Bloembollenbericht, nummer 3, 2014

Bloembollenbericht, nummer 3, 2014
TULP
Onderwerpen tulp:
Controle Hollands Noorderkwartier
Vuur
Luna Sensation (nieuwe toelating)
Bijbemesten
Luissituatie
Onkruid
Controle Hollands Noorderkwartier
Alle circa 2900 bedrijven in Noord-Holland met openteelt activiteiten kunnen tot en met
juni op verschillende tijdstippen controles verwachten op juiste toepassing van
gewasbeschermingsmiddelen op het land.
Dat meldt het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Het gaat om bedrijven in de
akkerbouw, bloembollen, fruit en veehouderij. Milieu-inspecteurs letten er bij hun controles
met name op of agrariërs bij hun spuitactiviteiten voldoende afstand houden van het
oppervlaktewater.
Afhankelijk van de teelt en de gebruikte spuitapparatuur varieert dit van 1,5 meter tot 0,25
centimeter. Ook letten zij op het gebruik van de juiste doppen op hun spuitapparatuur.
Toepassing
De inspecteurs van het waterschap controleren op de juiste toepassing van de Wet
gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (WgB) en het Activiteitenbesluit Milieubeheer
(ABm).
Zowel de persoon die de gewasbeschermingsmiddelen daadwerkelijk toepast als de eigenaar
van het bedrijf is verantwoordelijk voor goed gebruik van dergelijke middelen.
Korting op subsidie
Bij overtreding worden beiden beboet. Bovendien worden de overtredingen gemeld aan de
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) waardoor op de landbouwsubsidie van het
bedrijf gekort kan worden.
Vuur
De vuurdruk was tot het koppen heel laag. Afgelopen weken was de
bladnat periode lang en kan de combinatie met vallende
bloemblaadjes spetterontwikkeling of vuuraantasting in de kaart
spelen. In dat geval is een curatieve bespuiting met 0,4L Rudis na
het koppen wenselijk. Tegelijkertijd vermindert de bedekking en
indringing van fungiciden als het gewas in volle bloei staat. Op
enkele spetters en vuurnestjes na zijn de gewassen over het algemeen
gezond. Na het blok Folicur kan op een gezond gewas Shirlan weer
als hoofdmiddel gespoten worden.
Wat dit jaar opvalt in vooral Strong Gold is een vorm van bloemsmet
waarbij de bloemsteel vanaf de smetplek op de bloem naar beneden
toe afsterft. Als de bloemen er lang op blijven staan kan dit afsterven
naar beneden toe doortrekken tot aan de bovenste 2 blaadjes. Soms
sterft tot 5% van de planten gedeeltelijk af. De verschijnselen lijken
op die van Trichoderma aantasting in de potgrondbroei.
Vermoedelijk ontstaat er vanuit de smetbloem een toxische stof die
in de bladpunten van de loofbladeren ophopen. Afgelopen jaar is
hetzelfde beeld in Strong Gold in veel mindere mate ook gezien. Het
PPO onderzoekt wat er aan deze vergiftiging ten grondslag ligt.
Luna SENSATION
Het Ctgb heeft in de collegevergadering van april besloten tot het
toelaten van Luna SENSATION. Daarmee maken we na de Luna
PRIVILEGE kennis met de tweede telg uit de Luna familie.
Luna SENSATION bevat de werkzame stoffen fluopyram en trifloxystrobine (250 + 250 g/l).
Fluopyram is de basis voor een nieuwe generatie fungiciden, en vormt een nieuwe chemische groep
binnen de groep van de SDHI’s. Fluopyram biedt een oplossing tegen een zeer breed spectrum aan
schimmels in een groot aantal gewassen.
Door de combinatie van twee sterke actieve stoffen in Luna SENSATION worden twee verschillende
werkingsmechanismen gecombineerd, en wordt zo een breed spectrum aan schimmels op zeer effectieve
wijze bestreden.
De toelating van Luna SENSATION omvat de volgende toepassingen:
Gewas
Bloembol- en
bloemknolgewassen
Ter bestrijding van Dosering
per ha
Botrytis
0.3 l
Max aantal
toepassingen
5
Opmerkingen
Doordat Luna Sensation een zeer breed werkingsspectrum heeft, krachtig is op botrytis en een lange
werkingsduur heeft, hebben bespuitingen met dit middel een positief effect op de vitaliteit van het gewas en
kan het nu gezien worden als het sterkste middel tegen stengelvuur.
