Jaarverslag leerplicht

Jaarverslag leerplicht
schooljaar 2012-2013
Overzicht verzuimmeldingen
Schoolverzuim naar soort
Vrijstelling/vervangende leerplicht
Luxe verzuim
Bemiddeling & Advies
Verzoeken om extra verlof
Relatief verzuim
Melding schorsing
Absoluut verzuim
Er is sprake van Absoluut verzuim als een leerplichtige leerling
helemaal niet staat ingeschreven op een school of instelling.
Van Relatief verzuim is sprake als een leerling wel staat
ingeschreven bij een school of instelling, maar deze niet of niet
regelmatig bezoekt. Relatief verzuim is onder te verdelen in:
signaal verzuim, ziekte verzuim en luxe verzuim.
33
12
34
16
5
9 31 4
25
15
9
330
102
445
151
16
494
39
424
11
totaal
Signaal verzuim wordt zo genoemd omdat er achter het
verzuim vaak allerlei problemen schuil kunnen gaan, bijvoorbeeld
sociaal-emotionele problemen of een moeilijke gezinssituatie.
36
totaal
1
totaal
715
637
Ziekte verzuim is geoorloofd als een leerling om medische
redenen niet naar school kan gaan. Vaak ziek zijn vormt echter een
risico voor de schoolloopbaan en kan duiden op andere problemen.
Luxe verzuim ontstaat wanneer ouders hun kind ongeoorloofd
meenemen op vakantie buiten de schoolvakanties, of hun kind
ongeoorloofd laten verzuimen voor een omstandigheid zonder
dat de directeur hiervoor toestemming heeft verleend.
2010-2011
2011-2012
2012-2013
Nieuw project moet schoolweigeraars vroegtijdig signaleren
Steeds vaker worden leerplichtambtenaren (maar ook andere instanties zoals Bureau Jeugdzorg, GGD en GGZ
instellingen) geconfronteerd met jongeren die lange tijd niet naar school gaan, omdat er sprake is van schoolweigering.
Om te voorkomen dat de groep schoolweigeraars blijft groeien, is er in het schooljaar 2012/2013 gestart met een
project gericht op het vroegtijdig signaleren van schoolweigeraars in de gemeente De Bilt.
Er is sprake van schoolweigering als kinderen of jongeren voor een langere periode
weigeren om naar school te gaan, terwijl de
ouders hiervan op de hoogte zijn en weten
waar het kind is. Voorheen werd ook wel
de term schoolfobie gebruikt. Het is echter
niet zozeer de angst voor school (zoals de
term schoolfobie suggereert) wat maakt dat
het kind thuisblijft, als wel de angst voor de
tijdelijke scheiding van ouders.
Schoolweigering kan acuut beginnen, maar
begint meestal met vage, vaak lichamelijke
klachten en een toenemende weerstand om
naar school te gaan. Vaak beginnend in het
eerste of tweede jaar van het voortgezet
onderwijs.
De oorzaken van schoolangst liggen meestal
op meer terreinen: in het kind zelf, in de ou-
Aantal verzuimmeldingen
Signalen snel herkennen
Het nieuwe project heeft tot doel om samen
met basisscholen en scholen voor voortgezet
onderwijs de risicofactoren en signalen
sneller te kunnen herkennen. Als scholen,
Hoge drempel
ouders en hulpverleningsinstanties snel(ler)
De gevolgen van (tijdelijk) niet naar school aan de bel trekken en samenwerken, is
gaan, zijn groot. Hoewel het thuiszitten in
schoolangst vrij eenvoudig op te lossen.
eerste instantie voor jongeren een opluchDaarbij is melding doen bij leerplicht van
ting kan zijn, wordt het steeds moeilijker
groot belang. Vanuit leerplicht De Bilt
om in een normaal dagritme te komen en
wordt het project gecoördineerd, in samente blijven. Het contact met klasgenoten en
werking met scholen uit het Voortgezet en
vrienden vervaagt en de betreffende jongere Primair Onderwijs. In het nieuwe schooljaar
hoort er al snel niet meer bij. Hoe langer
zullen er mogelijk ook andere instanties
het thuiszitten duurt, hoe hoger de drempel bij het project aansluiten, zoals Bureau
om terug te keren. Veel jongeren raken snel Jeugdzorg (BJZ), CJG (Centrum voor Jeugd
achterop en stromen uiteindelijk op een
en Gezin) en GGD (Gemeenschappelijke
lager niveau terug in het onderwijs.
