Nico Jong op Managementboek.nl

Nico Jong op Managementboek.nl
Je kent ze misschien wel, die ervaren en wat oudere collega’s die adviseren niet achter elk
probleem aan te hollen. Zij weten namelijk dat veel problemen zichzelf gewoon oplossen. Wat zij
mogelijk nog niet weten, is dat het Ondertussen daarvoor zorgt. Het Ondertussen is een kracht in
zichzelf die veel regelt zonder dat jij je ermee bemoeit. Maar het Ondertussen is ook een fenomeen
dat buiten jouw blikveld valt. Het is altijd om je heen, maar het blijft onscherp of onzichtbaar
omdat je niet alles in focus kunt houden. Je kunt het Ondertussen alleen maar indirect benaderen.
Zodra je het direct benadert, wordt het onderdeel van de bewuste leefwereld. Dan is het geen
Ondertussen meer.
Het Ondertussen is een proces: iets wat er doorlopend is en dat continu in beweging is. Het is ook
een gebeurtenis die ontstaat omdat parallelle werelden met elkaar verweven raken. Het is de
samenklontering van dynamieken uit het proces tot een samenhangende gebeurtenis die je
plotseling kan overvallen. En net op het moment dat je denkt alles onder controle te hebben omdat
je een doordachte strategie hebt ontwikkeld of een doorwrocht plan voor de uitvoering. Dan vloeit
er plotseling iets moois uit het Ondertussen, of strooit de gebeurtenis juist roet in het eten.
Leike van Oss en Jaap van ’t Hek beginnen hun boek met een beschrijving van het Ondertussen en
hoe het fenomeen vorm krijgt in de organisatie. Vanuit hun perspectief zijn organisaties complexdynamische systemen waar zowel orde en samenhang heersen, maar ook variatie,
ongeorganiseerdheid en beweging. Zij presenteren drie facetten van het ondertussen: de ruimte die
individuen om zich heen creëren, de ruimte die ontstaat doordat mensen in sociale interactie
tussenruimten vormen, en de ruimte die het gevolg is van de discrepantie tussen de slordige
werkelijkheid van alledag en de theorieën en modellen die we daarover op na houden. Gastauteur
Regtering beschrijft vervolgens het Ondertussen aan de hand van drie fenomenologische filosofen:
Merleau-Ponty, Arendt en Heidegger. De hoofdauteurs gaan verder met aanvullende theorieën en
modellen die de Ondertussenfacetten – het individuele, het sociale en het abstracte – kunnen
helpen begrijpen en hanteren. Ten slotte verkennen zij wat er nodig is om in het moment van
handelen in contact te blijven met het Ondertussen. Het boek is opgeluisterd met intermezzo’s
door verschillende gastauteurs die het Ondertussen in hun eigen woorden vatten.
Ondertussen in de organisatie is zonder meer een meesterwerk. Nieuw is het Ondertussenfenomeen
niet. Wel nieuw is dat de auteurs het weten te benoemen en te duiden via de drie invalshoeken.
Iets wat je niet kunt zien of pakken onder woorden brengen in een boek is niet eenvoudig. De
auteurs zijn daar echter wonderwel in geslaagd, al blijft het een rationalisering van iets
ongrijpbaars. Het boek is prachtig vormgegeven en het omslag is een typografisch hoogstandje dat
recht doet aan het beschreven fenomeen. Dit wordt vast het managementboek van het jaar!