Bijbemesten
Afgelopen 14 dagen zijn er veel stikstofmonsters
genomen. De monsters die tot heden bij ons geanalyseerd
zijn varieerden tussen de 28 kg en 157 kg. De laagste
waarden zijn gemeten op lichte zavel gronden. Een
stikstofmeting geeft een moment waarde weer. Een
bodem met een matig stikstof leverend vermogen heeft nu
een waarde van ongeveer 80 kg stikstof nodig om zonder
bijbemesting het seizoen uit te kunnen groeien. Als er
twijfel is over de beschikbaarheid van Kali en magnesium
kan i.p.v. een N-mineraal analyse ook een Spurway
analyse genomen worden. Met deze analyse wordt ook
kali, magnesium, en belangrijke spore elementen
gemeten. Hiermee kan een keuze voor bijvoorbeeld Multi
K-mg gerechtvaardigd worden. Over het algemeen bepaald juist de basisgift (voor planten en rond opkomst)
de opbrengst. Latere giften bepalen vooral het stikstof getal in de bol. Dit kan belangrijk zijn m.b.t.
broeigewicht. In het afgelopen bericht is hier aandacht aan besteed. Voldoende beschikbaarheid aan stikstof
is dus een van de belangrijke factoren om een goede bolopbrengst te halen en vervolgens in de broeierij een
hoog gewicht te realiseren. Lang werd gedacht dat stikstof zuur zou kunnen bevorderen. De bemestingsproef
waarbij in het vorige bloembollenbericht de invloed van de bemesting op het bolgewicht en broeigewicht is
weergegeven omvatte ook een zuurbepaling. Van al de objecten is ook een zuurbepaling gedaan.
Rechts zijn de bemestingsobjecten weergegeven. In kolom 1 bemesting voor planten. Kolom 2 is de
bemesting voor opkomst en in kolom 3 is de bijbemesting weergegeven. Onderaan de grafiek is de totale
hoeveelheid stikstof die per ha is gegeven aangeduid. Opvallend is dat er geen lijn is te halen uit de totale
stikstofgift in relatie tot het aantal zure bollen. De objecten H en J, die beiden na het koppen vloeibaar zijn
bijbemest door bij elke vuurbespuiting N=xt 18 blad bij te mengen, hebben duidelijk minder zure bollen in
het object. We hopen dat vervolgonderzoek een rode draad oplevert.
Luissituatie en virus
Tot week 17 zijn er weinig groene perzikbladluizen gevangen. In week 18 is hierin verandering opgetreden
en werden er in regio Lisse en Zeeland tot 20 keer meer luizen gevangen dan in week 17. Blijkbaar zijn de
luizen die vanaf de winterwaard op waardplanten zijn gaan koloniseren weer als gevleugelde nieuwe
generatie uitgevlogen. In West-Friesland is er ook een toename in week 18 maar die is beperkter. Het is wel
duidelijk dat luisdoders aan de pyrethroïden zo nodig toegevoegd kunnen worden. Een sterke luisdoder die
als standaard ingezet zal worden na het koppen is Movento.
Movento
Denk er om dat Movento vanwege zijn toelating op een goed gekopt gewas wordt gespoten. Afgelopen jaar
zijn boetes gegeven, omdat Movento is gespoten op een gewas waarbij op meer dan 1% van de planten nog
een bloem aanwezig was.
Dezelfde regels zijn ook van toepassing op Karate.
In de praktijk betekent het dat er maximaal twee bloemen per strekkende meter bed mogen bloeien. Dus goed
nakoppen en later in het seizoen voorkomen dat er onkruid bloeit.
Afgelopen bloembollenbericht is uitgebreid stilgestaan bij de toepassing van Movento. Omdat Movento OD
onmisbaar is in de tulpenteelt, maar de kracht van de systemische werking van het middel ook de zwakte kan
zijn noemen we de belangrijkste spelregels nog een keer op:
Geen Olie in het spuitschema toepassen.
Voorafgaande aan de 2 Movento bespuitingen geen grassenmiddelen toepassen.
Deze middelen breken voor lange tijd de waslaag af.
Bij voorkeur minimaal 4 dagen na een reguliere vuur/ luisbespuiting Movento spuiten.
Voorkom een bespuiting op een gewas met weinig waslaag.
Gebruik minimaal 300L water.
Spuit Movento OD solo dus ook geen uitvloeiers toevoegen.
Gebruik Movento OD en geen andere formulering.
Stengelaal
Stengelaal is vooral bij de tulpenbollenteelt op zandgronden een toenemend probleem. Maatregelen om een
besmetting uit te sluiten zijn er niet. Vooraf bemonsteren geeft een indicatie, maar is vaak niet voldoende.
