de Theaterkrant - recensie

18-11-2014
Zwarte Voeten door Rory de Groot - Theaterkrant
ZWARTE VOETEN
RORY DE GROOT
TONEEL - 13 november 2014 - Compagnietheater, Amsterdam - Speellijst
★★★☆☆
Rory de Groot verschuilt zich teveel achter
Camus
door Kester Freriks gezien 13 november 2014
Een toneelsolo, het blijft een lastig genre. In zijn theatermonoloog
Zwarte voeten doet voormalig profvoetballer Rory de Groot
verslag van zijn wanhoopsjaren vanaf zijn 26ste. Zijn droom als
voetballer bij Feijenoord viel in die tijd in duigen. Hij moest een
nieuw doel in zijn leven vinden, en dat werd het theater.
Elke dag zat hij urenlang in de bibliotheek van het Theaterinstituut om zich
‘intellectueel bij te spijkeren’, zoals hij het noemt. Totdat de attente
bibliothecaresse hem een boek aanraadde, De mythe van Sisyphus (1942)
van de Frans-Algerijnse schrijver Albert Camus. Dat werd De Groots
lijfboek, het antwoord op al zijn vragen. Camus werd zijn literaire held. De
mens moet het ‘veld van mogelijkheden’ uitputten, zo luidt Camus’
stellingname.
Ruim vijf kwartier richt De Groot zich rechtstreeks tot de zaal. Het begint
spannend: schuifelend komt hij op, met een stapel boeken in de hand. Hij
lijkt inderdaad op een Franse filosoof. Hij wil de boeken tillen op een hoge
lessenaar, waaronder een typemachine staat opgesteld. De boeken vallen
luidruchtig op de grond. Het beeld is duidelijk: die boeken zijn als de
loodzware steen die de mythologische, ambitieuze held Sisyphus uit wraak
der goden de berg moest oprollen en die, eenmaal op de top gelegd, naar
beneden viel. De Groot herkent zich in Sisyphus, herkent zich in Camus en
zijn leer van het absurdisme. Het begin van zijn theatrale monoloog is het
sterkst: hij legt verrassende verbindingen tussen zijn persoonlijke strijd en
de strijd van Camus om ondanks de absurditeit van het leven toch zin en
richting te vinden. Roeland Hofman is zijn regisseur.
HET PAROOL
★★☆☆☆
'Wel jammer dat de voorstelling niet
dieper snijdt, omdat De Groot een uiterst
sympathieke speler is. Aan het begin
lijkt er even een mooie richting in te
worden geslagen, als De Groot hint naar
de valkuil van een leven vol ambitie,
discipline en competitiedrang. Juist
Camus biedt troost bij het leven in
middelmatigheid.' Simon van den Berg
Aangrijpend is het inzicht dat De Groot biedt in de jeugdjaren van Camus,
die in een buitenwijk in Algerije opgroeide en zijn vader nooit heeft gekend:
die werd neergeschoten in de Eerste Wereldoorlog in een ver en vreemd
land. Zijn ouders waren emigranten die in Algerije een nieuw leven wilden
beginnen, in de woestijn, waar ze ‘zwarte voeten’ kregen, vandaar de titel.
Geleidelijk laat De Groot de persoonlijke invalshoek los, die zijn voorgaande
solo Hand in hand: het verhaal van een belofte zo indringend maakte. Hij
neemt gedaanten en typen aan: Sartre met bril en kenmerkende, afgeknepen
stem. Camus als de Humphrey Bogart van de Parijse jaren zestig.
Afbeeldingen van café Flore komen voorbij, die verrukkelijke jaren vervuld
van filosofie, literatuur en liefde. Wie is daar niet vol van? De performance
transformeert geleidelijk tot een meer sfeervolle overdracht van kennis en
soms al te welbekende feiten. Als De Groot een regenjas aantrekt en een
sigaret in de mond neemt, is hij Albert Camus. Soms is het meer een
hoorcollege dan een theatrale solo.
Aan het slot vertelt hij over het dodelijke auto-ongeval dat Camus trof,
onderweg naar Amsterdam. In zijn koffer bevond zich het typoscript van een
nieuw boek, over de liefde. Maar Camus was helemaal geen goede vader
voor zijn dochters en allesbehalve een trouwe echtgenoot voor zijn vrouw.
Zijn veroveringen waren legio. Een boek over de liefde zou er wel nooit van
komen, en zou De Groot dat niet moeten schrijven? Met dit aanstekelijk
enthousiasme eindigt de voorstelling, hoopvol na alle tegenspoed.
Toch is Zwarte voeten niet optimaal. Rory de Groot heeft beslist een
uitstekende stijl om een performance te geven; zijn stem is mooi van toon,
zijn soepele bewegingen verraden de voetballer. Maar als geheel is zijn
optreden te eendimensionaal, te vlak en ook teveel Wikipedia-feiten die het
persoonlijke relaas in de weg staan. Dat is jammer. Meer grilligheid,
http://www.theaterkrant.nl/recensie/zwarte-voeten/
1/2
18-11-2014
Zwarte Voeten door Rory de Groot - Theaterkrant
absurditeit in stijl, groteske expressiviteit hadden de voorstelling
spannender gemaakt. De vorm volgt te gehoorzaam de inhoud. Je vraagt je
af: waar is Rory de Groot zelf gebleven?
Foto: Pepijn Lutgerink
Print deze recensie
©Theaterkrant 2014
LET OP: op deze recensie rust auteursrecht. Voor geheel of gedeeltelijke
overname, in welke vorm dan ook, is vooraf toestemming nodig van de
uitgever.
http://www.theaterkrant.nl/recensie/zwarte-voeten/
2/2