Docenten

Dit lesmateriaal bestaat uit twee delen:
DOCENTENHANDLEIDING
Deze bevat handvatten om de documentaire te behandelen in de klas en achtergrondinformatie.
U kunt zelf op basis van tijd, behoefte en niveau
bepalen hoeveel u uit dit materiaal gebruikt en of u
kiest voor een klassikale, individuele of groepsgewijze aanpak.
Opdrachten voor leerlingen
Deze kan apart geopend en/of geprint worden voor
de leerlingen. Deze opdrachten komen ook terug in
de docentenhandleiding.
Let op! Wanneer u het lesmateriaal uitprint vervalt
de mogelijkheid om de directe links naar de
webpagina’s te volgen.
PO groep 7 en 8
VO klas 1 en 2
Deze les vindt aansluiting bij:
Kerndoelen PO: Nederlands,
Vakken VO: Kunst en Cultuur,
Nederlands en Maatschappijleer
DOCENTEN
Wat is een documentaire?
U kunt voor de vertoning van Layla’s Melody een aantal algemene aspecten
van documentaire bespreken. Zo kunt u bijvoorbeeld als startpunt van de les
enkele voorbeelden van documentaires die uw leerlingen kennen op het bord
schrijven. Vervolgens kunt u uw leerlingen klassikaal kenmerken laten noemen
die overeenkomsten en verschillen tussen documentaires helder maken.
Als voorbereiding kunt u met uw leerlingen een documentaire kijken via
Docschool Online op www.idfa.nl/educatie. Leerlingen kunnen daarbij de
algemene lesbrief ‘Echt Gebeurd’ maken. Op de website vindt u tevens extra
achtergrondinformatie en tips over hoe een documentaire in de klas te
behandelen.
Inhoud
Enige voorkennis over de inhoud maakt een documentaire eenvoudiger te
plaatsen en te interpreteren. Ook voorkomt het eventuele onaangename verrassingen. Laat uw leerlingen de inhoudsbeschrijving van de documentaire
voor de vertoning lezen.
Waar gaat ‘Layla’s Melody’ over?
De elfjarige Layla woont in een weeshuis in Kabul, Afghanistan. Haar vader
werd gedood in de oorlog en haar moeder heeft ze al vijf jaar niet gezien.
Layla mist haar familie. Toch is ze gelukkig in het weeshuis, want daar kan ze
naar school. Ze kan zelfs muziek maken en daar houdt ze van. Layla is blij als
ze hoort dat haar moeder haar komt bezoeken, maar ze is bang dat haar moeder haar mee naar huis wil nemen om haar uit te huwelijken.
DOCENTEN
voor de film
1
Opdracht
Lees het stukje ‘waar gaat Layla’s Melody over?’.
Films hebben vaak een boodschap: de filmmaker wil iets vertellen aan
de kijker. Wat denk je dat de maker met deze film aan jou wil vertellen
en waarom?
Context
Niet alle documentaires zijn even makkelijk te begrijpen als de context waarbinnen het onderwerp van de documentaire valt niet of onvoldoende bekend
is. Dit onderdeel voorziet in achtergrondkennis over de context.
Het leven van een meisje in Afghanistan
Van alle landen in de wereld staat Afghanistan bijna onderaan als het gaat om
de positie van meisjes en vrouwen. Onderwijs is vaak geen optie voor hen.
Minder dan de helft van alle meisjes gaat naar de basisschool. Veel Afghaanse
families willen dat hun dochters naar een school in de buurt gaan voor alleen
meisjes. Maar er zijn weinig van dit soort scholen. Andere ouders vinden het
niet nodig dat meisjes leren. Ook vinden veel Afghanen dat meisjes geen
muziek mogen maken. Tegenwoordig zijn er enkele scholen die muziek geven,
maar er zijn maar weinig meisjes die hieraan meedoen. Meisjes worden vaak
1
uitgehuwelijkt door hun familie. Bijna zestig procent van de meisjes is op hun
zestiende al getrouwd. Dat doen ze meestal met oudere mannen – sommigen
zijn zelfs ouder dan zestig jaar! - die ze pas voor het eerst op hun bruiloft ontmoeten. Door de grote armoede in het land, verkopen ouders hun dochter voor
veel geld aan een rijkere man.
