European Union Emission Trading System Verbeteringen

European Union Emission Trading System
Met de Commissie Energie hebben we het de afgelopen bijeenkomsten, aan de hand van memo's
van Sybren Deuzeman, uitvoerig het European Union Emission Trading System besproken. Hoog tijd
voor een globale uitleg van hoe deze veiling van emissierechten in elkaar steekt
Het European Union Emission Trading System (EU ETS) is een mechanisme binnen de Europese Unie
om ervoor te zorgen dat de emissie van CO2 en andere broeikasgassen binnen de Europese Unie
wordt verlaagd. Het is een systeem waarbij een maximale hoeveelheid uitstoot van CO2 wordt
bepaald. Vervolgens wordt bedrijven het recht gegeven een bepaalde hoeveelheid CO2 uit te stoten.
En daarna kunnen deze rechten worden verhandeld. Stoot een bedrijf dus minder uit dan waar het
recht toe heeft, kan deze zijn rechtenverkopen aan een bedrijf dat meer uitstoot dan waar het recht
toe heeft.
Het voordeel van het ETS is dat de CO2-uitstoot van tevoren bekend is, aangezien er een vaste
hoeveelheid emissierechten wordt geveild. Dit is een voordeel ten opzichte van de CO2-belasting,
waarbij de totale uitstoot niet van tevoren duidelijk is (PWC, 2009). Hierbij moet wel worden
aangetekend dat bedrijven in een ETS-systeem meer kunnen uitstoten dan hen wettelijk is
toegestaan, maar dit komt hen wel op een boete te staan. Zolang deze boetes hoog genoeg zijn is de
kans op overtreding echter klein.
Verbeteringen sinds 2013
Sinds 2005 is er al veel verbeterd aan het EU ETS. Zo ligt sinds 2013 de verdeling van uitstootrechten
niet meer bij de lidstaten, maar bij de Europese Commissie. Hierdoor is de verdeling veel minder een
politiek spel geworden dan na de invoering, toen lidstaten probeerden voor zichzelf meer
uitstootrechten te verwerven dan andere lidstaten om hun eigen industrie te beschermen. (Ellerman,
2014)
Daarnaast wordt sindsdien een groot deel van de uitstootrechten geveild. Dit zorgt ervoor dat deze
rechten op een eerlijkere manier worden verdeeld. Hiervoor werden rechten verdeeld door de
nationale overheden en konden bedrijven met goede banden met de nationale overheid in principe
winst uit de lucht halen door meer rechten te krijgen dan andere bedrijven. Deze oneerlijkheid
wordt met de veiling goed tegen gegaan. Elk bedrijf moet nu de marktprijs betalen voor CO2
uitstootrechten. (Ellerman, 2014)
De totale hoeveelheid rechten op CO2 uitstoot gaat elk jaar met 1.74% naar beneden. Binnen de
Europese Raad moet er bovendien een gekwalificeerde meerderheid zijn om de EU ETS weer af te
schaffen. Dit betekent dat er dus op lange termijn door het EU ETS een bovengrens wordt gesteld
aan de uitstoot van CO2 die almaar naar beneden zal gaan. (Ellerman, 2014)
Effecten EU ETS
Door de economische crisis is er de afgelopen jaren veel minder CO2 uitgestoten dan normaal het
geval zou zijn geweest. Doordat CO2 rechten die in een bepaald jaar niet gebruikt zijn, later alsnog
ingezet kunnen worden, blijft de prijs van CO2-uitstootrechten laag en is het voor bedrijven niet
aantrekkelijk om te investeren in technologieën die de emissies verminderen.
Dit kan verholpen worden door de komende jaren minder CO2 rechten te gaan veilen. Hierdoor
verlaag je het aanbod van uitstootrechten voor CO2 en worden bedrijven dus gedwongen minder CO2
te gaan uitstoten. (Ellerman, 2009)
Op dit moment is het zo dat 45% van de totale CO2 uitstoot valt onder het EU ETS (European
Commission, 2013). Niet elke industrietak valt namelijk onder het EU ETS. Dit betekent dat dus een
deel van de bedrijven wel een prijs moet betalen voor CO2 uitstoot en een ander bedrijf niet, dat dus
gewoon zonder extra kosten CO2 kan blijven uitstoten. De maatregel wordt dus effectiever als meer
vormen van industrie onder het EU ETS gaan vallen. Bedrijven moeten dan de uitgebreide
administratie die voor het EU ETS nodig is wel kunnen uitvoeren, dus voor industrietakken met veel
kleinere bedrijven zullen creatieve oplossingen verzonnen moeten worden.
Zonder structurele wijziging van het ETS is de verwachting dat de prijs van CO2 uitstootrechten nog
zeker tot 2030 laag zal blijven (Hu, 2014). Mogelijkheden voor structureel wijzigen van de ETS zijn:
het invoeren van een snellere daling van het emissieplafond, strengere regels op het gebied van het
Clean Development Mechanism (CDM) en het vergroten van het aantal sectoren binnen het ETS
(zoals hierboven genoemd).
Al met al zijn er nog vele horden die genomen moeten worden voordat het EU ETS vlekkeloos
functioneert. Daar staat tegenover dat dit systeem alsnog beter functioneert dan geen systeem,
want de CO2-uitstoot van de EU in de betreffende sectoren is gedaald.
Referenties
European Commission (2013), The EU Emissions Trading System (EU ETS), European Commission
Ellerman, A.D, Marcantonini C. en Zaklan A. (2014), The EU ETS: Eight Years and Counting, EUI
Working Paper RSCAS/2014/04
PWC (2009), Carbon Taxes vs Carbon Trading, Pros Cons and the case for a hybrid approachHu, J.
Impact Assessment for EU ETS: Internal Abatement and Policy Effectiveness during 2013-2030.
Master thesis UU.