Klik hier om de handout of presentatie van deze avond

Actualiteiten in de Inkomensmarkt
Participatiewet, de BeZaVa, ERDontwikkelingen en de Wet werk en zekerheid
en de BGL
Bijeenkomst voor EFD-Noord
7 oktober 2014
Spreker: Marjol Nikkels-Agema
1
Opbouw presentatie
●
Participatiewet (incl. situatie Wajong)
●
BeZaVa
●
Wet werk en Zekerheid
●
VAR wordt BGL
2
Keuzes overheid:
●
De vervuiler (grote werkgever) betaalt – wie is echter de
vervuiler?
●
Of totale sector betaalt (kleine bedrijven). Bij middelgrote
bedrijven geldt gewogen gemiddelde sectoraal –
individueel berekende premie
●
De beste sociale zekerheid is het hebben van een baan
• Participatiewet per 1 januari 2015
• Overheidszorg blijft voor personen die echt niet kunnen,
oftewel die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn
IVAdoelgroep: rekening IVA wordt niet 1 op 1 toegerekend aan
laatste werkgever!
Participatiewet
●
Streven naar een “inclusieve” arbeidsmarkt: een
arbeidsmarkt waar voor iedereen plek is: jongeren,
ouderen, voor mensen met en zonder beperking
●
Samenvoeging WsW (Wet sociale werkvoorziening),
WWB (Wet werk en bijstand) en degenen met
arbeidsvermogen uit de Wajong
●
Doel: minder bureaucratie, minder regeldruk,
bezuinigingen (schotten tussen budgetten weg) en betere
activering vanuit de bijstand naar een reguliere baan
●
Instroom in WsW is niet meer mogelijk
4
Arbeidsgehandicapten
●
Ca. 1,5 miljoen arbeidsgehandicapten in Ned.op een
beroepsbevolking van 8,6 miljoen (1 op 8)
• 75% van deze 1,5 miljoen heeft een uitkering
• (WsW, alle personen met ao uitkering en overige gemeentelijke
doelgroep met agh / sfb)
●
Groeiende groep Wajongers, overige a.o uitk. dalen
•
2001: ca. 130.000
•
2014: ca. 226.500
• Forse stijging door overgang van bijstandsgerechtigden naar
Wajong tussen 2004 – 2010
•
I.v.m. financiële prikkels bij gemeenten binnen de WWB
5
Jong gehandicapten
●
Vanaf 2015: alleen nog Wajong wanneer ze nooit meer
kunnen werken (volledig en duurzaam a.o.)
●
Bestaande Wajongers houden recht op Wajong en
blijven bij UWV
●
Oude Wajongers (aangevraagd voor 2010) worden allen
opnieuw herbeoordeeld op mogelijkheden tot werk
(binnen drie jaar)
●
Indien UWV van mening is dat werk haalbaar is, dan
geldt vanaf 2018 als maximale uitkering 70% van het
minimumloon (i.p.v. 75%)
Ontwikkeling Wajong
• Oude Wajong is Wet op de
arbeidsongeschiktheidsvoorziening jong gehandicapten
(1998 – 2010)
• Wet Wajong (2010 – 2014) is Wet Werk en
arbeidsondersteuning jong gehandicapten
• Wajong 2015: alleen maar volledig en duurzaam
arbeidsongeschikte jong gehandicapten
• 2010: komst Wet Wajong is bewuste wijziging met WERK voorop –
inzet op een werkregeling ter vervanging van de oude Wajong
(strengere toetredingsvoorwaarden). Veel kinderen krijgen al jong
stempel opgeplakt. Wajong zou anders uitgroeien tot 600.000
personen!
7
WSW terug naar 30.000
arbeidsplaatsen
●
De huidige Wsw’ers worden niet herkeurd en kunnen in
de Wsw blijven werken.
●
Voor de nieuwe instroom geldt dat alleen voor mensen
die een indicatie krijgen voor een beschutte werkplek, de
Wsw in stand blijft.