Gezondheidsdienst).
ders/het gezin en op school. Daarbij speelt
de overstap van het basisonderwijs naar
het voortgezet onderwijs voor het kind een
(zeer) grote rol.
Volledig leerplichtig
leerplichtigen
kwalificatieplichtigen (MBO)
5 t/m 11 jarigen
bovenleerplichtigen
12 t/m 16 jarigen
Kwalificatieplichtigen
2012-2013
totaal 715
2011-2012
totaal 637
17 jarigen
RMC-jongeren
18 t/m 22 jarigen
2010-2011
totaal 445
2009-2010
totaal 326
56
3675
2692
544
2325
2011-2012
Totaal 9316
3641
2699
599
2377
2012-2013
Totaal 9355
3596
2770
513
2476
135
93
99
40
Vrijstellingen
1
1
16
psychische en lichamelijke gronden (vrijst. sub a)
73
409
349
2010-2011
Totaal 9236
196
25
228
Verwijsindex zorgt voor goede
informatie-uitwisseling
De doelgroep
420
bezwaar tegen richting (vrijst. 5 sb)
13
volgend onderwijs in buitenland (vrijst. 5 sC)
volgend ander onderwijs (vrijst. 15)
alternatief traject (vrijst. 3a)
20
In het verleden zorgde de beperkte informatie-uitwisseling binnen
de jeugdketen regelmatig voor problemen. Om dit probleem op te
lossen, werd de verwijsindex in het leven geroepen: een elektronisch systeem waarin hulpverleners, onderwijs, politie en leerplichtambtenaren signalen afgeven, zodra zij zich zorgen maken over de
jongere. De verwijsindex zorgt ervoor dat de zorgen over jongeren
die bij verschillende instanties leven, bij elkaar worden gebracht.
Het functioneren van de Verwijsindex staat of valt bij een goed
gebruik van de betrokken instanties. In de Verwijsindex worden
alleen de basisgegevens van een jongere opgenomen. Na twee jaar
worden de gegevens automatisch weer uit het systeem verwijderd.
Als meerdere beroepskrachten een signaal afgeven, vindt er een
match plaats. De beroepskrachten nemen vervolgens contact met
elkaar op om af te stemmen hoe zij de jongere beter en sneller
kunnen begeleiden als dat nodig is. Ook leerplichtambtenaren van
gemeente De Bilt maken gebruik van dit systeem. Hierdoor zijn
afgelopen schooljaar opnieuw diverse matches ontstaan.
Meer verzuimmeldingen, dus meer verzuim?
Relatief verzuim
Ook dit schooljaar is het aantal meldingen
van verzuim gestegen. Er zijn in dit verslagjaar 715 meldingen in behandeling genomen,
bijna 80 meer dan vorig schooljaar.
Verkeerde keuze
42
Gezinssituatie
27
Psychische problemen
48
Motivatie
118
Licht verzuim
192
Gedrag
13
Ziek
54
Betekent dit ook dat er daadwerkelijk meer
verzuim is dan in voorgaande jaren? Dat
hoeft niet. Een stijging van het aantal meldingen hoeft immers niet automatisch te
betekenen dat het verzuim ook is gestegen.
De oorzaak ligt in dit geval bij de aandacht
voor het melden. In de samenwerking met
scholen hebben de leerplichtambtenaren dit
schooljaar gemerkt dat de groeiende aandacht voor het melden en het registreren van
schoolverzuim en -uitval ertoe heeft geleid
dat er meer meldingen worden gedaan. Een
mooie constatering want hierdoor kan ook
eerder actie worden ondernomen en kunnen
grotere problemen worden voorkomen.
controles uitgevoerd op alle MBO-instellingen
in de regio Utrecht. De MBO-instellingen zijn
vervolgens aangesproken op de verzuimregistratie en het tijdig melden van verzuim.
Dit heeft geleid tot een stijging van het
aantal verzuimmeldingen. Daarnaast heeft
de grotere bekendheid en een intensiever
contact met de leerplichtambtenaren ervoor
gezorgd dat de drempel om leerplichtambteEen grote stijging is zichtbaar in het aantal
naren te benaderen is verlaagd. Ook hierdoor
casussen bij 18+ers op het MBO. Afgelopen
is het tijdig melden van verzuim door de
schooljaar heeft Leerplicht Gemeente Utrecht scholen verbeterd.
