Group Economics Emerging Market Research Opkomende markten Marijke Zewuster +31 20 3830518 De top zestien van 2015 9 december 2014 Opkomende markten worden steeds belangrijker. Brazilië, Rusland, India en China, de zogenaamde BRIC-landen, waren de voorlopers. Als groep hebben ze inmiddels veel van hun glans verloren. Vooral Brazilië en Rusland doen het slecht, maar ook China haalt al lang geen groeicijfers meer van 10% of hoger. Toch vinden wij de groep BRIC-landen nog steeds een waardevolle categorie, alleen al door hun omvang en welvaart. Hierdoor vormen ze nog altijd een interessante markt, voor beleggers, voor investeerders en als handelspartner. Toch zijn er talrijke opkomende landen zijn die de afgelopen jaren qua groei beter gepresteerd hebben. Wij presenteren een topzestien van landen die aantrekkelijk zijn voor het Nederlandse bedrijfsleven. Belang opkomende landen sterk toegenomen een steeds belangrijker afzetmarkt. Het meest aansprekend is Dankzij sterke groei wordt inmiddels ruim 40% van het de opmars van China. Met een groei van gemiddeld 10% per mondiale BBP in opkomende markten geproduceerd en jaar steeg het land van een zesde plaats in 1980 en een uitgedrukt in koopkrachtpariteit zelfs 60%. Daarnaast is het aandeel in het mondiale BBP van nog geen 3%, naar de aandeel van opkomende markten in de toptwintig van de tweede plaats met een aandeel in het mondiale BBP van ruim grootste economieën ter wereld toegenomen van net iets meer 12%. Het aandeel van Brazilië is in die zelfde periode ‘slechts’ dan een kwart in 1980 tot bijna de helft nu. toegenomen van 2% tot net iets meer dan 3%. Daarmee was het land overigens in 2013 wel goed voor een zevende plek op Opkomende markten nemen ook steeds hogere posities in op de wereldranglijst, vóór India en Rusland. Tellen we de BRIC- deze ranglijst, die door de jaren heen goed is voor 80 tot 85% landen bij elkaar op dan bedraagt hun gezamenlijke aandeel in van de totale wereldeconomie. In 2013 behoorden in volgorde het mondiale BBP in 2013 ruim een vijfde. Qua omvang is dat van grootte de volgende acht opkomende markten tot deze dus een club waar je niet zomaar omheen kan. toptwintig: China, Brazilië, India, Rusland, Mexico, Zuid-Korea, Indonesië en Turkije. Het verwachte aanhoudende verschil in De Chinese inhaalslag groeitempo met industrielanden zorgt ervoor dat het BBP per capita in USD economisch zwaartepunt in de toekomst nog verder zal 15000 verschuiven. 10000 Opkomende markten groeien harder % j-o-j 5000 10 8 0 6 95 4 00 BRA 2 05 CHI 10 IND 15 RUS 0 -2 Bron: Thomson Reuters Datastream -4 96 98 00 02 04 Opkomende economieën 06 08 10 12 14 Ontwikkelde economieën Bron: Thomson Reuters Datastream Sterke groei zorgt voor stijging van de welvaart De sterke groei in de afgelopen decennia heeft ook bijgedragen aan een afname van de armoede en een opkomende middenklasse. Opkomende markten ontwikkelden zich hierdoor steeds meer van leveranciers van goedkope grondstoffen, producten en diensten in leveranciers van kapitaal, talent en innovatie. Bovendien worden de landen zelf Hoe rijker, hoe trager? Dat de groei in de BRICs de laatste tijd tegenvalt, heeft deels ook te maken met de toegenomen welvaart. Zo verschuift de nadruk in China geleidelijk van investeringen naar consumptie. Daar hoort een lager groeitempo bij. Brazilië en Rusland zijn al geruime tijd een stuk rijker, daardoor zijn groeipercentages die langdurig boven de 5% liggen hier zelfs met grootschalige hervormingen niet te verwachten. Mede door (geo)politieke issues en gebrek aan hervormingen lijkt de groei overigens de komende twee jaar niet eens boven de 2% uit te komen en zijn de neerwaartse risico’s aanzienlijk. In India, het armste BRICland, zijn de groeiperspectieven juist enorm verbeterd nu de nieuwe regering vaart maakt met noodzakelijke hervormingen. 