA
BEX
Excretie N
weide
Kunstmest N
Stal/opslag
afvoer
grasland
bouwland
-ds opbrengst
-org. stof bodem
-energie
Kringlopen melkveebedrijf
verlies
KRACHTVOER
MELK
VEE
VEESTAPEL
RUWVOER
MEST
GEWAS
KUNSTMEST
KLAVER
DEPOSITIE
Stikstof (N)
Fosfor (P)
Koolstof (C)
MEST
BODEM
verlies
verlies
Kengetallen
1.
2.
3.
4.
6.
7.
8.
9.
Voerverbruik en mestproductie
Emissie van ammoniak
Benutting meststoffen
Opbrengst gras- en maïsland
Nitraatuitspoeling
Emissie broeikasgassen
Bodemkwaliteit (organische stof, N, P)
Bedrijfsoverschot [MINAS]
KringloopWijzer
• Presenteert jaarlijks de prestaties bedrijf: kengetallen
• Vergelijkt de prestaties met referentie- en
normwaarden
Bedrijf Van Leeuwen, Deurne
2012
2012
Mijn
bedrijf
Collega’s
Wettelijk
maximum
Ammoniak (gr/kg melk)
4,6
4,2
4.7
Opbrengst grasland (ton ds/ha)
11,3
10,2
---
Opbrengst grasland (kg fosfaat/ha)
102
90
Extra Invoer KringloopWijzer
BEX
+ veemutaties
+ aankoop voer, verkoop voer
+ Klaver, bemesting gras / maisland
+ kunstmest, strooisel
+ staltype, mesttoediening
Optimaliseren bedrijf
Resultaten
KringloopWijzer
Diagnose
(‘kringloop-signalen’)
passende maatregelen
Grondstof voor
een zinnig
onderhoud met
uw adviseur
Geen kennis van kringloop:
= dwalen in het donker!
??
diagnose
passende maatregelen
Geen kennis van kringloop:
= dwalen in het donker!
Als je niet
weet waar
je naar toe
wilt is elke
weg goed.
diagnose
passende maatregelen
Werken met KringloopWijzer
•
•
•
•
•
Huidige situatie in beeld
Ontdekken verbeterpunten (vergelijken met referentie)
Opstellen verbeterplan
Acties / maatregelen nemen
Evalueren resultaat KringloopWijzer opvolgend jaar
Verwachting
• Verbetering weide- en voederbouw
• Binnen 5 jaar 500 kg ds/ha meeropbrengst
– 100 € /ha/jr
– 5.000 € /bedrijf/jr
– 100.000.000 € /Nederland/jr
• Op termijn hoogte derogatie bedrijfsspecifiek
Nadelen KringloopWijzer
• Kosten gewasmonsters
• Investeren in tijd voor invullen, analyse en mogelijk
verbeteren bedrijfsvoering (‘administratieve last’)
• (mogelijk) hulp / advies vragen aan derden
• Sector: systeem van controle / borging organiseren
235 KringloopWijzers
Grondsoort gras:
Zand
54%
Klei
35%
Veen
11%
Melk per ha – overschot
Melk per ha – benutting bedrijf
Benutting – overschot
Benutting: bedrijf - veestapel
Benutting: bedrijf - bodem
70 %
Benutting bodem – overschot
Melk per ha – maïsopbrengst
14200 kg
Melk per ha – BEP
51% van de bedrijven heeft in 2015 een BEP voordeel
100 kg
gem. BEP: 83 kg/ha
norm 2015: 82 kg/ha
Beweiding – bedrijfsgrootte
120 dagen
6 uur per dag
71% beweiding, waarvan:
18% < 720 uur/jaar
53% > 720 uur/jaar
29% geen beweiding
Beweiding – overschot
Beweiding – benutting
Beweiding – grasopbrengst
Orderformulier mestcheck
Onderzoek
nummer
Klantgegevens
Niet invullen!
Klantnummer
Naam
Straat/huisnummer
Postcode/woonplaats
Land
Diver
sen
Analysepa
kket
Blgg-gegevens
Let op:
