Zorgmarkt Update_Overheveling_mei14_2

Zorgmarkt Update
mei 2014
Grip houden op de complexe intramurale
geneesmiddelenmarkt
Door Sytse Buruma
De intramurale geneesmiddelenmarkt wordt steeds
ziekenhuizen de rekening zelf moesten betalen en daarnaast
complexer: de prijsdruk stijgt, de vergoeding en
konden zij hun inkoopmacht verzilveren om inkoopkortingen
bekostiging van geneesmiddelen verandert, de
te realiseren. In het voorjaar van 2015 zal de minister de
invloed van zorgverzekeraars neemt toe en prestatie­
Kamer informeren of deze doelen gerealiseerd zijn. Opvallend
bekostiging drukt zijn stempel op de zieken­huiswereld.
is dat de overgehevelde middelen in 2012 een duidelijk
Tegelijk is de omzet van deze markt fors toegenomen,
besparingsdoel meekregen (tien procent lagere uitgaven),
waardoor het voor farmaceutische bedrijven van
maar dat dit in 2013 en 2014 niet gebeurde.
groot belang is hier goed te presteren. Axon zet de
ontwikkelingen op een rij en legt uit hoe u grip houdt
Gefaseerd
op deze belangrijke markt.
De overheveling vindt gefaseerd plaats. In 2012 werden
vijf TNF-alfaremmers en drie soortgelijke medicijnen
Toegenomen omzet
overgeheveld. In 2013 volgden groeihormonen en dure
De omzet van de intramurale geneesmiddelenmarkt is de
oncolytica (minstens 10.000 euro per patiënt per jaar).
afgelopen jaren fors gegroeid. Inmiddels wordt 36 procent van
De resterende oncolytica moesten in 2014 samen met de
de Nederlandse geneesmiddelenomzet gegenereerd binnen de
fertiliteithormonen volgen. Ziekenhuizen vroegen de minister
muren van het ziekenhuis.
echter de overheveling te temporiseren. Zij kampten met
hoge administratieve lasten en ICT-problemen, terwijl de
Groei
medicatieoverdracht en informatie-uitwisseling tussen
Aan intramurale medicijnen wordt jaarlijks ruim
ziekenhuisapothekers en openbaar apothekers moeizaam
1,8 miljard euro uitgegeven: 36 procent van de totale
verliep. Minister Schippers besloot inderdaad alleen
geneesmiddelenmarkt. Dit aandeel steeg tussen januari 2000
en december 2011 gestaag van 13,3 tot 21,8 procent: een
groei van 8,5 procent in twaalf jaar. Dit percentage werd
gedurende 2012 in één jaar tijd bijna geëvenaard:
8,1 procent. Ook in 2013 was sprake van een forse groei:
4,7 procent.
2012
Overheveling
2013
De overheveling is een belangrijke oorzaak van deze
2014
groeispurt. Er bestaat een aparte vergoedingssystematiek
voor intramurale en extramurale geneesmiddelen. Bij
sommige medisch-specialistische geneesmiddelen was niet
duidelijk uit welk potje zij betaald moesten worden. Ze werden
intramuraal voorgeschreven, maar konden extramuraal
worden geleverd. Om aan deze zogeheten dubbele bekostiging
een einde te maken, werd de extramurale vergoeding
van deze geneesmiddelen gestopt. Daarmee werden ze
Overgehevelde omzet
‘overgeheveld’ naar het ziekenhuisbudget. De verwachting
Euro AIP, MAT, omzet ten tijde van de overheveling
was dat de maatregel nog twee voordelen zou opleveren.
Gepast gebruik van de medicijnen zou toenemen nu
Bron: Farminform / Axon Close-UP
Zorgmarkt Update
de fertiliteitshormonen over te hevelen. De tot dusver
drie daaropvolgende jaren is dat jaarlijks 1 procent.
overgehevelde middelen hebben een gezamenlijke omzet van
Ook geneesmiddelen zullen moeten bijdragen aan deze
750 miljoen euro. Met de resterende oncolytica zal de grens
kostenbeheersing. Voorlopig kiest minister Schippers
van 800 miljoen in zicht komen.
voor kaders van maximaal toegestane groei, waarbinnen
veldpartijen vrijheid krijgen om uitgaven naar eigen inzicht te
Toegenomen complexiteit
beheersen. Daarbij zal de nadruk bij geneesmiddelen liggen
Door de toenemende omzet wordt de intramurale omgeving
op doelmatige inzet, het terugdringen van praktijkvariatie en
steeds belangrijker voor farmaceutische bedrijven. Tegelijk
een grotere rol voor richtlijnen.
wordt de markt ook steeds complexer. De prijsdruk
stijgt, de vergoeding en bekostiging van geneesmiddelen
Aanspraak en bekostiging
verandert, de invloed van zorgverzekeraars neemt
Zowel de aanspraak als bekostiging van intramurale
toe en prestatiebekostiging drukt zijn stempel op de
geneesmiddelen gaat veranderen. Aanspraak heeft betrekking
ziekenhuiswereld.
op de vraag of een patiënt recht heeft op vergoeding binnen
de zorgverzekering. Bekostiging gaat over de wijze waarop
declaraties tussen zorgaanbieder en zorgverzekeraar lopen.
