Ja. sp.a heeft de ambitie om het aandeel van de sociale

Vragen (Bruno Tobback)
1. De Vlaamse regering voorziet 43.000 extra sociale woningen tegen 2023. Gezien de
stijging van het aantal kandidaat-huurders zal dit echter nooit voldoende zijn. Deze
investering
zal
het
aandeel
sociale
woningen
niet
laten
stijgen.
Bent u bereid inspanningen te leveren om dat aandeel substantieel op te trekken,
zodat meer dan 6% van de Vlaamse gezinnen sociaal kunnen huren?
Zo ja, hoe zou u dat concreet doen (op het vlak van financiering, regelgeving,…)?
Ja. sp.a heeft de ambitie om het aandeel van de sociale huisvestingssector binnen de totale
huurmarkt significant te vergroten. De strijd om betaalbaar wonen is immers in de eerste
plaats een strijd om hoeveel van onze ruimte we willen voorzien voor betaalbare woningen.
Sociale huisvesting biedt de beste garantie dat er structureel genoeg ruimte zal zijn voor
mensen die geen eigen woning kunnen of willen verwerven.
Het objectief van 43.000 extra sociale huurwoningen tegen 2023, een toename met 30%, is
in deze context een eerste, belangrijke mijlpaal. Het aandeel van onze gezinnen dat in een
sociale woning terecht kan, stijgt daardoor van 5.6% naar 6.5%, waarbij de voorspelde
aangroei van het aantal gezinnen inbegrepen is: bij demografische nulgroei zou het zelfs om
7.3% gaan.
Het mag duidelijk zijn dat het huidige objectief voor ons slechts een begin is. Maar wat we
het belangrijkst vinden, is dat het formuleren van dit objectief, na jaren van stagnatie en
zelfs achteruitgang in het aantal nieuwe woningen, dit aantal heeft doen stijgen van 1750 in
2009 tot meer dan 4500 in 2012. Het gaat daarbij niet om een eenmalige push, maar om
een structurele verhoging ten gevolge van een stijging van het budget, het versoepelen van
procedures en het verantwoordelijk stellen en aanklampen van lokale besturen.
Er moet echter ook rekening gehouden worden met de draagkracht van de sociale
huisvestingmaatschappijen, zowel financieel als organisatorisch. Dat vergt ten eerste
realisme in de bepaling van de doelstellingen op korte termijn. Elke verandering vergt
immers reorganisatie. Ten tweede willen we ervoor zorgen dat ook de private sector
opnieuw wordt ingeschakeld in het sociale woonbeleid door het opleggen van een sociale
last bij grote projecten. Het kan niet dat een strategie die zelfs in de Verenigde Staten wordt
toegepast, hier wordt afgedaan als in strijd met de vrije concurrentie.
2. Zelfs met verruiming van de huursubsidie en met invoering van de huurpremie voor
wachtenden op een sociale woning, ontvangt momenteel nog steeds slechts 2,773%
van alle private huurders een huursubsidie. Momenteel houdt liefst 31,6 % van de
private huurders (goed voor 148.346 huishoudens) na betaling van de huur te weinig
over om menswaardig te kunnen leven (cijfer Groot Woononderzoek 2013 door
Steunpunt Wonen).
Bent u bereid op korte termijn een huursubsidie toe te kennen aan 100.000 huurders
en het budget voor huursubsidies substantieel op te trekken, zodat op het einde van
de legislatuur alle huurders die volgens de minimumbudgetmethode te weinig
overhouden na betaling van hun huur geholpen worden?
Zo ja, hoe zou u dat concreet doen (op het vlak van financiering, regelgeving,…)?
sp.a wil het systeem van de huursubsidies uitbreiden voor mensen die op de wachtlijst staan
voor een sociale woning. We hebben de wachttijd al teruggebracht tot 4 jaar, en wat ons
betreft mag dat veel minder zijn. Een algemene huursubsidie zien we echter niet zitten om
twee redenen.
Ten eerste zijn te hoge huurprijzen een gevolg van een tekort aan bescheiden maar
degelijke woningen. Het is dan ook zinvoller dat de overheid haar geld in de eerste plaats
besteedt aan de constructie en renovatie van dergelijke woningen, zodat de schaarste
structureel wordt teruggedrongen. Alle huurders onder een bepaalde inkomensgrens een
subsidie geven gaat daarentegen vooral de huurprijzen doen stijgen.
Ten tweede wijst het feit dat vele mensen te weinig overhouden na betaling van hun huur er
eerder op dat het inkomen van deze mensen te laag ligt. sp.a eist dan ook expliciet in haar
programma het optrekken van alle uitkeringen tot boven de armoedegrens en het
verminderen van de lasten op de lage tot modale lonen, waardoor bv. iemand met een
nettoloon van 1.500 euro 73 euro extra overhoudt op het einde van de maand. Omdat dit
geld niet zoals de huursubsidie verplicht aan huur moet besteed worden, zal het
omhoogstuwend effect op de huurprijzen beperkt blijven.
3. Vanaf 1 juni 2014 wordt Vlaanderen bevoegd voor de woonbonus. Daar zal de
Vlaamse overheid bij ongewijzigd beleid 1,7 miljard aan moeten spenderen (cijfers
Vlaamse Woonraad). Het huidige budget voor het Vlaamse woonbeleid bedraagt
ongeveer 650 miljoen euro. Bent u bereid meer evenwicht te creëren tussen het
budget voorzien voor pure eigendomsverwerving en het budget dat huurders ten
goede komt, en zo ja, in welke mate en op welke manier?
sp.a vindt dat zowel eigendomsverwerving als huur gestimuleerd moeten worden, maar het
optrekken van het budget voor het ene mag niet ten koste van het andere gaan. Dat hoeft
ook niet: men vergeet vaak dat met de overdracht van bevoegdheden ook een overdracht
van financiële middelen komt. Het zal echter afhangen van de prioriteiten van de volgende
Vlaamse regering hoeveel daarvan naar het woonbeleid zal gaan. Als het aan sp.a ligt, zal
het budget voor wonen een aanzienlijk deel daarvan uitmaken.
Naast de huursubsidies en de subsidies voor sociale huur, plant sp.a bovendien een aantal
fiscale maatregelen die buiten het woonbeleid sensu strictu vallen maar die toch ten goede
komen aan de huurders. In het kader van de verschuiving van belastingen op arbeid naar
winsten uit vermogen die wij voorstaan, maken we bijvoorbeeld een belangrijke uitzondering
voor huurinkomsten omdat we weten dat een belasting van de verhuurder in de praktijk een
belasting van de huurder is. Zo zullen dus vele huurders hun maandelijks inkomen zien
stijgen, terwijl de huurprijzen constant kunnen blijven. Ook met ons voorstel voor de
hervorming van de woonbonus moedigen we “sociaal verantwoord verhuren”, dus verhuur
van een degelijke woning tegen een betaalbare prijs, verder aan.

Download Report