2014-05 - Opkomende Markten_Relevant.docx

Opkomende markten
Economisch Bureau
Emerging Markets
Voorzichtig vooruit
Maritza Cabezas
Tel: 020 3435618
[email protected]
Mei 2014
Beleggers raakten de afgelopen maanden weer van slag door de opkomende markten. De oplopende politieke spanningen
tussen Rusland en Oekraïne vielen samen met een lichte vertraging van de economie in verschillende opkomende markten.
Maar er zijn tekenen die wijzen op stabilisatie in de komende periode. Dit komt vooral door het anti-cyclisch beleid in veel van
deze landen en de verwachting dat de wereldeconomie aantrekt. De afbouw van de monetaire stimulering door de Fed is
ruimschoots verwerkt en politieke risico's zijn grotendeels verdisconteerd. Wij verwachten dat de BBP-groei licht aantrekt
naar 4,6% in 2014 en 4,8% in 2015.
Spanningen blijven aanhouden in het Oosten…
Net toen de rust was teruggekeerd na de turbulentie van
afgelopen zomer, kwamen de opkomende markten
onverwacht opnieuw in de schijnwerpers. Het conflict rond
Oekraïne, in combinatie met politieke spanningen in Turkije en
een groeivertraging in China, drukt het sentiment ten aanzien
van deze landen. De spanningen zijn nog niet helemaal
voorbij, maar beleggers lijken de gebeurtenissen voor een deel
te hebben verwerkt. Het conflict rond Oekraïne nam in
hevigheid toe na de annexatie van de Krim door Rusland. Dit
leidde tot sancties tegen Rusland. Een duurzame oplossing
van het politieke conflict in Oekraïne lijkt nog ver weg. In OostOekraïne
eisen
pro-Russische
betogers
meer
onafhankelijkheid en/of afscheiding van Kiëv.
CDS Rusland en Turkije bereiken hoogtepunt
Basispunten
340
290
240
In China bleken de cijfers over het eerste kwartaal zwakker
dan wij hadden verwacht. De hervorming van de Chinese
financiële sector en de schuldafbouw drukken het vertrouwen
en hebben bijgedragen aan de vertraging van de groei.
Marktpartijen betwijfelen of de Chinese leiders de risico's van
het schaduwbankieren kunnen verminderen zonder dat dit ten
koste gaat van de groeidoelstelling. Specifieke factoren, zoals
het bijna-faillissement van een trust fund, het minder
gereguleerde schaduwbankieren en de eerste wanbetaling op
een binnenlandse bedrijfsobligatie, hebben de vrees voor een
harde landing vergroot. De grondstoffenmarkten stonden
onder druk, vooral door onzekerheid eerder in maart, maar zijn
de weg naar herstel weer ingeslagen. De gevolgen van de
lagere grondstoffenprijzen voor exporterende landen zijn tot
dusver beperkt gebleven. De Chinese autoriteiten zullen
bovendien de economie steunen om de groeidoelstelling van
circa 7,5% voor 2014 te halen. China beschikt hiervoor over
ruime middelen. De aankondiging van nieuwe stimuleringsmaatregelen begin april en plannen voor een nieuwe vorm van
urbanisatie om de investeringen in infrastructuur kracht bij te
zetten, zijn door de markt positief ontvangen.
190
Tijdelijke inzinking grondstoffenmarkten
140
90
Jan-13
Index
Apr-13
Jul-13
Rusland
Oct-13
Jan-14
Apr-14
Turkije
Bron: Bloomberg
110
105
100
95
Het IMF heeft aan Oekraïne een noodkrediet van USD 17,01
mld over een periode van twee jaar toegezegd in het kader
van een breder financieel hulpprogramma. Alle politieke
partijen in Oekraïne lijken bereid om de hervormingen die een
voorwaarde zijn voor de hulp, door te voeren. De bereidheid
tot hervormen is dus aanwezig, ongeacht de uitkomst van de
verkiezingen.
In Turkije nam de politieke spanning toe in de aanloop naar de
lokale verkiezingen, die werden gepresenteerd als een
referendum over de regering van premier Erdogan. Verwacht
wordt dat de overwinning van zijn partij een omslagpunt
markeert na een periode van onzekerheid.