Wist u dat...
Verzuim als gevolg van
verkeerde studiekeuze
Uit de cijfers uit de tabel blijkt dat er een grote groep verzuimt,
door een verkeerde studiekeuze. Dit blijkt niet alleen een signaal
in De Bilt te zijn. Ook uit de regionale probleemanalyse schooluitval blijkt dat leerlingen van het MBO in het eerste jaar
uitvallen vanwege een verkeerde studiekeuze. Dit probleem is
ook gesignaleerd door de adviseur loopbaanbegeleiding van het
ROC Midden Nederland die wekelijks spreekuur houdt in het
Jongerenloket van de Regionale Dienst Werk en Inkomen. Wat is
de oorzaak hiervan? Komt het omdat leerlingen in het eindexamenjaar te snel een keuze moeten maken voor een vervolgopleiding? Hoe worden jongeren op het VO voorbereid op het
MBO? In het komende schooljaar wordt in RMC-verband kritisch
gekeken naar de overgang van het VMBO naar het MBO. Ook de
loopbaanbegeleiding op het VO wordt hierin meegenomen.
Leerplicht in samenwerking
met de politie twee straatacties
hebben uitgevoerd, die beiden
erg succesvol waren?
Alle voortijdig
schoolverlaters in
beeld zijn en zoveel
mogelijk begeleid
worden naar
school?
Er
subregionaal
een nieuwe
leerplichtfolder is
ontwikkeld voor
ouders van
leerlingen van
het PO en
VO?
Aandacht voor zorgwekkend
ziekteverzuim
Eén van onze leerplichtambtenaren rayoncontactpersoon is voor Ingrado: De Landelijke
vereniging voor leerplichtambtenaren?
Leerplicht
bezig is met het
ontwikkelen van
een (subregionaal)
verzuimprotocol
en een verzuimkaart
voor het Primair
Onderwijs?
Er extra
subsidie van
het rijk is
ontvangen om
uitval van 18
plussers zonder
startkwalificatie
te voorkomen?
Alle voortijdig
schoolverlaters in beeld
Nieuwe voortijdig
schoolverlaters
Herplaatst opleiding eventueel in combinatie met werk
Nog in begeleiding
Wil geen bemiddeling
Werkt (zonder startkwalificatie)
Hoogst haalbare opleiding bereikt
Verhuisd
6%
6%
6%
8%
Ook dit verslagjaar hebben we te maken gehad met veel ziekteverzuim (54 meldingen). Daarnaast kwamen er ook 48 verzuimmeldingen die verband hielden met psychische problematiek.
Deze meldingen varieerden van een herstel van een knieoperatie
(lichamelijke klachten) tot vage hoofd- en buikklachten. De laatste
groep met vage hoofd- en buikklachten is zorgwekkend. Deze groep
ondervindt vage lichamelijke klachten die vaak gepaard gaan met
grote angst/weerstand voor school, wat weer kan leiden tot langdurig thuiszitten.
Om hier alert op te zijn hebben we met het VO afgesproken dat
we leerlingen die langer dan vier weken afwezig zijn, dan wel meer
dan 75% van de lessen missen, bespreken in het Zorgadviesteam
van de school. Dit om het langdurig thuiszitten te voorkomen en
tijdig te signaleren. Om vroegtijdig signaleren onder de aandacht te
brengen, zijn we dit verslagjaar ook gestart met het project “vroegtijdige signalering van schoolweigeraars”. Lees hier meer over in het
stuk ‘Nieuw project moet schoolweigeraars vroegtijdig signaleren’.
Daarnaast is het protocol zorgwekkend ziekteverzuim nogmaals
onder de aandacht gebracht tijdens het Zorgadviesteam op het VO.
In de loop van het schooljaar 2012/2013 zijn er 80 nieuwe voortijdig schoolverlaters bijgekomen. Van die 80 nieuwe voortijdig
schoolverlaters zijn 30 jongeren herplaatst. Dat betekent dat er
30 jongeren in de loop van het schooljaar begeleid zijn naar een
opleiding, eventueel in combinatie met werk. Daarnaast worden
er nog 29 jongeren begeleid door de RMC-trajectadviseurs, willen
er 6 jongeren geen begeleiding/ bemiddeling, zijn er 5 jongeren
verhuisd, hebben er 5 de hoogst haalbare opleiding behaald en
zijn er 5 jongeren aan het werk (zonder startkwalificatie).
