Programma SOP tweedaagse Nijmegen 5 juni 2014 10.00 – 10.30 uur 10.30 – 11.00 uur 11.00 – 11.30 uur 11.30 – 12.30 uur 12.30 – 13.30 uur 13.30 – 14.30 uur Inloop met Nijmeegse verrassing Welkom, kennismaking, toelichting programma (SOP-‐bestuur) Welkom in Nijmegen (N. Vergunst, RU) Gaming EDUsim (I.Verheul, Edusim) Lunch in de Refter A. Verbinden en delen van kennis en B. Blended en online BKO modules ervaring in docentenprofessionalisering (E. Kotkamp & M. Grob, TUD) (N. Brouwer, UvA) 14.30 – 15.30 uur C. Begeleiden en beoordelen BKO portfolio’s (H. van de Wouw, TUE & M. van de Wiel, UM) 15.30 – 17.30 uur 17.30 – 18.30 uur 18.30 uur D. Van praten over en luisteren naar (H. Roebertsen, UM & F. Blankenstein, UL) Rondleiding Dondersinstituut Richting stad, inchecken hotel Restaurant Vaderland 6 juni 2014 08.30 – 09.30 uur Rondleiding Nijmegen stadcentrum (’t Gilde) 09.30 – 10.15 uur Richting campus, uitchecken hotel 10.15 – 11.15 uur Mentoraat (W. de Grave, UM) 11.15 – 12.15 uur Naar een sociale leeromgeving (W. Huisman, RU) 12.15 – 14.00 uur Lunch in Hortus Arcadië 14.00 – 15.30 uur Samenwerkend leren in een project (D. Peeters, HvA) 15.30 – 16.00 uur Afsluiting en terugblik (SOP-‐bestuur) 16.00 uur Borrel cultuurcafé Toelichting workshops SOP tweedaagse Nijmegen Donderdag 5 juni 2014 11.30 – 12.30 uur, workshop: Gaming EDUsim (I.Verheul, Edusim) EDUsim-‐NL is een community die is opgezet door SURF. EDUsim houdt zich bezig met de inzet van virtuele werelden in het onderwijs. Inmiddels is een virtuele wereld gerealiseerd, waarin onderwijsinstellingen kunnen experimenteren en onderwijs aan kunnen bieden. Tijdens deze presentatie krijgen we informatie over wat je in onderwijs met een virtuele wereld kunt doen aan de hand van voorbeelden. Daarnaast krijgen we informatie over reeds uitgevoerde projecten en over de mogelijkheden die EDUsim te bieden heeft. Na de presentatie brainstormen we over de mogelijkheden van EDUsim voor het onderwijs op jouw instelling. 13.30 – 14.30 uur, keuzeworkshop A: Verbinden en delen van kennis en ervaring in docentenprofessionalisering (N. Brouwer, UvA) Onze docenten maken goede innovaties voor hun onderwijs maar de beschrijving ervan belandt in veel te gesloten BKO dossiers of losse rapporten van projecten. Na het halen van het BKO certificaat worden vele waardevolle ervaringen meestal nergens meer beschreven. Heel soms komen deze op een blog te staan en nog meer zeldzaam in een publicatie in een tijdschrift. Voor een eigentijds onderwijsontwerp heeft een docent actuele kennis over inhoud, didactiek en onderwijstechnologie geïntegreerd nodig (TPACK, Mishra&Koehler, 2006). Het continu leren en breder delen van kennis en ervaring met andere docenten is daarom cruciaal voor een duurzame docentprofessionalisering. Starfish is een open netwerk voor kennisdeling, is vraag gestuurd, verbindt kennis en mensen met elkaar, nodigt uit om te exploreren en stimuleert het maken van nieuwe verbindingen en netwerken (Figuur). Wat kan Starfish betekenen voor de docentprofessionalisering en voor de docenttrainers? Na een korte introductie over Starfish gaan de deelnemers uit elkaar in groepen van 4-‐5 deelnemers om een aantal vragen te bespreken. De bevindingen worden centraal gepresenteerd en er volgt discussie. 