prima extra 35 34 Scheppen van een leescultuur Kinderen moeten plezier krijgen in lezen, want hierdoor gaan ze meer lezen en daardoor uiteindelijk ook beter lezen. Er moet een goede (digitale) schoolbibliotheek worden samengesteld, maar vooral ook een leescultuur op school worden gecreëerd. Bruins: ‘Bijvoorbeeld door elke dag op een vast moment schoolbreed vrij te lezen. En natuurlijk leest de leerkracht dan ook. In een kinderboek, uiteraard.’ ‘Maar het zit ook in heel kleine dingen’, vervolgt Bruins. ‘Als een kind hardop moet lachen om een passage in zijn boek, vraag dan eens of hij een stukje wil voorlezen. Zo maak je kinderen nieuwsgierig en enthousiast. Soms is het zelfs genoeg als je als leerkracht een boek omhoog houdt en zegt: Ik ben zo’n leuk boek aan het lezen, wie wil het na mij? Of zet boeken bijvoorbeeld eens met de cover naar voren in de kast. De voorkant prikkelt kinderen veel meer dan al die ruggetjes.’ Goed voor taalontwikkeling Ook op de Rotterdamse Prinses Margrietschool zijn ze het afgelopen jaar begonnen met de Bibliotheek op school. Leescoördinator en leerkracht van de taalklas Coby Weergang: ‘Onze school staat in een wijk met veel collega’s hulp van de bibliotheek. ‘We hebben een commissie samengesteld om een mooie selectie te maken. Van prentenboeken, informatieboeken, maar ook wel wat moeilijkere boeken. Als kinderen interesse hebben in zo’n boek dat wat ingewikkelder is, kunnen wij hem of haar altijd nog een handje helpen.’ Een leesplan voor elke school Om leerkrachten ook wegwijs te maken in boekenland, starten leerkrachten bij aanvang van de samenwerking met de cursus Open Boek. Marieke Bruins: ‘Hierbij worden leerkrachten opgeleid tot leescoördinator. We geven informatie over boeksoorten, genres en niveaus, maar ook over leesbevorderingen in al zijn vormen. De cursus eindigt met het schrijven van een leesplan voor de school. De cursisten inventariseren hoe hun school er nu voor staat en welke kant ze precies op willen. Met het leesplan verdienen ze een certificaat. En ze worden natuurlijk direct aan de slag gezet om hun plan in de praktijk te brengen.’ De reacties van leerlingen zijn in ieder geval positief. Weergang: ‘Ik ben vorig jaar begonnen met deze aanpak en ze vinden het geweldig. Natuurlijk gebruiken we ook een leesmethode, maar op deze manier heb je Ik ben vorig jaar begonnen met deze aanpak en ze vinden het geweldig. verschillende culturele achtergronden. Veel kinderen kwamen tot nu toe niet in aanraking met boeken, terwijl dat wel ontzettend goed is voor hun taalontwikkeling. Boeken vergroten je wereld, maar als je het moeilijk vindt om te lezen, is dat een hoge drempel. Daarbij is al vaker aangetoond dat kinderen beter leren als ze iets leuk vinden. Dankzij deze samenwerking met de bibliotheek kunnen we aantrekkelijke boeken aanbieden op verschillende niveaus. Zo merken leerlingen hoe leuk het is om in een boek te duiken.’ Tips uit de praktijk Zo creëer je samen een optimaal leesklimaat! M Laagdrempelig en afwisselend Tekst: Marije Sietsma | Beeld: Marius Roos Steeds meer scholen kiezen voor een samenwerking met de lokale bibliotheek ter bevordering van de taalontwikkeling, het leesplezier en de mediawijsheid van kinderen. Ieder vanuit zijn eigen expertise, want: ‘De beginsituatie is op elke school anders.’ Marieke Bruins is projectleider van de Bibliotheek op school bij Bibliotheek Zwolle. Daarnaast begeleidt en ondersteunt ze als leesconsulent vier scholen. ‘In kleutergroepen gebeurt nog vrij veel rond aanvankelijk lezen. In de hogere groepen wordt dat door tijdgebrek helaas veel minder. Leerkrachten hebben het erg druk. We kiezen er dus vooral voor om werkvormen in te zetten die als onderdeel van andere vakken kunnen worden opgenomen.’ ‘De beginsituatie is op elke school anders’, merkt Bruins. ‘Juist daarom is het zo belangrijk om eerst goed in kaart te brengen wat de wensen en mogelijkheden zijn. Bij voorkeur door schoolbreed in overleg te gaan, zodat alle leerkrachten bij het leesbeleid worden betrokken.’ Inmiddels is in de hal van de Prinses Margrietschool een schoolbibliotheek ingericht. Aangekleed met leuke kasten en zitkussens. Weergang: ‘Het is heel gezellig geworden. Echt een plek waar peuters en kleuterjuffen gezellig met een prentenboek kunnen zitten.’ Door de laagdrempeligheid komen kinderen zo jong mogelijk met leuke, afwisselende boeken in aanraking. Voor de hogere klassen heeft de school gekozen voor de digitale portal waar leerlingen om de paar weken een aantal boeken kunnen bestellen. Bij het selecteren van de boeken voor de vaste collectie van de schoolbibliotheek kregen Weergang en haar zoveel meer materiaal.’ Ook op Basisschool ’t Veldboeket, één van de scholen die Bruins als leesconsulent begeleidt, zijn de leerlingen enthousiast. Ze hebben zelfs de verantwoordelijkheid op zich genomen voor de uitlening in de schoolbibliotheek. Een aantal leerlingen heeft geleerd welke vragen ze kunnen stellen als iemand leesadvies wil. En ze hebben zelf bepaald hoe de boeken in de schoolbibliotheek worden gesorteerd. Niet alfabetisch, maar op genre. ‘Of dat ook op de lange termijn bevalt, merken we vanzelf’, lacht Bruins. Kijk voor meer informatie op www.debibliotheekopschool.nl of bezoek de Bibliotheek op school op de NOT, stand 11.E008.