●
De beloningsstructuur in de Wsw wordt versoberd
●
Het totaal aantal plaatsen in de Wsw zal afnemen richting
ca. 30.000 arbeidsplaatsen
●
Een re-integratiebudget zorgt ervoor dat er steeds minder
geld voor wsw beschikbaar is (schotten tussen budgetten
weg). Afvloeiing ook aan onderkant is in volle gang
8
Loonkostensubsidie
Alleen voor mensen met een arbeidsbeperking die wel
arbeidsvermogen hebben, maar niet in staat zijn om 100%
van het wettelijke minimumloon te verdienen
●
Bij de loonkostensubsidie betaalt de werkgever het hele
salaris en de overheid compenseert het niet rendabele
deel in de vorm van een subsidie
●
Hoogte subsidie: verschil tussen iemand zijn loonwaarde
en het minimumloon
●
Loonwaarde moet elk jaar opnieuw worden vastgesteld
●
De loonkostensubsidie kan nooit hoger zijn dan 70% van
het minimumloon
Quotumwet in ontwikkeling
●
De Participatiewet is het kader voor een stelsel dat
kansen moet bieden aan mensen met een
arbeidsbeperking
●
De Quotumwet legt een wettelijke verplichting op aan
werkgevers > 25 personeelsleden om banen voor deze
mensen te realiseren
●
Heffing van € 5.000,- voor niet ingevulde arbeidsplaats
●
Heffing als nominale opslag op basispremie van Aof
(Arbeidsongeschiktheidsfonds)
Verplichtingen in de bijstand
●
Bijstandsgerechtigden moeten Nederlands kunnen
spreken en netjes gekleed op een sollicitatiegesprek
verschijnen
●
Bijstandsgerechtigden die hun kosten van
levensonderhoud met huisgenoten kunnen delen, krijgen
straks een lagere uitkering. Deze regel geldt overigens
ook voor AOW'ers (kostendelersnorm).
●
Wie zich niet aan de regels houdt, kan worden gekort op
zijn uitkering. De sanctie is wel minder streng dan in de
oorspronkelijke plannen (overheid wilde bij elke
overtreding een uitkeringsstop van 3 maanden.
11
Kostendelersnorm
●
Doel kostendelersnorm is dat het verzamelinkomen van
huishoudens door stapeling van uitkeringen zo hoog
wordt dat het niet meer lonend is op zoek te gaan naar
werk
●
Een kostendelersnorm houdt in dat in huishoudens
waarin meerdere mensen met een uitkering wonen
(WWB, AOW, Anw, IOAW, IOAZ en Toeslagenwet) op
hun uitkering gekort worden omdat zij de kosten van het
levensonderhoud met elkaar kunnen delen
• Een AOW-er die bijvoorbeeld wegens een zorgbehoefte bij een
AOW- of bijstandsgerechtigde zoon of dochter intrekt kan er
samen met dat kind tot wel 26% in inkomen op achteruit gaan
12
Verzuim en WGA-risico: 12 jaar ook
voor de flexwerkers
●
Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid
vangnetters (BeZaVa)
●
Middelgrote en grote werkgevers betalen vanaf 2014
naast WGA-vast ook een gedifferentieerde premie ZW
Flex en WGA flex voor (tijdelijke) werknemers die ziek uit
dienst gaan of die binnen 4 weken na het einde van hun
dienstverband ziek worden (nawerking).
●
Rekening over 12 jaar: ca. € 150.000,- tot € 200.000,-
Vangnetters
55% van de instroom in de WGA wordt verklaard door 18% van
de beroepsbevolking vangnetters
Bepaalde tijd contract bij grote
werkgever
Financiële gevolgen van deze
situatie
Er is groot verschil of bedrijf wel of niet eigen risicodrager
voor ZW en / of WGA is
●
Hoe is deze situatie indien bedrijf bij UWV is voor de
ZW?
●
Hoe is deze situatie indien bedrijf bij UWV is voor de
WGA?
●
Hoe is deze situatie indien bedrijf ERD is voor de ZW?
●
Hoe is deze situatie indien bedrijf ERD is voor de WGA?
Verschillen publiek – privaat maken
maatwerkadvies juist aantrekkelijk
●
ERD schap vanaf 2016 in de WGA kan er juist voor
zorgen dat bedrijf geen rekening krijgt van de WGA
Flex’er
●
En ook het ERD schap bij de ZW kent geen inlooprisico!
Artikel 63 lid 1 Ziektewet regelt dat bedrijf pas risico loopt
voor nieuwe zieken ingegaan na het ERD schap.
ZW afweging los van WGA
afweging?
●
Afweging voor ZW staat wettelijk los van afweging WGA
• Voor de markt niet, verzekeraars kunnen combi eisen
• Verzekeraars zijn enorm voorzichtig vanwege markt WGA ERD
(nu alleen nog vast) en vanaf 2016 komt flex risico erbij
●
Inschatting: ruim 1,5 miljard euro verlies over alle
verzekeraars over WGA ERD portefeuille
• Zijn reeds genomen voorzieningen toereikend voor uitlooprisico?