Hieruit kan worden vastgesteld dat van het aantal voortijdig
schoolverlaters die er in de loop van het schooljaar 2012-2013 zijn
bijgekomen, bijna 40% is herplaatst naar een passende opleiding
in combinatie met werk. Dan blijven er nog 50 nieuwe voortijdig
schoolverlaters over. Van die 50 krijgt meer dan de helft begeleiding
en wordt er samen met RMC- trajectadviseurs gezocht naar een
passende opleiding in combinatie met werk. Doordat er extra
financiële middelen beschikbaar zijn gesteld voor het voorkomen
van schooluitval, is er in dit verslagjaar extra ingezet op het voorkomen van voortijdig schoolverlaters. Dit heeft geresulteerd tot een
grote groep herplaatste en begeleide VSV-ers. Daarnaast zijn alle
VSV’ers bij de RMC-trajectadviseurs in beeld.
38%
36%
Wat is een voortijdig
schoolverlater?
Een voortijdig schoolverlater (vsv’er) is een jongere,
18 jaar of ouder, die het onderwijs heeft verlaten
zonder dat hij/zij een startkwalificatie heeft behaald.
Dat wil zeggen een diploma op havo/ vwo niveau of
mbo niveau 2.
Wat is een startkwalificatie?
VSV-AANPAK
2012-2015
Het kabinet heeft de doelstelling voor het
tegengaan van voortijdige schooluitval (VSV)
aangescherpt.
Het maximum aantal nieuwe voortijdig
schoolverlaters mag in 2016 landelijk nog
maar 25.000 zijn. Doel is om zoveel mogelijk
jongeren aan een startkwalificatie te helpen:
dat is in de eerste plaats goed voor de
jongeren zelf. Jongeren met een startkwali-
Een startkwalificatie is een diploma
minimaal havo, vwo of mbo niveau 2.
ficatie komen vijf keer minder vaak voor in
criminaliteitscijfers en vinden sneller hun weg
op de arbeidsmarkt. De kans op werkloosheid
is voor jongeren zonder startkwalificatie twee
keer zo hoog. Goed opgeleide arbeidskrachten dragen bij aan economisch herstel.
Bij een aangescherpte doelstelling hoort
natuurlijk ook een vernieuwde aanpak.
rapportages betreft het aantal uitschrijvingen
zonder startkwalificatie. Deze meldingen
gaan direct naar de trajectbegeleider, die
vervolgens binnen twee weken de jongeren
oproept voor een gesprek. Reageren de jongeren niet, dan volgt een tweede uitnodiging.
Indien nodig gaat de trajectbegeleider op
huisbezoek. Door de nieuwe aanpak worden
jongeren beter bereikt en zijn alle nieuwe
Aanpak
voortijdig schoolverlaters in beeld. Meerdere
Dit schooljaar is er een begin gemaakt met
jongeren starten met een opleiding.
een nieuwe aanpak voor VSV’ers. Elke maand Daarnaast is er een grote groep binnen de
stuurt de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) VSV’ers die al werkt en geen interesse heeft
rapportages naar de gemeente. Een van de
in het volgen van een opleiding.
Thuiszitters in
beweging brengen
Leerplichtambtenaar
vaker bemiddelaar
In dit verslagjaar wordt er onderscheid gemaakt tussen bemiddeling en het geven van advies en informatie. Leerplichtambtenaren worden door scholen en ouders steeds vaker benaderd
voor bemiddeling in verschillende situaties. Deze verzoeken
varieerden van een bemiddelingspoging bij een conflict tussen
school en ouders tot aan een verwijdering van een leerling of
de overstap naar een andere school. Leerplichtambtenaren
pakken hierin vaak de regierol. Er zijn in dit verslagjaar maar
liefst 95 verzoeken voor bemiddeling. Dat betekent dat ouders,
scholen en andere professionals de leerplichtambtenaren
steeds beter weten te vinden. Deze vroegtijdige betrokkenheid
van Leerplicht vormt een belangrijke pijler bij het terugbrengen
van schooluitval. Bij advies en informatie gaat het om allerlei
vragen over Leerplicht, onderwijs, verlofaanvragen en studie
en beroepskeuze. Advies en informatie gebeurt telefonisch,
maar kan ook tijdens een persoonlijk gesprek.
