Bloembollenbericht 1 2014

Early Harvest; foto 3 maart 2014
Ook dit jaar zullen wij u als CAV Agrotheek op de hoogte brengen van actualiteiten ten aanzien
van gewasbescherming in bloembollen.
Lente
Koning Winter is dit seizoen niet uit zijn winterslaap gekomen met als resultaat dat de eerste
tulpen begin maart al in bloei staan. Dit kan betekenen dat ook bepaalde preventieve
maatregelen, zoals luisbestrijding en vuurbestrijding eerder dan normaal opgestart moeten
worden.
TULP
Onderwerpen tulp:
Actualiteiten
Luis
Doppen
Squall
Movento OD
Onkruidbestrijding
Vuur
Broeierij
Actualiteiten middelen
Tot op heden is er weinig nieuws te melden betreffende nieuwe toelatingen. Wel zijn er een
aantal etiketwijzingen doorgevoerd:
Actellic
Actellic 50 is momenteel toegelaten in gesloten bewaarplaatsen voor de behandeling van
granen. Wat betreft de toepassing in bloembollen is de toelating per 1 januari 2014 vervallen. Er
is een respijttermijn vastgesteld welke eindigt op 1 april 2014.
Een en ander betekent dat de periode tussen 1 januari en 1 april 2014 nog gebruikt mag
worden om bestaande voorraden van Actellic 50 op te gebruiken. Na 1 april 2014 is gebruik in
bloembollen niet meer toegestaan en mogen de bloembollentelers het product ook niet meer op
voorraad hebben staan. De kans bestaat dat de NVWA na 1 april steekproeven houdt en
controleert of u nog Actellic in voorraad heeft.
Onder de oude toelating zijn er mogelijkheden om het middel te hebben gebruikt in de maanden
oktober en december van het vorige jaar, namelijk:
Ruimte behandeling d.m.v. fog apparatuur het middel fijn verdelen in de lucht. Dosering 1 tot 6
ml per kuub celinhoud.
Bol-knol behandeling d.m.v. druipnat spuiten in een dosering van 0,5 tot 1,0%
Fustbehandeling. Fust goed natspuiten in een dosering van 0.5 tot 1.0%
Shirlan
De reguliere toelating van Shirlan liep af op1 januari 2014. Om de verlenging van de toelating te
realiseren was dossierhouder ISK genoodzaakt om enkele aanpassingen aan te brengen op het
etiket.
Het gaat om de volgende wijzigingen:
• De toepassing als dompelbehandeling in lelie (schubben, plantgoed en leverbaar) is komen te
vervallen.
• De volgende restrictie-zin is opgenomen in het wettelijk gebruiksvoorschrift:
Om in het water levende organismen te beschermen is de toepassing uitsluitend toegestaan
wanneer in percelen die grenzen aan oppervlaktewater gebruik wordt gemaakt van minimaal
90% driftreducerende spuitdoppen.
Asulam (nog niet rond)
Net als in 2013 is er weer een 120-dagen regeling aangevraagd voor Asulam in de onbedekte
teelt van hyacinten, tulpen, lelie, gezaaide zomerbloemen, bloemenzaad en spinazie en in de
zaadteelt van spinazie. Wij hopen u binnenkort te melden dat de vrijstelling weer voor 120
dagen is afgegeven.
Roundup Ultimate
Afgelopen jaar is de 4e generatie Roundup geïntroduceerd. De opvolger van Roundup Max is
de Roundup Ultimate. Deze formulering is zeer geschikt voor tulpenselectie.
De Ultimate is namelijk goed mengbaar met Reglone en werkt beter onder moeilijke
omstandigheden (hard water, kou en vocht).
In de mengproef rechts op de foto is goed te zien dat Roundup Max gemengd met Reglone kan
gaan klonteren. De Roundup Ultimate mengt prima.
Ons advies voor tulpenselectie is 90% Roundup Ultimate en 10% Reglone.
Doppen
Let altijd aan het begin van het seizoen op mogelijke doppenbeperkingen van
gewasbeschermingsmiddelen. Zo heeft Sumicidin Super bij een toepassing op percelen die
grenzen aan watergangen een dop uit de driftreductieklasse van minimaal 50% in combinatie
met luchtondersteuning of van een dop uit de driftreductieklasse van minimaal 90% zonder
luchtondersteuning. Er wordt regelmatig gecontroleerd door de NVWA. De boetes kunnen hoog
oplopen. Karate heeft een driftreducie van 75%, maar mag niet tijdens de bloei toegepast
worden.
