Presentatie Wmo-raden en het thema mobiliteit en toegankelijk vervoer Ilonka Novák / Januari 2014 Wie is Ilonka Novák? Ilonka Novák is zelfstandig adviseur voor participerende burgers, o.a. op het terrein van toegankelijk vervoer en mobiliteit. In 2013 heeft zij in opdracht van de CG-raad een onderzoek gedaan naar toegankelijk vervoer voor mensen met een beperking en de kansen voor belangenbehartiging. Doel Wmo-raden informeren over: Belang thema mobiliteit en toegankelijk vervoer Organisatie van het Openbaar Vervoer (OV) en het doelgroepenvervoer en de ontwikkelingen op deze domeinen Welke partijen betrokken zijn Wat de Wmo-raad kan doen Belang van mobiliteit en toegankelijk vervoer Voorkom vervoersarmoede! Openbaar Vervoer (1) Marktwerking: concessies Veel partijen: opdrachtgever, vervoerders, beheer/onderhoud Eisen van toegankelijkheid worden geregeld in de concessie en via Europese regelgeving. Besluitvorming vindt plaats op nationaal, regionaal en lokaal niveau Openbaar Vervoer (2) Openbaar Vervoer (3) Inspraak door reizigers op diverse niveaus: Hoofdrailnet: inspraak op nationaal niveau door diverse consumentenorganisaties in LOCOV Regionaal vervoer (spoor/bus/tram): inspraak op regionaal niveau door belangenorganisaties in ROCOV Doelgroepenvervoer (1) Doelgroepenvervoer (2) Inspraak van gebruikers verschilt per regeling: Cliëntenraden (AWBZ-instellingen) Gebruikersgroepen Adviesgroepen Inspraak Wmo-vervoersvoorzieningen via Wmo-raad Ontwikkelingen (1) Huidig OV is onvoldoende toegankelijk voor mensen met een beperking Er wordt gefaseerd gewerkt aan toegankelijk OV per 2030 (stations, perrons, haltes, informatie) Verwachting is dat vraag naar doelgroepenvervoer blijft stijgen (rapport MuConsult 2013: Krachten bundelen voor toekomstvast doelgroepenvervoer en OV) Ontwikkelingen (2) Vraag naar doelgroepenvervoer wordt ingeperkt door: Beleidswijzigingen (AWBZ-vervoer naar Wmo, WIAvervoer verdwijnt met Participatiewet) Bezuinigingen op vervoersvoorzieningen: indicatie, eigen bijdrage, beperking km’s Ontwikkelingen (3) Grote groep huidige gebruikers (tot 40%) moet uitstromen naar OV Maar OV pas in 2030 toegankelijk voor mensen met een beperking Voor gebruikers is het lastig om invloed uit te oefenen doordat verantwoordelijkheid en uitvoering bij verschillende overheidslagen liggen Wat kan de Wmo-raad doen (1) Wmo-raad acteert lokaal en kijkt naar brede palet van Wmo-voorzieningen Vervoersvoorzieningen zijn gewilde posten voor bezuinigingen Denk in vroeg stadium mee met gemeente: Betrek ambtenaren / wethouders van zowel portefeuille Zorg, welzijn en Wmo als portefeuille transport / OV/ vervoer Wat kan de Wmo-raad doen (2) Laat u door gemeente informeren over de beleidscyclus m.b.t Wmo-vervoer (beleid / begroting, aanbesteding, uitvoering/controle, evaluatie). Bepaal met de gemeente de momenten waarop de Wmo-raad betrokken wordt. Ga na of er in uw gemeente nog andere gebruikersgroepen of cliëntenraden zich met doelgroepenvervoer bezig houden (bijvoorbeeld leerlingenvervoer, AWBZ-vervoer). Wat kan de Wmo-raad doen (3) Samenwerken met lokale gehandicaptenraden of platforms met ervaringsdeskundigen die betrokken worden bij besluitvorming over lokaal OV Contacten leggen met Wmo-raden van naburige gemeenten om ‘best practices’ uit te wisslen. Contact leggen met regionaal opererend ROCOV om geïnformeerd te blijven over regionale ontwikkelingen die lokale gevolgen hebben. Hoe? Advies is om te starten met een omgevingsanalyse Contacten leggen met lokale gebruikers van doelgroepenvervoer en OV via platforms, cliëntenraden, ervaringsdeskundigen Werk samen met gemeente aan een beleidscyclus waarbij Wmo-raad op gezette tijden betrokken wordt (= zo vroeg mogelijk) Informatiebronnen Kennisplatform Verkeer en Vervoer beschikt over kennis, informatie en praktijkvoorbeelden en organiseert bijeenkomsten / cursussen: www.kpvv.nl Rapport ‘Krachten bundelen voor toekomstvast doelgroepenvervoer en OV’, MuConsult (2013) Bastiaanssen, Donkers & Martens, KNAG (2013), jaargang 22, nummer 8, ‘Vervoersarmoede, sociale armoede door gebrek aan vervoersmogelijkheden’ Bekijk de hele presentatie: www.koepelwmoraden.nl Bedankt voor uw aandacht. Voor meer informatie: www.koepelwmoraden.nl [email protected]