Massale terugkeer WGA ERD naar
UWV
●
8000 werkgevers zijn teruggegaan: Terugkeer is bij de
kleinere bedrijven logisch gezien re-integratie
verantwoordelijkheden en premie verhogingen en dat
sinds de BeZaVa de sectorale premie van toepassing is
●
Verzekeraars verhogen tarieven vanwege verliezen WGA
ERD portefeuille
●
Private verzekeraars trekken zich uit markt terug
• O.a. Delta Lloyd, Allianz, Goudse
Eigen risicodragerschap Ziektewet
Bedrijf betaalt alleen voor NIEUWE zieken na
ingangsdatum eigen risicodragerschap(dus geen
inlooprisico voor ZW)! Artikel 63 lid 1 ZW.
●
Voor het Ziektewet eigenrisicodragerschap is de eerste
ziektedag bepalend, deze moet op of na de datum van
eigenrisicodragerschap liggen. Een bedrijf die per 1
januari 2014 eigenrisicodrager is geworden is dit voor
alle ziektegevallen met een eerste ziektedag die op of na
1 januari 2014 ligt.
20
Taken ZW eigen risicodrager
●
Het voeren van een aparte verzuimregistratie
●
Uitbetaling ziekengeld
●
Arbo- en re-integratie begeleiding
●
Ziek- en hersteldmeldingen doorgeven aan UWV
●
Beoordelingen bij ziekte werknemers:
• Recht op uitkering, hoogte uitkering en duur uitkering
●
Voorbereidingen van beslissingen over de Ziektewet
21
Nog grote rol voor UWV
●
UWV geeft beschikkingen af n.a.v. beslissingsaanvraag
door werkgever
●
Opzet van de administratieve organisatie/interne
controle;
• Procedure rond ziek- en hersteldmeldingen
• Inrichting verzuimadministratieregistratie: los van verzuim- of
personeelsadministratie
• Verzuimprotocol en verzuimbeleid
• Aanvraag beschikkingen
• Uitvoering van de Ziektewet: controle dossiers
22
ZW risico beïnvloeden t.b.v.
schadelast WGA Flex
●
2016: WGA Flex en WGA vast komen samen
●
Periode ZW flex is sturing op schadevermindering van
WGA Flex
●
Noodzaak voor verzekeraar om na 2016 bij bestaande
grote bedrijven zonder ZW ERV afspraken te maken
t.b.v. WGA Flex groep
Advisering
●
Benoem de gevolgen voor de interne organisatie
●
Grip op schade dossiers is noodzakelijk!
●
Externe of interne uitvoering
●
Verloning van de ZW uitkering (bedrijven vrij van btw
kunnen beter zelf verlonen!)
●
Vergelijking financiële kant bij UWV en privaat
ERD ZW is enorm populair bij grote
bedrijven
●
Werkgever met loonsom van 120 miljoen euro kiest voor ERD
ZW. Te verwachten eigen te betalen ZW lasten bedragen ca.
€ 60.000,-. Met uitvoeringskosten erbij komt dit neer op ca. €
90.000,-. T.o.v. blijven bij UWV o.b.v. € 180.000,- Financieel
voordeel en zelf de regie!
●
In 2014 waren verschillen nog groter
●
2014: 24% van de loonsom is ERD ZW t.o.v. 6% in 2013
●
Verwachting is opnieuw forse toename ZW ERD in 2015
veel ERD ZW
Premies werkhervattingskas
Indeling klein – middelgroot – groot
(grens bij 10 en bij 100 *gemiddelde loonsom)
• Gedifferentieerde premie WGA-vast (niet voor ERD WGA-vast)
• Gedifferentieerde premie WGA-flex (verplicht in 2015 te betalen)
• Gedifferentieerde premie ZW-flex (niet voor ZW-ERD)
- Vast staat voor vaste dienstbetrekkingen
- Flex voor flexibele dienstbetrekking
Geregeld in de:
Wet financiering sociale verzekering (Wfsv)
Vaststelling premies
Werkhervattingskas
●
Sectorale premiedifferentiatie voor kleine werkgevers
t.m. 10 maal de gemiddelde loonsom (tot en met € 314.000)
●
Combinatie van sectorale en individuele
premiedifferentiatie voor middelgrote werkgevers
●
>10 t.m. 100 maal de gemiddelde loonsom (tussen € 314.000
t.m. € 3.140.000)
●
Individuele premiedifferentiatie voor grote werkgevers
>100 maal de gemiddelde loonsom (boven € 3.140.000)
Percentage individueel bepaalde
premie
Hoe groter bedrijf, hoe zwaarder eigen
schade meetelt: WGA-vast grootwinkelbedrijf
29
Controle van toerekening
●
Klopt de UWV-nota / of de toerekening binnen
gedifferentieerde premie?
