Obesitas

Frederika van Laar
&
Yara Casteel
5 havo
1
Inhoudsopgave
Inleiding .................................................................................................................................................. 3
Wat is obesitas?.......................................................................................................................................4
Verschil tussen obesitas en overgewicht en de gevaren ervan ......................................................... 4
Oorzaken obesitas ............................................................................................................................... 5
Excuus om dik te worden? .................................................................................................................. 5
Al op jongere leeftijd overgewicht ...................................................................................................... 7
Wat kunnen de oorzaken van obesitas zijn? ........................................................................................... 9
De fysieke oorzaak............................................................................................................................. 10
Hyperinsulinisme en hypothereoïde ................................................................................................. 11
De psychische oorzaak ...................................................................................................................... 12
Ons bewegingspatroon ..................................................................................................................... 13
Het misleiden van de consument ...................................................................................................... 14
Speelt cultuur een rol in het gemiddelde gewicht van een land?......................................................... 15
Waarom eet wie? .............................................................................................................................. 16
Amerikaanse eetgewoonten ............................................................................................................. 17
Allochtone eetgewoonten in Nederland ........................................................................................... 19
Wat zou de overheid kunnen betekenen in de bestrijding van obesitas? ............................................ 20
Invoeren van een vettaks .................................................................................................................. 21
Meer informatie verschaffen ............................................................................................................ 22
Mensen stimuleren tot een gezonde leefstijl ................................................................................... 23
Strenger toezien op het productieproces van voedingsmiddelen .................................................... 24
Conclusie ............................................................................................................................................... 26
Bronvermelding ..................................................................................................................................... 28
Logboek ................................................................................................................................................29
2
Inleiding
Dat we samen wilden werken stond al voor een lange tijd vast, maar waar we het over wilden
hebben wisten we nog niet.
Zowel vrienden, familie, als leraren stelden verschillende onderwerpen voor, maar tevergeefs:
geen enkel onderwerp kon ons genoeg boeien.
Tot we aan de praat raakten over eten en diëten.
Frederika eet volgens het paleo-principe en houdt zich veel bezig met gezond voedsel en Yara eet
suikervrij ivm een intollerantie voor suiker en is zich hierdoor sterk bewust van wat je beter wel
of juist niet kan eten.
Ha! Een gezamenlijke interesse
Hierop voortbordurend gingen we kranten, tijdschriften en websites af op zoek naar een geschikt
onderwerp. In eerste instantie wilden we graag een werkstuk over suiker maken, maar dat was
volgens mevrouw van de Bremer een te “scheikundig onderwerp” voor leerlingen die een
maatschappelijk profiel hebben.
Goed, het zou dus een onderwerp worden waarin we de maatschappij zouden betrekken.
“Overgewicht kost de overheid 3 miljard per jaar”,
Deze kreet, ter inleiding van een artikel op een nieuwssite, trok meteen onze aandacht.
Ineens wisten we het: ons werkstuk zou gaan over de toename van het aantal obesitaspatiënten
en de rol die de overheid hierin speelt.
Na de enthousiaste reactie van onze begeleider stond het onderwerp vast en hadden we al snel
een hoofdvraag met bijbehorende deelvragen:
-
In hoeverre kan je van de overheid verwachten dat deze optreedt in de bestrijding van de
toename van het aantal obesitaspatiënten?
-
Wat is obesitas?
Wat kunnen de oorzaken van obesitas zijn?
Speelt cultuur een rol in het gemiddelde gewicht?
Wat zou de overheid kunnen betekenen in de bestrijding van obesitas?
De deelvragen hebben we verdeeld: Yara deed de eerste en de derde en Frederika zou de
tweede en de vierde doen. Samen zouden we ons een middag over de hoofdvraag buigen
(uiteindelijk werden dit drie middagen en een telefoongesprek)
We hebben het werkstuk met veel plezier gemaakt en hopen dat het met hetzelfde plezier
gelezen zal worden.
En vergeet vooral niet: an apple a day..
Veel leesplezier!
3
Wat is obesitas
Iedereen weet dat obesitas iets te maken heeft met dikke mensen, iemand met obesitas is
dik. Maar wat houdt de ziekte nou precies in?
En kunnen we er als land wat aandoen om te voorkomen dat iedereen obesitas krijgt?
Het woord obesitas komt uit het Latijn en betekent letterlijk overgewicht.
Obesitas houdt in dat je ernstig overgewicht hebt.
Als obesitas patiënt heb je een gewicht dat een nadelig effect heeft op je gezondheid.
Dit is het geval als je Body Mass Index (BMI) hoger is dan 30.
Verschil tussen obesitas en overgewicht en de gevaren ervan
Natuurlijk zitten er ook risico's verbonden aan overgewicht/obesitas. Hoe hoger je BMI is,
des de meer gezondheidsrisico's loop je.
Is je BMI 25+ dan heb je een verhoogd risico op diabetes en andere
ziektes.
Met een BMI van 30+ heb je matig overgewicht
Een BMI van 35+ is ernstig overgewicht
En een BMI van 40+ is zeer ernstig overgewicht, zo erg zelfs dat het levensgevaarlijk is.
Veel mensen denken dat overgewicht en obesitas het zelfde is, of dat obesitas een ziekte is
en dat je overgewicht hebt als je jezelf gewoon iets te zwaar vindt.
Overgewicht en obesitas is beide een te hoog gewicht dat niet gezond is.
Het enige verschil is dat je bij overgewicht een BMI van 25 of hoger hebt en bij obesitas een
BMI van 30 of hoger hebt. Is je BMI hoger dan 40, dan spreek je van morbide obesitas.
Obesitas is dus ernstiger dan overgewicht.
Obesitas is een ziekte, een chronische ziekte. Je hebt last van een overmatige vetstapeling.
Het probleem van obesitas is dat het een levenslang probleem is, met de juiste
voedingsproducten en een strak sportschema kan je weer gezond worden, maar je blijft er je
hele leven last van houden. Je moet blijven bewegen en goed letten op wat je eet en
hoeveel.
Als je niks verandert aan je oude leefpatroon kunnen er ernstige ziektes optreden of zelf de
dood.
4
Aan obesitas kun je diabetes overhouden en zelfs kanker en je bloedvaten kunnen dicht
gaan zitten door een teveel aan vet.
Als je echt te zwaar bent kunnen je botten en gewrichten dit niet aan, het gevolg hiervan is
dat je niets anders kan dan in bed liggen.
Oorzaken obesitas
Obesitas ontstaat door een verstoorde energiebalans. Dat betekent dat je door eten en
drinken meer calorieën binnenkrijgt dan je verbruikt. Als je dat lange tijd volhoudt, ontstaat
er (ernstig) overgewicht. De noodzakelijke hoeveelheid energie wordt namelijk uit de
voedingstoffen gehaald en verbrand en het teveel slaat je lichaam op als reservevoorraad in
de vorm van vet.
Maar obesitas is niet alleen het gevolg van teveel eten en te weinig beweging. Ook erfelijke
factoren kunnen van invloed zijn. Stofwisselingsziekten, zoals een te traag werkende
schildklier kunnen ook de oorzaak zijn.
