Anticoagulantia in de kijker

Wat is nieuw in
Antistollingswereld?
Peter Verhamme
Bloedings- en vaatziekten
UZ Leuven
NOACs/DOACs
- Antistolling bij VKF: Waarom we NOACs
verkiezen!
- Peri-operatief beleid
1
Nieuwe orale anticoagulantia
Contact
Injury
IXa/VIIIa
TF/VIIa
Xa/Va
VKA
Thrombin
Clot formation
2
Nieuwe orale anticoagulantia
Contact
Injury
IXa/VIIIa
TF/VIIa
Xa/Va
VKA
Thrombin
Dabigatran
(Pradaxa)
Clot formation
Nieuwe orale anticoagulantia
Contact
Injury
IXa/VIIIa
TF/VIIa
Xa/Va
Apixaban (Eliquis)
Rivaroxaban (Xarelto)
Thrombin
Dabigatran
(Pradaxa)
VKA
Clot formation
3
VKF: Preventie van CVA
NOAC
Warfarin
HR
No. of events (%/yr)
95% CI
Dabi 110
171 (1.44)
186 (1.58)
0.91
0.74-1.12
Dabi 150
122 (1.01)
186 (1.58)
0.64
0.51-0.81
Riva
184 (1.65)
221 (1.96)
0.85
0.70-1.03
Apixaban
199 (1.19)
250 (1.51)
0.79
0.65-0.95
0.0
Meta-analyse 54.000 ptn
HR 0,77 (0,70-0,86)
0.5
1.0
1.5
2.0
Favors warfarin
Favors NOAC
1. Connolly et al. NEJM 2009; 361: 1139-51. 2. Connolly et al. NEJM 2010; 363: 1875-6.
3. Patel et al. NEJM 2011; 365: 883-91. 4. Granger et al. NEJM 2011; 365: 981-92.
Dentali et al. Circ 2013
Mortaliteit
NOAC
Warfarin
HR 95% CI
No. of events (%/yr)
Dabi 110
446 (3.75)
487 (4.13)
0.91 0.80-1.03
Dabi 150
438 (3.64)
487 (4.13)
0.88 0.77-1.00
Rivaroxaban 582 (4.5)
632 (4.9)
0.92 0.82-1.03
Apixaban
669 (3.94)
0.89
603 (3.52)
0.0
0.5
1.0
Favors NOAC
1.5
0.80-0.99
2.0
Favors warfarin
1. Connolly et al. NEJM 2009; 361: 1139-51. 2. Connolly et al. NEJM 2010; 363: 1875-6.
3. Patel et al. NEJM 2011; 365: 883-91. 4. Granger et al. NEJM 2011; 365: 981-92.
4
Mortaliteit
NOAC
Warfarin
HR 95% CI
No. of events (%/yr)
Dabi 110
446 (3.75)
487 (4.13)
0.91 0.80-1.03
Dabi 150
438 (3.64)
487 (4.13)
0.88 0.77-1.00
Rivaroxaban 582 (4.5)
632 (4.9)
0.92 0.82-1.03
Apixaban
669 (3.94)
0.89
603 (3.52)
Meta-analyse 54.000 ptn
HR 0,89 (0,83-0,96)
0.0
0.5
1.0
1.5
0.80-0.99
2.0
Favors warfarin
Favors NOAC
Dentali et al. Circ 2013
1. Connolly et al. NEJM 2009; 361: 1139-51. 2. Connolly et al. NEJM 2010; 363: 1875-6.
3. Patel et al. NEJM 2011; 365: 883-91. 4. Granger et al. NEJM 2011; 365: 981-92.
Majeure bloeding
NOAC
Warfarin
HR 95% CI
No. of events
(%/yr)
Dabi 110
342 (2.87)
421 (3.57)
0.80 0.70-0.93
Dabi 150
399 (3.32)
421 (3.57)
0.93 0.81-1.07
Riva
395 (3.6)
386 (3.4)
1.04 0.90-1.20
Apixaban
327 (2.13)
462 (3.09)