2 Brazil Watch – De top zestien van 2015 – 9 december 20 014 elatieve welvaart aantrekkelijkke alternatieven n naast de BRIIC re zijjn. Het gaat hie er in eerste plaaats om de land den die naast de d BR RIC tot de top twintig van de wereld horen: Mexico, Turkije e en n Zuid-Korea. Maar M ook Chili,, Colombia, Po olen en Thailand zijjn landen die een e redelijke ecconomische om mvang en welva aart co ombineren met relatief sterke groei en fraaie e groeiprognosses. Sa amen met de lijst van negen ssterke groeiers s geeft dit zestiien landen, waarvan n wij denken daat ze naast de BRIC interessa ant zijjn om in de gatten te houden. Grroei Brazilië e en Rusland te eleurstellend % yoy 15 12 9 6 3 0 -3 -6 -9 -12 Onze O 16 toppe ers op een rijj 08 06 Braziilië 1 10 Rusland d 12 2 India 14 e definiëren ste erke groeiers als landen die de afgelopen tie en We jaar een groei ken nden van gemiddeld minstens s 5% per jaar e en en. die volgens de EIU ook in 2015 en 2016 minsttens 5% groeie Op die manier ontstaat een lijst van maar liefst 43 landen uiten China, Ind dia en het rijke Qatar). Dit is meer m dan 20% (bu van n alle landen in n de wereld. Hie ervan bevinden n zich achttien in Afrika en dertien in Azië. Kenmerkend voor de e meesten is d at en van één of meerdere ze ofwel over grotte hoeveelhede ondstoffen bescchikken en/of over o een reserv voir van relatieff gro goe edkope arbeidsskrachten. Dat laatste is met name in Azië h het gev val. mvang blijft be elangrijk Om De economische omvang van de meeste van deze landen iss hter vrij beperkkt. Daar komt bij dat de econo omie in de ech me eeste gevallen w weinig gediverrsifieerd is. Dit maakt het lasttiger om met of in deze lande en zaken te doe en of er te investeren. Als we e de lijst verde er beperken tot landen die een n D 100 mld (0,2% van het BBP hebben van tenminste USD ondiale BBP), d dan blijven er nog maar negen n landen over. In mo Azië zijn dit Bangladesh, Indone esië, Filippijnen n, Maleisië en Vie etnam. De overrige landen zijn n Angola, Kazachstan, Nigeria a en Peru. Hiervan is Bangladesh h niet alleen de kleinste, maarr et een BBP per capita van US SD 830 ook verreweg de me arm mste en Maleisië met een BBP per capita va an USD 10540 de rijkste. elvaart is ook niet onbelang grijk We We e hebben uitgellegd dat de BR RICs interessan nt blijven. Om verrgelijkbare rede enen is er nog een aantal landen aan te wijz zen die niet volledig aan het groeicriterium g voldoen, v maar waa arvan we toch denken dat ze e door hun groo otte en hun BBP 05-14 BBP/Cap 15-16 USD mld 5,2 134 Ba angladesh 6,2 6,3 130 830 0 Ch hili 4,2 3,8 277 15780 0 Co olombia 4,8 4,5 378 7730 0 Filippijnen 5,4 6,3 272 2770 0 donesië Ind 5,8 5,9 868 3460 0 Ka azachstan 6,3 4,7 217 6790 0 Ma aleisië 5,0 5,4 313 10540 0 Me exico 2,5 3,9 1261 10850 0 Nig geria 6,0 6,2 515 2950 0 Pe eru 6,2 4,9 206 6780 0 Po olen 3,8 3,6 518 13440 0 Th hailand 3,4 4,8 387 5780 0 Tu urkije 4,3 4,0 822 10910 0 Vie etnam 6,2 6,1 170 1900 0 Zu uid-Korea 3,7 3,8 1305 25950 0 An ngola Ste erke groeiers; klein en arm Terrwijl de groei in n Brazilië en Ru usland tegenva alt en de onttwikkelde lande en maar net be ekomen zijn van hun zware diip, blijv ven opvallend veel opkomend de markten ste erk groeien. Me et nam me Afrika lijkt a aan een niet te stuiten opmars te zijn beg gonnen. Ook in n Azië zijn er buiten China en India nog hee el watt sterke groeiers. Groei 10,0 China Bron: Bloomberg Gem. USD 6250 0 Brronnen: ABN AMR RO Economisch B ureau, EIU n uit het verled den, bieden geen garantie Groeiresultaten en