Bemiddeling & advies
In principe is elke leerling die niet naar school gaat een
thuiszitter. “Thuiszitten” is ongewenst en mag niet te lang
duren. Onderzoek heeft immers aangetoond dat met iedere
dag thuiszitten de emotionele afstand tussen school en
thuis groter wordt. En daarmee groeit ook de weerstand
om weer naar school te gaan.
Bemiddeling
Advies en informatie
totaal
totaal
53
95
Scholen, leerplichtambtenaren, ouders en partners uit de directe
omgeving van de leerling moeten de krachten bundelen om thuiszitten te voorkomen en anders tot een minimumperiode te reduceren.
De uiteindelijke ambitie is om het aantal thuiszittende kinderen
terug te dringen.
Thuiszitters in De Bilt
Thuiszitters vormen een kwetsbare groep in het onderwijsbestel.
Meestal is er sprake van psychische en/of gedragsproblematiek.
De gemeente De Bilt kende in het schooljaar 2012-2013 22 thuiszitters. Voor 16 leerlingen werd alsnog een oplossing gevonden.
De overige 6 worden blijvend door de leerplichtambtenaar gevolgd
totdat er een oplossing is.
Opvallend is dat 17 van de 22 thuiszitters zich in eerste instantie
ziek hadden gemeld. Bij een melding van school dat een leerling
Wat is een thuiszitter?
Een leerplichtige jongere die:
• meer dan een maand thuiszit of
• meer dan 75% verzuimt
• met een schoolinschrijving
• zonder vrijstelling van leerplicht.
langdurig of veelvuldig ziek is, wordt de schoolarts ingeschakeld.
Vaak hebben de leerlingen al een langere traditie van hoofdpijnen buikpijnklachten en is er geen duidelijke diagnose van een arts.
Als een kind (zonder aanwijsbare reden) langdurig ziek is, kan er
een schoolfobie ontstaan. Het kind raakt dan als het ware gewend
aan de situatie waarin hij niet naar school gaat. Het is dan ook van
groot belang om de leerling weer zo snel mogelijk de schoolbanken
in te krijgen en de noodzakelijke hulpverlening te starten.
Hulpverlening organiseren
Om het aantal thuiszitters terug te dringen hebben de leerplichtambtenaren de regie nu naar zich toegetrokken en contact opgenomen met alle betrokken partijen. Vervolgens is er gekeken naar
de oorzaken van thuiszitten en is er zorg- en hulpverlening voor
de thuiszitter (en het gezin) georganiseerd. Van belang is dat de
ouders en de leerling in beweging komen.
Om het langdurig verzuim terug te dringen gaat men uit van
drie principes:
1) Regievoering op inschakeling van deskundigen.
2) Een analyse maken van de situatie van de leerling.
3) Snelheid in het proces brengen.
Handhaving
De leerplichtambtenaren in De Bilt werken vanuit een maatschappelijke zorgtaak. Handhaving vormt een sluitpost in
de aanpak van schoolverzuim en gebeurt pas als alle andere
mogelijkheden niet werken of als ouders en jongeren niet
willen of kunnen meewerken. Er is in het schooljaar 2012/2013
11 keer een proces-verbaal opgemaakt (waarvan 4 luxe
verzuim en 7 signaalverzuim). Daarnaast zijn er 5 jongeren
verwezen naar HALT (Het Alternatief).
10
2011-2012
6
11
2012-2013
5
PV
Halt
Nieuwe ontwikkelingen
passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben.
Transitie jeugdzorg
Diverse zorg- en hulpverleningsinstanties bieden zorg voor jeugd
aan. Jeugdzorg valt onder de verantwoordelijkheid van meerdere
overheden. In de praktijk leidt dit tot versnippering, waardoor de
zorg voor jeugd soms tekort schiet. De rijksoverheid werkt aan
een betere samenwerking tussen alle partijen en wil de jeugdzorg
daarom vanaf 2015 onderbrengen bij de gemeenten. Om dit
mogelijk te maken is een nieuwe jeugdwet in voorbereiding.
