Behandeling van een grote niersteen Percutane Nefrolitholapaxie Inleiding U ondergaat binnenkort een nefrolitholapaxie (PNL) in verband met een niersteen. Na deze ingreep blijft u minimaal een nacht in het ziekenhuis. In deze folder vindt u informatie over de ingreep en over de gang van zaken rond de opname. Voor algemene informatie over een opname in het Diakonessenhuis verwijzen wij u naar de folder 'Opname in het Diakonessenhuis'. Locatiegegevens Locatie Utrecht Bosboomstraat 1 3582 KE Utrecht Locatie Zeist Prof. Lorentzlaan 76 3707 HL Zeist Percutane Nefrolitholapaxie Percutane Nefrolitholapaxie (PNL) betekent letterlijk ‘steenverwijdering uit de nier door de huid heen’. De nier wordt door de huid heen aangeprikt met een naald, waarna een hol buisje met een diameter van ongeveer één centimeter in de nier wordt gebracht. Via dit buisje kan de uroloog de steen met speciale instrumenten verwijderen. Andere behandelingsmethoden voor nierstenen zijn bijvoorbeeld niersteenvergruizing, ureterorenoscopie of een ‘open chirurgische methode’. De keuze van behandeling hangt van meerdere factoren af zoals de grootte van de niersteen. De arts bespreekt met u de keuze van behandeling. Locatie Doorn Bergweg 2 3941 RB Doorn T 088 250 5000 www.diakonessenhuis.nl Voorbereidingen Pre-operatieve screening De ingreep vindt plaats onder algehele verdoving (narcose). De anesthesioloog zal deze vorm van verdoving tijdens de preoperatieve screening met u bespreken. Meer informatie over de verdoving vindt u in de folder ‘Algehele en regionale anesthesie’. Nuchter zijn Het is belangrijk dat u voor de operatie nuchter bent. Dit betekent dat de maag zo leeg mogelijk moet zijn om de kans te verkleinen dat maaginhoud tijdens de operatie in de longen komt. Het is dus voor uw eigen veiligheid. Houd u aan de volgende regels: - Tot zes uur voor de operatie mag u gewoon eten en drinken. Diakonessenhuis, Urologie, folder URO20/ 003 1 - - Daarna mag u niet meer eten en alleen nog heldere dranken drinken zoals water, thee, koffie zonder melk, appelsap en andere doorzichtige dranken. Niet toegestaan zijn melk en melkproducten, koolzuurhoudende dranken, dranken met vezels en alcoholische dranken. Vanaf twee uur voor de operatie mag u helemaal niets meer innemen. Opname en ingreep Tijdstip en afdeling van opname U hoort een dag voor de opname hoe laat en waar u in het ziekenhuis wordt verwacht. U wordt hiervoor tussen 13.30 en 17.00 uur gebeld. Voorbereiding in het ziekenhuis Een verpleegkundige bereidt u voor op de operatie. U krijgt een operatiejasje aan. Ook krijgt u alvast pijnstillers voor na de operatie en - indien nodig - een rustgevend tabletje. De operatie De operatie bestaat uit twee delen. In het eerste deel wordt een voerdraad (een draad die de route naar de steen aanwijst) in de nier geplaatst. Dit gebeurt op de afdeling Radiologie. U ligt op uw buik of zij, waarbij u eventueel wordt ondersteund met een kussen. De radioloog desinfecteert uw huid (meestal met jodium). Hierna wordt op de huid het traject naar de nier lokaal verdoofd. Met een echoapparaat brengt de radioloog de nier in beeld en prikt deze aan met een dunne holle naald. Vervolgens brengt de radioloog door de holle naald een voerdraad aan in de nier. Als de voerdraad geplaatst is, wordt u teruggebracht naar de verpleegafdeling. Hier wacht u op het tweede gedeelte van de ingreep. Het tweede deel van de operatie vindt plaats op de operatiekamer. Hier wordt u onder narcose gebracht. U wordt op uw buik gedraaid en de uroloog start met de ingreep. Over de voerdraad plaatst de arts een ballon die wordt opgeblazen (dilatatieballon). Door het opblazen van deze ballon wordt het kanaal naar de nier