Luis
Momenteel bestaat er geen adequaat monitoringssysteem om tijdig de bladluizen te signaleren
van winterwaard richting zomerwaard, zodat virusverspreiding in het gewas op tijd aangepakt
kan worden. Afgelopen jaar zijn CAV Agrotheek en CZAV samen met Bayer Cropscience en de
Groene Vlieg een project gestart om de mogelijkheden te onderzoeken om dit wel te realiseren.
Actieplan Minder Virus in Tulp gefinancierd vanuit het productschap beoogd hetzelfde doel. Dit
seizoen zal er nauw samengewerkt worden. Zolang er nog geen betrouwbaar
waarschuwingssysteem is, kan het beste preventief gestart worden met pyrethroïden vanaf
spreiden van de tulp, waarbij het een aantal dagen warmer is dan 12°C. Afhankelijk van de
virusgevoeligheid van een cultivar en het percentage TBV in de partij kan vanaf het moment dat
de eerste gevleugelde luizen vanaf de winterwaard voedingsgewassen opzoeken overwogen
worden een luisdoder toe te voegen. In dat geval heeft Teppeki voor het koppen de voorkeur.
Omdat Teppeki in een interval van drie weken gespoten mag worden, kan eventueel aan de
pyrethroïde in de tussenliggende weken Gazelle of Calypso
(maximaal 2 x) toegepast worden. Na het koppen is Movento OD
een goede aanvulling. Minerale olie heeft nog steeds de beste
papieren. Bij een juiste toepassing is er geen tot nauwelijks
opbrengstderving en is de virusreductie maximaal. De klanten die
de laatste jaren olie hebben toegepast zijn tevreden met het
resultaat. Neem voor een juiste toepassing contact op met uw
vertegenwoordiger.
Squall
Afgelopen seizoen hebben wij u melding gemaakt van een praktijkonderzoek, dat wij hebben
uitgevoerd waarbij de bedekking en indringing van een standaardbespuiting in tulpen is getest.
Hierbij zijn verschillende spuittechnieken, watervolumes en uitvloeiers getest. Door een UVpoeder mee te mengen kon in het donker onder blacklight het spuitresultaat beoordeeld
worden. De enige aanpassing die een significant betere indringing en bedekking van de
middelen gaf, was een toevoeging van Squall. Omdat Squall scherpe middelen ook beter laat
werken adviseren wij om Squall voorlopig alleen toe te voegen aan insecticiden (niet bij
Movento) en fungiciden. Squall is ook door de DLV als beste getest. Het middel is sterk in prijs
gedaald. Het kost slechts € 4 per liter. De dosering is 0,3 – 0,5L per 100 liter spuitvloeistof.
Movento OD
Afgelopen seizoen is uit proeven gebleken dat verkeerd inzetten van Movento bij bepaalde
cultivars onder bepaalde omstandigheden in de broeierij waarschijnlijk bloemverkleving kan
veroorzaken.
Naar aanleiding hiervan heeft CAV Agrotheek afgelopen teeltseizoen gewasproeven uitgevoerd
op gevoelige cultivars. Hierbij is Movento onder andere gecombineerd met minerale olie of
grassenmiddelen, zijn dubbele doseringen toegepast, is er lang doorgespoten en zijn er veel
toepassingen uitgevoerd. Deze behandelde objecten zijn afgebroeid. In slechts enkele objecten
was een klein percentage lichte bloemvervorming zichtbaar. (ter illustratie foto’s onder).
Behandelingen waarbij minerale olie of grassenmiddelen zijn gemengd vertoonden enkele
bloemen lichte misvorming.
Naar aanleiding van de ervaringen van afgelopen broeiseizoen is het advies hoe Movento OD in
het spuitschema ingezet kan worden aangepast. Afgelopen seizoen is geadviseerd om
maximaal 2 maal 0,5L of 2 maal 0,33L Movento bij gevoelige cultivars zoals Jumbo Pink toe te
passen. Movento dient apart verspoten te worden. Als er minerale olie is gespoten of een
grassenmiddel zoals Focus Plus dient een wachttijd van 7 dagen aangehouden te worden.
Deze nieuwe spelregels hebben er toe bijgedragen dat er dit broeiseizoen geen Movento OD
gerelateerde problemen zijn gemeld. Naast de zeer sterke nevenwerking op organismen die de
bol aan kunnen tasten is Movento de sterkste preventieve luisdoder en biedt twee extra
bespuitingen tussen de gangbare vuur en luisbespuiting in, een grote toegevoegde waarde in
de strijd tegen TBV.