Toch lijkt het erop dat in de meeste gevallen omgevingsfactoren zoals eet- en
beweeggedrag, gewoonten en opvoeding de belangrijkste rol spelen bij het ontstaan van
overgewicht en obesitas.
Afvallen, blijvend anders gaan eten en meer gaan bewegen zijn noodzakelijk om gezond te
worden. Voor een groot deel van de mensen met overgewicht kan te veel eten niet zomaar
opgelost worden. Er kan sprake zijn van een eetprobleem, van gestoord eetgedrag of van
emotie-eten. Vaak door stress of het verlies van dierbaren. Dit maakt dat mensen zo zwaar
zijn geworden of zo zwaar blijven. Er moet meestal professionele hulp komen om
zelfcontrole aan te kunnen leren over deze eetdrang. Verder weten we dat ernstig
overgewicht kan leiden tot een slecht lichaamsbeeld en laag zelfvertrouwen. Ook
depressieve klachten komen veel voor, met name bij vrouwen die obesitas of ernstig
overgewicht hebben.
Excuus om dik te worden?
Het zijn je genen die bepalen of je kan eten wat je wil zonder een gram aan te komen of dat
je van het kijken naar eten alleen al dik wordt.
Hoe dan ook is het de omgeving waarin je leeft die bepaalt hoé dik je wordt.
Het is een feit dat mensen tegenwoordig dikker zijn dan vroeger, dit wordt verder uitgelegd
in de deelvraag over cultuur.
De meeste mensen, hoe graag ze ook zouden beweren van niet, zorgen zelf dat overgewicht
ontstaat.
5
Natuurlijk is het niet altijd je eigen schuld en kan er iets aan je lichaam mankeren dat het
veroorzaakt, maar vaak is dat niet het geval.
Het zijn vaker de mannen die overgewicht hebben, 50% van de mannen heeft overgewicht.
Vrouwen hebben vaker last van obesitas.
De oorzaken voor het verschil tussen de seksen en of ze overgewicht, dan wel obesitas
hebben, zijn de manieren van eten.
De meeste mannen met overgewicht eten gewoon te veel.
Snackje hier, biertje daar, het gaat zo gemakkelijk.
Mannen lijken er veel minder om te geven dat ze een vette pens hebben of dikke heupen.
Vrouwen zijn een stuk minder zeker van zichzelf en beginnen sneller aan een dieet dan
mannen.
Mensen denken dat een dieet werkt en proberen van alles. Een dieet werkt goed en snel,
echter is dit resultaat vaak maar voor korte duur.
Je valt in een keer heel veel af, maar wanneer je weer 'normaal' gaat eten, komt alles er 2x
zo hard weer aan.
Diëten lijkt onder vrouwen helemaal 'in' te zijn. Hoeveel verschillende diëten bestaan er
tegenwoordig wel niet? En elk zegt van zichzelf dat ze het beste zijn en het meeste resultaat
geven.
Een van de oorzaken is dus het volgen van diëten.
Een andere oorzaak is stress. Mensen gaan eten door de stress als afleiding. Mensen eten uit
verveling en uit verdriet.
Ook kunnen de oorzaken lichamelijk zijn. Je kan flink aankomen door medicijnen of als je
lichaam niet werkt zoals het zou moeten werken. Door bijvoorbeeld je bloedsuikerspiegel,
de spijsvertering, of de stofwisseling.
Dit zijn allemaal psychische en fysieke oorzaken waarop dieper in wordt gegaan in het
hoofdstuk 'Wat kunnen de oorzaken van obesitas zijn?'
6
Al op jongere leeftijd overgewicht
Obesitas of overgewicht begint steeds vroeger. Steeds meer kinderen krijgen ermee te
maken en zelf baby's lijden eronder, dit heeft verschillende oorzaken.
Sommige kinderen hebben een erfelijke aanleg om zwaar te worden. Ze hebben wel een
gewoon aantal vetcellen, maar elke vetcel bevat meer vet. Als beide ouders overgewicht
hebben, is de kans op overgewicht bij hun kinderen ook groter.
Toch is een verkeerd eet- en beweegpatroon meestal de oorzaak.
Kinderen nemen het eetpatroon van hun ouders over. Als het de gewoonte is in het gezin
om veel tussendoortjes te eten, dan doet ouder en kind dat natuurlijk. Ook belonen veel
ouders hun kind met iets lekkers als hij iets eet dat hij niet lekker vindt.
Er zijn veel risico’s voor kinderen met overgewicht. In de eerste plaats hebben ze tot tachtig
procent meer kans dat ze altijd overgewicht zullen blijven houden als ze volwassen worden.
Hierdoor wordt het dan ook een verhoogd risico op hart- en vaatziekten,
gewrichtsproblemen, artrose en diabetes. Ook psychische risico’s spelen bij kinderen een rol.
De kans is groot dat ze gepest worden, waardoor ze onzeker worden, weinig zelfvertrouwen
hebben en zelfs depressief kunnen worden al op jonge leeftijd.
Beweging is belangrijk, ook bij baby’s. Kinderen met overgewicht eten vaak niet te veel,
maar bewegen te weinig. Kinderen met overgewicht waren vaak als baby al minder
beweeglijk dan andere baby’s. Daarnaast drinken deze baby’s langer, met minder rustpauzes
tijdens het drinken. Baby’s die borstvoeding krijgen, hebben minder kans op overgewicht
dan baby’s die flesvoeding krijgen.
Ook veel beginnende moeders weten vaak niet wat precies gezond is voor hun baby. Baby's
moeten veel groente en fruithapjes eten, dus veel moeders kopen bijvoorbeeld appelmoes,
ze denken dat dit gezond is voor hun kindje, maar ondertussen stoppen ze hun kind vol met
alleen maar suiker. Hierdoor krijgt het kind vanaf zijn geboorte al slechte dingen binnen.
Soms gebeurd dit al voor de geboorte. Als moeders tijdens de zwangerschap ongezond eten
met veel vet en suiker krijgt hun baby dit ook binnen. Er wordt aangeraden gezond te eten
tijdens de zwangerschap.
7
Disclaimer bij de volgende deelvraag
We zijn ons er van bewust dat zowel je zowel psychisch als fysiek ziek kunt zijn.
Voor dit project maken we onderscheid tussen een ziekte waarbij er iets in het lichaam niet
goed functioneert en een lichamelijke aandoening die wordt veroorzaakt door psychische
problemen (psychosomatisch).
8
Wat kunnen de oorzaken van obesitas zijn?
Over de oorzaken van obesitas is al jaren een discussie aan de gang.
Deze discussie is ontstaan nadat werd geopperd dat mensen met een ongezonde leefstijl
een hogere premie moeten betalen dan mensen die bijvoorbeeld niet roken of veel vet eten
tot zich nemen.
Het idee op zich is goed, maar toch valt er het een en ander op aan te merken.
Ten eerste, de grens is lastig te bepalen: wat is gezond en vanaf hoeveel
magnetronmaaltijden per week ben je ongezond bezig? Ten tweede valt het lastig te
controleren.
Als het om het betalen van premies gaat, zullen er allicht mensen zijn die de waarheid een
beetje verdraaien. Van tien sigaretten per dag, wordt gemakkelijk wat afgesmokkeld tot
“enkel een sigaret tijdens het uitgaan”.
