14 juli 2014 © Het Financieele Dagblad Obstakels overwinnen die vrouwen zelf opwerpen Vrouw met talent moet vragen ook aan zichzelf stellen en niet alleen antwoorden zoeken bij organisaties en bedrijfsleven E Caroline Goedvolk r wordt veel geschreven en gezegd over vrouwen aan de top. Conclusie: er zijn genoeg vrouwen beschikbaar om nu en in de toekomst topposities te bekleden (Monitorrapport 2013 van Talent naar de Top), maar desondanks bekleedt een vrij mager aandeel vrouwen topposities. De redenen die worden aangedragen voor dit magere aandeel zijn divers. Niet alleen wordt via het ondertekenen van charters, het invoeren van een vrouwenquotum en de Wet bestuur en toezicht, geprobeerd het aandeel te vergroten, maar ook op searchbureaus wordt inmiddels een beroep gedaan beter hun best te doen om geschikte vrouwelijke kandidaten te vinden (zie het artikel ‘Als er goed gezocht wordt, zijn die topvrouwen er wel’ in Het Financieele Dagblad van 13 juni). Laat ik vooropstellen dat onze shortlist al jarenlang voor 40 tot 50% uit (top-) vrouwen bestaat, zowel voor functies binnen de profit- als de non-profitsector. Het beroep op mij om beter mijn best te doen geschikte vrouwelijke kandidaten te vinden, is hiermee direct van tafel. Blijven over de initiatieven op basis van de Wet bestuur en toezicht, charters en vrouwenquotum. Niets blijkt tot het gewenste resultaat te leiden. In mijn werk spreek ik dagelijks topvrouwen, al dan niet in het kader van een vacante positie. Topvrouwen hebben namelijk mijn bijzondere interesse. Wat drijft deze vrouwen en welke afwegingen maken zij op het moment dat zij op het punt staan tot die top door te breken? Uit die gesprekken heb ik onder meer afgeleid dat topvrouwen eigenlijk helemaal niet zo bezig zijn met het feit dat ze vrouw zijn. Ze hebben het daar liever ook niet over, vinden het zelfs bijna beledigend als ze worden benaderd vanwege een quotum. Het enige waar deze vrouwen mee bezig zijn, net als hun mannelijke collega’s, is het leveren van topprestaties en hard werken (met veel plezier). Ze pakken kansen waar anderen die laten liggen, gaan vaak in tegen de stroom van verwachtingen en treden indien nodig buiten hun ‘comfort zone’. Dat onderscheidt hen van degenen die dat niet doen. Die vol ambitie en potentie wel op onze shortlist verschijnen maar, die op het moment dat ze door ons voor een vacante topfunctie worden benaderd, toch niet doorpakken. Loyaliteit, onzekerheid, twijfel en ambitieniveau gaan hun werk doen met als gevolg dat een groot deel afvalt voordat we hen aan een opdrachtgever kunnen voorstellen. Ter indicatie: het is onze ervaring dat slechts 22% van de vrouwen die door ons voor een functie wordt benaderd daarover verder wil praten (bij Vrouwen stimuleren uit ‘comfort zone’ te stappen en nieuwe uitdagingen tegemoet te treden mannen is dat 45%). En van de vrouwen die uiteindelijk op de shortlist (5-10 kandidaten) belanden, besluit uiteindelijk toch 38% zich terug te trekken uit de procedure, terwijl dit bij mannen slechts 13% is. Geen quotum of wet brengt daar kennelijk verandering in. De discussie over het aantal vrouwen in topposities moet dan ook beginnen met de vraag hoe we de obstakels overwinnen die vrouwen zelf vaak vanuit hun karakter opwerpen. Hoe we ervoor zorgen dat vrouwen met talent voor de top voor zichzelf kiezen en zich niet wegcijferen uit loyaliteit aan hun huidige werkgever, gezin of familie. We moeten vrouwen stimuleren uit hun comfortzone te stappen zodat ze bereid zijn nieuwe, onbekende werelden en uitdagingen tegemoet te treden. In mijn ambitie meer vrouwen op topposities te krijgen, doe ik een dringend beroep op iedere vrouw met talent om dit soort vragen vooral ook aan zichzelf te stellen en niet alleen antwoorden te zoeken bij organisaties en het bedrijfsleven. Want een carrière aan de top is en blijft een bewuste keuze voor veel en hard werken en voor het stellen van prioriteiten ter behoud van een goede balans tussen werk en privé. Daar is lef en doorzettingsvermogen voor nodig, maar het levert ook prachtige kansen op, voldoening, plezier en de mogelijkheid daadwerkelijk ambities waar te maken. Caroline Goedvolk is partner van The Executive Network in Wassenaar.