OD formulering
Movento is met het wegvallen van Actellic onmisbaar geworden. De kracht van het middel is de
OD formulering in combinatie met de eigenschappen van de werkzame stof “spirotetramat”.
Deze werkzame stof dringt dankzij de OD (Olie Dispersie) formulering maximaal goed door de
waslaag heen waarna het zowel naar de bladpunt wordt getransporteerd (luisbestrijding) als
naar de bol wordt getransporteerd waar het later een heel positief neveneffect genereert.
Andere formuleringen van spirotetramat zoals de SC (suspensie concentraten) transporteren de
werkzame stof aanzienlijk minder goed naar de bol. Uit metingen blijkt dat de werkzame stof
niet meer meetbaar is of maximaal 10% van de SC formulering in de bol meetbaar is ten
opzichte van de toegelaten OD formulering. Met een dermate lage hoeveelheid werkzame stof
in de bol is de kans op resistentie voor het te bestrijden insect aanzienlijk groter.
Onkruidbestrijding in tulp
Pyramin kan tot en met het spreiden van de bladeren gebruikt worden. Houd wel rekening met
nachtvorst.
Voor grassenbestrijding is het nog te vroeg. Gebruik Focus Plus als kweek groter is. Aramo kan
pas na de bloei worden toegepast!
Een goede onkruidbeheersing draagt ook bij aan virus beperking. Zwarte bonenluis kan
massaal op onkruid aanwezig zijn. Ook kan deze luis kan TBV overbrengen.
Vuurbestrijding
Met uw vertegenwoordiger kunt u nu al na gaan denken over de middelen, welke u in wilt gaan
zetten voor de vuurbestrijding. Kijk daarbij natuurlijk naar de werkzaamheid, maar ook of u
bijvoorbeeld van plan bent olie in te zetten ter bestrijding van virus. Als u olie overweegt pas
dan geen Shirlan toe in het schema. Wanneer er gewasontwikkeling is en de temperatuur en
hoeveelheid vocht optimaal is, kan de vuurdruk toe gaan nemen. Gebruik
waarschuwingssystemen zoals Optibol voor het volgen van het infectiegevaar. De basis voor de
vuurbestrijding wordt door de meeste bedrijven nog uitgevoerd met middelen als Shirlan
gecombineerd met Mancozeb. Als grondvuur verwacht wordt kan gestart worden met Rovral,
Rudis of Collis.
Bij zware infectiekansen, bijvoorbeeld door vorstschade, is het moment om in te grijpen naar de
sterkste middelen zoals Rudis of Folicur. Voor het koppen zijn er bij een toenemende
infectiekans ook mogelijkheden voor een combinatie van Mancozeb met Flint of Collis. Rond het
koppen heeft Folicur een plek verworven.
Tulpenbroeierij
Diverse klanten hebben aangegeven
ervaring op te willen doen met Led
Verlichting.
Dit
vanwege
een
overweging naar een meerlagen
systeem. Hierbij is lichtondersteuning
nodig in de 5/6e tot 10/12e dag na
inhalen. Met stuurlicht kan de kleur,
strekking en spreiding beïnvloed
worden. Dit broeiseizoen worden
diverse
simulaties
uitgeprobeerd.
Daarnaast is er interesse om de groei
direct onder glas te sturen. Ook hierbij
is al resultaat geboekt m.b.t. Lengte,
kleur en vaasleven.
LELIE
Lelie: Aaltjes
Rhizoctonia
Plantgoedontsmetting
Bestrijding bollenmijt
PlamV
Aaltjes bestrijding in de lelies.
Wanneer men in het voorjaar een natte grondontsmetting heeft uitgevoerd moet men om de
volgende zaken denken:
Monam dient minimaal 14 dagen in de grond te blijven zitten.
Neem voor het planten een tuinkers proef. Dit kan gemakkelijk op het veld worden uitgevoerd en het
liefst in een smalle strook haaks op de rijrichting van de injecteur en breder dan de werkbreedte van
de injecteur om zo ook de eventuele overlap mee te nemen. Dek het af met een strookje plastic en
de kieming zal spoedig beginnen. Zolang het koud is kan het verstandiger zijn om grond mee te
nemen in een plastic zak of een glazen pot en deze in de kantine bij de warmte te zetten. Neem
altijd grond uit een plek waar men er zeker van is dat er een juiste dosering middel is gebruikt of
misschien wel hogere doseringen(overlap).
Aaltjesbestrijding met behulp van granulaten
Op dit moment zijn er 2 granulaten toegestaan in de teelt van lelie. In de onderstaande tabel een
overzicht van de 2 middelen.
