Nieuwsbrief “Cultuureducatie met Kwaliteit” Goeree-Overflakkee Voorwoord wethouder Tollenaar Kunst biedt de mogelijkheid om de wereld door de ogen van een ander te zien. Dat helpt om ons in anderen te verplaatsen en om met andere ogen naar onszelf te kijken. We kunnen niet jong genoeg met cultuur in aanraking komen. Het onderwijs kan een belangrijke rol vervullen in het creëren van legitimiteit en verbinding met de samenleving. Door te leren waarnemen en door kennismaking met o.a. de kunsten wordt een creatieve, onderzoekende houding ontwikkeld die later in het leven van pas komt. deren zelf waarnemen en indrukken zelf tot uiting kunnen laten komen. MeeOm scholen bij te staan in maken en zelf maken. Tehun toch al volle takenpak- gelijk leren onze jongste ket, bieden we hen hulp via burgers ons erfgoed waarhet programma CmK. Cul- deren en allerlei kunstvortuuronderwijs wordt bemen op waarde schatten. langrijk gevonden en ook Verbeeldingskracht is voor het enthousiasme is er. kinderen een cruciale vaarInspirator, coördinator en digheid om te ontwikkelen uitvoerder moeten zijn als voor hun latere leven. school is veel. Daarom is ‘samen’ het sleutelwoord. Cultuureducatie met KwaScholen, cultuurmakers, liteit wordt zo ook cultuurgemeente en provincie educatie met continuïteit! slaan dan ook de handen ineen. Frans Tollenaar Het gaat erom dat kinWethouder Onderwijs Digitaal platform Het digitale platform moet een ontmoetingsplek worden voor iedereen die zich bezig houdt met het binnenschoolse cultuuronderwijs op Goeree-Overflakkee. Eenmaal gerealiseerd zal de webstek voorzien in nieuws, een agenda, aanbod vanuit het culturele veld, verdiepende artikelen voor zowel scholen als cultuurmakers en contactinformatie. Op het moment van schrijven (1e helft september) wordt de website gebouwd door een professioneel IT-bedrijf. Na de testfase kan de website gevuld gaan worden met de diverse items, waarna het platform gepubliceerd kan worden op internet. We streven ernaar om e.e.a. in oktober operationeel te hebben. Zwaartepunt van de inhoud moet het aanbod gaan worden van de lokale aanbieders, waaruit scholen hun projecten kunnen gaan kiezen. De redactie wordt gevoerd door Hugo Verweij. Aanbieders zijn bij deze uitgenodigd zich te melden via [email protected] met hun aanbod voor het basisonderwijs. Gemeente Goeree-Overflakkee Kunstgebouw Fonds voor Cultuurparticipatie Jaargang 2, no.1 September 2014 In dit nummer: Voorwoord wethouder Tollenaar 1 Digitaal platform 1 CmK kreeg eigen dynamiek op het eiland 2 Tweede ICC-cursus 2 De Nobelaer deed mee aan Havendag Junior 3 Website Kunstgebouw 3 Cultuur op Maat van start 3 Tweede netwerkbijeenkomst 14 oktober 4 CmK kreeg eigen dynamiek op het eiland In het hele land zijn scholen en cultuuraanbieders aan de slag met het project Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK). In de provincie Zuid-Holland vinden projecten plaats waar Kunstgebouw met verschillende rollen bij betrokken is. De provinciale ondersteuningsinstelling heeft voor die CmKprojecten vooraf een te volgen route proberen vast te leggen. Het is mooi om te zien hoe elke regio in de loop van het project toch zijn eigen weg kiest. Daar is ook nadrukkelijk ruimte voor in de route van Kunstgebouw, omdat de plaatselijke omstandigheden in iedere regio weer anders zijn. Ook op GoereeOverflakkee zien we afwijkingen van het ‘spoorboekje’ van Kunstgebouw. Zo was het bij aanvang de verwachting van Kunstgebouw dat een kleine groep scholen