Niemand die er achter komt, toch?
Als laatste, en dit heeft te maken met onze deelvraag, is de oorzaak van obesitas vaag.
Veel mensen met overgewicht claimen een afwijking te hebben aan hun spijsvertering,
metabolisme of iets anders wat buiten hun schuld ligt.
Dit kan inderdaad het geval zijn en mocht dat zo voorkomen, dan vinden we niet dat hier de
persoon in kwestie nog erger gestraft moet worden met een hogere premie.
Echter, research leert ons dat de oorzaak in de meeste gevallen veel ingewikkelder ligt dan
een “simpele” storing in het lichaam.
Voor dit werkstuk behandelen we vier oorzaken voor overgewicht:
-
De fysieke oorzaak
De psychische oorzaak
Ons bewegingspatroon t.o.v. vroeger
Het misleiden van de consument
Natuurlijk kan je ook teveel eten tot je nemen gewoon omdat je het lekker vindt, deze
oorzaak laten we verder buiten ons onderzoek.
9
De fysieke oorzaak
Als iemand overgewicht heeft, kan dit komen doordat iets in het lichaam niet werkt zoals
het zou moeten werken.
De meest voorkomende kwalen die ervoor zorgen dat je dikker wordt, zijn die waarbij:
- de bloedsuikerspiegel niet op peil kan worden gehouden
- de spijsvertering in de weg wordt gezeten
- de stofwisseling wordt verstoord
Voorbeelden van ziektes waarbij deze oorzaken voorkomen, zijn hyperinsulinisme en
hypothyreoïdie.
Ook heb je nog diabetes. Van alle ziektes die overgewicht kunnen veroorzaken, is dit toch
wel de meest bekende.
10
Hyperinsulinisme en hypothereoïde
Bij hyperinsulinisme wordt de stofwisseling van een lichaam verstoord doordat enzymen de
stoffen die je lichaam binnenkomen niet goed kunnen verwerken.
Bij hypothyreoïdie werkt de schildklier veel te traag waardoor de stofwisseling ook te traag
verloopt, hierdoor verbrand je je eten minder snel.
Diabetes1
Toch wel de bekendste ziekte die tot gewichtstoename kan lijden is diabetes mellitus, ook
wel diabetes type 2 of suikerziekte genoemd.
Elk mens heeft glucose nodig, glucose is immers de brandstof voor het lichaam.
Het lichaam haalt glucose uit koolhydraten die in je voeding voorkomen. Niet alleen uit
zoete dingen als koekjes en snoep wordt glucose gehaald, maar ook uit groenten en fruit.
Iedereen heeft dus een bepaalde hoeveelheid glucose in zijn bloed nodig.
Bij diabetes type 2 heeft het lichaam moeite met het op peil houden van je bloedglucose,
ofwel je bloedsuiker.
Normaliter zorgt het lichaamseigen hormoon insuline ervoor dat dit goed verloopt,
maar bij mensen met diabetes wordt dit hormoon niet meer wordt aangemaakt of reageert
het lichaam er niet meer op.
Wanneer dit het geval is, loopt de bloedsuikerspiegel te hoog op waardoor er een te grote
hoeveelheid suiker in het bloed komt. Niet alles kan hiervan worden gebruikt als brandstof.
Omdat het lichaam probeert om de overtollige suikers op een andere manier kwijt te raken,
kan dit onder andere resulteren in vermoeidheid, veel dorst en overgewicht.
Het kan ook zo zijn dat je door een te hoog vetpercentage suikerziekte krijgt. In dit geval is
dan suikerziekte een gevolg met ook dezelfde symptomen.
1
Van diabetes bestaan verschillende vormen. Diabetes type 2 is het meest voorkomend,
maar er zijn ook veel mensen die last hebben van type 1 en zwangerschapsdiabetes.
Echter zorgen deze twee vormen er niet per se voor dat je dikker wordt (sterker nog: bij type
1 kan het voorkomen dat je er juist van afvalt), daarom behandelen we enkel type 2.
11
De psychische oorzaak
Minstens de helft van de oorzaken voor obesitas is een psychische oorzaak.
Deze oorzaak is een stuk minder tastbaar en moeilijker om vast te stellen.
Gelukkig beseft men tegenwoordig beter dat de psyche sterk van invloed kan zijn op iemands
gezondheid.
Psychische oorzaken voor overgewicht hebben niet echt een naam. De enige naam die we
gebruiken voor een oorzaak als deze is emotie-eten.
Iemand die voldoening probeert te halen uit eten wordt een emotie-eter genoemd.
Redenen om te eten anders dan honger hebben, kunnen zijn:
- een onverwerkt trauma/ weggestopte emoties
- laag zelfbeeld
- stress
Wanneer een emotie-eter bijvoorbeeld last heeft een van deze problemen, probeert deze
de emotie te verdringen door te eten.
Dit kan voor een korte periode helpen om je beter te voelen, maar op een langere termijn
zorgt dit vaak voor juist meer problemen waaronder een lage(re) eigenwaarde en
overgewicht. Deze problemen kunnen op hun beurt weer reden geven tot emotie-eten.
Het grootste probleem voor mensen met overgewicht als gevolg van emotie-eten, is dat het
lastig is om het vast te stellen, laat staan om het te behandelen.
Vaak is het ook zo dat mensen met psychische problemen minder serieus worden genomen
dan mensen met –al dan niet door de dokter vastgestelde- fysieke problemen.
Het is immers makkelijker om te begrijpen dat iemand last heeft van overgewicht door een
traag werkende schildklier dan te bevatten dat iemand dik wordt doordat er in zijn hoofd
van alles rondspookt.
Er wordt te vaak gemakkelijk over gedacht: “als ze het zo vervelend vinden dat ze dik zijn,
dan moeten ze toch gewoon minder eten?”
Helaas ligt het dus niet zo simpel.
Een emotie-eter komt als het ware in een vicieuze cirkel terecht die moeilijk te doorbreken
is. In plaats van naar een dokter te gaan kan een patiënt met psychische problemen als
deze naar een psycholoog.
12
Ons bewegingspatroon
Het grote verschil tussen vroeger en nu is ons bewegingspatroon.
Werken, slapen en eten, dat is hoe het leven van een arbeider er zo'n beetje uitzag tot
ongeveer de eerste helft van de vorige eeuw.
Er werd gewerkt om eten op de plank te brengen en er werd gegeten om gezond te blijven en
energie op te doen om te kunnen werken.
Vanaf de tweede helft van de twintigste eeuw is hier verandering in gekomen.
Er kwamen meer machines die het leven van de arbeider vergemakkelijkten.
Met bijvoorbeeld de komst van de stofzuiger kreeg de huisvrouw opeens meer vrije tijd. Het
'toeval' wil dat tegelijkertijd met deze veranderingen de televisie in opkomst kwam...
Als we terugkijken naar die periode in de geschiedenis kan je zien dat vanaf dat moment ons
bewegingspatroon, -weliswaar met kleine stapjes-, is veranderd.
Een goede manier om je lichaam gezond te houden, is door voldoende te bewegen.
