Presentatie 12 juni PPO

Praktijknetwerk Regelbare drainage
Bijeenkomst 12 juni 2014
Jan Rinze van der Schoot
Praktijknetwerk
 Doel
● Ontwikkelen en verspreiden van kennis
● Naar een duurzame, maatschappelijk verantwoorde
landbouw
 Praktijknetwerk Regelbare drainage is opgehangen aan
pilot Achterste diep
 Aanvragers
● Erik Jan Zikken en Geert Kamst
 Gefinancierd vrnl. via Dienst Regelingen (EU)
● Bijdrage uit LTO projectenfonds en van Aequator
Doel van deze bijeenkomst
 Informatie geven over (regelbare) drainage
 Informatie geven over pilot van Waterschap
 Plannen maken voor vervolgbijeenkomsten
Programma ochtend 12 juni
 Introductie PNW
 Mogelijkheden en onmogelijkheden van regelbare
drainage door Jan Rinze van der Schoot (PPO)
 Pilot Achterste diep door Henk van Norel (WS Hunze en
Aa’s)
 Landbouwkundig belang van goede waterhuishouding
door Everhard van Essen (Aequator)
 Hoe verder met dit praktijknetwerk?
 Bezoek pilot in Exloo
Netwerkpartijen
 PPO
 Waterschap Hunze en Aa’s
 Deltares
 Aequator
 Draineur Combi Drain
 LTO projecten
Tussenslide
Vragen?
Regelbare drainage
Bijeenkomst PNW
12 juni 2014, Jan Rinze
Voor- en nadelen drainage
 Goed middel om waterhuishouding op perceelsniveau te
verbeteren
● Grondwaterstand stand neemt sterk af
● Telen van hoog salderende gewassen
● Piekafvoeren nemen af
 Onnodig veel waterafvoer in bepaalde perioden
● Wateroverlast stroomafwaarts
● Beregening kan nodig zijn
● Verdroging natuurgebieden
● Uitspoeling nitraat en fosfaat
Vormen van drainage
 Conventionele drainage
Alternatieve vormen
 Regelbare drainage
● Tijdelijk blokkeren drains (b.v. verstelbare eindbuizen)
● Peil regelen in sloot
● Samengestelde regelbare drainage
● Klimaat adaptieve drainage (KAD)
Regelbare drainage
 Drains monden uit in een sloot
● Slootwaterpeil te verhogen d.m.v. stuw
● En daarmee regelbaar
 Drains monden niet rechtstreeks uit in de sloot
● Maar in een verzameldrain
● Deze komt vervolgens in een verzamelput uit, waar
het water naar de sloot wordt afgevoerd
● In deze put kan het peil worden ingesteld
 Kleinere drainafstand gewenst
 Te gebruiken voor infiltratie
Modelonderzoek (Jan van Bakel)
 Gedraineerd t.o.v. ongedraineerd
● Veel lagere grondwaterstand (minus 30 cm)
● Piekbelasting neemt af
● N-belasting neemt sterk toe
● P-belasting neemt af
 Regelbaar t.o.v. niet regelbaar
● Hogere grondwaterstand (plus 20 cm)
● Piekafvoeren nemen toe
● N-belasting neemt sterk af
● P-belasting neemt toe
Enkelvoudig 
 Samengesteld
 Voordelen
 Voordelen
● Goedkoop
● Minder sloten
● Gemakkelijke controle
● Minder landverlies
● Gemakkelijk onderhoud
● Dempen van sloten
 Nadelen
● Intensief netwerk van sloten
● Landverlies
● Beperkte perceelsgrootte
● Problemen bij sloten
onderhoud
(schaalvergroting)
● Minder problemen bij
slootonderhoud
 Nadelen
● Duurder
● ‘Je ziet niks’
● Onderhoud moeilijker
Onderzoek 2008-2012
 Alterra en PPO gefinancierd door o.a. STOWA en WS
 Doel was aspecten en claims toetsen
● Ospel
● West-Brabant
● Zeeland
● Haghorst
Ospel
Rusthoeve
Resultaten proeven
 Claims lastig te bewijzen in proeven
 Beheer lastig door onregelmatige percelen
 Peil opzetten na zaaien lukt niet altijd
 Beperken piekafvoer is mogelijk
 Nutriëntenuitspoeling afhankelijk van grondwaterstand
en totale waterafvoer
Huidige gebruikers
 Enquête en bedrijfsbezoeken Zuid Nederland
● Gebruikers enthousiast
● Zelf kunnen regelen peil
● Verminderde kans op droogteschade
 Opmerkingen
● Opgelegde peil (WS) soms te hoog
● Niet altijd zinvol: b.v. zeer doorlatende grond
● Wie draagt de kosten?
Kennisverspreiding
 Folder
 Nieuwsbrieven
 Artikelen
 Bijeenkomsten
● Telers
● Waterschappen en provincies
● Proeven en open dagen
 Website (Stowa en Interactief Waterbeheer)
Risico’s
 Niet alle percelen zijn geschikt
 Fouten bij ontwerp en aanleg
 Beheer vergt tijd en kennis
 Tegengestelde belangen agrariër en waterbeheerder
Conclusies
 Regelbare drainage biedt voordelen
● Verbeteren waterbeheer
● Betere landbouwkundige omstandigheden
● Vasthouden (grond)water
● Snelle ontwatering mogelijk
● Flexibiliteit op perceelsniveau
 Grote variatie in diverse studies en proeven
● Dus maatwerk
Bedankt.
Vragen?