Het plaatsen van een JJ-katheter

Het plaatsen van een JJ-katheter
Inleiding
Binnenkort krijgt u een JJ-katheter in verband met een vernauwing of obstructie
van uw urineleider. Na het plaatsen van de katheter kan het zijn dat u ter
observatie een nacht in het ziekenhuis moet blijven. In deze folder vindt u
informatie over de ingreep en over de gang van zaken rond de opname.
Locatiegegevens
Wat is een JJ-katheter?
Een JJ-katheter, ook wel dubbel J-katheter genoemd, is een dun slangetje dat van
de nier naar de blaas loopt. Aan beide uiteinden van de katheter zit een krul. De
ene krul ligt in de nier, de andere in de blaas (figuur 1). De krullen lijken op een ‘J’,
vandaar de naam ‘JJ’-katheter. Door gaatjes in beide krullen en langs de JJkatheter stroomt de urine van de nier naar de blaas.
Locatie Utrecht
Bosboomstraat 1
3582 KE Utrecht
Locatie Zeist
Prof. Lorentzlaan 76
3707 HL Zeist
Locatie Doorn
Bergweg 2
3941 RB Doorn
T 088 250 5000
www.diakonessenhuis.nl
Diakonessenhuis, Urologie, folder URO21/ 003
1
Waarom een JJ-katheter?
U krijgt een JJ-katheter omdat u een vernauwing of obstructie van de urineleider heeft. Een of meerdere
nierstenen kunnen in de urineleider een verstopping veroorzaken. Ook kan een tumor in de buik de
urineleider van buitenaf dichtdrukken. De vernauwing of obstructie van uw urineleider zorgt ervoor dat de
urine vanuit de nier niet in de blaas kan stromen. De urine blijft in de nier. De nier zet op en er kan een
infectie ontstaan. Een JJ-katheter zorgt ervoor dat urine weer naar de blaas kan stromen. De JJ-katheter
voorkomt op deze manier dat de nier teveel onder spanning komt te staan.
Een JJ-katheter is vaak een tijdelijke oplossing. Als de vernauwing of obstructie is verholpen, kan de JJ
katheter worden verwijderd. Als er geen mogelijkheid is om de vernauwing of obstructie te verhelpen, dan is
een JJ-katheter een definitieve oplossing. Een JJ-katheter kan in principe 12 maanden blijven zitten. De JJkatketer kan steeds vervangen worden door een andere JJ katheter.
Voorbereidingen
Preo-operatieve screening
De ingreep vindt vaak onder algehele verdoving (narcose) plaats. De anesthesioloog zal de vorm van
verdoving tijdens de preoperatieve screening met u bespreken. Meer informatie over de verdoving vindt u in
de folder ‘Algehele en regionale anesthesie’.
Nuchter zijn
Het is belangrijk dat u voor de ingreep nuchter bent. Dit betekent dat de maag zo leeg mogelijk moet zijn om
de kans te verkleinen dat maaginhoud tijdens de operatie in de longen komt. Het is dus voor uw eigen
veiligheid. Houd u aan de volgende regels:
-
-
Tot zes uur voor de operatie mag u gewoon eten en drinken.
Daarna mag u niet meer eten en alleen nog heldere dranken drinken zoals water, thee, koffie zonder
melk, appelsap en andere doorzichtige dranken. Niet toegestaan zijn melk en melkproducten,
koolzuurhoudende dranken, dranken met vezels en alcoholische dranken.
Vanaf twee uur voor de operatie mag u helemaal niets meer innemen.
Opname en ingreep
Tijdstip en afdeling van opname
U hoort een dag voor de opname hoe laat en waar u in het ziekenhuis wordt verwacht. U wordt hiervoor
tussen 13.30 en 17.00 uur gebeld.
Voorbereiding in het ziekenhuis
Een verpleegkundige bereidt u voor op de operatie. U krijgt een operatiejasje aan. Ook krijgt u alvast
pijnstillers voor na de operatie en - indien nodig - een rustgevend tabletje. Ongeveer een uur later wordt u
naar de wachtruimte van de operatiekamer gebracht. Daar wordt u opgehaald door de anesthesioloog die u
de verdoving geeft. Vervolgens gaat u naar de operatiekamer en start de uroloog met de operatie.
Diakonessenhuis, Urologie, folder URO21/ 003
2
De ingreep
U ligt op de behandeltafel met uw benen in beensteunen. De uroloog kijkt met een speciale kijker (een
cystoscoop) via de plasbuis in uw blaas. Via de cystoscoop schuift de uroloog de katheter naar binnen, tot in
de nier. Om te kijken of de katheter op de juiste plaats ligt, wordt een röntgenfoto gemaakt.
Duur van de ingreep
Het plaatsen van een JJ-katheter duurt 15 tot 30 minuten.
Na de ingreep
De uitslaapkamer
Na de ingreep gaat u naar de uitslaapkamer. De verpleegkundigen van de uitslaapkamer controleren uw
bloeddruk, polsslag, temperatuur. Als de controles in orde zijn, wordt u naar de verpleegafdeling gebracht.
Na de ingreep
In sommige gevallen, bijvoorbeeld als u koorts krijgt, moet u na de behandeling een nacht ter observatie in
het ziekenhuis blijven. Uw behandelend arts bekijkt wanneer u naar huis mag.
Naar huis
U kunt niet zelf naar huis rijden. Regel daarom iemand die u naar huis kan brengen.
Bij- en nawerkingen
Bij het plaatsen van een JJ-katheter kunnen de volgende bij- en nawerkingen onstaan:
-
In het begin is het plassen pijnlijk. De urine kan wat bloederig zijn. Dit is niet ernstig en wordt snel minder.