Volvelds of op bedden verstrooien en vervolgens inwerken met een frees of spitfrees voor het
planten is het meest effectief voor de bestrijding van Pratylenchus penetrans en is ook volgens het
etiket een vereiste!
Nemathorin,: alle gronden.
Vydate: alle gronden
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Wortellesieaaltjes/bodeminsecten.
30 kg volvelds
20 – 25 kg bedbehandeling (afh. breedte)
geen werking op luis
als enige wel werking tegen ritnaalden
inwerken met frees
goede verdeling is zeer belangrijk, kan zich niet herverdelen
Wortellesieaaltje
40 kg volvelds
systemische werking
ook effect op luis
goede herverdeling
geen werking bodeminsecten
Rhizoctonia
Amistar heeft een toelating voor de teelt van lelie en gladiool als een grondbehandeling tegen
Rhizoctonia. Het middel mag eens in de twee jaar worden toegepast (let hierop als ook
aardappel onderdeel uitmaakt van het bouwplan!) en mag niet gebruikt worden in
grondwaterbeschermingsgebieden. Advies Amistar: op percelen waar men Rhizoctonia Solani
verwacht 6L per ha spuiten en gelijkmatig inwerken tot een diepte van 10-15 cm. Rizolex is
weer terug van weggeweest. Het mag worden toegepast in een dosering van 20 L per hectare.
Echter op de dekzandgronden werkt het middel niet. Het kan dus alleen worden toegepast in
het Noordelijk zandgebied en de Noordoostpolder. Het middel dient op dezelfde manier te
worden ingewerkt als Amistar.
Plantgoedontsmetting
Er zijn verschillende combinaties mogelijk van middelen die bij elkaar gevoegd kunnen worden.
De middelenkeuze is onder andere afhankelijk van de soort lelies en de aanwezigheid van
bepaalde ziektes.
Captan, breed werkend in het bad en een goede resistentiebreker. Andere middelen in het bad
blijven door de aanwezigheid van Captan beter in oplossing.
Securo, ijzersterk op Penicillium, goede nevenwerking op Rhizoctonia, geeft over het algemeen
en mooie bak bollen. Heeft een duidelijk carry-over-effect. Ontsmetten van de bollen na het
rooien voor het verwerken kan in het algemeen dan achterwege blijven. Belangrijk in de strijd
tegen PLAM V.
Rudis, sterkste middel tegen fusarium, voldoende Rudis in het bad betekent geen fusarium
aantasting van de bol. Nevenwerking op rhizoctonia.
Mirage / Sportak EW, redelijk op fusarium, goede nevenwerking op penicillium.
Topsin M, voorkomt opbouw van resistentie tegen fusarium bij gebruik van Rudis of Mirage
Elan/Sportak EW. Nevenwerking op bollenmijt en Penicillium. De populatie bollenmijt groeit
duidelijk langzamer indien men dit middel in het bad heeft gebruikt.
Shirlan heeft geen toelating meer in het dompelbad voor de lelies.
Mogelijkheden middelenkeuze:
1% Captan + 1% Topsin M + 0,2% Rudis + 0,04% Admire.
1,5% Allure vlb + 1,0% Topsin M + 0,04% Admire WG
1,25% Mirage plus + 1,0% Topsin M + 0,04% Admire
bij Penicillium :
0,4% Mirage Elan (of Sportak EW) + 1,0% Topsin M + 1,5% Securo + 0,04% Admire
voor de meest brede werking(fusarium):
0,5% Captan + 0,2% Rudis + 1% Topsin M + 1,5% Securo + 0,04% Admire
Overleg met uw vertegenwoordiger welke combinatie het beste past op uw bedrijf.
Schema zonder Topsin M
Topsin M heeft een toegevoegde waarde in de bestrijding van bollenmijt. Omdat de LA’s minder
gevoelig zijn voor mijten zou voor een ontsmettingsbad zonder Topsin M gekozen kunnen
worden. Onderstaande baden zijn dan mogelijk:
1% Captan + 0,2% Rudis en 0,04% Admire
Of bij meer problemen met pennicillium:
0,5% Captan + 0,2% Rudis +1,5% Securo en 0,04% Admire
Aandachtspunten:- Bad continue oproeren. Voor de werking van alle middelen is dit goed.
Bedenk dat middelen (o.a. prochloraz) zich binden aan andere ionen, waardoor het kan
neerslaan. Voordat dit echter gebeurd moet het middel aan de bol gehecht zijn.
- Bijvullen van het dompelbad geschiedt in normale concentraties.