2
DOCENTEN
voor de film
3
Opdracht
Zestig procent van de meisjes in Afghanistan is op hun zestiende al getrouwd omdat ze worden uitgehuwelijkt. Uithuwelijken is een oude traditie waarbij partners elkaar niet zelf uitkiezen. Ouders of grootouders
maken afspraken over een huwelijk zonder aan hun kinderen te vragen
of zij het eens zijn met de keuze. Dit betekent veelal in Afghanistan dat
meisjes met veel oudere mannen moeten trouwen in ruil voor geld voor
de familie. Wat vind je ervan dat meisjes worden uitgehuwelijkt op jonge
leeftijd? Bespreek dit met je buurman of buurvrouw.
Opdracht
Naast dat meisjes door hun families worden uitgehuwelijkt hebben meisjes minder rechten dan jongens. Een groot deel van de meisjes mag
bijvoorbeeld niet naar school omdat de ouders het niet belangrijk vinden
of omdat er geen meisjesschool in de buurt is. In het ‘Verdrag voor de
Rechten van het Kind’ hebben bijna alle landen van de wereld met elkaar afgesproken dat kinderen bijvoorbeeld recht hebben op onderwijs.
Bedenk twee andere rechten die voor alle kinderen op de wereld zou
moeten gelden.
Toelichting
Om voor de leerlingen meer verdieping te bieden omtrent het onderwerp kinder- en vrouwenrechten kunt u leerlingen op het internet laten
zoeken naar Malala Yousafzai, het jonge meisje dat zich inzet voor
educatie en vrouwenrechten. Zij ontving in 2013 de ‘Kindervredeprijs’
en onlangs in 2014 de Nobelprijs voor de vrede. Daarnaast kunt u
aandacht besteden aan het ‘Verdrag voor de Rechten van het Kind’.
Informatie met eventueel begeleidend lesmateriaal kunt op de volgende
websites vinden:
www.kinderrechten.nl
www.opschool.amnesty.nl
www.defenceforchildren.nl
Wie is de maker?
Waarom maakt iemand documentaires? Dit onderdeel biedt informatie over de
regisseur van Layla’s Melody. U kunt deze informatie voor of na de vertoning
met uw leerlingen bespreken.
De maker van ‘Layla’s Melody’
Layla’s Melody is gemaakt door de Deen Jens Pedersen en
de Afghaan Tai Mohammad Bakhtari. Jens Pedersen maakt de
afgelopen twintig jaar veel documentaires en met succes. Zijn
documentaires zijn bekroond met diverse prijzen. In de documentaireserie Faith Hope Afghanistan, waar Layla’s Melody
2
onderdeel van is, toont Pedersen het leven van kinderen in Kabul, de hoofdstad van Afghanistan. De filmmaker moet zijn vooroordelen bijstellen, want de
kinderen bleken veel kracht te hebben. De verhalen gaan over kinderen die de
kracht hebben om zichzelf te blijven. Door actief te zijn en niet in de slachtofferrol te kruipen.
Layla’s Melody is onderdeel van een documentaireserie over kinderen
in Afghanistan. Deze serie heet: Faith Hope in Afghanistan (Geloof en
hoop in Afghanistan). Waarom vind je deze titel wel/niet goed passen
bij het leven van Layla?
Opdracht
De regisseur wil met zijn documentaires over kinderen in Afghanistan
laten zien hoe sterk ze zijn. Ondanks dat deze kinderen leven in moeilijke
omstandigheden zijn ze zichzelf en hebben ze plezier. Zo woont Layla
ver van haar familie en heeft ze haar moeder al heel lang niet gezien.
Wat vind jij van Layla? Welke eigenschappen van Layla worden benadrukt door de regisseur in de documentaire en op welke manier?
De totstandkoming van een documentaire
Wat zijn de beweegredenen van een documentairemaker om een bepaald
onderwerp nader te belichten? Dit onderdeel geeft inzicht in hoe een idee
ontstaat en zich ontwikkelt. U kunt deze informatie voor of na de vertoning
met uw leerlingen bespreken.