In deze maatschappij waar steeds minder fysieke inspanning van je wordt verwacht, is het
lastig om je hieraan te houden.
Een belangrijke oorzaak hiervoor is de modernisering.
Met de opkomst van moderne technologie is ons bewegingspatroon veranderd.
In plaats van een akker te bewerken met een schop, doe je het nu vanaf een trekker met een
ploeg die er achter hangt en in plaats van te fietsen om van A naar B te gaan, pak je
gemakkelijk een bus.
Dit zijn pas twee van de vele voorbeelden om aan te geven hoe we -onbewust- luier worden.
Ook wordt er van ons verwacht dat we steeds meer met computers werken.
Profielwerkstukken maak je op je laptop, je solliciteert online en via het web bestel je
kleding.
Al deze veranderingen maken dat we steeds minder hoeven te bewegen en dus dat onze
leefstijl ongezonder wordt.
Dit punt, zeker in combinatie met de ongezonde voedingsmiddelen die we tot ons nemen,
draagt sterkbij aan de toename van overgewicht.
13
Het misleiden van de consument
"NU! met 50% minder vet" "Een gezond tussendoortje dat elke dag mag"
"Met 7 toegevoegde vitamines en mineralen"
De allergrootste val waar we intrappen als we proberen gezond te eten en bewuste keuzes
te maken: de etiketten op een product.
Honderden producten geven de indruk dat ze lekker en toch gezond zijn.
Het vervelende is dat de consument en de producent twee sterk van elkaar verschillende
doelen hebben.
Waar de consument probeert om gezond te eten, probeert de producent zoveel mogelijk
winst te behalen.
Door deze grote tegenstelling zal een van de partijen altijd teleurgesteld raken.
Stel de producent zou daadwerkelijk gezondere producten maken, dan moet hij inleveren op
smaak. Een ontbijtyoghurt, om maar wat te noemen, is immers zo lekker omdat er veel
suiker en andere additieven in zit. Als de producent dezelfde yoghurt maakt alleen écht
gezonder, dan zal zijn omzet flink dalen.
De consument wil wel gezond eten, maar niet zo gezond dat het anders smaakt.
Wat tegenwoordig het geval is, is dat beide partijen denken een goede deal te hebben
terwijl het in werkelijkheid alleen de producent is die er echt wat aan heeft.
Neem nou de kreet "NU met minder vet!".
Dat er minder vet in zit kan kloppen, maar de manier waarop dat is bereikt is het stuk wat
het slecht maakt. Want de producent moet op een of andere manier het lagere percentage
vet compenseren. In dit geval doet hij dat met suiker en zoals beschreven in de deelvraag
"Wat zou... van obesitas?", maakt dit een product niet gezonder, maar juist nog veel
slechter.
En dit is nog maar een voorbeeld van velen.
Producenten doen er alles aan om hun product aan de man te brengen dus maken ze het
voor de consument aantrekkelijk met betekenisloze kreten.
Omdat de gemiddelde consument weinig verstand heeft van voedingswaarden en schaft
deze producten aan met de intentie om gezonder te eten, maar heeft het vaak het
tegenovergestelde effect.
De consument laat nog meer troep zijn lichaam binnen en de producent ziet zijn winst
stijgen ...
14
Speelt cultuur een rol in het gemiddelde gewicht
van een land?
De laatste jaren komt obesitas steeds vaker voor, 10% van alle ziektes komt door obesitas.
Als je om je heen kijkt zie je veel meer dikke mensen dan vroeger.
Dit valt vooral te verklaren aan de hand van onze leefstijl.
De vraag bij deze deelvraag is of cultuur een rol speelt in het gemiddelde gewicht.
Amerika bijvoorbeeld, staat bekend om de vele fastfoodketens. En om het wat dichter bij
huis te zoeken: de meerderheid van de allochtonen in Nederland is te dik .
Echter, heeft dit met de cultuur van een land te maken of is dit toeval?
15
Waarom eet wie?
In Amerika eten ze omdat ze van eten houden, alles wat maar vet en lekker is gaat er wel in.
Hier is het ongezonde eten dan ook erg goedkoop.
Er heerst een cultuur waar sterk de nadruk op eten wordt gelegd, bijvoorbeeld met de
feestdagen. Met kerst eet je eggnogg en gingerbread, met haloween ga je langs de deuren
om snoep op te halen en met thanksgiving eet je tot je niet meer kan.
Maar ook buiten de feestdagen om speelt eten een belangrijke rol, het is dan ook niet gek
dat veel Amerikanen overgewicht hebben.
In een continentsstreek als West-AFrika, gelden er andere normen en waarden omtrent
eten. In vergelijking tot Amerika is Afrika nog een arm continent en ondanks dat die
economie ook beter lijkt te worden, is eten vooral een prioriteit om in leven te blijven.
Om tussendoor nog allemaal snacks en lekkers tot je te nemen is een luxe die velen zich niet
kunnen veroorloven.
Toch heb je in Afrika ook wel tradities die gepaard gaan met eten.
Maar ten eerste zijn dat er niet veel en ten tweede is het bewegingspatroon van de
gemiddelde Afrikaan een stuk intensiever dan dat van een Amerikaan.
In landen als bijvoorbeeld China en Japan, besteden ze heel veel aandacht aan het eten en
moet alles er mooi uitzien. In de Aziatische keuken maken ze heel veel verschillende dingen
en het is het vaak nog erg gezond.
De gerechten zijn rijk aan plantaardige voeding, bevatten weinig ongezond vet en veel
groente en fruit.
De Aziaten leggen de nadruk op het behouden van de natuurlijke smaak en de vorm van het
eten. Door groenten te stomen en kort te roerbakken blijven de vitaminen en mineralen
behouden. Zo bevatten de gerechten op deze manier ook minder vet.
Vaak wordt de Aziatische leefstijl ook aangeraden tegen kanker, overgewicht en andere
ziektes.
Zoals duidelijk wordt uit dit stukje heeft cultuur wel degelijk een rol in het gemiddelde
gewicht van een land en de gezondheid van de inwoner.
16
Amerikaanse eetgewoonten
Noord-Amerika: het continent van de vrij- en zwaarlijvigheid.
Het lijkt ook wel het werelddeel van de extremen te zijn.
Óf iemand is heel dik en doet niet anders dan heel de dag eten, óf iemand is bizar sportief en
eet enkel producten die biologisch verwerkt worden en gezond zijn.
Hoe dan ook, het continent is het grootste, meest invloedrijke westerse continent.
In elk geval op eetgebied. Vandaar dat we dit als subonderwerp doen.
Amerikanen staan bekend om hun zwaarlijvigheid. Het is dan ook zo dat het percentage de
laatste jaren flink opgelopen is. Tegenwoordig lijkt het iets beter te gaan, waarschijnlijk door
verschillende gezondheidscampagnes, maar alsnog zijn de statistieken schrijnend.
(Leuk om te weten: Michelle Obama zet zich sterk in tegen 'child obesity' en spoort met
verschillende campagnes kinderen aan om meer te bewegen en gezonder te eten)
Toch doen de meesten maar moeilijk afstand van hun frisdrank en fastfood. In de welvaart,
die na de tweede wereldoorlog is begonnen, is calorierijk voedsel goedkoop geworden en
zijn de porties in Amerika groter dan waar ook ter wereld. Ook bestaat er een voorkeur voor
zoet. Een bekend tussendoortje is een hotdog.
