artikel noord-hollandsdagblad over wraking

DONDERDAG 4 SEPTEMBER 2014
DONDERDAG 4 SEPTEMBER 2014
Stelling
Navo moet
Oekraïne
helpen.
Aantal
stemmen: 337.
66%
Eens
Oneens
De Navo kan niet weerloos
toezien hoe de bevolking van een
bevriende natie op de vlucht
wordt gejaagd.
De Navo heeft niks te zoeken,
zo dicht bij de Russische grens.
Dat is een provocatie van
Rusland waar ze wel op moeten
reageren.
Mark Verweij, Haarlem
Paul Goudblom, Breezand
❜
❜
34%
Metropool
eens
oneens
De nieuwe stelling
❜
Timmermans droomkandidaat
Frans Timmermans wordt de opvolger van Neelie Kroes als
de Nederlandse Eurocommissaris. Nadat hij eerder zijn functie van minister van buitenlandse zaken omschreef als een
droombaan, is hij nu toe aan weer een nieuwe droombaan.
Timmermans geldt als een politiek zwaargewicht, die ongetwijfeld een belangrijke positie krijgt binnen de nieuwe Eurocommissie. Bovendien is hij – zeker na zijn optreden bij de
Verenigde Naties – populair bij het volk. Voor Nederland is
Timmermans de gedroomde kandidaat om onze belangen in
Europa te vertegenwoordigen..
❜
Frans Timmermans.
Metropool
FOTO NOVUM
Rechter die huilt of cynisch rijmt, is niet objectief
De kleinste verspreking kan aanleiding zijn voor een advocaat om de
onafhankelijkheid van een rechter
in twijfel te trekken en hem te
wraken.
Arabist Hans Jansen (l) had een etentje gehad met raadsheer Tom Schalken (r) tijdens de zaak-Geert Wilders.
De nasleep van dat diner leidde er uiteindelijk toe dat Moszkovicz de rechtFOTO ANP
bank wraakte.
✱ Een rechter in de zaak van een
Rotterdamse woningoverval begon
te huilen toen een van de slachtoffers begon over wat de kinderen
hadden doorgemaakt. De advocaat
wraakte hem: ,,Dit heeft alle schijn
van vooringenomenheid.’’ De poging mislukte.
✱ Paul Spee van het door fraude
omgevallen beleggingsfonds Partrust wraakte de onderzoeksrechter
omdat die in een interview had
gezegd dat Spee op kosten van de
beleggers in een sportauto rijdt en
peperdure juwelen draagt.
✱ In Haarlem droeg rechtbankvoorzitter Verpalen in de vastgoedfraudezaak Klimop het gedicht
‘Jantje zag eens pruimen hangen’
voor. ,,Aan een boom zo vol geladen, mist men vijf zes pruimen
niet.” Hij werd van de zaak gehaald.
✱ Een Hilversummer probeerde in
juni de rechter in een belastingzaak te wraken. De belastinginspecteur was woedend over wat hij
zag als tijdrekken: ,,Hij maakt
willens en wetens onredelijk gebruik en zelfs misbruik van het
procesrecht.‘‘
✱ Strafrechter Frank Wieland
sprak zijn mond voorbij tegen een
consulent die een 81-jarige vrouw
had geholpen bij zelfdoding. Hij
zei dat hij het ‘buitengewoon ob-
‘Jantje zag eens
pruimen hangen’
ging te ver
scuur en schimmig’ vond hoe de
levensbeëindiging was verlopen.
En ook: ‘ik denk niet dat ik het
leuk had gevonden om mijn eigen
moeder te vinden met een vuilniszak over haar hoofd’. Wieland had
de dood van zijn moeder niet goed
verwerkt en moest van de zaak
worden gehaald, vond de consulent. ,,Ik vond het buitengewoon
pijnlijk’‘, zei Wieland in het magazine Rechtspraak. ,,Als je integriteit zo in twijfel wordt getrokken,
komt dat keihard aan.’’
Voor wie de
rechter niet
vertrouwt
Meindert Stelling is niet zuinig
met zijn wantrouwen tegen
rechters.
✱ Wraking is tactisch wapen voor
advocaten ✱ ’Tweesnijdend zwaard’
Een cruiseschip in Amsterdam.
FOTO HOLLAND MEDIA COMBINATIE
ARCHIEFFOTO HEDSKE VOCHTELOO
Nationaal
kampioen
wraken
Alphen ✱ De Alphense advocaat Meindert Stelling wraakt
aan de lopende band rechters.
In zijn verdediging van vredesactivisten weigert hij elke rechter die ’meewerkt aan kernbewapening’. Stelling kreeg zelfs
al eens een wrakingsverbod
opgelegd.