13.30 – 14.30 uur, keuzeworkshop B: Blended en online BKO (E. Kotkamp & M. Grob, TUD) Tijdens de SOP-‐tweedaagse 2013 in Maastricht heeft Erna Kotkamp een workshop gegeven over het blended maken BKO-‐cursussen, waar we op dat moment bij de TU Delft mee van start gingen. Inmiddels is een aantal modules al een paar keer in blended vorm aangeboden. Deelnemende docenten hebben hier positief op gereageerd en ook wijzelf zijn erg enthousiast over de resultaten. Naast de blended modules hebben we een module ontwikkeld over online onderwijs die volledig online gegeven wordt, om de deelnemende docenten zelf het volgen van online onderwijs te laten ervaren. Graag delen we onze ervaringen met jullie en laten we de ontwikkelde materialen zien. Donderdag 5 juni 2014 14.30 – 15.30 uur, keuzeworkshop C: Begeleiden en beoordelen BKO portfolio’s (H. van de Wouw, TUE & M. van de Wiel, UM) Portfolio’s worden gebruikt bij docentprofessionalisering om docenten te laten reflecteren op hun onderwijscompetenties. In veel BKO-‐programma's worden ze ook gebruikt om te beoordelen of docenten de relevante competenties in voldoende mate beheersen om een BKO-‐certificaat te krijgen. Deze workshop bestaat uit 2 onderdelen. Het eerste deel gaat over het Intensive Portfolio Program dat wordt gehanteerd op de TU/e om ervaren docenten te helpen bij het behalen van hun BKO. Zoals de naam al vermeldt worden docenten in dit programma intensief ondersteund bij het maken van een BKO-‐portfolio op basis van de eisen die hieraan worden gesteld. Ze leveren hun portfolio in bij de reguliere BKO-‐portfoliocommissie die het net zo beoordeelt als ieder ander portfolio. Dit stukje zal bestaan uit een korte presentatie en gelegenheid tot discussie hierover. Het tweede deel van de workshop bestaat uit het maken van rubrics om BKO-‐portfolio’s te beoordelen. Beoordelingsprocedures roepen soms vragen op en het beoordelen van portfolio’s is niet gemakkelijk. Met ‘rubrics’ proberen we de criteria voor een goed portfolio te concretiseren. In 2-‐tallen zullen we rubrics formuleren voor een aantal competenties die op de meeste universiteiten gebruikt worden. Het helpt als jullie voorbeelden meebrengen van de beoordelingsformulieren die jullie nu al gebruiken. 14.30 – 15.30 uur, keuzeworkshop D: Van praten over naar luister naar (H. Roebertsen, UM & F. Blankenstein, RUL) Binnen de UM wordt een training leiderschap "Inspiring for educational leadership" gegeven. Dit traject bestaat uit 7 bijeenkomsten van 2 dagen verspreid over 1 jaar. Doel van de training is onder andere dat deelnemers gedurende het traject werken aan een eigen innovatie project in hun faculteit en dat zij een netwerk creëren met mede cursisten. Het meedenken over elkaar projecten is een belangrijk aspect. Binnen de Universiteit Leiden wordt in sommige docenttrainingen de incidentmethode ingezet om collegiale intervisie uit te voeren. Met deze methode brengen docenten hun eigen ‘problematische’ casus in en verkennen zij die casus met elkaar. In plaats van direct oplossingen aan te dragen, stellen de deelnemers eerst vragen om het probleem en de context daarvan te verhelderen. Dit proces zorgt voor een grondiger probleemanalyse en voorkomt dat de deelnemers meteen in oplossingen gaan denken. Bij beide trajecten moeten academici gestimuleerd om niet onmiddellijk in dialoog te gaan maar om echt te luisteren, informatie op te nemen, daarna pas te reageren. In deze workshop wordt een korte presentatie over de opzet van de bovengenoemde trajecten. Daarna wordt gefocust op de verschillende werkvormen die gebruikt worden om de dialoog tussen de deelnemers te stimuleren. Werkvormen die hierbij centraal staan zijn: Dialogue walk; Case clinic en de Incidentmethode. Tijdens de workshop zullen de deelnemers zelf met één of meerdere werkvormen aan de slag gaan. Na een korte nabespreking van ervaringen wordt een inventarisatie gemaakt van mogelijke toepassing van de werkvormen binnen docentprofessionalisering. Vrijdag 6 juni 2014 10.15 – 11.15 uur, workshop: Mentoraat (W. de Grave, UM) In deze workshop worden allereerst de specifieke kenmerken van het mentorschap in de context van een competentiegericht en portfoliogericht mentorsysteem in de opleiding Geneeskunde en Arts – Klinisch Onderzoeker (AKO) van de universiteit Maastricht toegelicht. Vervolgens worden de eerste onderzoeksresultaten gepresenteerd van analyses van dialogen tussen mentor en student. De problemen in deze mentorgesprekken worden samengevat. In kleine groepen worden deze problemen besproken en gerelateerd aan eigen ervaringen met de rol van mentor in de eigen context. Vervolgens wordt in de kleine groepen besproken hoe de mentor geprofessionaliseerd kan worden om met deze problemen om te gaan. De problemenlijst en de suggesties voor professionalisering van mentoren, geïnventariseerd in de kleine groepen, worden plenair gepresenteerd, besproken en gerelateerd aan reeds uitgevoerde activiteiten voor professionalisering van de mentor. 