* factor 1x - wat betreft Captan en Securo (stabiel).
* Mirage ELAN / Sportak EW bijvullen met factor 1,5 x.
* Mirage Plus/ Allure/ Rudis met factor 1,25 x.
Bad regelmatig bijvullen. Beter is het kleine hoeveelheden met een kort interval toe te dienen.
De kans dat dan de concentratie snel terugloopt is dan het geringst.
•
•
•
•
•
•
Denk aan mengingsvolgorde: voeg prochloraz bevattende middelen altijd als laatste
toe.
Dompeltijd is 15 minuten.
De bollen na de ontsmetting laten uitdruipen en snel terugdrogen of planten.
Voorkom afvoer van dompelvloeistof (lekkende kisten, leeg fust) naar het oppervlaktewater.
Besef goed dat onze sector kritisch wordt bekeken. Laten we ook kritisch zijn op elkaar.
Voeg 0,04% Admire toe voor de doding van luizen in de eerste fase van de teelt. Bijvullen
met 0,05%.
Dosering zijn afgestemd op een wateropname van ongeveer 60 ltr per ton. Wanneer uw
plantgoed meer of minder opneemt dient u de concentraties van de middelen aan te
passen.
Bestrijding bollenmijt plantgoed
Bollen druipnat spuiten met 0,5% Actellic. Vervolgens de kist 3 dagen bij 20°C wegzetten in een
kleine ruimte i.v.m. nagassen. De praktijkervaringen zijn heel positief. De toepassing is veilig.
Veel mensen zijn bang dat het plantgoed na de warmte erg spruitlustig wordt. Er zijn voldoende
ervaringen met dit systeem om te kunnen zeggen dat na het ontsmetten en de warmte periode
er nog een dag of 3 à 4 de tijd is om de bollen te planten. Mocht dat vanwege de
weersomstandigheden niet kunnen, dan dient men het plantgoed zo snel mogelijk goed terug te
drogen om het zoveel mogelijk in rust te houden. Deze toepassing mag nog worden uitgevoerd
tot 1 april 2014.
Onkruidbestrijding:
Er zijn goede ervaringen met de volgende combinatie.
3 ltr Roundup Plus + 4 ltr Stomp en 1,5 ltr Dual Gold.
Het middel Spectrum welke qua werking sterk lijkt op Dual Gold heeft helaas nog geen
toelating. Alleen in tulpen. Spectrum werkt onder droge omstandigheden beter dan Dual Gold.
Roundup en Dual Gold dienen ruim voor opkomst verspoten te zijn dit i.v.m. schade aan de
lelies. Na de bespuiting moet het eigenlijk ook een paar dagen droog weer zijn (lichte buien
geen probleem) om de bodemherbicides vast te leggen in de bodem.
Asulam ligt in aanvraag voor een 120 dagen regeling, maar is op dit moment nog niet
toegelaten.
Voor Goltix geld dat er veel restricties zijn op het LDS gebruik. Goltix SC 1 x 3 ltr rond en na
opkomst 1x per teeltcyclus, Goltix WG 2x 3 tot 4 kg max 2x per teeltcyclus. Goltix 70 WG (Aako)
2x 3 tot 4 kg max 2x per teeltcyclus minimale interval van 7 dgn. Goltix 700 SC (Aako) 1 x 3 ltr
of 4 x 0,5tot 1 ltr, max 5 ltr per teeltcyclus. Pyramin DF mag 1x per teeltcyclus, na opkomst in
een dosering van 1,5 tot 3 kg. Hele onkruidverhaal wordt er niet makkelijker op.
PLAMV.
Ook dit jaar gaan we verder met ons eigen onderzoek om PLAM virus in te dammen. De
resultaten van vorige jaren zijn duidelijk en bieden mogelijkheden. We gaan deze proeven dit
jaar voor een deel herhalen en verder kijken naar verschillen tussen douchen en schuimen van
het lelieplantgoed. Dit naar opbrengst en werking van de verschillende methodieken. Bij het
schuimen van de bollen wordt er per kist vers ontsmettingsmiddel gebruikt, zodat besmetting via
rondgepompte ontsmettingsvloeistof niet aan de orde is.
Voor vragen of advies: BEL het bloembollenteam van CAV Agrotheek
Arno Westhoven
Rene Schouten
Arno Hoogendijk
Anton Dingemans
tel: 06-13466294
tel: 06-21242158
tel: 06-15194862
tel: 06-53397647
Nico van Langen
Arjan de Vries
Thomas van Essen
tel: 06-53164875
tel: 06-53541347
tel: 06-51204526

Download Report