opgerekt en kan de uroloog een holle buis van ongeveer 1 cm rechtstreeks in de nier plaatsen. De uroloog kan de nier nu onderzoeken en de steen verwijderen. Is de steen groter dan de doorsnede van de buis, dan moet de steen eerst met speciale apparatuur (laser, lithotryptor) verkleind worden. Daarna worden de deeltjes weggenomen. Soms is de steen zo groot dat hij een groot gedeelte van het verzamelsysteem in de nier opvult. Men spreekt dan van een afgietselsteen. De complete steen kan niet altijd in een keer worden verwijderd. De reststenen worden dan meestal door de niersteenvergruizer verkleind waarna de deeltjes uitgeplast worden. Soms is een tweede nefrolithoplaxie nodig. Diakonessenhuis, Urologie, folder URO20/ 003 2 Duur van de operatie De operatie duurt 45 tot 90 minuten, afhankelijk van de grootte en hardheid van de steen. Na de operatie De uitslaapkamer Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer. De verpleegkundigen van de uitslaapkamer controleren uw bloeddruk, polsslag en temperatuur. Terug op de afdeling Als u goed wakker bent en de controles goed zijn, gaat u terug naar de verpleegafdeling. Ook hier worden uw bloeddruk, polsslag en temperatuur regelmatig gecontroleerd. U heeft een infuus en een blaaskatheter. Deze worden in principe de dag na de operatie verwijderd, tenzij de arts anders beslist. De meeste patiënten die deze operatie ondergaan, ervaren weinig pijn. U kunt wel last hebben van een gevoelige flank. Het is belangrijk dat u pijn meldt bij de verpleegkundige. Vaak is dit eenvoudig te verhelpen. Na de operatie is meestal een nierkatheter (nefrostomie) aanwezig die door het operatiekanaal is aangebracht en via de rug naar buiten komt. Deze katheter blijft na de ingreep minimaal een nacht zitten. Als de urine helder is, wordt de nierkatheter afgesloten en verwijderd. De opening in de huid sluit spontaan. Een tot twee dagen na de verwijdering van de katheter kan er nog wat urine lekken, dit stopt vanzelf. Als de nierkatheter is verwijderd en u heeft geen pijn en geen koorts, dan kunt u in principe naar huis. Mogelijke complicaties Over het algemeen is een percutane niersteenverwijdering een veilige methode voor het verwijderen van nierstenen. Op de volgende pagina vindt u mogelijke complicaties. Deze komen zelden voor. Diakonessenhuis, Urologie, folder URO20/ 003 3 - - - Soms lukt het niet de nier op de juiste manier aan te prikken om bij de steen te komen. Heel soms is dan toch een open chirurgische operatie nodig om de steen te verwijderen. Bij een open chirurgische operatie is de wond veel groter omdat de nier wordt blootgelegd. Bij het plaatsen van de voerdraad komt het heel soms voor dat andere weefsels geraakt worden. Er kan bijvoorbeeld een bloeding ontstaan of een darm of long geraakt worden. In dat geval is een hersteloperatie noodzakelijk. Er wordt een kanaal gemaakt van de nier tot buiten het lichaam waardoor de kans bestaat op een urineweginfectie. Om dit te voorkomen wordt meestal tijdens en na de operatie antibiotica gegeven. Kleine deeltjes van de steen kunnen in de urineleider komen. Meestal verdwijnen deze deeltjes spontaan uit het lichaam, maar soms moeten ze later verwijderd worden. Weer thuis Leefregels en adviezen - De urine kan lange tijd na de ingreep wat bloederig zijn. Het is ook mogelijk dat u nog wat reststeentjes (gruis) uitplast. Dit geeft soms een schrijnende pijn. - Soms heeft u een branderig gevoel bij het plassen in de eerste week na de operatie. - Voor een goed herstel moet u de eerste weken minstens 2 tot 3 liter vocht per dag drinken. Vooral als uw urine nog wat bloed bevat is dit belangrijk. Zo wordt de blaas op natuurlijke wijze ‘gespoeld’ en wordt de