Het idee
Layla’s Melody is een van de vijf documentaires uit de serie Faith Hope Afghanistan waarin Pedersen het leven van kinderen in Kabul toont. Jens Pedersen komt op het idee om een serie over kinderen in Afghanistan te maken als
hij voor een televisiedocumentaire in Kabul is. Hij bezoekt dan een weeshuis
en wordt gelijk geraakt door de strijdlust van de kinderen. Pedersen werkt voor
de documentaireserie nauw samen met een Afghaanse filmmaker, producent
en editor. Het is de eerste keer dat ze films over en voor kinderen maken. Ze
leren al snel dat ze een duidelijk verhaal moeten laten zien. Op die manier kunnen de kinderen die de films zien, meeleven met de kinderen in de documentaires. Pedersen wil ons de verhalen tonen van kinderen die in oneerlijke situaties
zitten. Dat doet hij door het leven van kinderen in een oorlogsgebied te laten
zien die andere kinderen alleen kennen uit het nieuws. “De kinderen in deze
serie geven een heel ander beeld. In hun kracht zit de toekomst van zo’n land.”
6
na de film
DOCENTEN
na de film
4
5
Opdracht
Opdracht
Layla’s Melody speelt zich af in Afghanistan. Afghanistan kennen we
vooral uit het nieuws vanwege de voormalige oorlog. De regisseur wil
met zijn documentaires verhalen van kinderen vertellen die wonen in
oorlogsgebieden. Waarom wil de regisseur juist verhalen van deze
kinderen vertellen denk je? Hoe kijk je na deze documentaire aan tegen
de bevolking van Afghanistan? Is dit beeld hetzelfde gebleven of veranderd? Licht toe.
3
DOCENTEN
Het filmen van een documentaire
Elke documentaire is uniek omdat het productieproces nooit van te voren in
zijn geheel vastligt. Dit onderdeel biedt inzicht in wat er allemaal bij komt
kijken om een documentaire te maken. U kunt deze informatie na de vertoning
met uw leerlingen bespreken.
Vertelvorm
Jens Pedersen gebruikt verschillende manieren om het verhaal van Layla te
vertellen. Zo filmt hij het leven van Layla in het weeshuis en de ontmoeting met
haar moeder. Hiermee laat hij haar alledaagse leven zien. Layla oogt dan best
gelukkig. Ze heeft veel plezier met haar vriendinnen en vrienden als ze buiten
speelt. Ook geniet Layla volop als ze muziek maakt. De moeilijke omstandigheden komen vooral ter sprake door de gesprekken met haar leeftijdgenoten. Zij stellen vragen aan Layla over haar moeder en haar gevoelens. In veel
documentaires is het de maker die de vragen stelt in een interview. Doordat
in Layla’s Melody kinderen aan elkaar vragen stellen, levert dat oprechte
gesprekken op. De derde manier van vertellen is de voice-over (commentaarstem) van Layla. Terwijl zij in verleden tijd haar verhaal vertelt, zie je ondertussen de beelden van haar leven en de gesprekken met de kinderen.
na de film
7
Opdracht
In een documentaire kan het verhaal op verschillende manieren worden
verteld. Veel documentairemakers kiezen er voor om de hoofdpersoon
zelf te interviewen. De regisseur van Layla’s Melody heeft er voor
gekozen om de vrienden van Layla te laten interviewen. Bespreek met je
buurman/buurvrouw wat de reden zou kunnen zijn van de regisseur om
voor deze methode te kiezen. Op welke vlakken had de documentaire er
anders uitgezien als de interviews inderdaad door de filmmaker waren
gedaan?
TOT SLOT
IDFA is altijd benieuwd naar de manier waarop bovenstaande opdrachten in
de klas zijn behandeld. Heeft u tips en/of aanvullingen voor andere docenten?
Dan kunt u mailen naar [email protected]
Tip: Door middel van het inschrijfformulier voor Docschool Online op
www.idfa.nl/educatie heeft u toegang tot vele documentaires en bijbehorend
lesmateriaal.
De IDFA schoolvoorstellingen worden mede mogelijk gemaakt door:
P.W. Janssen’s Friesche Stichting.
Layla’s Melody
Jens Pedersen en Taj Mohammad Bakhtari
Denemarken en Afghanistan, 2013, 17 min
Deze film is een titel Pedersen & Co. Layla’s
Melody kwam tot stand in samenwerking met DR
Danish Broadcasting Corporation
© IDFA 2014 | 020 6273329
Auteur: Olivier ten Kate
Eindredactie: IDFA, Roos Dickhout
Vormgeving: Madelinde Hageman
www.idfa.nl
4
LEERLINGEN
1
2
Opdracht 1 (voor de film)
Lees het stukje ‘waar gaat Layla’s Melody over?’.
