i n t e r n a t i o n a a l Buitenlandse sociale zekerheid in de loonheffing De kwalificatie van buitenlandse sociale verzekeringen is van belang als men het fiscale loon wil vaststellen van een werknemer die onder het socialezekerheidsstelsel van een ander land valt, maar in Nederland over dat loon belastingplichtig is. Onlangs is een geactualiseerd besluit gepubliceerd over de wijze waarop buitenlandse socialezekerheidsbijdragen in aanmerking dienen te worden genomen bij het bepalen van het Nederlandse fiscale loon. ie veel met expats werkzaam is, heeft hier veel mee te maken: het sociaal verzekerd zijn in het buitenland. Gedurende een uitzendperiode blijft de expat vaak, op grond van een toepasselijk bilateraal sociaalzekerheidsverdrag dan wel de EU Verordening (883/2004), sociaal verzekerd in het (voormalige) woonland. Een expat die naar Nederland wordt uitgezonden en in het woonland sociaal verzekerd blijft, beschikt vaak over een ‘certiﬁcate of coverage’ of een A1-verklaring. In dat geval moet de werkgever in het woonland socialezekerheidspremies afdragen en in het werkland belasting inhouden en afdragen. De betaling van buitenlandse socialezekerheidspremies kan ﬁscale consequenties hebben in Nederland. W Nederlands fiscaal loon De kwaliﬁcatie van buitenlandse sociale verzekeringen is nodig voor het bepalen van het loon van werknemers die onder het sociaalzekerheidsstelsel van een ander land vallen, maar over dat loon in Nederland belastingplichtig zijn. Om het Nederlandse ﬁscale loon te bepalen moet men dit loon naar ﬁscale maatstaven omrekenen. Op grond van de Wet op de loonbelasting 1964 behoren niet tot het loon aanspraken die naar aard en strekking overeenkomen met aanspraken volgens de Nederlandse Ziektewet, de Wet arbeid en zorg, de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen, de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering en de Werkloosheidswet. Ook de bedragen die worden ingehouden als bijdrage voor deze aanspraken behoren niet tot het loon. Indien een buitenlands socialezekerheidsstelsel van toepassing is, moet men beoordelen of de hierin opgenomen aanspraken naar aard en strekking overeenkomen met Nederlandse aanspraken. Als dat het geval is, volgt bij het bepalen van het ﬁscale loon een Nederlandse behandeling van de verschuldigde buitenlandse premies. In de praktijk is het erg lastig om te bepalen of de de buitenlandse aanspraken naar aard en strekking overeenkomen met aanspraken volgens de Nederlandse sociale verzekeringen. De Belastingdienst heeft voor bepaalde Belgische, Duitse en Luxemburgse sociale verzekeringen in een besluit aangegeven hoe zij kwaliﬁceren. Dit besluit is onlangs (24 maart 2014) met terugwerkende kracht tot en met 1 januari 2013 geactu- 12 www.loonzaken.nl aliseerd. Daarnaast is op 7 april een mededeling gepubliceerd waarin van een reeks landen een kwaliﬁcatie van het socialezekerheidsstelsel wordt gegeven. Besluit 24 maart 2014 De actualisering van het besluit was nodig in verband met de Wet uniformering loonbegrip (WUL) en het nieuwe artikel 11d Wet LB 1964. Sinds de inwerkingtreding van de WUL vanaf 1 januari 2013 behoort de door de inhoudingsplichtige verschuldigde inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringwet niet tot het loon van de werknemer (art. 11d Wet LB 1964). Dit heeft ook gevolgen voor werknemers die onder het socialezekerheidsstelsel van een ander land vallen. Het besluit bevat de uitgangspunten die aan de kwaliﬁcatie van deze en de in de mededeling (zie hierna) opgenomen stelsels ten grondslag liggen. Volksverzekeringen Als hoofdregel geldt dat de door de werkgever betaalde premie voor buitenlandse sociale verzekeringen die naar aard en strekking overeenkomen met de Nederlandse volksverzekeringen tot het Nederlandse ﬁscale loon behoort. De door de werknemer zelf betaalde premie is niet aftrekbaar in de inkomstenbelasting. Werknemersverzekeringen Aanspraken en inhoudingen inzake buitenlandse werknemersverzekeringen die naar aard en strekking overeenkomen met de Nederlandse werknemersverzekeringen behoren niet tot het loon. Werkgeverspremies zijn dus vrijgesteld en werknemerspremies zijn aftrekbaar (voor loonbelastingdoeleinden). Door de werknemer zelf betaalde premie (i.e. zonder dat inhouding door de werkgever heeft plaatsgevonden) is overigens niet aftrekbaar in de inkomstenbelasting. Zorgverzekeringswet Bij buitenlandse wettelijke ziektekostenverzekeringen kan men onderscheid maken tussen een deel dat overeenkomt met de Zvw (basisverzekering) en een deel dat overeenkomt met de AWBZ. Het deel van de verzekering dat overeenkomt met de AWBZ wordt als een volksverzekering behandeld (zie hiervoor). Au t e u r: Jo u k j e d e Jo n g Op grond van artikel 11d van de Wet LB behoort de ter zake van het loon door de inhoudingsplichtige verschuldigde inkomensafhankelijke bijdrage Zvw niet tot het loon van de werknemer. Ook behoort niet tot het loon van de werknemer de niet in Nederland verschuldigde bijdragen die naar aard en strekking overeenkomen met ter zake van het loon verschuldigde inkomensafhankelijke