als eerste in zou stappen en de eerste ervaringen op zou doen met CmK. Deze eerste groep pioniers werden aangeduid als ‘pilotscholen’. Een tweede groepje scholen, de ’volgscholen’ zou nauwgezet de verrichtingen volgen van deze pilotscholen, om het jaar daarna zelf ac- tief aan de slag te gaan. Zo zou in de loop van de gehele duur van het project steeds een groepje scholen begeleid worden en een volgend groepje als het ware in de wachtkamer zitten en meekijken. De eilandelijke realiteit haalde echter deze verwachte gang van zaken in. In de stuurgroep werd geconstateerd dat in de eilandelijke scholen geen of nauwelijks Interne Cultuur “De dynamiek van het eilandelijke basisonderwijs heeft ervoor gezorgd dat verschillende scholen gebruik maken van de mogelijkheden die CmK biedt, ieder op een manier die het beste bij de eigen school past.” Coördinatoren aanwezig waren en besloten werd om die cursus onder de vlag van CmK aan te bieden. Aldus geschiedde. Echter, ook leerkrachten van andere scholen dan de pilotscholen schreven op de ICCcursus in en kwamen aldus in aanraking met CmK. Het aanvankelijke beeld van pilotscholen en volgscholen vertroebelde mede hierdoor, wat (begrijpelijk) tot vragen leidde. Feitelijke situatie is nu dat we eigenlijk niet meer kunnen spreken van pilotscholen, volgscholen en ‘zij die nog zullen komen’. De dynamiek van het eilandelijke basisonderwijs heeft ervoor gezorgd dat verschillende scholen gebruik maken van de mogelijkheden die CmK biedt, maar ieder op een manier die het beste bij de eigen school past. En dat is een groot pluspunt! Het zo vaak misplaatste woord ‘maatwerk’ komt hier namelijk wel stevig om de hoek kijken. Heeft de ene school behoefte aan een ICC-opleiding, de andere wil graag hulp bij het bepalen van de eigen positie op cultureel gebied, terwijl een derde weer graag betrokken is bij de ontwikkeling van een project samen met een lokale aanbieder. De aanvankelijke pilotscholen hebben echter wel een belangrijke rol gespeeld. Dankzij de ervaringen met hen zijn verschillende zaken binnen Kunstgebouw versneld tot stand kunnen komen en lopen de ontwikkelingen, zoals ze nu lopen. Daar profiteert uiteindelijk iedereen van. Tweede ICC-cursus Door een of twee mensen uit het lerarenteam deel te laten nemen aan de cursus Intern Coördinator Cultuureducatie haalt een school kennis in huis, waarmee cultuuronderwijs voor de school kan worden vormgegeven, gestimuleerd kan worden en ook behouden kan blijven. De ICC’er is degene die cultuuronderwijs letterlijk op de kaart zet. Dat doet hij of zij door de culturele kaart in de omgeving van de school te leren kennen en samen te werken met het culturele veld, door intern en extern aanspreekpunt te zijn voor cultuuronderwijs en door te werken aan een sterk cultuurprogramma op school. In de cursus wordt de deelnemers geleerd een visie te ontwikkelen op cultuuronderwijs en om plannen te maken. Tijdens de cursus ontwikkelen de deelnemers een beleidsplan voor de eigen school. Binnen het programma CmK start Kunstgebouw dit najaar weer een ICC-cursus op Goeree-Overflakkee. De cursus wordt gegeven bij de deelnemende basisscholen. Cursusleiding is wederom in handen van Nelleke van Aken. De cursusdata zijn: 15 oktober, 26 november, 3 december, 17 december, 14 januari, 18 februari. Elke bijeenkomst duurt drie uren en start om 14:00 uur. Deelnemers zijn verplicht alle bijeenkomsten aanwezig te zijn. Na afloop van de cursus ontvangt u een door OCW erkend certificaat