90
85
80
Jul-13
Sep-13
Nov-13
Jan-14
Mar-14
3m futures contract SHFE koper
3m futures contract SHFE aluminium
Bron: Thomson Reuters Datastream
…en worden in het Westen beleidsmatig aangepakt
In Latijns-Amerika waren in het eerste kwartaal tekenen van
economische vertraging zichtbaar. In Mexico, Brazilië, Chili en
Argentinië is de binnenlandse vraag iets vertraagd. De
2
Voorzichtig vooruit – Mei 2014
obstakels voor groeiherstel in de regio zijn aanzienlijk en
verschillende landen voeren structurele hervormingen door.
Mexico werkt aan een ambitieus programma om de economie
te transformeren en dit is in februari door Moody’s beloond met
een verhoging van de rating van Baa1 naar A3. Door onder
meer belastingverhogingen in januari en de strenge winter in
de VS staat de economie echter nog steeds onder druk.
Mexico moet dus werk maken van de hervormingen om
beleggers te overtuigen van de vooruitzichten voor het land.
Monetaire verruiming is immers geen optie gezien de
normalisering van het monetaire beleid in de VS. Argentinië
heeft subsidies op gas en water verlaagd en Venezuela heeft
de bolivar gedevalueerd. Brazilië heeft de rente sinds april
gestaag verhoogd om de inflatiedruk te verlichten, maar heeft
aangegeven dat de verkrapping van de rente voorbij is. In
maart heeft Standard & Poor's de rating van Brazilië één
stapje verlaagd, naar BBB- (nog net boven junk bond status).
Dit geeft aan dat de budgettaire geloofwaardigheid is
afgenomen. Beleggers eisen dat landen in de regio het tempo
van de hervormingen opvoeren.
Geleidelijke verbetering van sentiment
Beleidsmaatregelen, zoals renteverhogingen en - in sommige
gevallen – bezuinigingen, drukken de economische activiteit.
Toch verbetert het marktsentiment geleidelijk omdat op lange
termijn de economieën sterker worden. Van de 'fragiele vijf’1
lijkt India de sterkste. De handelsbalans is verbeterd en de
PMI (index ondernemersvertrouwen) laat een opwaartse trend
zien. De verbetering van de handelsbalans is te danken aan
een tragere importgroei na het verbod op de invoer van goud
en een zwakkere binnenlandse vraag. De Indonesische
handelsbalans is verbeterd dankzij de vermindering van de
oliesubsidies en renteverhogingen. Ook de Turkse
handelsbalans is geleidelijk sterker geworden, vooral door een
daling van de invoer van goud en energie, terwijl het effect van
de recente renteverhogingen de komende maanden
waarschijnlijk nog doorwerkt.
MSCI opkomende aandelenmarkten stijgt weer
Index
1100
1050
1000
950
900
850
Jan-13
Apr-13
Jul-13
Oct-13
Jan-14
Apr-14
Bron: Thomson Reuters Datastream
1
Tijdens de turbulente zomer van 2013 werden India, Indonesië, Turkije,
Brazilië en Zuid-Afrika gezien als de kwetsbaarste economieën.
Vooruitzichten: geleidelijk herstel
Wij hebben om verschillende redenen vertrouwen in een
geleidelijk herstel van de economische groei in opkomende
markten. Ten eerste verloopt het herstel in de VS en Europa
volgens plan. Het positieve momentum zal zich waarschijnlijk
uitbreiden naar de opkomende markten. In Taiwan en Korea,
die worden gezien als vroegcyclische economieën binnen de
regio, is al een herstel van de export zichtbaar. Ten tweede
stroomt er weer kapitaal naar de opkomende markten. Wij zijn
op dit punt echter voorzichtiger. Zoals eerder aangegeven,
worden sommige opkomende markten door de samenstelling
van die kapitaalstromen gevoelig worden voor de mondiale
financiële omstandigheden. Het belang van obligatie-emissies
is toegenomen en dit kan een bron van instabiliteit worden in
landen als Maleisië, Mexico en Polen. De vooruitgang die deze
landen boeken met de aanpassing van hun economie is een
belangrijke factor. Tijdens het aanpassingsproces kan
volatiliteit immers niet worden uitgesloten. Verkiezingen in
Turkije, India en Indonesië zullen kansen opleveren als de
nieuw gekozen regeringen, zoals wij verwachten, zorgen voor
een steviger basis. De verkiezingen in Brazilië en Colombia
zullen volgens ons niet voor grote veranderingen zorgen. Wij
gaan ervan uit dat de groei in Latijns-Amerika iets zal
toenemen, naar 2,8% van het BBP tegen 2,4% in 2013. De
ongunstige ontwikkelingen in Rusland en Oekraïne werken
negatief door op de economische groei van de regio. In ons
basisscenario gaan wij voor deze regio uit van een lichte
groeivertraging naar 1,6% voor 2014 (tegen 1,7% in 2013).
