Moet voor geïmporteerde bio-ethanol importheffing betaald worden?

Programma Ruimte in Regels voor Groene Groei (R G )
Nr. 50
Moet voor geïmporteerde bio-ethanol importheffing betaald
worden?
Ervaren belemmering: Hoge invoerheffing bio-ethanol, waardoor de grondstof moeilijk kan
concurreren met fossiele grondstoffen en met biobased productie in het buitenland.
versie: 1.0
datum: 04-02-2015
PUBLIEK DEEL
Groene groei betekent economische groei, zonder dat dit ten koste gaat van milieu, klimaat, water, bodem, grondstoffen en
biodiversiteit. Ondernemers kunnen investeren in groene groei, bijvoorbeeld door reststromen als grondstof te gebruiken.
Deze ondernemers krijgen te maken met wet- en regelgeving. Groene groei ondernemers hebben belemmeringen in wet- en
regelgeving aangedragen die hen beperken te investeren. De overheid houdt deze belemmeringen in het kader van het
programma “Ruimte in Regels voor Groene Groei” tegen het licht.
Wet- en regelgeving is nodig om publieke belangen te borgen, bijvoorbeeld om schadelijke gevolgen voor het milieu of de
gezondheid te voorkomen. Regelgeving is ooit opgesteld met afweging van belangen en kennis vanuit toen geldende inzichten.
Maar belangen veranderen en ondernemers willen investeren in innovatieve productieprocessen die onbekend waren bij het
opstellen van wet- en regelgeving. De uitdaging is dus om doelen van wet- en regelgeving intact te laten, en tegelijkertijd ervaren
belemmeringen weg te nemen.
Dit informatieblad beschrijft een van de ervaren belemmeringen en de door de overheid genomen en nog te nemen acties. Heeft u
vragen naar aanleiding van dit informatieblad? Neem dan contact op met [email protected]
A1. Beschrijving belemmering
Inleiding
Ondernemers benoemden de afgelopen jaren importheffingen en met name de heffingen op bio-ethanol, als een
fundamentele belemmering om te investeren in de Biobased Economy (BBE) in Nederland en daarmee de
transitie naar de BBE te realiseren. Deze belemmering duidt op een ontbreken van een level playing field (gelijk
speelveld) voor BBE grondstoffen ten opzichte van fossiele grondstoffen en voor BBE grondstoffen tussen EU en
andere werelddelen.
Initiatieven hebben nog niet geleid tot een structurele oplossing. Wel bestaat een tussenoplossing door middel
van de vergunning voor een “behandeling onder douanetoezicht” (BOD), waarbij de bio-ethanol niet belast
wordt, maar het hier uit vervaardigde product.
Toelichting belemmering:
De chemische industrie heeft met geïmporteerde bio-ethanol een concurrentienadeel ten opzichte van bedrijven
die fossiele grondstoffen gebruiken. Voor fossiele grondstoffen hoeven (bijna) geen importheffingen betaald te
worden. Ook is bio-ethanol, door de hoge importheffingen in Europa, veel duurder dan in andere werelddelen.
Hierdoor beschikt de chemische industrie in Europa niet over goedkope bio-grondstoffen en blijven
investeringen in Europa op dit gebied achter. Een verlaging van de invoerrechten voor bio-ethanol geeft een
meer lange termijn perspectief om investeringen in deze biobased sector te bevorderen. Dit biedt kansen voor
vergroening, de werkgelegenheid en de economie.
Momenteel bestaan er twee soorten importheffingen op bio-ethanol, namelijk voor droge consumptie bioethanol (€192 / hl) en gedenatureerde bio-ethanol die ongeschikt is voor consumptie (€102 / hl). Omgerekend
houdt dit in dat de importheffing in de EU voor bio-ethanol 30 tot 65% van de waarde van de bio-ethanol
1
bedraagt .
1
ePURE 2012, European Commission publishes regulation classifying ethanol imports; closes loophole.
1
Ruimte in regels voor Groene Groei – infoblad 50
Daarnaast is een wijziging aangenomen, die bepaalt dat gedenatureerde ethanol van tenminste 70%, die vaak
wordt gebruikt voor chemische toepassingen, wordt aangemerkt als niet-gedenatureerde droge ethanol en
daarmee in het hoge invoertarief van €192 / hl valt. Hierdoor worden de gemiddelde invoertarieven voor de
chemische industrie nog hoger.