Gemeenten kunnen in de nieuwe situatie zelf kiezen welke instantie
zal fungeren als de toegangspoort tot jeugdzorg. Nu ligt deze taak
nog geheel bij Bureau Jeugdzorg.
Of het nu gaat om een kleine vraag over opvoeding of om gezinnen
met grotere problemen: hulp en ondersteuning moet voor iedereen
makkelijk toegankelijk zijn. Daarom wil de Rijksoverheid de zorg
voor jeugd graag dichtbij het kind organiseren.
De huidige organisatie van passend onderwijs is complex. Ook is
niet altijd duidelijk waar geld voor extra ondersteuning naartoe
gaat. Daarom gaan scholen in de regio samenwerken om leerlingen
een passende plek in het onderwijs te bieden.
Niet elke gewone school hoeft alle kinderen op te vangen. Kan een
school geen passend onderwijs bieden, dan wordt binnen het
samenwerkingsverband van het Voortgezet en Primair Onderwijs
een andere school gezocht die dit wel biedt. Scholen kunnen zich
specialiseren en onderling afspreken wie welke kinderen het beste
onderwijs kan bieden. Het speciaal onderwijs blijft wel bestaan,
maar er wordt in het kader van passend onderwijs in eerste
instantie gekregen of er geen passende onderwijsplek geboden
kan worden binnen het regulier onderwijs.
Het systeem van leerlinggebonden financiering (rugzak) verdwijnt
per 1 augustus 2014. Het geld van de rugzakjes wordt dan gebundeld bij het samenwerkingsverband. Die bepalen vervolgens hoe
het geld zo doeltreffend mogelijk kan worden ingezet in de klas.
Passend onderwijs
Kinderen met een handicap of gedragsproblemen hebben recht
op passend onderwijs. Dat kan in het speciaal onderwijs zijn, of
met extra begeleiding op een gewone school. In 2014 komt er
een nieuw stelsel voor passend onderwijs. Dit verplicht scholen
een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra
ondersteuning nodig hebben.
Ouders moeten vaak zelf op zoek naar een passende onderwijsplek
voor hun kind. Vanaf 1 augustus 2014 zijn scholen verplicht een
Bovenstaande ontwikkelingen zullen in loop van het nieuwe
schooljaar invloed hebben op de positie en de taken van de leerplichtambtenaar. Belangrijk is dat leerplichtambtenaren hier goed
op voorbereid zijn en weten wat ze kunnen verwachten. In het
verslagjaar zijn de leerplichtambtenaren hiermee gestart door aan
te sluiten bij regionale overleggen over passend onderwijs en de
transitie jeugdzorg.
Leerplichtquiz op Dag van de Leerplicht 2013
Op 21 maart 2013 vierden we weer de Dag van de Leerplicht. De leerplichtambtenaren organiseerden dit schooljaar een Leerplichtquiz op een aantal basisscholen. In
totaal deden zeven groepen 8 van vier basisscholen mee.
Groep 8a van de Julianaschool kwam als winnaar uit de
bus met een gemiddelde score van een 7. De klas ontving
op donderdag 21 maart uit handen van wethouder
Herman Mittendorff de beker. Ook kregen alle leerlingen
een ‘USB-geheugenpen’.
“Leerplicht vormt voor mij de schakel tussen het
onderwijs en het CJG”
Leerplichtambtenaren werken niet alleen. Samenwerking
met ketenpartners is van essentieel belang om het werk
van de leerplichtambtenaar goed uit te kunnen voeren.
Immers, samen bereik je meer dan alleen. Een belangrijke
samenwerkingspartner is het Centrum voor Jeugd en Gezin
(CJG). Hoe verloopt de samenwerking tussen het CJG en
Leerplicht in gemeente De Bilt? En hoe wordt de samenwerking ervaren door het CJG? We gaan hierover in gesprek
met Rianne Kuiper, coördinator van het CJG De Bilt.
Wat is het CJG?
“Het Centrum voor Jeugd en Gezin is een netwerkorganisatie met
verschillende ketenpartners. Voor de gemeente De Bilt zijn de
ketenpartners de jeugdgezondheidszorg van 0-4 jaar, de jeugdgezondheidszorg van 4-19 jaar, het jeugdmaatschappelijk werk
en het jongerenwerk. Daarnaast werken we nauw samen met het
onderwijs, leerplicht, de kinderdagopvang, huisartsen, Bureau
Jeugdzorg en andere professionals. Het CJG is er voor alle vragen
over opgroeien en opvoeden. Deze vragen kunnen gesteld worden
door ouders, jongeren en professionals.”
