In- en verkoop van uien

THEMA: UIEN
Rutger Keurhorst (Wiskerke Onions): "Heel de sector kijkt
over onze schouder mee"
"Optische uiensorteerder selecteert wat je
met het blote oog niet ziet"
Over de mogelijkheden van optisch sorteren in de uien wordt al jarenlang gepraat, maar veel sorteerders kijken toch nog even de kat uit de boom. Wiskerke
Onions deed tien jaar terug al proeven met een machine van Compac/ERC,
maar kwam toen tot de conclusie dat de techniek nog niet ver genoeg was. Nu
werd de tijd wel rijp geacht en in december werd een nieuwe optische sorteerlijn
geïnstalleerd. De testfase verloopt naar volle tevredenheid en Efficiency Manager Rutger Keurhorst is ervan overtuigd dat de sorteerlijn voor het nieuwe uienseizoen volledig zelfstandig draait. "Kaalheid, kleur, maatvoering en inwendige
kwaliteit, alles haalt'ie eruit!"
"D
e afgelopen drie jaar ben ik me volop
aan het oriënteren geweest op de
mogelijkheden van optisch sorteren. Zo
ben ik naar Noorwegen geweest, waar een
prototype stond van de Sammo-machine,
heb ik een rondleiding gekregen bij de Italiaanse leveranciers Longobardi en Elipse
en bezocht ik in Zwitserland de firma Stoll.
Daarnaast heb ik me in de bestaande optische sorteertechniek bij hardfruit, aardappelen en glasgroenten verdiept. De verschil-
Postbus 60, 4484 ZH Kortgene
Tel.: +31 (0)113-30 18 58 • Fax: +31 (0)113-30 17 30
lende lagen in de ui, zorgen er echter voor
dat het optisch sorteren van de inwendige
uienkwaliteit een stuk geavanceerder is dan
bij andere groenten en fruit. Ook heb je te
maken met stoffige ruimtes en houdt een ui
niet van water", zegt Rutger.
Kwaliteit garanderen, ook in grote volumes
"De techniek zag er veelbelovend uit, maar
de grote vraag was of deze machines ook
voor onze schaalgrootte in te passen waren.
Een groot volume in een constante stroom
van steeds wisselende telers zowel intern
als extern op hoogstaande kwaliteit sorteren, is iets anders dan een paar uur per dag
sorteren van één partij eigen teelt zoals bijvoorbeeld in Zwitserland gebeurt. Het grote
volume dat we verhandelen is een belangrijk onderdeel van onze bedrijfsvoering. Er
zit een bepaald spanningsveld tussen het
sorteren via zoveel mogelijk uitgangen en
het garanderen van je totale proces-flow. Je
moet niet aan het eind van de dag met je iets
mindere kwaliteiten blijven zitten. Juist in
de massa zijn we goed en die stromen moeten we wel blijven leveren", zegt Rutger. We
hebben besloten ervoor te gaan en de lijn
te schakelen aan onze bestaande sorteercapaciteit, zodat hij ook gelijk ingepast kon
worden als hij naar tevredenheid werkte. In
maart staat er weer een tussentijdse evaluatie gepland en we hebben vooraf afgesproken dat we de niet met de machine aan de
slag gaan, als hij niet aan onze wensen voldoet. Dat is het risico nou eenmaal als je een
koploper bent. Vooralsnog gaan we echter
niet van dat doemscenario uit."
Wiskerke Onions koos met overtuiging
voor de Longobardi-lijn in tegenstelling tot
de lijn van Elipse die bij collega Wouter van
der Beek in Tollebeek wordt ingezet. "Ik heb
respect voor de pioniersgeest van Van der
Beek, maar de sorteerder van Eillips is een
fruitsorteerder met software om uien te sorteren en de Longobardi is een echte specifieke uiensorteerder", verklaart Rutger. "Medio
december zijn we gestart met de installatie
en ik sta er versteld van hoever we nu al zijn.
We zijn vanaf de tweede week van januari
productie aan het draaien en door het continue kalibreren en inlezen van de machine,
wordt de machine steeds nauwkeuriger. Om
te kalibreren, laten we twee keer per week
In- en verkoop
van uien
time een operator voor aangesteld die van
de HTS komt en continue via skype overleg
voert met de buitenlandse leveranciers. Dat
vraagt heel wat van je organisatie. Technisch
kun je heel veel, maar de omgeving kan ook
een 'bottleneck' zijn. Je kunt bij wijze van
spreken niet dezelfde loodschef inzetten die
altijd de zeven van de machine verving. Ook
durft niet iedereen zijn vingers te branden
aan zo'n grote investering. De andere kant
is dat je bij succes ook in een positieve flow
terechtkomt. Je ziet nu dat het personeel het
ook écht leuk gaat vinden. Het voordeel van
pionieren is dat je ook voor veel leveranciers een uithangbord bent. Als er iets niet
goed gaat, staan ze gelijk voor je klaar, want
zij zijn natuurlijk ook gebaat bij succes."
De optische sorteermachine heeft een
capaciteit van 15 ton per uur en dit kan bij
grove sorteringen oplopen naar 18 ton per
uur. "Het voordeel is dat de machine continue kan draaien met minder personeel. Er
stonden bij ons tien mensen aan de lijn en
wij hebben dat met de optische sorteerma-
Kennis van opstart
Heel de uiensector wacht in spanning de
resultaten van de optische sorteerder af.