urine snel weer lichter van kleur. - Gaat u met een nefrostomie katheter naar huis, dan krijgt u de folder ‘Nefrostomie katheter’. Problemen thuis Bij vragen of twijfel binnen 24 uur na ontslag kunt u bellen met de verpleegafdeling. Als u na 24 uur last heeft van een van onderstaande problemen, neem dan contact op met de polikliniek Urologie (tijdens kantoortijden) of met de (dienstdoende) huisarts (buiten kantoortijden). - Als u koorts boven de 38.5 °C krijgt. Als u pijn krijgt, die niet verdwijnt na het innemen van pijnstillers. Als u meerdere dagen bloed in de urine blijft houden, wat niet minder wordt en waarbij de urine donkerrood van kleur is. Als u behalve bloed, ook flinke bloedstolsels, met de urine uitplast. Als u zoveel moeite heeft met plassen, dat u het gevoel heeft de blaas niet helemaal leeg te kunnen plassen. Controleafspraak Ongeveer twee weken na de operatie heeft u een controleafspraak bij de uroloog op de polikliniek. Meestal wordt er dan een röntgenfoto of echo gemaakt. Meer informatie Vragen Heeft u nog vragen? Neemt u dan gerust contact op met de polikliniek Urologie. Het telefoonnummer vindt u onder het kopje 'Telefoonnummers'. Diakonessenhuis, Urologie, folder URO20/ 003 4 Klachten Het Diakonessenhuis streeft ernaar optimale zorg te verlenen. Toch kan het voorkomen dat u niet tevreden bent. Wij stellen het op prijs als u uw klacht of ongenoegen met ons bespreekt. U kunt zich wenden tot de direct betrokken medewerker of de leidinggevende. Als u liever een neutraal persoon inschakelt, kunt u terecht bij de klachtenfunctionaris via telefoonnummer 088 250 6143 (Utrecht), 088 250 9313 (Zeist/ Doorn), via e-mail [email protected] of via het klachtenformulier op www.diakonessenhuis.nl. Opmerkingen over de tekst Ontbreekt er informatie of is iets onduidelijk beschreven, dan horen wij dat graag. Met medische vragen over uw behandeling kunt u bellen met de betrokken afdeling via de telefoonnummers achter in deze folder. Opmerkingen over de tekst kunt u doorgeven aan de afdeling Communicatie via telefoonnummer 088 250 9705 of via [email protected]. Tot slot Over het Diakonessenhuis Utrecht, Zeist, Doorn Het Diakonessenhuis Utrecht, Zeist, Doorn is een vooruitstrevend algemeen ziekenhuis en het oudste Diakonessenhuis van Nederland. Onze medewerkers zetten zich iedere dag in om de beste zorg dichtbij te leveren. Dat wil zeggen dat kwalitatief hoogwaardige medische en verpleegkundige zorg en zorgzaamheid voorop staan. Het Diakonessenhuis biedt een breed scala aan uitstekende zorg en specialisaties waaronder zorg op maat voor ouderen, vrouw en kindzorg en zorg voor mensen met kanker. Locatie Utrecht, het stadsziekenhuis, huisvest één van de meest uitgebreide bevallingscentra van Nederland, een uniek kankerdagbehandelcentrum en een geavanceerd spoedzorgcentrum. Locatie Zeist is een vitaal streekziekenhuis gespecialiseerd in zorg op maat voor ouderen en chronisch zieken. In Doorn staat een goed toegankelijke buitenpolikliniek waar vrijwel alle specialismen spreekuur houden. Het Diakonessenhuis is ook gespecialiseerd in kijkoperaties van liesbreuken, de behandeling van slaap- en snurkproblemen, pijnbehandeling, keel- neus- en oorbehandelingen en in hoofd-halschirurgie. Algemene voorwaarden Op de dienstverlening van het Diakonessenhuis zijn algemene voorwaarden van toepassing. U vindt de voorwaarden op www.diakonessenhuis.nl in de rubriek 'Naar het ziekenhuis'. Telefoonnummers Polikliniek Urologie 088 250 6327 Verpleegafdeling Orthopedie, Urologie, KNO, Interne Geneeskunde (3 CD) 088 250 6362 / 088 250 6363 Verpleegafdeling 4 D Utrecht 088 250 6568 Diakonessenhuis, Urologie, folder URO20/ 003 5
© Copyright 2024 ExpyDoc