Tijdens het plassen kunt u een drukkend gevoel in de nier voelen. U voelt dit in uw zij/rug.
U kunt last krijgen van blaaskrampen: u voelt een sterkere aandrang en u moet vaker plassen. U kunt hier
medicijnen voor krijgen.
Risico's en complicaties
Zoals bij alle ingrepen aan de blaas of urineleider kan er een lichte bloeding onstaan. Meestal stopt deze
bloeding vanzelf.
Soms krijgt de uroloog de JJ-katheter niet goed op zijn plek omdat hij niet voorbij de steen of vernauwing
kan komen. De arts kiest dan, in overleg met u, voor een andere behandeling.
Weer thuis
Leefregels en adviezen
Na de behandeling kunt u een paar dagen last hebben van aandrang tot plassen en ongewenst urineverlies.
U kunt ook last hebben van bloed in de urine. U hoeft zich hier geen zorgen over te maken. We adviseren u
dagelijks voldoende te drinken (minimaal 1,5 à 2 liter). U spoelt hiermee op een natuurlijke manier uw nieren
en blaas.
Diakonessenhuis, Urologie, folder URO21/ 003
3
Problemen thuis
Bij vragen of twijfel binnen 24 uur na ontslag kunt u bellen met de verpleegafdeling. Als u na 24 uur last
heeft van een van onderstaande problemen, neem dan contact op met de polikliniek Urologie (tijdens
kantoortijden) of met de (dienstdoende) huisarts (buiten kantoortijden). -
Als u 2 weken na de behandeling nog veel bloed of bloedstolsels in uw urine hebt.
Als u koorts boven 38,5° Celsius krijgt.
Als u brandende pijn hebt bij het plassen.
Als u krampende pijn hebt in uw nierstreek (uw zij/rug).
Controleafspraak
Na de operatie komt u bij de uroloog op de polikliniek voor een controleafspraak. Deze afspraak wordt voor
u gemaakt. Afhankelijk van de reden van het plaatsen van de JJ-katheter vindt de controleafspraak plaats na
twee tot twaalf weken.
Verwijderen van de JJ-katheter
Het verwijderen van de katheter gaat op dezelfde manier als het inbrengen ervan. Dit is niet pijnlijk en
u heeft hiervoor geen ruggenprik of algehele narcose nodig. Via een cystoscopie wordt de katheter met een
klein tangetje naar buiten getrokken. Het verwijderen van de katheter duurt ongeveer 5 minuten.
Meer informatie
Vragen
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met de polikliniek Urologie. Het telefoonnummer vindt u achter in
deze folder.
Klachten
Het Diakonessenhuis streeft ernaar optimale zorg te verlenen. Toch kan het voorkomen dat u niet tevreden
bent. Wij stellen het op prijs als u uw klacht of ongenoegen met ons bespreekt. U kunt zich wenden tot de
direct betrokken medewerker of de leidinggevende. Als u liever een neutraal persoon inschakelt, kunt u
terecht bij de klachtenfunctionaris via telefoonnummer 088 250 6143 (Utrecht), 088 250 9313 (Zeist/ Doorn),
via e-mail [email protected] of via het klachtenformulier op www.diakonessenhuis.nl.
Opmerkingen over de tekst
Ontbreekt er informatie of is iets onduidelijk beschreven, dan horen wij dat graag. Met medische vragen over
uw behandeling kunt u bellen met de betrokken afdeling via de telefoonnummers achter in deze folder.
Opmerkingen over de tekst kunt u doorgeven aan de afdeling Communicatie via telefoonnummer 088 250
9705 of via [email protected].
Tot slot
Over het Diakonessenhuis Utrecht, Zeist, Doorn
Het Diakonessenhuis Utrecht, Zeist, Doorn is een vooruitstrevend algemeen ziekenhuis en het oudste
Diakonessenhuis van Nederland. Onze medewerkers zetten zich iedere dag in om de beste zorg dichtbij te
leveren. Dat wil zeggen dat kwalitatief hoogwaardige medische en verpleegkundige zorg en zorgzaamheid
Diakonessenhuis, Urologie, folder URO21/ 003
4
voorop staan. Het Diakonessenhuis biedt een breed scala aan uitstekende zorg en specialisaties waaronder
zorg op maat voor ouderen, vrouw en kindzorg en zorg voor mensen met kanker. Locatie Utrecht, het
stadsziekenhuis, huisvest één van de meest uitgebreide bevallingscentra van Nederland, een uniek
kankerdagbehandelcentrum en een geavanceerd spoedzorgcentrum. Locatie Zeist is een vitaal
streekziekenhuis gespecialiseerd in zorg op maat voor ouderen en chronisch zieken. In Doorn staat een goed
toegankelijke buitenpolikliniek waar vrijwel alle specialismen spreekuur houden. Het Diakonessenhuis is ook
gespecialiseerd in kijkoperaties van liesbreuken, de behandeling van slaap- en snurkproblemen,
pijnbehandeling, keel- neus- en oorbehandelingen en in hoofd-halschirurgie.
Algemene voorwaarden
Op de dienstverlening van het Diakonessenhuis zijn algemene voorwaarden van toepassing. U vindt de
voorwaarden op www.diakonessenhuis.nl in de rubriek 'Naar het ziekenhuis'.
Telefoonnummers
Verpleegafdeling Orthopedie, Urologie, KNO, Interne Geneeskunde en Plastische chirurgie (3 CD)
088 250 6362 / 088 250 6363
Verpleegafdeling 4 D Utrecht
088 250 6568
Kort verblijf Zeist (A4)
088 250 9589
Polikliniek Urologie
088 250 6327
Diakonessenhuis, Urologie, folder URO21/ 003
5