Eén analysemonster per
orderformulier
Code RM
H508
Dienstverlening RM
45
Klantreferentie
Pakket 4
X
ds, ras, os, N, P, K, Mg, Na, N-NH3, N-org
Mestsoort
Datum
monstername
Partij aanduiding
X
Opmerkingen
IN124201301
Kopieverslag voor monster
genomen bij
8478929
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
MESTCODELIJST
00 Overig
10 Vaste rundveemest
100 Vaste struisvogelmest
101 dunne eendenmest
102 Vaste bruine rattenmest
103 Vaste tamme muizenmest
104 Vaste caviamest
105 Vaste goudhamstermest
106 Vaste gerbilmest
107 Fase 1 substraat
108 Fase 2 substraat
109 Fase 3 substraat
11 Rundveegier en filtraat
110 Champost
111 Compost
112 Zeer schone compost
113 Zuiveringsslib vloeibaar
114 Zuiveringsslib steekvast
116 Overig
12 Rundveefiltraat
120 Mineralenconcentraat
13 Rundveemestkoek
14 Rundveedrijfmest
15 RundveeDM ligb.stal excl.
16 RundveeDM grupstal excl.
17 Kalvergier bewerkt
18 Vleeskalvermest (witvl.)
18A VleeskalverenDM (roze)
19 Vleeskalvermest (rosevl.)
20 Legkalkoenen (<6 wkn)
21 Legkalkoenen (6-30 wkn)
22 Legkalkoenen (> 30 wkn)
23 Kalkoenenmest
25 Vaste paardenmest
26 Vaste ezelsmest
27 Vaste ponymest
30 Kippendrijfmest
30A LegkipDM batterij (>17wk)
31 Kippenmest deeppit/kanal.
31A Legkipmest deeppit(>17wk)
32 Kippenmest mestband
32A Legkipmest batt./droging
33 Kippenmest mestband+nadr.
33A Legkipmest batt/nadroging
34 Legkippenmest roosters
34A Legkipmest roosters
34B Opfokkippenmest roosters
35 Kippenmest strooiselstal
35A Legkipmest ged. roosters
35B Opfokkipmest ged. rooster
36 Legkippenmest strooisel
36A Legkippenmest strooisel
36B Opfokkipmest strooisel
37 Ouderdiermest ged.rooster
38 Ouderdierenmest strooisel
39 Vleeskuikens-/parelh.mest
40 Vaste varkensmest
40A Vaste vleesvarkensmest
41 Varkensgier en filtraat
41A Vleesvarkensgier
42 Varkensfiltraat
42A Vleesvarkensfiltraat
43 Varkensmestkoek
43A Vleesvarkenskoek
44 Varkensmest water.fractie
44A Vleesvarkensmest waterfra
45 Varkensmest vaste fractie
45A Vleesvarkensmest vaste fr
46 (Op)fokz./berendrijfmest
47 Biggendrijfmest
48 Fokzeugendrijfmest
49 Combinatie code 46 en 47
50 Vleesvarkensdrijfmest
51 Combinatie code 46,47en48
52 Opfokzeugen/berenDM trog
52A VleesvarkensDM (trog)
53 Opfokzeug/berenDM nippel
53A VleesvarkensDM (nippels)
54 Opfokzeug/berenDM overige
54A VleesvarkensDM (overige)
55 Vaste schapenmest rooster
56 Vaste schapenmest
60 Geitendrijfmest
601 Paardenmest vast
602 Wormenmest
605 GFT-Compost
606 Champost
607 Zuiveringsslib
608 Groencompost
609 Heidecompost
61 Vaste geitenmest
610 Compost (overig)
612 Digestaat
620 Humusaarde
666 Betacal
667 mestkorrels
70 Vossenmest
75 Vaste nertsenmest
75A Nertsendrijfmest
76 Nertsendrijfmest
80 Vaste eendenmest
81 Eendendrijfmest
90 Vaste konijnenmest
91 Konijnendrijfmest ds<2,5%
92 Konijnendrijfmest
95 Vaste hertenmest
96 Waterbuffelsmest
97 Vaste knobbelganzenmest
98 Vaste grauwe ganzenmest
99 Vaste fazanten-/patr.mest
Mestgehaltes drijfmest
Gemiddeld
N
4,0
Range
3,4 - 4,6
P205
1,6
1,2
K20
5,5
4,0
2,0
- 6,5
Onttrekking snijmais
• Goed snijmaïs gewas onttrekt:
– 200 -250 kg N
– 70 - 90 kg P2O5
– 210 - 265 kg K20
Effect gehaltes, 40 kuub gem. gehaltes
16 ton ds opbrengst
40m3 gem. gehaltes
Andere bronnen
N
195
160
-35
• 35 kg N en 12 kg P2O5 te kort
• Een N of NP messtof in de rij voldoende
P2O5
K2O
73
211
61
220
- 12
9
Effect gehaltes, 40 kuub Lage gehaltes
16 ton ds opbrengst
40m3 lage gehaltes
Saldo
N
195
135
- 60
P2O5
73
41
- 32
• Minimaal 50 kg K60 of 75 kg KornKali
• NP meststof rij, en/of hoger drijfmestgift
K2O
211
181
- 40
Onttrekking mineralen grasland ( kg stikstof / Ha)
Opbrengst
RE - gehalte gras ( -kuilen )
Tonnen
140
160
180
8 ton
179
205
230
10 ton
224
256
288
12 ton
269
307
346
14 ton
314
359
403
Onttrekking mineralen grasland ( kg fosfaat / Ha)
Opbrengst
P - gehalte gras ( - kuilen )
Tonnen
3,6
3,8
4,0
4,2
8 ton
66
70
73
77
10 ton
82
87
92
96
12 ton
99
104
110
115
14 ton
115
122
128
135
Onttrekking mineralen maisland ( kg stikstof / Ha)
Opbrengst
RE - gehalte mais ( - kuilen )
Tonnen
68
70
72
12 ton
131
134
138
14 ton
152
157
161
16 ton
174
179
184
18 ton
196
202
207
20 ton
218
224
230
Onttrekking mineralen maisland ( kg fosfaat / Ha)
Opbrengst
P - gehalte mais ( - kuilen )
Tonnen
1,8
2,0
2,2
12 ton
49
55
60
14 ton
58
64
71
16 ton
66
73
81
18 ton
74
82
91
20 ton
82
92
101
Bedankt voor uw aandacht, vragen?
65