Voor Azië verwachten wij dat de groei dit jaar op hetzelfde
niveau blijft als in 2013 (6,1%), waarbij de exportgroei,
gesteund door het herstel van ontwikkelde economieën, een
belangrijke aanjager zal zijn.
Risico's
Het risico dat het tegenvalt, is tot dusver beperkt. Beleggers
hebben de plannen van de Fed al verwerkt en de politieke
risico's in opkomende markten verdisconteerd. Wij verwachten
nog wel enige volatiliteit in de aanloop naar de normalisering
van de rente in de VS, vooral in de kwetsbaarste opkomende
economieën. Wanneer in China de economische groei
kwalitatief verbetert en schuldafbouw onvermijdelijk wordt, kan
een toenemende ongerustheid over een harde landing
sommige opkomende markten tijdelijk onder druk zetten. Dit
geldt vooral voor landen die voor hun export sterker afhankelijk
zijn van China. Verder zijn er nog steeds geopolitieke
spanningen en kunnen conflicten die nog niet definitief zijn
opgelost, af en toe weer oplaaien. In ons basisscenario gaan
wij hier niet van uit. Tot slot is nog onzeker welke impact de
beleidsaanpassingen zullen hebben op de economische
bedrijvigheid in de opkomende markten. Dit zal in veel
gevallen afhankelijk zijn van de onderliggende kracht van die
economieën. Sommige opkomende markten kampen nog
steeds met structurele zwakheden. Wij denken dan ook dat het
aanpassingsproces nog niet voorbij is. Er moeten dus nog de
nodige hobbels worden genomen.
3
Voorzichtig vooruit – Mei 2014
Hoofdindicatoren/ramingen
BBP-groei (%)
Opkomend Azië
Opkomend Europa
Latijns-Amerika
Midden-Oosten/Noord-Afrika
Opkomende landen totaal
Eurozone
VS
Wereld
Overheidssaldo (% BBP)
Opkomend Azië
Opkomend Europa
Latijns-Amerika
Midden-Oosten/Noord-Afrika
2012
5.8
2.1
2.9
1.8
4.4
2013e
6.1
1.7
2.4
1.5
4.4
2014e
6.1
1.6
2.8
3.2
4.6
2015e
6.0
2.7
3.1
3.7
4.8
-0.6
2.8
3.0
-0.4
1.9
2.9
1.3
3.3
3.6
1.8
3.9
3.9
2012
-2.4
-1.7
-2.6
2.5
2013e
-2.5
-2.0
-3.0
0.0
2014e
-2.5
-1.0
-3.5
-1.0
2015e
-2.5
-2.0
-3.0
-1.0
-3.1
-4.1
-2.6
-2.6
-2.0
-2.4
Eurozone
-3.7
VS
-6.8
Bron: EIU, ABN AMRO Economisch Bureau
Inflatie (%)
Opkomend Azië
Opkomend Europa
Latijns-Amerika
Midden-Oosten/Noord-Afrika
Opkomende landen totaal
Eurozone
VS
Wereld
Lopende rekening (% BBP)
Opkomend Azië
Opkomend Europa
Latijns-Amerika
Midden-Oosten/Noord-Afrika
Eurozone
VS
2012
4.3
6.4
7.8
8.2
5.6
2013e
4.3
5.2
8.5
13.0
6.0
2014e
4.1
4.9
11.6
8.6
5.9
2015e
4.4
4.9
9.0
7.9
5.6
2.5
2.1
3.9
1.4
1.5
3.8
0.5
1.6
3.8
0.8
2.0
3.7
2012
1.1
-0.9
-1.6
9.4
2013e
1.5
-1.5
-2.5
6.5
2014e
1.0
-1.0
-2.5
5.0
2015e
1.0
-1.5
-2.5
4.5
1.3
2.5
2.7
2.8
-2.7
-2.3
-2.2
-2.5
* cijfers opkomende markten zijn afgerond
App voor tablet en smart phone – zie App Store of Play Store
Lees meer van het Economisch Bureau op: https://insights.abnamro.nl/category/economie/opkomende-markten/
Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking
tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een
derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te
doen.
U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat hetcompleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk
of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid
van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen
opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien.
Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico’s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van
toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of
persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product – met inachtneming van alle mogelijke risico’s – past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het
verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen.
Alle rechten voorbehouden