,,Ik hou niet bij hoe vaak dat is
gebeurd’’, zei hij. ,,Tientallen
keren. Tot nu toe is namelijk
geen enkele rechter bereid om
ten opzichte van de kernwapenproblematiek de wet te volgen.’’ Stelling wraakte dit jaar
zelfs de voorzitter van de wrakingskamer. In juli werd hij
vier weken geschorst omdat hij
zich in een brief ’onnodig grievend’ en ’oneerbiedig’ had uitgelaten over rechters van de
Hoge Raad en de rechtbank in
Den Bosch.
Rechtbanken zien ’veelwrakers’ als een probleem. Ze zoeken naar een manier om de
procedures te versnellen, zodat
het middel in elk geval niet
meer kan worden ingezet om
tijd te rekken. Bij misbruik
wordt het een bot instrument,
vindt wrakingskamervoorzitter Joep van Aerde.
Silvan Schoonhoven
[email protected]
Amsterdam ✱ Bram Moszkovicz
deed het, Wim Anker deed het en
toen was het opeens mode in de
rechtszaal. De ene na de andere
advocaat begon rechters te ‘wraken’. Strafpleiter Jesse Lieftink
zette het wapen meermalen met
succes in. Volgens hem blijft het
lastig om in te schatten wanneer
het wijs is, of juist niet, om de
onafhankelijkheid van een rechter
in twijfel te trekken. ,,Ik zie het als
een steekspel.’’
Het proces tegen Geert Wilders in
2010 is bij het publiek vooral blijven hangen als de zaak waarbij
Bram Moszkowicz er herhaaldelijk
op hamerde dat de rechters partijdig waren. Het vormde het begin
van een hype. Het aantal wrakingsverzoeken verdubbelde tussen
2009 en 2012.
Camerabeelden
Ook in kleinere zaken kan een
advocaat om een andere rechter
verzoeken omdat hij twijfelt aan
diens onafhankelijkheid. Het gebeurde bij de zaak tegen vermeend
winkeldief Jurrit K. uit Alkmaar,
die tijdens zijn vlucht een Hemamedewerkster zou hebben aangereden. Camerabeelden moesten
uitsluitsel bieden.
De vertoning werd door rechter
Schokkenbroek ‘wat informeel’
ingeleid: hij vertelde dat ze nu
gingen kijken naar beelden van de
verdachte. ,,Als dat hem is tenminste’’, voegde hij daar haastig aan
toe. Maar advocaat Lieftink vond
Krappe sluizen kosten
Metropool miljoenen
Hype voorbij?
,,Het nieuwtje lijkt er een
beetje af te zijn’’, concludeerde de Raad voor de
Rechtspraak dit jaar. Uit de
laatste cijfers was gebleken dat voor het eerst in
jaren een lichte kentering
zichtbaar was in het aantal wrakingen in de Nederlandse rechtszaal. In 2013
gebeurde het 626 keer.
dat de rechter al te ver was gegaan.
Dat het zijn cliënt was op de beelden, stond blijkbaar al vast – en
daarmee diens schuld. Lieftink
wraakte de rechter. Met succes.
Schokkenbroek werd vervangen
door een collega. In de nieuwe
samenstelling sprak de rechtbank
Jurrit K. deze zomer vrij. Het stond
toch niet onomstotelijk vast dat
het zíjn auto was geweest die tijdens het wegscheuren de Hemawinkelmedewerkster had geraakt.
Recht voor z’n raap
Het was niet de eerste keer dat de
strategische zet goed uitpakte. De
afgelopen twee jaar slaagden drie
van Lieftinks wrakingsverzoeken.
Geen slechte score, want van de
626 verzoeken om rechters wegens
partijdigheid van een zaak te halen, slaagden er in 2013 maar 21.
,,Tot voor kort was de rechtbank
onaantastbaar’’, zegt Lieftink.
,,Toen was wraking eigenlijk not
done. Door het proces tegen Geert
Wilders is dat beeld gekanteld. De
Rien Floris
[email protected]
omgang met rechters is directer
geworden, op hun beurt spreken
rechters ook wat meer recht voor
z’n raap tegen de verdachte.’’
Soms doen ze dat omdat ze, bewust of onbewust, in willen gaan
tegen het beeld van de ’softe D66rechter’. Maar ze lopen ze wel het
risico dat ze te ver gaan.
,,In de praktijk zie je vaak dat soort
versprekingen. Er was een voorzitter van het Amsterdamse Hof waarin mijn cliënt terecht stond voor
een steekpartij. De rechter zei over
de compositietekening: ’ik heb hier
een tekening van uw cliënt’. In zo’n
situatie kún je niet anders dan
wraken. Want mijn hele verdediging ging erover dat hij niet degene was op de tekening. Mijn pleidooi kon de prullenbak in. De
wraking slaagde.’’