0.69 0.60-0.80
0.0
0.5
Favors NOAC
1.0
1.5
2.0
Favors warfarin
1. Connolly et al. NEJM 2009; 361: 1139-51. 2. Connolly et al. NEJM 2010; 363: 1875-6.
3. Patel et al. NEJM 2011; 365: 883-91. 4. Granger et al. NEJM 2011; 365: 981-92.
5
Intracraniële bloeding
NOAC
Warfarin
HR 95% CI
No. of events (%/yr)
Dabi 110
27 (0.23)
90 (0.76)
0.30 0.19-0.45
Dabi 150
38 (0.32)
90 (0.76)
0.41 0.28-0.60
Riva
55 (0.5)
84 (0.7)
0.67 0.47-0.93
122 (0.80)
0.42 0.30-0.58
Apixaban 52 (0.33)
0.0
0.5
Favors NOAC
1.0
1.5
2.0
Favors warfarin
1. Connolly et al. NEJM 2009; 361: 1139-51. 2. Connolly et al. NEJM 2010; 363: 1875-6.
3. Patel et al. NEJM 2011; 365: 883-91. 4. Granger et al. NEJM 2011; 365: 981-92.
NOACs voor VKF
• ESC 2012
“… novel oral anticoagulants should be considered
rather than adjusted-dose VKA…”
• CCS 2012
“… we suggest… that… most patients should
receive dabigatran, rivaroxaban or apixaban in
preference to warfarin…”
• ACCP 2012
“… we suggest dabigatran 150 mg bid rather than
adjusted-dose VKA therapy…”
6
PK van NOACs
Hours to Cmax
Half-life
Renal
clearance
Dabigatran Rivaroxaban
Pradaxa
Xarelto
2-3
2-3
Apixaban
Eliquis
2-3
12-17 h
8-13 h
12 h
80%
33%
27%
1.Pradaxa [package insert]. Ridgefield, CT: Boehringer Ingelheim Pharmaceuticals, Inc. 2013
2. Xarelto [package insert]. Titusville, NJ: Janssen Pharmaceuticals, Inc. 2011; 3. Weinz et al. Drug Dispos Metab 2009;37:1056–1064
4. ELIQUIS Summary of Product Characteristics. Bristol Myers Squibb/Pfizer EEIG, UK 2013;
5. Matsushima et al. Am Assoc Pharm Sci 2011: abstract; 6. Ogata et al. J Clin Pharmacol 2010;50:743–753
7. Mendell et al. Am J Cardiovasc Drugs 2013: e-pub ahead of print; 8. Bathala et al. Drug Metab Dispos 2012;40:2250–2255
Dabigatran
Rivaroxaban
Apixaban
Pradaxa®
Xarelto®
Eliquis®
Standaardpt
150 mg BD
20 mg OD
5 mg BD
Hoog risicopt
- Leeftijd
- Nierfunctie
- Gewicht
- Vg van bloedingen
- Medicatie (ASA)
110 mg BD
15 mg OD
2.5 mg OD
VKF
7
Dabigatran
Rivaroxaban
Apixaban
Pradaxa®
Xarelto®
Eliquis®
Standaardpt
150 mg BD
20 mg OD
5 mg BD
Hoog risicopt
- Leeftijd
- Nierfunctie
- Gewicht
- Vg van bloedingen
- Medicatie (ASA)
110 mg BD
15 mg OD
2.5 mg OD
VKF
Geen INR monitoring!