Ze eten graag ergens anders dan thuis en ontbijten zelfs buiten de deur. Het eten is vaak
ongezond omdat er veel vet in zit en het weinig goede producten bevat. Ook kan je op elke
hoek wel een fastfoodketen vinden.
Op alle fronten lijkt het de Amerikaan moeilijker te worden gemaakt om gezond te leven.
17
Hieronder volgt een voorbeeld van wat er zoal op het menu kan staan over een dag
verdeeld:
Ontbijt
Niet elke Amerikaan eet hetzelfde voedsel natuurlijk maar er zijn toch gebruikelijke
gewoontes. Zo bestaat een Amerikaans ontbijt vaak uit ontbijtgranen of luchtige
pannenkoekjes met esdoornsiroop of eieren met ham of geroosterd brood met jam of cream
cheese. Een deel van de Amerikanen houdt het bij een Engels ontbijt waarbij gebakken
eieren met spek, worstjes en geraspte aardappelen op tafel komen.
Lunch
Lunchen kan heel makkelijk en goedkoop buitenshuis. De lunch is vaak vrij zwaar met een
hamburger of een pizza of een sandwich. Anders dan hier, is het gebruikelijker om op school
je lunch te kopen. Vanzelfsprekend is dit niet het meest gezonde eten dat er is. Zelfs de
salades zijn doordrenkt met dressing. En daar komt bij: als je een tiener de keuze laat tussen
een kaasbroodje en iets gezonders, dan is de kans vrij klein dat deze voor die tweede optie
kiest.
Tussendoortjes
Heel gebruikelijk is het om over de dag verdeeld finger food te eten, dit zijn hapjes die
zonder bestek gegeten kunnen worden.
Hoofdmaaltijd
De hoofdmaaltijd bestaat vaak uit grote lappen vlees en in verhouding weinig groenten.
Vlees is er erg goedkoop. Lang niet altijd wordt gezamenlijk een hoofdmaaltijd gebruikt.
18
Allochtone eetgewoonten in Nederland
Turken, Marokkanen, Surinamers en Antillianen zijn vaker te zwaar dan autochtonen. Vooral
allochtonen die al wat ouder zijn hebben vaak last van overgewicht. De meesten van hen
staan langdurig buiten het arbeidsproces, doen weinig aan sport of bewegen nauwelijks en
hun leefwereld is klein. Ze zijn vaker ongezond en hebben meer last van psychische
problemen. Eten lijkt voor deze groep allochtone ouderen een vorm van troost te zijn.
De waarde die gehecht wordt aan gastvrijheid vanuit de cultuur van Turken en Marokkanen
speelt ook een rol bij overgewicht. In beide culturen speelt eten een belangrijke rol als
uitdrukking van gastvrijheid. Bij ons 'gierige Nederlanders' geven we bij de thee 1 koekje, bij
veel culturen staat de koektrommel open en hoort veel eten erbij. Het weigeren van eten
kan zelfs als respectloos worden opgevat.
Ook het ideaal beeld is per cultuur verschillend en speelt hierdoor ook een rol in
overgewicht. In Nederland is het ideaal beeld heel anders dan bijvoorbeeld in Marokko.
In Nederland wil elke vrouw strak en slank zijn, in Marokko vinden mensen het juist mooi als
de vrouw dik is.
Niet-westerse immigranten in Nederland doen in het algemeen minder aan
lichaamsbeweging dan autochtonen. Ze fietsen minder vaak en nemen vaker de auto of
openbaar vervoer. Binnen deze bevolkingsgroepen doen mannen meer aan sport dan
vrouwen. Kinderen en jongeren sporten wel, maar vaak minder dan hun Nederlandse
leeftijdgenoten. Voor veel mensen is de drempel om aan lichaamsbeweging te gaan doen
erg hoog. Ze zijn er niet mee opgegroeid, ze hebben er nooit het belang van in gezien en ze
zijn niet gewend om geld uit te geven aan sportactiviteiten. Daarnaast is de
bewegingsvrijheid van bepaalde traditionele groepen Turkse en vooral Marokkaanse
vrouwen beperkt omdat zij van hun echtgenoten geen activiteiten buitenshuis mogen doen.
Sommige vrouwen moeten toestemming vragen aan hun man om te mogen sporten.
De vrouwen zitten thuis en gaan eten uit heimwee of verveling.
Een andere reden dat allochtonen vaker last van overgewicht hebben dan autochtonen is
dat allochtonen vaak minder geld te besteden hebben. Ze komen moeilijker aan een baan
doordat ze ongeschoold zijn, een lage opleiding hebben of de Nederlandse taal niet goed
spreken. Dit geldt natuurlijk niet voor iedereen.
Maar over het algemeen kopen allochtonen meer ongezond eten omdat dat hier in
Nederland goedkoper is dan gezond eten. Groente en fruit is erg duur, bijvoorbeeld de
Macdonalds is goedkoper.
19
Wat zou de overheid kunnen betekenen in de
bestrijding van obesitas?
Voordat we aan deze deelvraag begonnen, zijn we nagegaan hoeveel een gemiddeld
persoon over voeding zou kunnen weten zonder het op te hoeven zoeken.
Het antwoord hierop is: bedroevend weinig.
Nu is het zo dat wij allebei ons erg veel bezig houden met de vraag wat een gezonde manier
van eten is. Yara eet suikervrij en Frederika eet zoals onze verre voorouders dat ook deden
(het paleo principe).
Van onszelf konden we dus niet echt uitgaan als voorbeeld voor een gemiddeld persoon,
daarom zijn we rond gaan vragen in onze familie- en vriendenkring.
De volgende vragen hebben we gesteld:
-
Wat is gezond en wat is ongezond eten?
Hoe belangrijk is het om gezond te eten?
Houd je je aan een dieet of heb je een bepaalde manier van eten?
Wat weerhoudt je ervan om gezonder te eten?
Mensen wisten weliswaar van het bestaan van de voedingswijzer af, maar konden verder
niet benoemen wat deze inhoudt.
Vooral mannen gaven aan niet echt bezig te zijn met wat gezond is en wat niet, ze blijven
toch wel dun en verteren hun eten snel.
Vrouwen daarentegen (leeftijd tussen 16 en 48 jaar) gaven aan juist heel erg bezig te zijn
met eten , alleen niet perse wat gezond is en wat niet, maar hoeveel kilocalorieën iets bevat
en waar veel vet in zit. Dit zijn helaas juist de gegevens die niet veel met gezonde voeding te
maken hebben.
Veel huisvrouwen gaven aan dat ze wel proberen om gezonder te koken, maar dat vooral de
prijzen van groenten, noten en fruit een probleem vormen.
Meer dan de helft van de jongeren uit de brugklas beweerden in hun pauzes vaak naar de
dichtstbijzijnde supermarkt te gaan, waar dan massaal aan energiedrank en snoepgoed
wordt ingekocht.
(“lekker goedkoop, zo’n blikkie van minder dan 50 cent!”)