• Controleer voor flex-uitkeringen op ingangsdatum uitkering na
2012
• Controleer dat er geen sprake is van ziekte a.g.v.
zwangerschap, bevalling of orgaandonatie
• Controle op no-riskpolis
• Controle op regres
• Controle dat WGA flex niet in WGA vast zit (dubbelop betaling)
• Controleer flex ook tot en met 2013!
• Controleer expliciet bij overname op specifieke regels
Wet werk en zekerheid (WWZ)
●
Doel: meer rechtszekerheid voor flexwerker en
voldoende flexibiliteit op arbeidsmarkt voor werkgever .
Plus mobiliteit stimuleren van werk naar werk!
• Criticasters: minder zekerheid, minder werk
●
Ingrijpende hervorming ontslagroute, flexbepalingen en
WW
●
Gefaseerde invoering vanaf 1 januari 2015
• (streefdatum invoering was 1 juli 2014, gezien korte
voorlichtingstijd is dit verschoven naar 1 januari 2015)
Drie hoofdlijnen WWZ
1.
Aanpassing van de flex-bepalingen
2.
Modernisering ontslagrecht
3.
Wijziging in de WW
1. Overzicht flex-veranderingen
●
Aanscherping ketenregeling (1 juli 2015!)
●
Overige maatregelen per 1 januari 2015
●
Verbod op proeftijd bij contracten < 6 maanden
●
Verbod op concurrentiebeding bepaalde tijd contracten
●
Regels loonuitsluiting (geen arbeid geen loon)
veranderen
●
Aanzegtermijn contracten bepaalde tijd
●
Payrolling niet meer met uitzendbeding mogelijk
●
Faciliteren van scholing
2. Modernisering ontslagrecht
●
Geen keuzevrijheid meer tussen (UWV) en de
kantonrechter
●
Dwingend voorschrift in welke gevallen welke
ontslagroute moet worden gevolgd
●
Toets rechter na ontslag UWV
●
Ontslagvergoeding wordt omgevormd tot een
transitievergoeding
●
Bedenktijd bij vaststellingsovereenkomst
Ingangsdatum maatregelen: 1 juli 2015
3. Wijziging WW
●
Aanpassing definitie passende arbeid (1 juli 2015) – al na
half jaar werkloosheid is elk niveau passend!
●
Beperking duur WW – geleidelijke teruggang per
kwartaal met 1 maand (vanaf 1-1-2016). Op 1 april 2019
is WW duur max. 24 maanden. Geldt ook voor duur WGA
loongerelateerde uitkering!
●
Andere opbouw arbeidsverleden (1 januari 2016 ) –
bestaande rechten worden gerespecteerd
Loonuitsluiting (artikel 7:627 vervalt)
●
De oudste bepaling van arbeidsrecht en geldende
hoofdregel – geen arbeid- geen loon – komt te vervallen
●
Herformulering artikel 7:628 BW - geen arbeid, wel loon
tenzij deze in redelijkheid voor rekening van de
werknemer hoort te komen
• Dit is echter omkering van bewijslast! Werkgever krijgt met deze
wijziging de bewijslast in plaats van werknemer die bij een
loonvordering moest aantonen dat het wel in de risicosfeer van
de werkgever lag om zijn recht op loon te krijgen
Aanzegtermijn bepaalde tijd
contracten
●
Een maand voor einde contract moet de werknemer
schriftelijk te horen krijgen of zijn contract wel of niet
wordt verlengd en onder welke voorwaarden er een
verlenging volgt
●
Dit geldt niet indien:
• De arbeidsovereenkomst geen kalenderdatum als einddatum
kent
• Bij een overeenkomst van minder dan zes maanden
• Bij een uitzendovereenkomst met uitzendbeding
Regeling geldt direct bij ingangsdatum wet (m.u.v. de
arbeidsovereenkomsten die dan binnen 1 maand reeds eindigen)
Modernisering ontslagrecht
●
Er blijft preventieve toets gelden (dus geen directe
ontslagmogelijkheid voor werkgevers)
●
Geen keuze meer voor werkgever UWV of kantonrechter
●
UWV
• Bedrijfseconomische redenen
• Langdurig ziekteverzuim
●
Kantonrechter
• Voor alle overige situaties (in de persoon gelegen)
• Rechter hanteert na WWZ wel opzegtermijn en ontbindt pas na
wettelijke opzegtermijn
Transitievergoeding
●
Vergoeding indien werkgever aok opzegt of niet verlengd
en de arbeidsovereenkomst > 24 maanden heeft geduurd
●
Ook geldig bij uitzendovereenkomsten
●
Hoogte vergoeding:
• Voor eerste 120 maanden (10 jaar) geldt een derde
maandsalaris per gewerkt jaar bij een dienstverband tot 10 jaar
• Daarna geldt een half maandsalaris per gewerkt jaar voor ieder
jaar dat het dienstverband langer heeft geduurd dan tien jaar
• Het maximum is € 75.000 of een jaarsalaris bij een hoger
inkomen dan € 75.000.