Niet voor niets is Rutger terughoudend om
technische details van de lijn prijs te geven.
"We hebben een grote investering gedaan
en willen die kennis van de opstart ook voor
onszelf houden. Vanaf maart zijn collegasorteerders welkom om de lijn te bezichtigen. Veel afnemers hebben al wel interesse
getoond en zijn al langs geweest. Men zegt
vaak dat kwaliteit niet betaald wordt in de
uien, maar dat wordt nu wel mogelijk. Je
wilt niet weten wat de claims kosten als er
containers vol uien met koprot in het Verre
Oosten arriveren."
"Wel moet je als bedrijf nadrukkelijk je
doel voor ogen houden. Voor ons was de
insteek de kwaliteit van het eindproduct
verbeteren, maar daarnaast kan dit ook
het besparen op personeelskosten zijn, of
het creëren van toegevoegde waarde. Dat
laatste zal overigens alleen de eerste jaren
gelden, want als de machine goed werkt,
heeft binnen vijf jaar elke uienverwerker
er eentje staan. Vooralsnog proberen we
onze voorsprong natuurlijk uit te buiten.
De mogelijkheden zijn ongekend en ik ben
ervan overtuigd dat de optische sorteerlijnen een revolutie worden in de uiensector.
De eerste palletiseerders werden ook met
veel argwaan ontvangen en nu kan niemand
meer zonder. Je wilt niet weten wat het optische sorteren aan data oplevert. Hierdoor
beschik je over een waterdichte traceability. Nederland is efficiënt en kan tegen lage
kosten leveren. Door de overstap naar een
nieuwe generatie sorteerders, kan Nederland haar marktpositie behouden!" (IH) 
[email protected]
• Dagelijks aanvoer (hoofdseizoen)
• Gekoeld transport
Agro trade - peeled onions
• Verpakking in vacuümzakken op aanvraag
De Langeweg 9a • 4762 RA Zevenbergen • Tel: +31 168 325 159 • Fax: +31 168 329 578 • www.jakova.nl • [email protected]
AGF Primeur 2 - 2014
Untitled-4 1
Aanpassing binnen organisatie
"Voor het testen van de machine moet je
gewoon de tijd nemen. Wij hebben er full-
chine al gereduceerd tot vier op de gangbare
werktijden. 's Ochtends vroeg en aan het
begin van de avond draait de lijn al zonder
personeel. Natuurlijk is dit jaar met alle
kwaliteitsproblemen voor ons ook een uitstekend jaar om te testen en is de efficiëntie
van de machine groter. Als je hele goede uien
hebt, staan er simpelweg ook minder mensen aan de band."
• Verpakking in big bag 1000 kilo of netzakken 25 kilo
Mobiel: 06-53 86 56 19 • E-mail: [email protected]
24
een kist genummerde uien over de lijn gaan,
variërend van kwalitatief hoogstaand tot
extreem slecht om zo de 'bibliotheek' met
vergelijkingsmateriaal in de machine zo
groot mogelijk te krijgen." Des te meer en
beter vergelijk, des te minder foutmarges!
De lat hoog
"We hebben de lat voor de machine hoog
gelegd. Eigenlijk zijn we andersom gaan
denken. We hebben de sorteerlijn zo nauwkeurig ingesteld dat er nu goede uien in de
tarra terechtkomen. Dat volume zijn we nu
aan het reduceren, waarbij we uiteindelijk
streven naar een foutenpercentage van 0%.
En je staat er versteld van wat de machine
er allemaal uithaalt. Een beginnend koprotje en fusarium in de ui, dat je met het
blote oog nauwelijks signaleert, haalt deze
lijn er wel uit", vertelt Rutger. "Nederland
heeft de laatste jaren toch de nodige kwaliteitsproblemen gehad in de uien en dan
viel het sorteren niet altijd mee. Het personeel moet het op zicht en tast doen. Dan is
het lastig om onderhuidse problemen op te
merken. Tevens moet je extra sorteerkracht
inplannen en heb je te maken met een afnemend alert vermogen van de medewerkers
naarmate de dag vordert en dat terwijl een
machine 24 uur klaar kan staan."
Op de vraag of de boeren er wel op zitten
te wachten om meer tarra doorberekend te
krijgen," antwoordt Rutger: "Allereerst rekenen we de boeren nu nog niet af op de tarra
van de optische sorteerder. We zitten in een
proces waarin van alles groeit, maar waarbij we zeker geen overhaaste beslissingen
moeten nemen. Maar de andere kant is dat
een auto uien nu wordt beoordeeld op een
klein monster. Zitten daar twee grote kluiten
in, dan heb je zomaar 3% meer tarra en dat
geeft geen representatief beeld van de partij. Deze optische sorteerder geeft veel meer
– en nauwkeuriger – data en uiteindelijk wil
je als teler toch een eerlijke beoordeling van
je product. Bij de inkoop van de uien vindt
er al een strenge voorselectie plaats en die
willen we er vooral inhouden. De kwaliteitsbasis begint bij de inkoop."
AGF Primeur 2 - 2014
06-02-12 17:12
25