Kansloos
Uit onderzoek van de Raad voor de
Rechtspraak kwam in 2012 naar
voren dat het middel ook wordt
misbruikt, bijvoorbeeld om een
proces te rekken. Er zijn beruchte
veelwrakers. ,,Ze komen met verzoeken die kansloos zijn’’, mopperde voorzitter van de wrakingska-
Rechter Jan Moors spreekt PVV-leider Geert Wilders toe in de rechtbank in Amsterdam.
mer Joep van Aerde. Dat moet
worden voorkomen, vinden de
onderzoekers, bijvoorbeeld door de
wrakende partij voor de proceskosten te laten opdraaien.
Kwalijk
Als advocaat moet je je drie keer
bedenken voor je verzoekt een
rechter van de zaak te halen, zegt
Lieftink. ,,Belangrijk is dat je dat je
een wraking plaatst op het juiste
moment en alleen als je hele sterke
argumenten hebt. Als het niet
slaagt, komt de zaak bij dezelfde
rechters terug en dan sta je met
vijf-nul achter. Want ja, sommige
rechter nemen het je hoogst kwalijk. Zo’n wraking gaat door een
hele rechtbank heen.’’ Dat bleek
ook uit een rondgang van het magazine Rechtspraak. De ene rechter
zag het als een beroepsrisico en lag
er niet wakker van, maar anderen
ervoeren het als een aanval op hun
integriteit; een stomp in de maag.
,,In Amsterdam was de voorzitter
witheet toen ik hem en de twee
ARCHIEFFOTO
andere rechters wraakte. Alleen hij
werd vervangen, de twee anderen
waren er gewoon weer bij op de
volgende zitting. Ik zei toen tegen
hen: ik hoop dat u hier professioneel mee omgaat. Ze legden mijn
cliënt uiteindelijk een hogere straf
op. Aan de andere kant wraakte ik
een politierechter die ik twee weken later toevallig terugzag bij een
andere zaak. Ze was heel aardig en
al mijn verzoeken werden ingewilligd. Het is lastig om te voorspellen
hoe het uitpakt.’’
Amsterdam ✱ De Metropoolregio
loopt miljoenen euro's mis door
cruiseschepen die vanwege de
krappe sluis niet voor Amsterdam
kiezen. Ook slecht weer gooit roet
in het eten bij de cruisevaart.
Zo’n vijf tot zeven keer per jaar
loopt een schip vertraging op door
storing in het sluizencomplex bij
IJmuiden. Zo zat de Queen Elizabeth in juni maar liefst drie uur
vast in de Noordersluis. Naast de
overlast en kosten die zo’n vertraging met zich meebrengt, is er voor
de passagiers (soms drieduizend)
dan veel minder tijd voor bestedingen in de Metropoolregio Amsterdam. Dat schrijven Gedeputeerde
Staten van de provincie NoordHolland (GS) in antwoord op vragen van Statenlid Ariane Hoog
(VVD).
Maar Amsterdam mist soms ook de
boot voor langere termijn. Zo koos
vorig jaar een rederij vanwege de
grootte van het schip (300m x 38m)
voor een andere haven met ruimere
toegang.
Kapiteins van grote cruiseschepen
zijn bang voor schadevaringen in
de Noordersluis (die meet 400 bij
45 meter). Ze mijden bij slecht
weer Amsterdam dan liever omdat
ze de sluis te krap vinden. Per jaar
wijken hierdoor zeven tot tien
schepen uit naar andere havens.
En dat kost flink geld. Een cruiseschip levert volgens berekeningen
van ZKA consultants per call gemiddeld tussen de 350.000 en
600.000 euro omzet op (afhankelijk van het aantal passagiers).
40 miljoen
Doordat een aantal reders Amsterdam links laat liggen mist de Metropoolregio volgens Haven Amsterdam meer dan 40 miljoen euro
omzet. Dat zijn bestedingen van
passagiers, bemanning en de rederij zelf. Door het uitwijken van
schepen bij storingen en slecht
weer mist de Metropool tussen de
drie en vijf miljoen euro per jaar.
De provincie hoopt dat dit met de
komst van een nieuwe grotere
zeesluis in 2019 voorbij zal zijn.
Onderzoek naar een tweede Cruiseterminal (PTA barst bij verdere
groei uit zijn voegen) is volgens de
provincie niet nodig. In de Structuurvisie 2040 van Amsterdam is
namelijk nabij de Coenhaven een
locatie voor een nieuwe cruiseterminal gereserveerd. Na aanleg van
de nieuwe zeesluis houden havenbedrijf en provincie rekening met
49 tot 107 extra zeecruise-schepen
in de periode 2020 - 2040,