Interne Coördinator Cultuureducatie. Inschrijven kan tot uiterlijk 1 oktober via [email protected]. Vermeld bij uw opgave uw naam, naam van de school, adres van de school, uw telefoonnummer en emailadres. De kosten van deelname worden betaald door het CmK-project. Pagina 2 Nieuwsbrief “Cultuureducatie met Kwaliteit” Goeree-Overflakkee De Nobelaer deed mee aan Havendag Junior Website Kunstgebouw Hieronder een verslag van leerkracht Tineke Sieliakus van deelname aan educatief aanbod, wat door Erfgoedhuis Zuid-Holland, werd aangeboden. Tineke is leerkracht op De Nobelaer te Oude-Tonge. Kunstgebouw is inhoudelijk verantwoordelijk voor het projectplan CmK voor Goeree-Overflakkee. Op 6 juni 2014 hebben we met de leerlingen van groep 6/7 deelgenomen aan de Havendag Junior. Het was hartverwarmend om te zien hoeveel vrijwilligers hun tijd, kennis en ervaring beschikbaar stelden om deze dag vorm te geven. De leerlingen konden op een speelse manier proeven (letterlijk en figuurlijk) van hun cultureel erfgoed. Het spelcircuit was leerzaam, leuk en gevarieerd. Al met al een geslaagde ochtend, al heeft de organisatie ervan nog wel enige aandacht nodig. Helaas is het bijgeleverde lespakket omvangrijk en te moeilijk. Daarnaast vormt de praktische uitvoering een struikelblok voor scholen buiten Middelharnis/Sommelsdijk En hoe vonden de kinderen het? De kinderen vonden het “vet cool” en vroegen: ”Juf, wanneer gaan we weer?” De website van Kunstgebouw is een prima startpunt voor ieder, die meer wil weten over cultuureducatie. Naast verdiepende artikelen, bijvoorbeeld over theoretische grondslagen over cultuuronderwijs, vind u er ook concretere zaken in de vorm van lesideeën en kant en klare producten. Ook is er informatie te vinden over verschillende cursussen voor zowel leerkrachten als medewerkers van culturele organisaties. Een aantal van deze cursussen wordt op Goeree-Overflakkee aangeboden als onderdeel van het project. Kunstgebouw bedient zich van de Cultuur Loper in de ondersteuning van basisscholing bij het bepalen van de eigen positie en het professionaliseren rondom cultuuronderwijs. Er is veel informatie te vinden op de website van Kunstgebouw over de Cultuur Loper. Wie zich gemakkelijk op de hoogte wil houden van het nieuws op het gebied van cultuur(educatie) kan zich abonneren op een digitale nieuwsbrief. Kortom, genoeg redenen om eens te bezoek te brengen aan http://www.kunstgebouw.nl. Cultuur op Maat van start Op 23 september start de cursus Cultuur op Maat, die in het kader van het project Cultuureducatie met kwaliteit georganiseerd wordt. Deze cursus is bedoeld voor cultuuraanbieders die samenwerken met het basisonderwijs en hun aanbod willen versterken. De deelnemers gaan op zoek naar de unieke meerwaarde die zij hebben voor het onderwijs en de ontwikkeling van kinderen. Ze kijken kritisch naar hun huidige aanbod en leren om niet puur vanuit hun eigen aanbod of product te denken, maar vanuit de vraag en behoefte van het onderwijs. De doelgroep vormt het vertrekpunt voor de cursus. Centraal staat de vraag: “Hoe kan een culturele instelling of kunstenaar bijdragen aan de culturele en creatieve ontwikkeling van kinderen vanuit haar unieke kwaliteiten of expertise?”