• Afwijkingen zijn alleen mogelijk als werkgever of werknemer
zeer verwijtbaar zijn aan het ontslag
Bedenktijd
vaststellingsovereenkomst
●
Bij ontslag met wederzijds goedvinden moet schriftelijk
een bedenktijd van 14 dagen zijn opgenomen waar de
werknemer de overeenkomst nog kan herroepen
●
Wordt dit niet schriftelijk opgenomen, dan geldt er een
bedenktijd van 3 weken!
●
Geen overgangsrecht, dus maatregel gaat direct in voor
alle beëindigingen vanaf 1 januari 2015!
VAR wordt BGL
●
VAR = Verklaring Arbeidsrelatie : vrijwaring voor
opdrachtgever bij VAR-WUO en VAR-DGA
●
BGL = Beschikking geen loonheffing: voorwaardelijke
vrijwaring!
Er zijn vier soorten VAR-verklaringen:
●
VAR-loon (uit al dan niet uit een fictieve dienstbetrekking)
●
VAR-row (resultaat uit overige werkzaamheden)
●
VAR-wuo (winst uit onderneming)
●
VAR-dga (directeur-grootaandeelhouder, voor risico van
de vennootschap)
41
Wet Beschikking geen loonheffing
●
Opdrachtgever wordt mede verantwoordelijk voor de
invulling van de webmodule
●
De BGL beperkt zich slechts tot een oordeel of voor de
arbeidsrelatie geen inhoudingsplicht bestaat
●
Opdrachtnemer geeft via webmodule antwoord op een
aantal vragen uit een vragenlijst. Na invulling stuurt
Belastingdienst een beslissing of de aanvraag BGL is
gehonoreerd
●
Opdrachtgever ontvangt deze BGL met de bijbehorende
stellingen en dient dit te controleren. Indien dit klopt, dan
is de opdrachtgever volledig gevrijwaard van het
inhouden van loonheffing
42
Risico ontwikkelingen
•
Ontwikkeling BeZaVa – zoeken naar balans in hybride
stelsel
•
Nieuwe positie arbodiensten (wat mag er wel gezegd
worden en wat niet – Privacy discussie nog niet ten
einde)
•
Nieuwe positie werkgevers en verzekeraars (->
werkgever moet uit claimbeoordeling wegblijven deze ligt
bij UWV)
Risico ontwikkelingen
Verharding werkgevers is te verwachten omdat de forse
rekening bij werkgever ligt
Meer en eerdere sanctionering richting werknemers (o.a.
‘harde’ inkoop passend werk door werkgevers met
verplichting voor werknemers deze arbeid te accepteren)
Riskmanager sociale zekerheid
●
Er gaan miljarden in verzuim en arbeidsongeschiktheid
om
●
Grip krijgen op de geldstromen sociale zekerheid
●
Specialisme : veel kennis vereist van sociale zekerheid,
arbeidsrecht en juridische en fiscale aspecten
• o.a. premies Werkhervattingskas, beroep en bezwaar,
verzekeringskennis – afweging ERD of niet - controle van nota’s
en beschikkingen – sturen op re-integratie, snelle interventies –
elke dag eerder terugkeren loon
●
Grote behoefte aan riskmanager sociale zekerheid
Riskmanager sociale zekerheid
●
Er gaan miljarden in verzuim en arbeidsongeschiktheid
om
●
Grip krijgen op de geldstromen sociale zekerheid
●
Specialisme : veel kennis vereist van sociale zekerheid,
arbeidsrecht en juridische en fiscale aspecten
• o.a. premies Werkhervattingskas, beroep en bezwaar,
verzekeringskennis – afweging ERD of niet - controle van nota’s
en beschikkingen – sturen op re-integratie, snelle interventies –
elke dag eerder terugkeren loon
●
Grote behoefte aan riskmanager sociale zekerheid
Vragen?
Bedankt voor uw komst