Download de volledige publicatie

Belangenverstrengeling of belangenconflict?
Vereniging voor Verzekeringswetenschap, 25 april 2014
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Diffuse verhoudingen
Verzekeraar
Tussenpersoon
Verzekeringnemer
Twee vragen:
- Wie doet wat voor wie?
- Wie wordt waarvoor door wie beloond?
Twee rechtssystemen: privaatrecht en publiekrecht.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Dienstverlening door de tussenpersoon
Dienstverlening: opdracht, bemiddeling, lastgeving
Kenmerkend voor de dienstverlening van de tussenpersoon:
- Onderwerp van de dienstverlening: het belang van de klant.
- Dit betekent: het belang van de klant staat voorop.
Het belang van de klant moet worden beschermd:
- Het belang wordt in handen gelegd van de tp.
- Deskundigheid van de opdrachtnemer.
Vertrouwen: belang van de klant gaat voor het belang van de tp.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Belangenverstrengeling in het BW
Afd. 7.7.2 Lastgeving:
- Selbsteintritt (art. 7:416 BW).
- Dienen van twee heren (art. 7:417 BW).
- Direct of indirect belang (art. 7:418 BW).
Doel:
vermijden van een belangenconflict of openlijk aan de
lastgever meedelen (vanwege de aard van de
dienstverlening).
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Ook van toepassing bij bemiddeling
Lastgevingsbepalingen - art. 7:417 BW en 7:418 BW – zijn van
overeenkomstige toepassing op overeenkomsten waarbij de
wederpartij:
‘verplicht of bevoegd is als tussenpersoon werkzaam te zijn als
bedoeld in art. 7:425 BW’ (art. 7:427 BW)
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Selbsteintritt en dienen van twee heren
Toegestaan, mits:
- Inhoud van de rh staat vast.
- Consument: schriftelijke toestemming (op straffe van
vernietigbaarheid).
- Sanctie: loon en of schadevergoeding.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Direct of indirect belang
Toegestaan, mits:
- Mededeling van belang, tenzij inhoud van de rh vast staat.
- Sanctie: loon en of schadevergoeding.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Tussenconclusie
- Vertrouwen: belang van de wederpartij voorop
- Selbtseintritt / dienen van twee heren:
* Strikte voorwaarden:
- Alleen als de inhoud van de rechtshandeling nauwkeurig vaststaat; en
- In geval van consument moet er sprake zijn van schriftelijke
toestemming.
- Direct of indirect belang
* Minder strikte voorwaarden:
- Mededeling van het belang;
- Tenzij de inhoud van de rechtshandeling nauwkeurig vaststaat
8
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Art. 7:418 BW: welke belangen?
Van der Grinten: ‘in de praktijk moeilijk te hanteren’.
De lastgever zal belang hebben bij het tot stand komen van de
rechtshandeling omdat zijn loon afhankelijk is van het vervullen
van de last.
Dit belang is uiteraard niet bedoeld omdat dit (belang) de
lastgever bekend is.
Voorbeelden van directe of indirecte belangen: aandeelhouder in
de wederpartij; familie van de wederpartij.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Casuïstiek (algemeen)
Savills (Van Alphen)
Broers
B&S
BTC Delft Vastgoed
Art. 7:418 BW: ruime toepassing
- Alleen als eigen belang van S strijdig is met belang van B&S?
Nee.
- Moment van ontstaan van eigen belang? Nee.
- Doel mededelingsplicht: beoordelen door de opdrachtgever of
er een belangenconflict is dat zijn belang schaadt.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Casuïstiek (specifiek)
1)
Hof Amsterdam, 1 mei 2012,
ECLI:NL:GHAMS:2012:BW4825
- Meedelen van extra vergoeding.
2)
Hof ‘s-Gravenhage, 27 november 2012,
ECLI:NL:GHSGR:2012:BZ0870
- Meedelen van marketinggeste.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Art. 7:418 BW: welke belangen?
Casuïstiek: financieel belang.
Is provisie ook een direct of indirect belang?
- Van der Grinten: ‘loonbelang’ is geen belang omdat dit bekend
is.
- Bij schadeproducten is dit niet het geval
- Bovendien geen invloed op de omvang van het loon.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Reikwijdte van art. 7:418 BW
- Lastgeving, bemiddeling.
- Analoge toepassing bij advies? Advies is opdracht.
- A-G Verkade HR 6 april 2007, NJ 2008, 493, m.nt. Hijma,
punt 4.13.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Belangenverstrengeling in de Wft
Art. 4:25b Wft: informatie over belangen
Wanneer: voorafgaand aan het verlenen van de financiële dienst.
Waarover:
- Aard en reikwijdte van de dienstverlening.
- Wijze van beloning (hoogte).
- Belangen die van invloed kunnen zijn.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Uitwerking
Art. 86f Bgfo: bij advies en bemiddeling van levenproducten.
- Objectieve analyse.
- Contractuele verplichting.
- Welke activiteiten?
- Gekwalificeerde deelneming.
Art. 86i Bgfo: bij advies en bemiddeling van schadeproducten.
- Wijze van belonen.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Waarom?
Toelichting bij art. 86i Bgfo.
‘Transparantie over de verhouding tussen de adviseur en de
aanbieder(s) van een financieel product biedt de cliënt een
ondersteuning om het advies op waarde te schatten.’
Wat betekent ‘op waarde schatten’?
Klant moet kunnen inschatten of zijn belang boven het belang
van de adviseur gaat. Anders gezegd: of het belang van de tp
conflicteert met zijn belang.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam
Slotopmerkingen
- Bij advies, bemiddeling en lastgeving is er veelal
belangenverstrengeling (art. 7:418 BW) doordat de beloning
afhankelijk is van de totstandkoming van de overeenkomst.
- Belangenverstrengeling is niet gelijk aan belangenconflict.
- Transparantie voorkomt een belangenconflict.
- Nu: onvolledige transparantie, althans in de Wft.
- Oplossing: (actieve) transparantie.
International Law Firm | Amsterdam · Brussels · London · Luxembourg · New York · Rotterdam

Download Report