Wat houdt jouw functie in?
“Als coördinator van het CJG ben je een duizendpoot. Mijn werkzaamheden zijn zeer divers. Ik stuur onder andere het CJG Adviespuntteam aan, leg verbindingen tussen verschillende professionals,
organiseer trainingen, ben voorzitter van de Netwerken 12+ en
12- en schrijf jaarplannen. Als coördinator is het belangrijk om
veel contacten te onderhouden met mensen uit het werkveld.
Voor de gemeente ben ik de schakel tussen beleid en uitvoering
met betrekking tot jeugd. Ik vind het belangrijk dat beleidsmakers
gevoed worden door de werkvloer, zodat er uitvoerbaar en gedragen beleid wordt gemaakt.”
Waarom is samenwerking met de ketenpartners
zo belangrijk? En hoe ziet deze samenwerking in
de gemeente De Bilt eruit?
“Iedereen kent de verhalen uit de krant: veel problemen in een gezin, nog meer hulpverleners en geen oplossing voor de problemen,
Het preventieproject “Vroegtijdig
signaleren van Angstgerelateerde
Schoolweigeraars” wordt het
komend schooljaar voortgezet.
omdat er langs elkaar heen wordt gewerkt. Dit willen we in De Bilt
niet! Daarom is het belangrijk dat hulpverleners in De Bilt elkaar
weten te vinden en dat er samengewerkt wordt. We proberen
zoveel mogelijk te werken vanuit het principe ‘Eén gezin, één plan’,
waarbij zo min mogelijk hulpverleners betrokken worden en het
gezin de regie houdt. In de gemeente hebben we de Netwerken
12- en 12+, waar professionals, met toestemming van het gezin,
goed met elkaar afstemmen welke hulp er is en of dit voldoende
van de grond komt. Het is ook een plek waar professionals
meedenken over oplossingen. In de toekomst streven we ernaar
om hierbij de gezinnen zelf zoveel mogelijk te betrekken.”
In het begin van het komend
schooljaar wordt deze uitgerold
en onder de aandacht gebracht
onder de basisscholen.
Voorlichting en preventief
werken staan hierbij centraal.
Heb je nog suggesties om de samenwerking het komend
schooljaar met Leerplicht en andere ketenpartners te
verbeteren?
“Ja, we moeten blijven investeren in de samenwerking! Elkaar met
regelmaat ontmoeten en bevragen op werkzaamheden. We kunnen
veel van elkaar leren en daar moeten we gebruik van blijven maken!
Leerplicht gaat komend
schooljaar nog vaker de
regierol pakken om
schoolverzuim en voortijdig
schoolverlaten te bestrijden.
In RMC-verband wordt het komend jaar
aandacht besteed aan de overgang van
het VMBO naar het MBO.
Leerplicht gaat
in het nieuwe
schooljaar meer
gebruik maken van
de website van
de gemeente.
Leerplichtambtenaren hebben ook tijdens dit verslagjaar weer
actie gevoerd om verzuim op de laatste schooldag voor de
Krokusvakantie tegen te gaan. De leerplichtambtenaren hebben alle scholen in de gemeente actief benaderd en gevraagd
om deze dagen, donderdag 17 en vrijdag 18 februari, extra
alert te zijn op ziekmeldingen en ongeoorloofde afwezigheid.
Scholen meldden dit bij de leerplichtambtenaren via de telefoon, mail of via het verzuimloket. Hier zijn 7 waarschuwingen
en 2 processen verbaal uit voortgekomen.
Wat levert de samenwerking met ketenpartners op?
“Korte lijnen. Je weet elkaar steeds beter en sneller te vinden
voor bijvoorbeeld collegiaal overleg. Het wordt ‘routine’ om even
te checken of een cliënt al bij een ketenpartner bekend is en of
zij al betrokken zijn, zodat er afgestemd wordt.”
Hoe ervaar je de samenwerking met Leerplicht? En wat is
volgens jou de rol van Leerplicht?
“Leerplicht is een belangrijke samenwerkingspartner voor het CJG.