. Opzet van de cursus Bijeenkomst 1: Wat is jouw kracht en authenticiteit? Wat biedt je nu aan en hoe is dit zichtbaar? Bijeenkomst 2: Wat speelt er in het basisonderwijs met betrekking tot de cultuureducatie, wat is de vraag van kinderen, leerkrachten en scholen? Kennismaken met een cultuurcoördinator. Bijeenkomst 3: Afstemming vraag en aanbod. Hoe kun je jouw kracht koppelen aan authentieke en inspirerende cultuureducatie die bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen? Bijeenkomst 4: Hoe werk je samen en hoe communiceer je over wat je het onderwijs te bieden hebt? De trainer van deze cursus is Rudy Elmans. Hij studeerde aan ArtEZ voor theaterdocent en rondde in 2004 de PostHBO opleiding 'trainen en opleiden' af bij de Hogeschool Arnhem Nijmegen. Bij diverse regionale cultuureducatie instellingen en po- en vo-scholen heeft hij gewerkt als consulent en docent cultuureducatie en theater. Vanaf 2006 is hij werkzaam als zelfstandig adviseur, trainer en coach en verzorgt hij adviestrajecten en trainingen voor onderwijs en culturele instellingen. Zijn expertise is inspireren en professionaliseren van schoolteams, management en kunstvakdocenten. Negen eilandelijke cultuurmakers schreven in voor deze cursus: twee beeldend kunstenaars, een beiaardier/ koordirigent en verder vertegenwoordigers/medewerkers van Hofplein Theater, Muziekvereniging Amicitia, Kunstplus, Goereese Portdagen, Balletstudio Marina Bykova en het Streekmuseum. Pagina 3 Nieuwsbrief “Cultuureducatie met Kwaliteit” Goeree-Overflakkee Gemeente Goeree-Overflakkee Kunstgebouw Fonds voor Cultuurparticipatie Cultuureducatie met Kwaliteit Samen Leren en Verbeteren Het programma Cultuureducatie met Kwaliteit 2013-2016 is erop gericht de kwaliteit van en de samenhang binnen cultuureducatie in het primair onderwijs te versterken. Schoolbesturen krijgen middels de prestatiebox primair onderwijs een extra stimulans hun verantwoordelijkheid op het gebied van cultuureducatie te nemen en de kwaliteit daarvan te vergroten. Het project Samen Leren en Verbeteren is de uitwerking van Cultuureducatie met Kwaliteit voor Goeree-Overflakkee, zoals die in opdracht van de gemeente is ontwikkeld door provinciaal ondersteuningsinstituut Kunstgebouw. Hugo Verweij, cultuurcoach T: 06 26 502 803 De uitvoering van de regeling gebeurt in nauwe samenwerking met de basisscholen en de culturele instellingen. De focus van het project ligt op twee pijlers uit de regeling: de relatie tussen scholen en lokale instellingen versterken en deskundigheid bevorderen van zowel leerkrachten als vakkrachten. Tweede netwerkbijeenkomst 14 oktober Eén van de doelstellingen van Cultuureducatie met Kwaliteit is de culturele omgeving betrekken bij het ontwerpen van goed cultuuronderwijs voor de basisschool. De vakkennis van cultuurmakers is van grote waarde voor leerkrachten. Andersom kunnen leerkrachten waardevolle inzichten verschaffen aan cultuurmakers hoe zij hun aanbod geschikt kunnen maken voor het basisonderwijs. Om dit in de praktijk gestalte te geven, organiseren we jaarlijks netwerkbijeenkomsten. Bijeenkomsten, waarbij leerkrachten en cultuurmakers elkaar ontmoeten en leren kennen met als doel om van elkaar te leren en plannen te smeden. De eerste netwerkbijeenkomst vond plaats op 13 mei in De Overkant te Ouddorp. De tweede netwerkbijeen- komst is op 14 oktober van 17:00 tot 19:30 in het Oude Raadhuis, Kaai 2, 3257 AG te Ooltgensplaat. Inloop vanaf 16:30. De uitnodigingen worden binnenkort verzonden, maar u kunt zich nu al aanmelden via [email protected]. Vermeld daarbij uw naam en namens welke school of organisatie u aanwezig zult zijn. De uiterste aanmelddatum is 7 oktober! “De culturele omgeving betrekken bij het ontwerpen van goed cultuuronderwijs”