Een bestrijdingsmaatregel is het inunderen van verdacht land gedurende minimaal 3 maanden en bij wat
hogere temperaturen in de zomermaanden. Bij deze omstandigheden is het aaltje actiever waardoor het beter
wordt bestreden. Verspreiding via het ontsmettingsbad kan beperkt worden door tussen partijen door het
ontsmettingsbad tot 50 °C gedurende minimaal 30 minuten op te stoken. Uitschot bollen laten onderzoeken
op de aanwezigheid van stengelaal om het vroegtijdig te signaleren. Dit zijn een paar handvatten om mee te
werken, maar het blijft een lastig probleem dat niet gemakkelijk is op te lossen.
.
Onkruid
De inzet van Stomp, Dual Gold, Spectrum en Pyramin hebben de
meeste percelen nog behoorlijk vrij van onkruid weten te houden.
Minder gevoelige onkruiden zoals zwaluwtong en witte krodde
kunnen nog wel in voldoende mate kiemen (zie foto). Asulam kan
op klein onkruid met 4 - 5L per ha ingezet worden. Als de
onkruiden groter zijn is een verhoging naar 6 liter en een
toevoeging van 0,5L Promotor nodig. Als moeilijke onkruiden,
zoals zwaluwtong, bestreden moeten worden is een dosering van 5l
Asulam + 0,25L Cipc aan te raden. Combineer een dergelijke
bespuiting niet met een bespuiting tegen vuur en voer een nog uit te
voeren bespuiting in deze periode na het koppen uit. Met chloor
IPC zijn ook mogelijkheden om bijvoorbeeld muur te bestrijden.
Neem voor advies contact op met uw vertegenwoordiger.
Padenspuit en veldspuit reinigen na Dual Gold of Spectrum.
Steeds vaker wordt een padenspuit ingezet. Dat is niet zo vreemd
want het gros van de onkruiden groeit aan de zonzijde van de insteek
van het rijpad. Pas bij voorkeur middelencombinaties met Goltix en
Asulam toe. Voeg hierbij Squall of onkruidolie aan toe. Spectrum en
Dual Gold zijn niet toegestaan in de padenspuit. Als de padenspuit
iets te hoog staat afgesteld kunnen de bloemstelen kromtrekken. In
de praktijk is het beeld zoals op de foto rechts ook ontstaan doordat
de spuit na het toepassen van Dual Gold en Spectrum niet goed
schoongemaakt is. Vaak staat de spuit na de winteronkruid
toepassing lang stil. De middelen kunnen dan aan de wand van de
spuit blijven vastzitten. Gedurende het spuitseizoen kan dit weer
los komen waardoor bloemstelen krom kunnen groeien.
Grassenbestrijding
Voor het bestrijden van grassen en granen in tulp zijn op dit
moment Focus Plus en Aramo beschikbaar. Beide middelen kennen
een aantal randvoorwaarden voor gebruik. Qua effectiviteit is het
grote verschil dat Aramo wel een werking heeft op straatgras en Focus Plus niet! Wel is Focus Plus sterker
op kweek.
Randvoorwaarden voor gebruik Focus Plus
- Niet korter dan 14 dagen voor een Movento bespuiting, na de laatste bespuiting kan dat wel
- Niet mengen met olie of uitvloeier.
- Apart spuiten van andere middelen. Geen menging maken.
- Spuit op een droog, onbeschadigd en afgehard gewas. Pas op bij hagel.
- Na de bespuiting moet het enkele uren droog blijven.
- Toepassen bij groeizaam weer.
- Het optimale stadium voor de kweekbestrijding is bij een lengte van 10-20 cm.
- Pas 1 week wachttijd toe voor het spuiten van andere onkruidmiddelen.
- Geen werking op straatgras. Kies in dit geval voor 3 l Asulam (meestal onvoldoende als er al veel
straatgras staat.
- Dosering 1 l (hanepoot) – 4 l (graanopslag) - 6 l (kweek) per ha.
Aramo is toegelaten voor de bestrijding van grassen in tulp, narcis, hyacint en gladiool. Aramo is een kanten-klaar product waar geen olie o.i.d aan toegevoegd hoeft te worden.
 In tegenstelling tot Focus plus kan Aramo wel heel goed straatgras bestrijden. Hiervoor moet het
straatgras wel voor de bloei worden gespoten.
Lelies
Onderwerpen lelie:
Onkruidbestrijding
Vuurbestrijding
Virus
Onkruidbestrijding.