Zij signaleren met regelmaat problemen bij jongeren die verder
reiken dan alleen onderwijs. Ik vind dan ook dat de gesprekken van
leerplichtambtenaren met jongeren en ouders verder moet gaan dan
de constatering dat er sprake van verzuim. Leerplichtambtenaren
gaan op zoek naar onderliggende problemen en zoeken hierbij
de samenwerking met het CJG. Het is prettig dat leerplicht de
sanctionerende rol kan vervullen, terwijl vanuit het CJG de zorgkant
opgepakt wordt. Samen kan je dan meer bereiken voor en met de
jongere. Leerplicht is voor mij ook de schakel tussen het onderwijs
(Zorg Advies Team) en het CJG.
De overgang van VMBO naar
het MBO is een aandachtspunt. Er is een groep
jongeren die door verkeerde studie-en/of beroepskeuze
verzuimt of uitvalt.
Regionaal is er
gewerkt aan een
verzuimkaart/protocol
voor Primair
onderwijs.
Tijdens de Dag van de Leerplicht staan leerlingen, ouders en leerkrachten stil bij het feit dat kinderen in Nederland het recht hebben
om zich te ontwikkelen en een diploma te halen. Om ouders en
scholen hiervan bewust te maken worden op de Dag van de Leerplicht in veel gemeenten activiteiten georganiseerd.
Krokusactie 2013
Speerpunten in 2013/2014
Zoals u heeft
gelezen blijft
zorgwekkend
ziekteverzuim een
aandachtspunt.
De vragen in de quiz gingen over het thema van de Dag van de
Leerplicht: ‘School? Bekijk ’t eens anders!’ Het recht om te leren en
naar school te gaan stond daarbij centraal.
Het doel is om op deze manier
ouders, jongeren, scholen en
samenwerkingspartners beter
te informeren.
Afgelopen
schooljaar zijn
de acties en
activiteiten in het
kader van de Krokusacties en de Dag van
de Leerplicht positief
ervaren.
Komend schooljaar worden
deze activiteiten en acties,
wellicht in een andere vorm,
wederom georganiseerd.
Conclusies
Ook dit schooljaar zijn de verzuimcasussen toegenomen,
voornamelijk het lichte verzuim. Een stijging van het aantal
casussen hoeft niet automatisch te betekenen dat het schoolverzuim daadwerkelijk is gestegen. In de samenwerking met
scholen hebben de leerplichtambtenaren het tijdig melden
gestimuleerd. Hierdoor is onder andere het tijdig melden van
verzuim door de scholen nog meer verbeterd. Een stijging van
het aantal casussen “licht verzuim” is hiermee te verklaren.
Lees hier meer over in het stuk “Meer verzuimmeldingen,
dus meer verzuim?”.
Er wordt door de leerplichtambtenaren van De Bilt veel aandacht besteed aan samenwerking met betrokkenen om niet
alleen het verzuim zelf maar ook de onderliggende problematiek met elkaar goed aan te pakken.
Er zijn in dit verslagjaar extra financiële middelen beschikbaar
gesteld voor het voorkomen van schooluitval. Hierdoor is er
meer ingezet op het voorkomen van voortijdig schoolverlaters
wat heeft geresulteerd tot een grote groep herplaatste VSV’ers.
De leerplichtambtenaren van De Bilt hebben dit schooljaar
vaker als bemiddelaar opgetreden bij o.a. conflictsituaties
tussen school en ouders. Lees hier meer over in het stuk
“Leerplichtambtenaar vaker bemiddelaar”.
De leerplichtambtenaren van de subregio Utrecht Zuidoost
hebben dit jaar nog intensiever samengewerkt en gewerkt
aan uniform beleid.
Leerplichtambtenaren
gaan in samenwerking
met collega’s binnen de
gemeente de gevolgen van
passend onderwijs en de
Transitie Jeugdzorg voor
Leerplicht in kaart brengen
en vorm geven.
Ziekteverzuim blijft een aandachtspunt. In dit verslagjaar is er
extra tijd geïnvesteerd in het zorgwekkend ziekteverzuim en de
preventie hiervan. Lees hier meer over in het stuk “Aandacht
voor zorgwekkend ziekteverzuim” en “Nieuw project
moet schoolweigeraars vroegtijdig signaleren”.
Verkeerde studiekeuze is één van de oorzaken van schoolverzuim/uitval. Lees hier meer over in het stuk “Verzuim
als gevolg van verkeerde studiekeuze”.