Majeure Gastrointestinale Bloeding
NOAC
Warfarin
HR 95% CI
No. of events (%/yr)
Dabi 110
137 (1.15)
126 (1.07)
1.08 0.85-1.38
Dabi 150
188 (1.56)
126 (1.07)
1.48 1.18-1.85
Riva
224 (2,0)
154 (1,39)
1.61 1.31-1.99
Apixaban 105 (0.76)
119 (0.86)
0.89 0.70-1.15
0.0
0.5
Favors NOAC
1.0
1.5
2.0
Favors warfarin
1. Connolly et al. NEJM 2009; 361: 1139-51. 2. Connolly et al. NEJM 2010; 363: 1875-6.
3. Patel et al. NEJM 2011; 365: 883-91. 4. Granger et al. NEJM 2011; 365: 981-92.
8
Intracraniële vs
gastro-intestinale bloeding
Miller, Am J Cardiol 2012
Zekerheden
• Alle NOACs zijn non-inferieur en veiliger
in vgl met VKAs in klinische studies
Onzekerheden
• Hoe efficacy/safety benefit in klinische
studies vertalen naar dagelijkse praktijk?
9
NOACs
Is klinische praktijk consistent met resultaten
van klinische studies?
Welke patiënten NOAC?
• Niet geschikt voor VKA
• Niet te regelen op VKA
• Opstarten antistolling
10
Dabigatran
Rivaroxaban
Apixaban
Pradaxa®
Xarelto®
Eliquis®
Standaardpt
150 mg BD
20 mg OD
5 mg BD
Hoog risicopt
- Leeftijd
- Nierfunctie
- Gewicht
- Vg van bloedingen
- Medicatie (ASA)
110 mg BD
15 mg OD
2.5 mg OD
VKF
VKA: nog vele jaren…
•
•
•
•
Stabiel op VKA
Creatinine klaring < 30 ml/min
Lever
Mechanische Hartkleppen
11
VTE
Preventie
DVT/LE
Behandeling
VKF
Mechanische
Hartkleppen
VTE
DVT en LongEmbolie
Migration
Thrombus
24
12
Antistolling bij VTE
LMWH
Trombolyse
Initiële behandeling
Vitamine K antagonisten
LMWH
Lange Termijn Behandeling
Optimale Duur van de Antistolling?
Behandeling van VTE
Initial treatment
5 days–3 weeks
LMWH + VKA (INR 2‒3)
Continued treatment
at least 3 months
Secondary prevention
long-term
INR 2-3
13
Behandeling van VTE
Initial treatment
5 days–3 weeks
Continued treatment
at least 3 months
Secondary prevention
long-term
LMWH + VKA (INR 2‒3)
INR 2-3
+ Dabigatran 150 mg BD
Rivaroxaban
15 mg BD 3 weeks
20 mg OD
20 mg (10 mg?) OD
Apixaban
10 mg BD 1 week
5 mg BD
5 mg / 2.5 mg BD
1. Schulman et al. N Engl J Med 2009;361:2342–2352; 2. Schulman et al. Circulation 2014; 3. EINSTEIN Investigators. N Engl J Med
2010;363:2499-510; 4. EINSTEIN–PE Investigators. N Engl J Med 2012;366:1287-97; 5. Agnelli et al.; AMPLIFY Investigators. N Engl J
Med 2013;369:799-808; 6. The Hokusai-VTE Investigators. N Engl J Med 2013;369:1406-1415.
Dabigatran
Rivaroxaban
Apixaban
Pradaxa®
Xarelto®
Eliquis®
Standaardpt
150 mg BD
20 mg OD
5 mg BD
Hoog risicopt
- Leeftijd
- Nierfunctie
- Gewicht
- Vg van bloedingen
- Medicatie (ASA)
110 mg BD
15 mg OD
2.5 mg OD
VKF
DVT
15 mg BD 3wks
20 mg OD
14
Dabigatran
Rivaroxaban
Apixaban
Pradaxa®
Xarelto®
Eliquis®
Preventie VTE na
TKP of THP
Behandeling van
DVT
Behandeling van
Longembolie
Voorkamerfibrillatie
Acute coronaire
syndromen
Kunstkleppen
Bloeding
- Geen antidote
- Tijd!
- Ondersteun hemostase
15
Possible measures to take in case of bleeding
Van Ryn et al Am J Med 2012;125:417; Heidbuchel et al. Europace 2013;15, 625–651 (EHRA guidelines)
Meten
- Voor standaard patient niet nodig
- Beperkte waarde PT/aPTT
- Pradaxa: aPTT (afhankelijk van test)
- Rivaroxaban: PT (afhankelijk van test)
- Apixaban: weinig interferentie met testen
- Speficieke tests mogelijk voor
risicopatienten
- Ook voor NOACs dose-response!