Naar aanleiding van deze antwoorden hebben wij gekeken wat het grootste probleem is en
hoe wij denken dat dit kan worden opgelost.
De mogelijkheden voor maatregelen waarvan wij denken dat het effectief zou zijn als de
overheid deze zou kunnen treffen:
1.
2.
3.
4.
Invoeren van een vettaks.
(Meer) informatie verstrekken.
Mensen stimuleren tot een gezonde leefstijl.
Sterker toezien bij de productie van voedingsmiddelen.
20
Invoeren van een vettaks
Een van de dingen waarvan we denken dat het obesitas tegen zal gaan, is de invoer van een
vettaks.
Een vettaks is een belasting op eten dat ongezond is.
Eten is ongezond wanneer het bijvoorbeeld een te hoog gehalte aan verzadigd vet of een te
laag gehalte van goede voedingsstoffen bevat.
Wanneer een vettaks wordt ingevoerd, zullen mensen ontmoedigd raken om ongezonde
producten aan te schaffen, simpelweg omdat ze dan veel meer geld kwijt zijn dan wanneer
ze gezonde producten kopen.
In 2011 is in Denemarken de vettaks ingevoerd, ook in de hoop om mensen bewuster te
maken en obesitas terug te dringen. Helaas is deze vettaks iets langer dan een jaar na het
invoeren weer afgeschaft. De reden was dat voedselproducenten hun kans schoon zagen en
hun prijzen verhoogden gelijk in verhouding tot de producten waar een vettaks op stond.
Het gevolg hiervan was dat veel Denen hun etenswaar uit Duitsland haalden. Dit
verslechterde de Deense economie en zorgde voor een golf van ontslagen. Om deze reden is
de taks weer afgeschaft.
Ondanks het bovengenoemde voorbeeld denken wij dat de Nederlandse overheid toch een
vettaks in moet voeren. Uit de Deense ervaring met de taks kan lering worden getrokken en
op die manier problemen voor zijn. Zo kunnen ze bijvoorbeeld streng toezicht houden op de
voedingsproducenten om te voorkomen dat deze hun prijzen verhogen.
21
Meer informatie verschaffen
Een groot probleem dat bij het tegengaan van overgewicht komt kijken is de minimale
kennis. Mensen hebben niet genoeg besef van de invloed van eten op je lichaam terwijl het
juist steeds vaker aan de orde is.
Wat je op dit moment wel of juist niet eet, kan in de toekomst een positief of negatief effect
hebben op je gesteldheid.
Voor iemand die niet goed geïnformeerd is, is het lastig om zijn ongezonde eetpatroon te
doorbreken.
Neem een als voorbeeld zwaarlijvig persoon die af wil vallen.
De meest “voor de hand liggende” manier om dit te doen is door het gebruik van
dieetproducten als shakes en repen. Het probleem met deze zogenaamd gezonde producten
is dat ze niet zo gezond zijn als dat wordt beweerd. Naast dat is het ook gebruikelijk om een
dieet te volgen waarbij bijvoorbeeld strikt op de calorieën wordt gelet en je zoveel mogelijk
non-fat en ‘light’ producten tot je neemt.
Het lastigste is dat de resultaten van deze afvalpogingen vaak maar voor een korte periode
stand houden.
Wanneer iemand een dieet volgt is de kans heel erg groot dat deze manier van eten niet een
heel leven lang wordt volgehouden.
Omdat je lichaam in de eerste plaats al in de war is van het dieet gebeurt het vaak dat je, als
je stopt met diëten, zelfs dikker wordt dan voor het dieet.
Met beschikking over meer kennis zullen mensen in staat zijn om zichzelf een gezond
eetpatroon aan te leren in plaats van dat ze voor een tijdje een dieet volgen.
Wij vinden dat met name het ministerie van volksgezondheid hier een actievere rol in aan
mag nemen.
Onze suggesties:
-
Op lagere scholen al beginnen met het geven van voorlichting en dan niet eens
per half jaar, maar bijvoorbeeld om de week.
Mensen goed duidelijk maken wat het belang van goede voeding is.
Aandacht aan het onderwerp besteden in de media, net als dat er met alcohol en
drugs wordt gedaan.
We verwachten dat deze maatregelen sterk zullen bijdragen aan het terugdringen van het
aantal obesitaspatiënten.
22
Mensen stimuleren tot een gezonde leefstijl
Informatie verstrekken is één, maar ervoor zorgen dat mensen ook echt wat met die
informatie gaan doen is een ander probleem.
Neem als voorbeeld roken. Ondanks dat mensen zich bewust zijn van de schadelijke
gevolgen ervan, zijn er nog heel veel mensen die roken. Pas als de pakjes duurder worden,
haken er mensen af.
Je zou de maatregel om mensen te stimuleren op twee manieren uit kunnen voeren:
- mensen ontmoedigen
- mensen aanmoedigen
De eerste manier komt al naar voren in bijvoorbeeld de vettaks. Door ongezonde producten
duurder te maken, raken mensen ontmoedigd om deze producten aan te schaffen.
Op de tweede manier gaan we dieper in.
In plaats van het opleggen van “straffen/sancties” , zou je ook mensen kunnen
aanmoedigen tot het maken van bewustere keuzes en het leiden van een gezonder leven.
Zo zou de overheid bijvoorbeeld in plaats van of naast een vettaks op ongezonde producten,
korting kunnen geven op gezonde producten.
Neem het eten van de Mac Donalds: een hamburger heb je al voor een euro, maar als je een
gezonder alternatief wil proberen zoals een salade , ben je al snel 3 euro meer kwijt.
Niemand die zich dan gemotiveerd voelt om voor de salade te kiezen.
Hetzelfde geldt voor de producten in de winkel. Chocoladerepen, koeken en frisdrank zijn te
koop in het A, B en C-merk , maar ook hier geldt voor de gezonde producten, dat je ze
meestal alleen van het A-merk -en dus het duurdere merk- hebt.
Naast het geven van korting op gezonde producten zou de overheid ook het aantal reclames
die ongezonde producten aanprijzen kunnen beperken, waardoor mensen niet in de
verleiding raken om deze producten aan te schaffen.
Zonder deze maatregelen zal het, met name voor de armere bevolking, om te switchen van
ongezond naar gezond eten erg lastig zijn.
De strekking van deze maatregelen is dan ook dat gezond eten toegankelijker en
aantrekkelijker moet worden voor iedereen.
23
Strenger toezien op het productieproces van voedingsmiddelen
Kleurstof om je eten aantrekkelijker te laten lijken, conserveermiddel waardoor je eten langer
houdbaar blijft, de stof suiker die er voor zorgt dat de consument verslaafd raakt aan het
product . Deze en nog vele andere stoffen worden tegenwoordig aan ons eten toegevoegd.
Waarom doen fabrikanten dit? Simpelweg om meer geld te kunnen verdienen.
Zoals in deze inleiding al naar voren komt, wordt er bij het produceren van
voedingsmiddelen maar minimaal rekening gehouden met de gezondheid van een klant,
maar des de meer met de omzet van een bedrijf.
Geen wonder dat het lastig is om in deze tijd gezond en fit te blijven, zelfs met de beste wil
komen gifstoffen je lichaam binnen.