Films hebben vaak een boodschap: de filmmaker wil iets vertellen aan
de kijker. Wat denk je dat de maker met deze film aan jou wil vertellen
en waarom?
Opdracht 2 (voor de film)
Zestig procent van de meisjes in Afghanistan is op hun zestiende al getrouwd omdat ze worden uitgehuwelijkt. Uithuwelijken is een oude traditie waarbij partners elkaar niet zelf uitkiezen. Ouders of grootouders
maken afspraken over een huwelijk zonder aan hun kinderen te vragen
of zij het eens zijn met de keuze. Dit betekent veelal in Afghanistan dat
meisjes met veel oudere mannen moeten trouwen in ruil voor geld voor
de familie. Wat vind je ervan dat meisjes worden uitgehuwelijkt op jonge
leeftijd? Bespreek dit met je buurman of buurvrouw.
Waar gaat ‘Layla’s Melody’ over?
De elfjarige Layla woont in een weeshuis in Kabul, Afghanistan. Haar vader
werd gedood in de oorlog en haar moeder heeft ze al vijf jaar niet gezien. Layla
mist haar familie. Toch is ze gelukkig in het weeshuis, want daar kan ze naar
school. Ze kan zelfs muziek maken en daar houdt ze van. Layla is blij als ze
hoort dat haar moeder haar komt bezoeken, maar ze is bang dat haar moeder
haar mee naar huis wil nemen om haar uit te huwelijken.
3
4
Opdracht 3 (VOOR de film)
Naast dat meisjes door hun families worden uitgehuwelijkt hebben meisjes minder rechten dan jongens. Een groot deel van de meisjes mag
bijvoorbeeld niet naar school omdat de ouders het niet belangrijk vinden
of omdat er geen meisjesschool in de buurt is. In het ‘Verdrag voor de
Rechten van het Kind’ hebben bijna alle landen van de wereld met elkaar afgesproken dat kinderen bijvoorbeeld recht hebben op onderdak.
Bedenk twee andere rechten die voor alle kinderen op de wereld zou
moeten gelden.
Opdracht 4 (na de film)
De regisseur wil met zijn documentaires over kinderen in Afghanistan
laten zien hoe sterk ze zijn. Ondanks dat deze kinderen leven in moeilijke
omstandigheden zijn ze zichzelf en hebben ze plezier. Zo woont Layla
ver van haar familie en heeft ze haar moeder al heel lang niet gezien.
Wat vind jij van Layla? Welke eigenschappen van Layla worden benadrukt door de regisseur en op welke manier?
LEERLINGEN
5
6
7
Opdracht 5 (na de film)
Layla’s Melody is onderdeel van een documentaireserie over kinderen
in Afghanistan. Deze serie heet: Faith Hope in Afghanistan (Geloof en
hoop in Afghanistan). Waarom vind je deze titel wel/niet goed passen bij
het leven van Layla?
Opdracht 6 (na de film)
Layla’s Melody speelt zich af in Afghanistan. Afghanistan kennen we
vooral uit het nieuws vanwege de oorlog. De regisseur wil met zijn documentaires verhalen van kinderen vertellen die wonen in oorlogsgebieden. Waarom wil de regisseur juist verhalen van deze kinderen vertellen
denk je? Hoe kijk je na deze documentaire aan tegen de bevolking van
Afghanistan? Is dit beeld hetzelfde gebleven of veranderd? Licht toe.
Opdracht 7 (na de film)
In een documentaire kan het verhaal op verschillende manieren worden
verteld. Veel documentairemakers kiezen er voor om de hoofdpersoon
zelf te interviewen. De regisseur van Layla’s Melody heeft er voor
gekozen om de vrienden van Layla te laten interviewen. Bespreek met je
buurman/buurvrouw wat de reden zou kunnen zijn van de regisseur om
voor deze methode te kiezen. Op welke vlakken had de documentaire er
anders uitgezien als de interviews inderdaad door de filmmaker waren
gedaan?