bijdrage als bedoeld in de Zvw. Socialezekerheidspensioen In veel landen bouwt men pensioen op via de sociale zekerheid. Soms betreft het een eerstepijlervoorziening (een staatspensioen zoals de AOW) en soms een tweedepijlervoorziening (pensioenregeling zoals bedrijfspensioen). Ook een combinatie komt voor. Als de premie duidelijk individualiseerbaar is en kan worden bepaald welk premiedeel betrekking heeft op de eerste- respectievelijk tweedepijlervoorziening, geldt het volgende: t het premiedeel terzake van een eerstepijlervoorziening behoort tot het loon. De werkgeverspremies zijn belast en de werknemersbijdrage is niet aftrekbaar. t voor wat betreft het premiedeel terzake van (bedrijfs)pensioen geldt dat in principe de omkeerregeling niet van toepassing is op buitenlandse pensioenregelingen. Echter, als aan de voorwaarden van het aanwijzingsbesluit van 31 januari 2008 is voldaan, is toch ﬁscale faciliëring mogelijk waardoor de werkgeversbijdragen (gedeeltelijk) vrijgesteld en de werknemerspremies (gedeeltelijk) aftrekbaar kunnen zijn. Indien de premie niet individualiseerbaar is. is goedgekeurd dat de aanspraken niet tot het loon behoren en de desbetreffende inhoudingen op het loon in mindering komen als (i) het overheersende karakter van de buitenlandse regeling dat van een pensioenregeling is (tweede pijler) en (ii) de regeling qua resultaat niet overtreft hetgeen onder het Nederlandse systeem is toegestaan. Van een overheersend karakter als pensioenregeling is volgens de staatssecretaris overigens sprake als van het buitenlandse socialezekerheidspensioen het maximale salaris- of diensttijdgerelateerde deel van de uitkering meer bedraagt dan twee maal het bedrag van de minimumpensioenuitkering op basis van die regeling. Belgische, Duitse en Luxemburgse sociale verzekeringen Verder bevat het besluit van 24 maart 2014 speciﬁeke standpunten met betrekking tot de kwaliﬁcatie van bepaalde Belgische, Duitse en Luxemburgse sociale verzekeringen. Nieuw in het besluit is de kwaliﬁcatie van de Duitse Krankenversicherung, de Duitse Pﬂegeversicherung en de Duitse Unfallversicherung. De Krankenversicherung is gekwaliﬁceerd als vergelijkbaar met de Zvw. Dit betekent dat de door de werkgever verschuldigde premie, op grond van art. 11d Wet LB 1964, niet tot het loon behoort en de premie niet vergelijkbaar is met de Nederlandse premie volksverzekeringen voor de toepassing van de compensatieregeling (onder het nieuwe verdrag met Duitsland dat vermoedelijk per 1 januari 2015 in werking treedt). Voor de Pﬂegeversicherung gaat de staatssecretaris er vanuit Fiscale behandeling Indien buitenlandse sociale zekerheid naar aard en strekking overeenkomt met de Nederlandse sociale zekerheid is de fiscale behandeling als volgt: Vergelijkbaar met: Werkgeversdeel Werknemersdeel Volksverzekeringen Belast Niet aftrekbaar Werknemersverzekeringen Vrijgesteld Aftrekbaar tvgl. met AWBZ Belast Niet aftrekbaar tvgl. met Zvw Vrijgesteld N.v.t. Zvw dat de door de werkgever betaalde premie tot het loon behoort en de werknemersbijdrage niet aftrekbaar is. De Unfallversicherung wordt deels aangemerkt als een werknemersverzekering en deels als een wettelijke ziektekostenverzekering. De werkgeverspremie is vrijgesteld en de werknemerspremie is niet aftrekbaar. Mededeling 7 april 2014 Op 7 april 2014 is een mededeling gepubliceerd met een overzicht van overige onderzochte stelsels. Voor 37 landen is aangegeven of de werknemerspremie al dan niet (gedeeltelijk) aftrekbaar is en of de werkgeverspremie (gedeeltelijk) vrijgesteld of belast is. Ook is per land aangegeven over welk jaar en wanneer de beoordeling heeft plaatsgevonden. De uitgangspunten die aan de kwaliﬁcatie ten grondslag liggen zijn opgenomen in het eerder genoemde besluit. Ten opzichte van de eerdere publicatie van de mededeling (26 oktober 2011) is dit overzicht aangevuld een kwaliﬁcatie van de stelsels van Roemenië, Bulgarije, Letland en India. Daarnaast is een correctie aangebracht op de werknemerspremie ziektekosten van Finland en een correctie op de werkgeverspremie Medicare van de Verenigde Staten van Amerika. Voor laatstgenoemde geldt dat de werkgeverspremie Medicare is vrijgesteld. Deze vrijstelling werkt met terugwerkende kracht tot 1 januari 2013. De werkgever kan alsnog over 2013 correctieberichten indienen en de werknemer een herziene jaaropgaaf 2013 verstrekken. Ook kan de werknemer de premievrijstelling corrigeren in de (aanvullende) aangifte inkomstenbelasting 2013. Tot slot Het is van belang om bij dergelijke geactualiseerde besluiten te oordelen of er wijzigingen zijn opgetreden die van invloed zijn op werkgever en werknemer en waar mogelijk meteen actie op moet worden genomen. ■ J.A. de Jong MSc, RSM Niehe Lancée Kooij Belastingadviseurs NV, www.rsmniehelanceekooij.nl Wet: art. 11, lid 1 f en j, 11d Wet LB 1964 Bron: MvF 24-032014, nr. DGB 2014/144M (Stcrt 2014, 9763); MvF 7-04-2014, DGB 2014/2297; MvF 3101-2008, nr. CPP2007/98M (Stcrt 2008, 27) De bronnen bij dit artikel zijn te raadplegen via www.loonzaken.nl Loonzaken 2014 - Nummer 5 13