Van alle schadelijke stoffen die worden toegevoegd, is er een die de belangrijkste oorzaak is
van overgewicht, namelijk suiker.
Suiker
Suiker is een zoete stof die van nature voorkomt in voedingsmiddelen zoals fruit, maïs,
suikerriet en suikerbiet. Suiker is een stof die je lichaam voorziet van energie, maar geen
verdere vitamines of mineralen aan je lichaam geeft.
Suiker in voedingsmiddelen kan verschillende doeleinden dienen, zo kan het worden
gebruikt als kleur-, conserveer- of vulmiddel.
Nog altijd is het het meest gebruikelijk om suiker te gebruiken als zoetstof.
Het gevaar van suiker is dat het weinig goede voedingswaarden heeft, het een verslavende
werking heeft en dat het bij overmatig gebruik dikmakend kan zijn.
Niet alleen aan snoepgoed wordt suiker toegevoegd -dat is nog vrij logisch- maar ook aan
producten waar je het niet zou verwachten zoals bijvoorbeeld aan brood, bouillon en zelfs
plakjes ham .
Omdat je lichaam verslaafd raakt aan suiker zal je in de drang om je honger naar suiker te
stillen nog meer producten met suiker erin aanschaffen.
Voor een fabrikant is dit dus de reden om suiker in producten te verwerken.op deze manier
wordt het de consument erg moeilijk gemaakt om gezonder te eten omdat zelfs aan de
voorheen gezonde producten suiker zit toegevoegd.
Dan is er nog een belangrijk punt dat het lastiger maakt om gezond eten aan de man te
brengen: het uiterlijk van een product, vooral gericht op de jonge doelgroep.
Zoete lekkernijen komen nooit in een saaie, blanco verpakking, maar altijd in vrolijke
uitnodigende kleuren met verleidelijke plaatjes erop.
Met figuren uit een populaire tekenserie transformeert een simpel koekje tot
een “Piet Piraat-koekje”, wat het weer een stuk aantrekkelijker maakt voor de stoere
jongens uit groep 3.
Op het eerste gezicht lijkt dit punt vrij onschuldig een koekje per dag kan immers geen
kwaad, toch? Wij zijn van mening dat het wel degelijk kwaad kan.
24
Om (de toename van) obesitas te voorkomen, kan je het beste al zo vroeg mogelijk
beginnen met het proberen om mensen bewustere keuzes te laten maken.
Kinderen zijn veel flexibeler wat betreft het aanleren van dingen dan dat ouderen zijn.
Naast dat zou ongezond eten onaantrekkelijker moeten lijken en gezonde keuzes moeten
worden aangemoedigd.
Wij denken dat deze maatregel in combinatie met het verstrekken van informatie (zie kopje
“meer informatie verschaffen”) van grote invloed zal zijn op het aantal obesitaspatiënten in
de toekomst. Immers jong geleerd, is oud gedaan!
Een laatste heikel punt is dat de consument wordt misleid.
Zelfs al probeer je bewustere keuzes te maken, dan nog is de kans groot dat je ongezond,
dan wel ongezonder(!) eet.
Neem als voorbeeld een kreet als “NU, 85% minder vet!!!”.
Dat een product 85% minder vet heeft klinkt aantrekkelijk, want van vet word je dik.
Naast het feit dat dit helemaal niet zo hoeft te zijn (een mens heeft zelfs vet nodig), is er nog
een ander probleem:
om het lagere percentage vet te compenseren, worden er andere stoffen toegevoegd en
zoals je misschien al raadt, zijn dit ongezonde stoffen als bijvoorbeeld suiker.
Ook kan je tegenwoordig aan een “ik kies bewust-vinkje” aflezen of je een bewuste keuze
maakt, met het voorbeeld dat er zelfs op potten mayonaise deze vinkjes staan, is hier wat
ons betreft alles over gezegd.
Als laatste moeten producenten veel eerlijker zijn naar de consument toe.
Het komt nog veel te vaak voor dat de aanwezigheid van een stof niet wordt vermeld en dat
na nader onderzoek blijkt dat deze er wel in zit.
Kort samengevat:
Het is cruciaal dat er strenger wordt toegezien op de productie van voedingsmiddelen.
Naast dat de hoeveelheid schadelijke stoffen die aan eten worden toegevoegd moet worden
teruggedrongen, moet er ook worden gelet op de verpakking van een product.
Het misleiden van de consument dmv “vinkjes”, aantrekkelijke plaatjes en misleidende
kreten moet stoppen en op een etiket moet de volledige informatie komen te staan.
Gelukkig hebben we tegenwoordig beschikking over veel meer kennis betreffende dit
probleem dan jaren terug.
Dit is ook de reden dat landen (momenteel nog voornamelijk in de EU) strenger willen
controleren op het productieproces van voedingsmiddelen.
Inmiddels is het strenger toezien op de productie van voedingsmiddelen al een
veelbesproken onderwerp in de politiek.
25
Conclusie
In hoeverre kan je van de overheid verwachten dat deze optreedt in de bestrijding van de
toename van het aantal obesitaspatiënten?
Obesitas is een ziekte die meerdere oorzaken kan hebben, zowel fysiek als psychisch.
Je kan bijvoorbeeld een emotie-eter zijn (psychisch) en het kan zo zijn dat er iets in je lichaam
niet naar behoren functioneert (fysiek) . Naast die twee voorbeelden zijn er ook nog oorzaken
van buitenaf die invloed hebben op de gezondheid van de mensen. Zo zijn we erachter
gekomen dat er simpelweg nog te weinig kennis is over gezond eten en dat voedingsmiddelen
tegenwoordig zo worden bewerkt dat het verschrikkelijk ongezond wordt. Dat laatste vooral is
een frustrerend gegeven omdat je dan zelfs met de beste wil van maar heel moeilijk gezond
kan leven.
Wat het gemiddelde gewicht per land betreft, speelt cultuur een heel grote rol.
In het ene land worden rondingen gekoesterd en in het andere land is maatje 0 het ideaal.
Ook wordt er in het ene land heel anders tegen eten aangekeken dan in het andere land.
In Afrika bestaan er dagenlange ceremonies/feesten waarbij eten een grote rol speelt, in Azië
wordt er vaak gekeken naar de goede werkingen van bepaalde groenten en fruit op je lichaam
en in Amerika eet men graag veel en vooral gemakkelijk eten.
In het probleem dat het aantal obesitaspatiënten stijgt, spelen dus zowel de consument, de
producent en de overheid een rol. Er is niet maar een oorzaak voor dit probleem, net als dat er
niet maar een enkele oplossing voor is.
In dit werkstuk zochten we uit of de overheid iets aan de toename van het aantal
obesitaspatiënten zou kunnen doen en of ze dit zouden kunnen beperken.
Onze conclusie is ja. Volmondig ja.
De vraag of we de overheid ook verantwoordelijk stellen voor de toename zelf antwoorden we
met ja en nee.
De producenten zijn weliswaar de grootste boosdoeners, met hun ongezonde, toegevoegde
stoffen, maar ondanks dat de overheid hier van weet, lijkt er nog maar weinig aan gedaan te
worden.