Risicogericht pakketbeheer
Intramurale geneesmiddelen worden als het ware automatisch
opgenomen in het verzekerde pakket als zij voldoen aan stand
van wetenschap en praktijk. Dit betekent dat het medicijn
volgens de huidige wetenschap effectief is en dat een patiënt
het middel volgens artsen nodig heeft. Dit uitgangspunt
blijft overeind, maar wordt aangevuld met risicogericht
pakketbeheer. Dat wil zeggen dat het Zorginstituut Nederland
nieuwe geneesmiddelen wil beoordelen die een ‘risico’ kunnen
vormen voor de betaalbaarheid of kwaliteit van het verzekerde
pakket. Nieuwe geneesmiddelen worden daarom beoordeeld
als de fabrikant meerwaarde claimt en de jaarlijkse kosten
hoger liggen dan 2,5 miljoen euro. Het Zorginstituut
beoordeelt dan of het middel inderdaad een meerwaarde heeft
Omzetaandeel intramurale geneesmiddelenmarkt
ten opzichte van bestaande opties en of de hoge uitgaven
Euro AIP; maart 2014 MAT
gerechtvaardigd zijn.
Bron: Farminform / Axon Close-UP
Advies
Maximale groei
Bij een beoordeling wordt een medicijn getoetst aan de
De prijsdruk in de intramurale geneesmiddelenmarkt zal
stand van wetenschap en praktijk. Ook wordt een inschatting
toenemen. Vorig jaar spraken minister en veldpartijen
gemaakt van de kosten, de kosteneffectiviteit en de kans op
af dat uitgaven aan medisch-specialistische zorg in
gepast gebruik. Hieruit rolt een advies om een geneesmiddel
2014 met maximaal 1,5 procent mogen groeien. In de
wel of niet te vergoeden. Ook is een tussenoplossing mogelijk.
mei 2014
Het Zorginstituut adviseert dan een geneesmiddel tijdelijk
te vergoeden om de fabrikant tijd te geven de (kosten-)
effectiviteit nader te onderbouwen. Verder kan worden
geadviseerd een geneesmiddel enkel te vergoeden bij een
lagere prijs. Tot slot kunnen afspraken worden gemaakt
over gepast gebruik. Belangrijk is dus dat een intramuraal
geneesmiddel met hoge kosten of beperkte effectiviteit niet
meer automatisch vergoed wordt.
Bekostiging
Ziekenhuizen declareren per patiënt één prijs voor het
gehele behandeltraject, van de intake tot de laatste
verzekeraars selectiever in gaan kopen. Ook op het gebied van
controle. De kosten van geneesmiddelen zijn inbegrepen
medicatie groeit de invloed van verzekeraars. Zij ontvangen
bij deze zogeheten DBC-prijs. Dit geldt echter niet voor
nu nog deels een compensatie voor uitgaven aan add-on
dure geneesmiddelen (meer dan 10.000 euro per patiënt
geneesmiddelen; vanaf 2015 zijn ze echter risicodragend
per jaar). Deze krijgen een add-on status, wat betekent
over een deel van deze middelen. Dit is één van de redenen
dat ziekenhuizen ze apart declareren bij zorgverzekeraars.
waarom zorgverzekeraars al zoveel mogelijk inzicht willen
Ook zijn er vergevorderde plannen om vanaf 2015 de add-
krijgen in de inzet van deze medicijnen.
on structuur te veranderen. Aanbieders en verzekeraars
bepalen dan onderling of een geneesmiddel als add-on wordt
Axon
aangemerkt. De aanwijzing wordt dan dus niet langer centraal
De zorgwereld is complex en voortdurend in beweging.
geregeld en de kostendrempel van 10.000 euro per patiënt
Het is belangrijk om als bedrijf de juiste koers te
per jaar vervalt. Dit zal het proces ondoorzichtiger maken voor
kiezen binnen de intramurale geneesmiddelenmarkt.
farmaceutische bedrijven.
Voor een juiste bedrijfsstrategie is het cruciaal om
grip te hebben op deze ontwikkelingen. Axon helpt
Prestatiebekostiging
hierbij. Met inzichtelijke managementrapportages,
Sinds 2012 krijgen ziekenhuizen niet langer een vast
marktverkenningen, handige applicaties, training en
budget, maar worden zij voor een groot deel betaald op
advies ondersteunen we organisaties met inzicht, kennis
basis van prestaties. In 2012 en 2013 gold een financiële
en vaardigheden.
overgangsregeling voor de overgang van budget- naar
prestatiebekostiging. Vanaf dit jaar is dat niet meer het
Gebaseerd op het best practice model biedt Axon een
geval. Het is voor ziekenhuizen dus van levensbelang om
online contracteringsapplicatie aan. Best practices op
zorg met een goede prijs-kwaliteitverhouding te leveren.