11.15 – 12.15 uur, workshop: Naar een sociale leeromgeving (W. Huisman, RU) Onderwijsinstellingen hebben Blackboard of een equivalent daarvan, en noemen dat een digitale leeromgeving. Dat is eigenlijk een heel vreemde term, die een mooie kapstok biedt om lastige vragen te stellen over vanzelfsprekendheden in het onderwijs. Is het in de praktijk niet een onderwijsomgeving? Waarom hanteren we nog die al lang verouderde scheiding tussen digitaal en niet-‐digitaal? Hoe komt het dat studenten hun eigen onderlinge leeromgevingen inrichten? Waarom richten we wel een campus in maar houden we digitaal de deur ferm op slot voor alles wat niet bij de opleiding hoort? Waar past het non-‐formele en informele leren in de feitelijke leer-‐werk-‐omgeving van studenten? Er zijn geen eenduidige antwoorden in deze warboel van vragen; en zelfs als ze er zijn liggen ze voor sommige opleidingen nog ver achter de horizon. Is het realistisch om dit soort kwesties aan te roeren? Na een korte introductie gaan de deelnemers in kleine groepen aan de slag met een deelvraag naar keuze. Daarna knopen we in een plenaire discussie het geheel weer aan elkaar, in een poging wat meer zicht te krijgen op de warboel. 14.00 – 15.30 uur, workshop: Samenwerkend leren in een project (D. Peeters, HvA) Bij veel beroepen werken professionals samen aan projecten. Zowel de interne als de externe communicatie is daarbij belangrijk. In de praktijk mislukken veel projecten, met name door terkortkomingen in de communicatie. In het hoger onderwijs wordt projectonderwijs gebruikt om professionele vaardigheden te oefenen. Internationaal bekend is het projectonderwijsmodel van de Universiteit van Aalborg in Denemarken. HBO-‐docenten die uit de praktijk komen hebben veel ervaring met project werk. Dat het werken met projecten in het onderwijs iets anders is merken ze pas door het te doen. In deze workshop gaan we praktisch aan de slag met een project-‐opdracht die ik gebruik bij docententraining. Daarna reflecteren we samen op het projectwerk: Hoe heeft de groep samengewerkt? Wat heb je er van geleerd? Wat waren belemmerende of bevorderende factoren? Contactgegevens en praktische informatie Contactgegevens afdeling Onderwijsondersteuning RU Oliva Peeters (organisatie): [email protected] Noël Vergunst (organisatie): [email protected] Nikki Verseput (organisatie): [email protected] Germaine Schippers/ Mies Peeters(cursusbureau): [email protected] Adresgegevens Workshops Erasmusplein 1, 6525 HT Nijmegen 19e verdieping Erasmusgebouw Secretariaat: kamer 19.11 Cursusruimte: 19.14 Restaurant Vaderland Waalkade 1, Nijmegen http://www.vaderland.nl 024 663 0050 Hotels Eat, Sleep & Drink in-‐Credible Hertogstraat 1, Nijmegen www.in-‐credible.nl / 024 3220498 Hotel Hertogplein Gerard Noodtstraat 143, Nijmegen http://www.hotelhertogplein.nl/ 06 2072028 024-‐3615974 / 06-‐33922405 024-‐3613042 / 06-‐15002866 024-‐3611830 / 06-‐33909442 024-‐3612470 ∗ ∗ ∗ Er is wifi aanwezig in de workshopruimte (Eduroam). Een hotelkamer kan geboekt worden via het cursusbureau. Het is mogelijk om een OV-‐fiets te huren (€3.10 per dag, fietsenstalling stationsplein) om van en naar de campus te komen. Het is ook mogelijk om met de bus te komen of met eigen vervoer. Hierover krijgt u tzt nadere informatie.