Er is een mogelijkheid voor de douane om een vergunning te verstrekken voor “behandeling onder
douanetoezicht” (BOD). Hiermee kunnen grondstoffen die normaal belast zijn met een heffing ‘onder
douanetoezicht’ in de Europese Unie worden binnengebracht en worden verwerkt. Daarna worden de
eindproducten op de markt gebracht en heft de douane op het geproduceerde eindproduct de invoerrechten. In
het geval van bio-ethanol hoeft dan geen heffing betaald te worden op de grondstof ethanol, maar alleen op het
uiteindelijke product dat wordt gemaakt uit ethanol, bijvoorbeeld etheen of polymeren vervaardigd uit etheen.
In Europa kennen etheen of polymeren vervaardigd uit etheen een nultarief, waardoor dit een behoorlijk
voordeel oplevert.
De BOD-vergunning wordt afgegeven voor een periode van maximaal 3 jaar. Dit biedt onvoldoende garantie
voor een bedrijf om investeringen met een terugverdientijd van groter dan 3 jaar te doen.
A2. Samenvatting acties, oplossingsrichting en eventuele vervolgafspraken
-
-
-
De Europese Commissie (Cie) voert de onderhandelingen over de bevordering van de handel (o.a.
importheffingen) tot vrijhandelsakkoorden (Free Trade Agreements - FTA's) namens de EU met andere
landen. De lidstaten kunnen hierbij hun belangen naar voren brengen. Onderhandelingen zijn echter
tijdrovend en politiek complex. Het op korte termijn veranderen van importheffingen is via deze weg
daarom niet haalbaar. Nederland heeft diverse malen gepleit voor een verlaging van de invoerrechten op
bio-ethanol (voor industrieel gebruik), zonder succes. Voor verschillende EU landen is instandhouding van de
importheffing belangrijk ter bescherming van de eigen markt. Het veranderen van importheffingen heeft
daarom een kleine kans. Op dit moment zijn FTA-onderhandelingen gaande met Japan, India, Maleisië,
Vietnam, Thailand, Singapore, VS, de Zuidelijk Mediterrane regio, de landen van het Oostelijk partnerschap
en de Mercosurlanden (Zuid Amerika) en de South African Development Community (SADC).
Tijdens het ‘World Economic Forum’ in Davos in januari 2014 is het multilaterale initiatief gelanceerd om te
komen tot een akkoord over milieugoederen met inbegrip van de daarbij behorende technologieën
voortbouwend op de uitkomsten van APEC (Asia-Pacific Economic Cooperation-afspraken over het verlagen
van tarieven voor 54 milieugoederen). Hierover wordt in het kader van de Wereldhandelsorganisatie (WTO)
onderhandeld. De Europese Commissie verwacht dat agrarische producten zoals o.a. bio-ethanol en
palmolie (voor industrieel gebruik) vanwege de complexiteit van het landbouwvraagstuk geen onderdeel
zullen uitmaken van de onderhandelingen over groene goederen.
Recent is bekend geworden dat de VS beschikken over enorme hoeveelheden fossiel en goedkoop schaliegas
en daarmee goedkope fossiele etheen. Dit heeft geleid tot een grote productie van schaliegas, met als gevolg
een veel lagere prijs voor fossiele ethyleen. Bio-ethanol als grondstof voor ethyleen kan daardoor ook
zonder importheffingen als grondstof niet concurreren met fossiele grondstoffen. Dit maakt dat de
businesscase voor korte biobased koolwaterstoffen als bio-ethyleen erg onder druk is komen te staan. Er zijn
geen redenen om aan te nemen dat deze situatie de komende jaren verandert. De verwachting van
verschillende experts is daarom dat investeringen in de chemie op basis van bio-ethanol in Nederland
beperkt zullen zijn.
A3. Wordt de belemmering met de beschreven acties weggenomen?
-
-
Nee, maar indien er kansen zijn om de importbelemmering op ethanol alsnog weg te nemen, dan blijft
Nederland voorstander. Voor een goedlopende BBE is een level playing field belangrijk. Daarnaast is
biobased chemie een kans voor de Europese chemische industrie en zijn goedkopere grondstoffen beter
voor een sluitende businesscase. Wanneer de invoerheffingen op ethanol verdwijnen, levert dit voor
producten een betere businesscase op.
Wel is vanuit de markt (Sabic) een initiatief ontstaan om materialen zoals polyethyleen (PE) en
polypropyleen (PP), te gaan produceren, door biobased grondstoffen bij te voegen in de krakers van Sabic en
dus op een andere wijze deze biobased materialen te produceren dan via de bio-ethanolroute. Hiermee
wordt de druk op importheffingen van bio-ethanol minder.
2
Ruimte in regels voor Groene Groei – infoblad 50

Download Report