waarschuwing voor de lannden die we hie er hebben Ee ge eïdentificeerd op o basis van grroei en omvang g is wel op zijn plaats. De groeip perspectieven zien er voor de eze landen vaa ak unstig uit dankz zij lage loonkossten en/of een overvloed aan n gu grrondstoffen. De e geringe matee van diversifica atie en de affhankelijkheid van v buitenlandss kapitaal maa akt echter ook dat d de e groei volatiel kan zijn. En err zijn andere ob bstakels aan te e wiijzen die een belangrijke hinddernis kunnen vormen v als hett ga aat om investeren, beleggen oof zaken doen. Denk bijjvoorbeeld aan n bureaucratie een corruptie. Binnen B de topzestien geldt grofweg dat dee obstakels het grootst zijn vo oor de e armste landen. Kijken we naaar indicatoren n zoals de Ease e of Do oing Business indicator van dde Wereldbank k of de corruptie eindex van Transparency Internnational dan sco oren landen alss ngola, Banglad desh en Nigeriaa hier erg slech ht. Dit zijn ook de An landen met een lage kredietbeo eoordeling van de externe aars. Dat laat oonverlet dat het gezien de krredietbeoordela co ombinatie van omvang o en grooeiperspectief zeker z de moeitte wa aard kan zijn om o ook deze toopzestien in 2015 in de gaten te ho ouden. 3 Brazil Watch – De top zestien van 2015 – 9 december 20 014 Lee es meer van he et Economisch Bureau op: htttps://insights .abnamro.nl/c category/economie/ Dit document d is samengessteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als a doel om financiële een algemene informatiie te verstrekken over de d economie. ABN AM MRO behoudt zich alle rechten voor met betre ekking tot de d informatie in het doccument en het docume ent wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw w informatie. Het is nie et toegestaan dit docum ment (geheel of deels)) te kopiëren, distribue eren, door te geven aa an een derd de of om het voor enig ander doel te gebruikken dan hier boven bed doeld. Dit document iss informatief bedoeld en e vormt geen aanbied ding van effecten aan het publiek, of een uittnodiging om een aanb bod te doen n. ag niet om welke reden n dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, enn aannames in dit docu ument noch dat het com mpleet, accuraat of juisst is. Er wordt geen ga arantie gegeven, uitdru ukkelijk U ma of stiilzwijgend, door of uit n naam van ABN AMRO O, haar directeuren, fun nctionarissen, vertegennwoordigers, gelieerde e partijen, groepsmaats schappijen of werknem mers met betrekking to ot de juistheid of volled digheid van de informatie in dit do ocument, en geen enkkele aansprakelijkheid d wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevo olg van het gebruik vaan deze informatie. De D opvattingen en men ningen opge enomen hierin kunnen op enig moment aan verandering v onderhevig g zijn en ABN AMRO hheeft geen enkele verp plichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voorrdat u in enig product van ABN AMRO invessteert, dient u zich te in nformeren over de verrschillende financiële en e andere risico’s, alsm mede mogelijke beperk rkingen voor u en uw investeringen i als gevo olg van toepa asselijke wetgeving en n regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een innvestering te doen in een e product, raadt AB BN AMRO aan om eenn dergelijke investering met uw relatiemana ager of perso oonlijke adviseur te be espreken om nader te bezien of het relevante product – met inachhtneming van alle mog gelijke risico’s – past bij b uw investeringen. D De waarde van belegg gingen kan fluctueren. In het verle eden behaalde resultatten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zzich het recht voor wijz zigingen in dit materiaa al aan te brengen. Alle rechten r voorbehouden n