Een ander probleem is dat gezond eten vaak veel duurder is dan ongezond eten.
Dit houdt veel mensen tegen om gezond te gaan eten, ze willen niet zoveel geld kwijt aan hun
eten.
Wij denken dat ook hier de overheid iets aan kan doen met bijvoorbeeld gezondheidskortingen
en vettaksen (zie laatste deelvraag).
26
We vinden ook dat er vanuit de overheid meer voorlichting moet worden gegeven.
Veel mensen weten niet wat ze eten en wat de invloed van voeding op je lichaam kan zijn.
Door op de lagere school al voorlichting te geven raken kinderen bewuster van wat ze eten.
Er moet duidelijk worden gemaakt dat dit echt een groot maatschappelijk probleem (aan het
worden) is.
Net als dat bij alcohol en drugs het geval is, moet er ook veel aandacht komen voor de
schadelijke gevolgen van ongezond eten.
Dan is er nog dat laatste en misschien wel het grootste probleem dat moeilijk lijkt op te lossen:
de vele ongezonde, onnodige stoffen die worden toegevoegd om eten mooier en lekkerder te
maken en de veelal misleidende verpakkingen.
Op een verpakking moet eerlijk worden verteld wat er in het product verwerkt zit en
overbodige, schadelijke stoffen moeten verboden worden om er in te stoppen.
Al de problemen die naar voren komen in dit werkstuk moeten worden aangepakt maar dan
op grotere schaal dan alleen de Nederlandse overheid.
In de EU zijn ze er al mee bezig, maar wij vinden dat dit binnen nu en een jaar moet worden
doorgezet.
Van de maatregelen die we al in de vierde deelvraag hebben benoemd menen we dat vooral
de maatregelen met betrekking tot de productie van voedingsmiddelen en het verstrekken van
informatie erg belangrijk zijn.
We hopen dat dit soort maatregelen binnen nu en een korte periode worden ingevoerd en dat
we op die manier het aantal obesitaspatiënten weer zullen terugdringen.
Dit was ons profielwerkstuk, bedankt voor het lezen.
Yara Casteel & Frederika van Laar
27
Bronvermelding
http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/aantal-extreem-dikke-amerikanen-stijgtdramatischhttp://
www.leerwiki.nl/Amerikaanse_eetgewoonten
http://www.wcrf.nl/PDFs/Kankerpreventie/Aziatische_keuken_def_AR7.pdf
http://baby.jongegezinnen.nl/Gezondheid-Verzorging/Kwalen-Ziekten/Overgewicht-bij-babys.htm
http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/zwangerschap/30544-voeding-tijdens-zwangerschap.html
http://www.gutflora.org/gezond/obesitas.html
http://eoswetenschap.eu/artikel/antwerpse-wetenschappers-ontdekken-een-obesitas-gen
http://www.stichtingsanitas.nl/nl/contact/49-project-obesitas-gemeente-rotterdam
http://novarum.nl/
http://www.gezondheidsplein.nl/dossier/36/1679/overgewicht-en-obesitas.html
http://www.wcrf.nl/PDFs/Kankerpreventie/Aziatische_keuken_def_AR7.pdf
http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/aantal-extreem-dikke-amerikanen-stijgtdramatischhttp://
http://www.sportinoss.nl/sport-expertise-centrum/buurtsport/peutersport
http://www.stichtingsanitas.nl/nl/contact/49-project-obesitas-gemeente-rotterdam
http://www.dailymail.co.uk/femail/article-2381269/Lose-weight-pay-rent-Japan-Osaka-femaleapartment-Lady-Share-House-B-D-charges-rent-losing-weight.html
http://www.foodlog.nl/artikel/denemarken-schaft-vettax-af/
http://www.voedingscentrum.nl/professionals/pers/standpunten/vettax-lastig-te-realiseren.aspx
http://www.beleidsimpuls.nl/vettax.php
http://www.gutflora.org/gezond/obesitas.html
http://eoswetenschap.eu/artikel/antwerpse-wetenschappers-ontdekken-een-obesitas-gen
http://www.hpdetijd.nl/2012-01-04/amerikanen-zijn-tien-kilo-zwaarder-dan-vijftig-jaar-geleden/
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/overgewicht
28
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2686/Binnenland/article/detail/3357515/2012/12/03/Overgewichtaanpakken-begint-bij-kind.dhtml
http://www.youtube.com/watch?v=h0zD1gj0pXk
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voeding/vraag-en-antwoord/wat-zijn-e-nummers-op-hetetiket-van-levensmiddelen.html
http://www.scientias.nl/denen-introduceren-vettax-maar-werkt-dat/47608
http://www.nvdietist.nl/temp/922657815/NTVD_4_2010_Kwestie.pdf
http://www.voedingscentrum.nl/professionals/pers/standpunten/vettax-lastig-te-realiseren.aspx
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/overgewicht/in-actie-tegen-overgewicht
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2672/WetenschapGezondheid/article/detail/1044418/2010/11/02/Overgewicht-kost-3-miljard-per-jaar.dhtml
http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/suiker.aspx
http://igitur-archive.library.uu.nl/student-theses/2009-0804-075957/UUindex.html
http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/suiker.aspx
Een andere belangrijke bron van informatie:
de voorlichtingsbijeenkomst over obesitas in het flevoziekenhuis
Heel interessante toespraak van Amsterdamse wethouder:
http://www.marketingtribune.nl/b2b/nieuws/2013/10/toespraak-wethouder-van-der-burg-bijjaarbijeenkomst-2013-fnli-vrijblijvendheid-is-voorbij/index.xml?__xsl=cms-print.xsl
Interessant filmpje waarin naar voren komt hoe de consument wordt misleid:
http://www.trosradar.nl/uitzending/artikelen/detail/article/gebakken-lucht-top-10/?extraitem=gebakken-lucht-top-10
29
Logboek
Frederika
Yara
- Vanaf 5 januari steevast elke zondag anderhalfuur aan
pws gewerkt, net als Yara
6 uur in totaal
- Amerikaanse documentaire "the skinny on obesity
bekeken op youtube. 6 afleveringen, gemiddeld een
kwartier per aflevering.
1,5 uur in totaal
- Vanaf 5 januari steevast elke zondag anderhalfuur aan
pws gewerkt, net als Frederika
6 uur in totaal
- Opzoeken van artikelen op het internet die we bij ons
werkstuk kunnen gebruiken
2 uur
- Een middag overleggen, thee drinken en aan onze
deelvragen werken (10 middagen)
18 uur in totaal
- Op school in P1 de vormgeving van onze deelvragen
samengevoegd en overlegd over de opmaak
(drie lesuren in totaal)
2 uur in totaal
- Overleg met pws -begeleider tijdens zijn les
40 minuten in totaal
- Informatiebijeenkomst over obesitas bijgewoond
2 uur
- Telefonisch overleg
20 minuten
- Mini documentaire van Radar bekeken
10 minuten
- Verschillende mensen uit onze omgeving ondervragen
over eetgewoonten/ eetpatroon etc..
(zie deelvraag "wat zou de..bestrijding van obesitas")
1,5 uur
Samen
Totaal:
40 uur en 10 minuten
30

Download Report