het gebied van contractbeheer, claimverwerking en
Als verzekeraars minder zorg inkopen, zal de omzet immers
controle van geldstromen staan centraal in de driehoek
teruglopen. De overgang naar prestatiebekostiging valt
zorginstelling-groothandel-farmaceut. Ook helpen
veel ziekenhuizen zwaar; één op de acht ziekenhuizen
wij organisaties bij het inrichten van dit belangrijke
leed in 2012 verlies. Financiële afwegingen spelen door de
proces. De contracteringsapplicatie biedt grip op de
prestatiebekostiging een grotere rol, ook bij de keuze voor
accounts en contracten in de ziekenhuiswereld en zorgt
geneesmiddelen. Alhoewel niemand op de stoel van de arts
tevens voor een juiste financiële afhandeling van de
wil zitten, zal niet-medisch personeel meer invloed krijgen
contractafspraken. De klant beschikt zo over belangrijke
op keuzes voor geneesmiddelen. Daarbij valt te denken aan
en robuuste verkoopinformatie per account(groep), kan
leden van de Raad van Bestuur, clustermanagers en financieel
de status van contracten tijdig registreren en is verzekerd
managers.
van een foutloze, veilige en efficiënte maandelijkse
afhandeling van contractafspraken.
Zorgverzekeraars
Zorgverzekeraars zullen naar verwachting een grotere rol
Axon contracteringsapplicatie:
gaan spelen in de intramurale markt. Per 2015 zullen integrale
De contracteringsapplicatie bestaat uit
tarieven hun intrede doen: honoraria van specialisten worden
drie geïntegreerde modules:
opgenomen in de DOT-prijs. Momenteel worden vrijgevestigde
- Account: accountbeheer en salesrapportages per
medische-specialisten per ziekenhuis betaald uit een apart
specialistenbudget, wat aan een maximum is gebonden. Er zit
daardoor een limiet aan de zorg die verzekeraars bij een goed
presterend ziekenhuis kunnen inkopen. Dit obstakel vervalt
met de komst van integrale tarieven en de verwachting is dat
account. Ondersteunt essentieel inzicht voor
accountmanagement;
- Contract: offerte en contractbeheer. Uw waarborg voor
een transparante en eenduidige contractregistratie;
- Control: claimverwerking en control. Biedt zicht op
creditaties en maakt een gevalideerde afhandeling van
contractafspraken mogelijk.
Welkom bij Axon
van de landelijke en Europese politiek naar de dagelijkse
zorgpraktijk. Organisaties binnen de farmaceutische
bedrijfskolom helpen wij met de verwerking van globale
WAT WE DOEN
doelstellingen in de lokale bedrijfsvoering. Dit vraagt om
De complexe en dynamische zorgwereld roept veel
duiding van wet- en regelgeving, kennis van Nederlandse
vragen op en kent evenzoveel uitdagingen. Hoe houdt u
marktomstandigheden en marktdata en inzicht in de
als zorgaanbieder het hoofd koel? Hoe neemt u de juiste
concurrentie en prestaties van de eigen organisatie.
beslissingen? De Axon dienstverlening helpt u de juiste
keuzes te maken. Met onze kennis dragen we bij aan uw
HOE
succes.
Wij helpen onze relaties hier graag bij. In samenwerking
met dataleveranciers als Farminform, Vetindex en IMS
WIE WE ZIJN
verwerken wij zorgbreed key marktrapportages voor de
Axon is dé kennisleverancier binnen Farma Nederland.
Nederlandse markt in een online portal: Axon Close-UP.
Wij creëren en leveren al 20 jaar gespecialiseerde
Daarnaast ontsluiten we eigen data van onze klanten.
informatie aan bedrijven en organisaties in de
Via het online kennisportal Axon Connect informeren wij
farmaceutische bedrijfskolom. Vanuit 4 pijlers ondersteunt
onze klanten dagelijks over de actuele ontwikkelingen in
Axon uw commerciële bedrijfsprocessen en helpt u
de Nederlandse gezondheidszorg en politiek. Zo weten zij
antwoorden te vinden op belangrijke managementvragen.
wat er zorgbreed speelt.
Dit doen wij online met publicaties en business intelligence
oplossingen en offline door het organiseren van
WAAROM
opleidingen en evenementen.
Ons streven is, bedrijven het inzicht en overzicht te bieden
waarmee zij bewuster en effectiever kunnen werken. In de
VOOR WIE
wereld van de gezondheidszorg heeft dit een belangrijke
Onze focus ligt vooral op de Nederlandse markt. Wij
maatschappelijke context. Wij willen de mogelijkheden
ondersteunen instellingen en ziekenhuizen bij de vertaling
scheppen waarin organisaties bijdragen aan betere zorg.
Publicatie en Duiding
Managementrapportages
Ondersteuning Bedrijfsprocessen
Educatie en Opleiding
because knowledge leads to success
Axon
Professionals in pharma & healthcare
Computerweg 1-G
3821 AA Amersfoort
T: 033-4502600
E: [email protected]
www.axonhealthcare.nl