16
NOACs
- Waarom we NOACs verkiezen!
- Peri-operatief beleid
Peri-operatieve Antitrombotische Therapie
2000
Vitamine K antagonisten (Marcoumar, Marevan, Sintrom)
Aspirine en Clopidogrel
17
Peri-operatieve Antitrombotische Therapie
2000
Vitamine K antagonisten (Marcoumar, Marevan, Sintrom)
Aspirine en Clopidogrel
2013
Directe orale antistollingsmiddelen
Pradaxa
Xarelto
Eliquis
Nieuwe P2Y12 remmers (Brilique, Efient)
Perioperatief beleid DOACs
• Wat is het trombo-embolisch risico van mijn patiënt?
waarom orale antistolling (en welk) ?
•
Nierfunctie van de patient?
• Welke ingreep of invasieve procedure?
18
PK van NOACs
Hours to Cmax
Half-life
Renal
clearance
Dabigatran Rivaroxaban
2-3
2-3
Apixaban
2-3
12-17 h
8-13 h
12 h
80%
33%
27%
1.Pradaxa [package insert]. Ridgefield, CT: Boehringer Ingelheim Pharmaceuticals, Inc. 2013
2. Xarelto [package insert]. Titusville, NJ: Janssen Pharmaceuticals, Inc. 2011; 3. Weinz et al. Drug Dispos Metab 2009;37:1056–1064
4. ELIQUIS Summary of Product Characteristics. Bristol Myers Squibb/Pfizer EEIG, UK 2013;
5. Matsushima et al. Am Assoc Pharm Sci 2011: abstract; 6. Ogata et al. J Clin Pharmacol 2010;50:743–753
7. Mendell et al. Am J Cardiovasc Drugs 2013: e-pub ahead of print; 8. Bathala et al. Drug Metab Dispos 2012;40:2250–2255
Wanneer stoppen?
• Mineure ingreep: dalspiegels
12-24uur
• Standaard ingreep zo CrCl > 50ml/min
24 uur
• Standaard ingreep bij verminderde nierfunctie
– Rivaroxaban/Apixaban
(Crcl15-30 ml/min)
– Dabigatran
(CrCl 30-50 ml/min)
48 uur
48 uur
• Hoog risico ingreep
– Riva/apixaban/dabigatran CrCl>50ml/min
– Dabigatran CrCl 30-50 ml/min
48 uur
96 uur
19
Wanneer stoppen?
• Mineure ingreep: dalspiegels
12-24uur
• Standaard ingreep zo CrCl > 50ml/min
24 uur
• Standaard ingreep bij verminderde nierfunctie
1 dag mineure
ingrepen
– Rivaroxaban/Apixaban
(Crcl15-30 ml/min)
– Dabigatran
(CrCl 30-50 ml/min)
48 uur
48 uur
• Hoog risico ingreep
2 dagen voor
majeure
ingrepen
– Riva/apixaban/dabigatran CrCl>50ml/min
– Dabigatran CrCl 30-50 ml/min
48 uur
96 uur
Wanneer herstarten?
• Mineure ingreep/complete hemostase
8-24uur
• Standaard ingreep
48 uur
• Overbrug met LMWH (prophylactische dosis)
tot complete hemostase / geen risico op heringreep
/herstel transit
20
Wanneer herstarten?
• Mineure ingreep/complete hemostase
8-24uur
• Standaard ingreep
48 uur
• Overbrug met LMWH (prophylactische dosis)
tot complete hemostase / geen risico op heringreep
/herstel transit
Na 1 dag
mineure
ingrepen
Na enkele (>2)
dagen voor
majeure
ingrepen
21
NOACs
- Waarom we NOACs verkiezen!
- Peri-operatief beleid
- Een klinische studie…
22