Door de hoge temperaturen die we gehad hebben is de opkomst gemiddeld vlot verlopen. Op de meeste
percelen kan het plantbeeld nu goed worden bekeken. Dit is een mooi moment om te kijken of er nog
iets aan de plantmachine moet gebeuren om het plantbeeld te perfectioneren. De onkruidbestrijding
vraagt nu de nodige aandacht. Er kiemt nog behoorlijk wat onkruid. Met een LDS-systeem is dit in de
meeste gevallen goed te beheersen. De tijdelijke vrijstelling voor het middel Agrichem Asulam 2 luidt 4
tot 6 ltr per ha in minimaal 600 ltr water. Maximaal 12 ltr per jaar per ha en maximaal 2 bespuitingen
per jaar. LDS wordt dus niet door het etiket gedekt. De overige middelen kunnen met het oude etiket
nog wel in LDS worden toegepast. De LDS doseringen liggen afhankelijk van de grondsoort en
onkruiddruk tussen de 0.3 ltr Goltix SC + 0.3 ltr Asulam en 1 ltr Goltix sc + 1 ltr Asulam toegevoegd
aan de vuurbestrijdingsmiddelen. Bij zeer grote onkruiddruk en al wat grotere onkruiden kunt u
maximaal 1.5 kg Goltix + 1.5 kg Pyramin + 4 ltr Asulam en 5 ltr Olie spuiten. Altijd apart verspuiten.
Let dan wel op de omstandigheden. Raadpleeg uw adviseur. Let ook goed op nachtvorst. Stelregel is
geen toepassingen twee dagen voor of na een nachtvorst.
Vuurbestrijding.
Door de hoge temperaturen van vorige week met zeer hoge RV is er al vuur gevonden in de blinde
schubben. Doordat het aanhoudend onbestendig weer is vraagt dit de nodige aandacht. Zorg dat er in de
fase van bladgroei en strekking van de lelie voldoende Folicur WG in de plant wordt opgenomen. Dit
resulteert in een gewas met veel weerstand tegen vuur in de periode na het koppen. In deze periode
neemt de vuurdruk toe. De basis daarvoor wordt nu gelegd.
Spuit altijd mancozeb mee. Slaat het weer om en wordt het lastig om nog onder goede omstandigheden
te spuiten, dan is advies om Shirlan, Allure of Bond toe te voegen. Bij hoge vuurdruk is het raadzaam
om Rudis of Flint in te zetten. De weersomstandigheden bepalen de middelencombinatie. Nieuw is het
middel Luna Sensation. Een combinatie van fluopyram (Luna) en trifloxystrobine (Flint). Ook
een zeer sterk middel tegen vuur. Bayer positioneert hem net voor en na het koppen van de lelies.
Max 5 bespuitingen per jaar en altijd combineren met een basismiddel om resistentie te
voorkomen.
Virusbeperking
Hanteer een strak spuitschema zeker net na opkomst en snelle groei van het gewas. Een interval van 5
dagen is dan aan te bevelen. Combineer een pyrethroide zoals Sumicidin super of Karate Zeon in
combinatie met 6 a 7 ltr minerale olie per week. Vuistregel is 1 ltr olie per dag. De gegevens van de
luizen vangbakken die in de tulpen staan geven aan dat de luizendruk stijgt.
PLAMV.
PLAMV blijft de gemoederen bezig houden. Wij zijn zeer benieuwd wat er in de opplant monsters van
de diverse exporteurs binnenkort te zien is. Als CAV Agrotheek hebben wij ook dit jaar weer onze
proeven geplant. De focus ligt dit jaar op verschillen in bolontsmetting d.m.v. dompelen of met behulp
van de schuimmachine. Bij het gebruik van de schuimmachine krijgt elke kist zijn eigen
ontsmettingsvloeistof en wordt er niets rondgepompt of hergebruikt waardoor kruisbesmetting zou
kunnen plaatsvinden. Voor het schuimen gebruiken wij al jaren voor CAV Agrotheek ontwikkeld
Tulipfoam, het schuimmiddel van INNOFOAM. CAV Agrotheek heeft reeds jaren ervaring met
Tulipfoam in de tulpen. Deze Tulipfoam is zeer zacht voor de bollen en ook met schuimen zeer laat in
het seizoen is nog nooit schade gezien. Nu bij de opkomst van de lelies zijn ook nog geen verschillen
zichtbaar. Na het rooien en verwerken kunnen we iets meer zeggen over de totale kwaliteit van de
bolontsmetting bij de verschillende toepassingen.
Voor vragen of advies: BEL het bloembollenteam van CAV Agrotheek
Anton Dingemans
Arno Westhoven
Rene Schouten
Arno Hoogendijk
Nico van Langen
Arjan de Vries
Peter Apeldoorn
tel: 06-53397647
tel: 06-13466294
tel: 06-21242158
tel: 06-15194862
tel: 06-53164875
tel: 06-53541347
tel: 06-53695423