Peuterspeelzaal Peuterpub

RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET
KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE
EDUCATIE
De Peuterpub
Plaats
LRKP nummer
Onderzoeksnummer
Datum onderzoek
Datum vaststelling
:
:
:
:
:
Hoofddorp
157063756
273501
11 februari 2014
7 mei 2014
Pagina 2 van 15
INHOUDSOPGAVE
1
INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2
BEVINDINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
3
CONCLUSIE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
BIJLAGE 1 OORDELEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Pagina 3 van 15
Pagina 4 van 15
1
INLEIDING
Op 11 februari 2014 heeft de inspectie peuterspeelzaal Peuterpub onderzocht.
Het onderzoek is gedaan vanwege het toezicht van de Inspectie van het
Onderwijs op de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (vve). De
inspectie monitort in 2013 en 2015 de kwaliteit van vve in de 37 grote
gemeenten (G37). Vve is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn
toegerust voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs,
waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken.
Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van de voor- en
vroegschoolse educatie beoordeeld met een set indicatoren, waarmee zij
overeenkomstig de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de
vve-locaties op belangrijke onderdelen vve van voldoende kwaliteit biedt. Deze
indicatoren hebben betrekking op:
•
De voorwaarden voor vve
•
De ouders
•
De kwaliteit van de educatie:
- Het vve-programma, zoals dat wordt aangeboden
- Het pedagogisch klimaat
- Het educatief handelen
•
De ontwikkeling, zorg en begeleiding
•
De kwaliteitszorg
•
De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool
•
De resultaten van vve
Onderzoeksopzet
Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
•
Analyse van de door de locatie ingevulde digitale vragenlijst.
•
Analyse van documenten en gegevens over de locatie die de inspectie
voorafgaand aan het onderzoek heeft opgevraagd.
•
Vve-locatiebezoek, waarbij:
◦
documenten en registratieformulieren zijn bestudeerd;
◦
een groepsbezoek is uitgevoerd in de peutergroep;
◦
gesprekken met de leidingevende van de peuterspeelzaal, de
vve/zorgcoördinator, ouders (aan de hand van vragenlijsten),
pedagogisch medewerkers en de tutor zijn gevoerd.
Pagina 5 van 15
Toezichtkader
De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het
Toezichtkader vve 2010. Dit document is te vinden op
www.onderwijsinspectie.nl.
Opbouw rapport
In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar
onderzoek naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is
tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. Bijlage
1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte
indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover.
Pagina 6 van 15
2
BEVINDINGEN
Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat de kwaliteit van de voor- en
vroegschoolse educatie op de meeste aspecten op orde is. Daarnaast zijn enkele
verbeterpunten geconstateerd.
Hieronder volgt een toelichting.
Totaalbeeld
Op peuterspeelzaal Peuterpub is er één peutergroep. In de groep zitten 10
doelgroepkinderen. De peuterspeelzaal is bestemd voor kinderen van 2 tot 4
jaar en ligt in het centrum, in een van de oudere wijken van Hoofddorp. Dit ligt
in de gemeente Haarlemmermeer. De peuterspeelzaal valt onder Stichting
Kinderopvang Haarlemmermeer (SKH). SKH is de grootste aanbieder van
kinderopvang in deze gemeente. Zij hebben 24 peuterspeelzalen en participeren
in 7 Brede Scholen.
De doelgroepkinderen worden onder andere in hun aangepaste vve-programma
begeleid door een tutor. Deze tutor is twee dagen in de week op Peuterpub
aanwezig.
De leidsters van Peuterpub zijn al zeer lang op deze peuterspeelzaal werkzaam.
Dit is tijdens het bezoek ook terug te zien in de samenwerking tussen hen. Ze
zijn goed op elkaar ingespeeld. Ze maken bij wijze van spreken elkaars zinnen
af. Ook is zichtbaar dat de manier van werken met de tutor goed verloopt.
De doelgroepkinderen worden apart door de tutor begeleid en krijgen van de
leidsters de ondersteuning en begeleiding die vanuit de tutor wordt
aangedragen.
Alle kinderen worden gevolgd via onder meer Peuterestafette. Voor vve-kinderen
worden er nog extra observatiemiddelen ingezet. De vve-kinderen worden op
maat begeleid. Daarbij moet de kanttekening gemaakt worden dat dit op
Peuterpub vooral gebeurt vanuit de hoofden van de leidster en niet vanaf het
papier. Hier is nog een stap te maken.
Toelichting
Condities
Op de peuterspeelzaal is een recent GGD rapport beschikbaar. Nog niet alle
medewerkers beheersen aantoonbaar het 3F/B2 Nederlandse taalniveau (A5.3).
Pagina 7 van 15
Tijdens het bezoek van de onderwijsinspectie waren alle pedagogisch
medewerkers vve geschoold.
Op de groep is dubbele bezetting aanwezig. Daarnaast is er voor twee dagen in
de week een tutor op de groep aanwezig. Zij werkt met name met de
doelgroepkinderen en de kinderen die extra zorg nodig hebben.
Ouders
Sinds de laatste bestandopname in 2012 is, door SKH, veel aandacht
geschonken aan het ontwikkelen van ouderbeleid. Het resultaat hiervan is dat er
momenteel SKH-breed een duidelijk document aanwezig is waarin het
ouderbeleid omschreven staat. In dit beleid ontbreekt echter nog een analyse
van de ouderpopulatie. Door deze analyse te maken kunnen de leidsters nog
beter inspelen op de behoeftes van de kinderen en de ouders (B1).
De volgende stap die Peuterpub gaat maken is de stap naar 'VVE-Thuis'. Het is
de bedoeling dat vanaf maart de tutor in samenwerking met de leidsters dit gaat
invoeren.
Nu krijgen ouders een zogenoemde ouderbrief mee voorafgaand aan elk nieuw
thema. Deze ouderbief is voor alle ouders gelijk. De tutor zorgt ervoor dat bij de
ouderbrief voor de vve-kinderen eventueel een kleurplaat zit. De leidsters
houden niet op papier bij of ouders daadwerkelijk de genoemde tips thuis met
hun kinderen uitvoeren (B4).
Kwaliteit van de uitvoering van vve
De kwaliteit van de uitvoering van vve is op peuterspeelzaal Peuterpub
voldoende. Er wordt gewerkt met een erkend vve-programma. Daarnaast is er
een heldere jaar- en weekplanning. Hierin zijn de verschillende thema's
opgenomen en is ook de opbouw per week duidelijk terug te zien.
Dat er op de peutergroep gedifferentieerd wordt gewerkt is op papier nog niet
terug te zien (C1.4). Er wordt vooral uit het hoofd gewerkt.
De leidsters laten zien dat zij zowel op pedagogisch als op educatief gebied
voldoende onderlegd zijn. De leidsters kennen de verschillende kinderen met
hun (onderwijs)behoeftes goed. Zo wordt het ene kind via oogcontact benaderd
en wordt het andere kind haast onopgemerkt richting een bepaald werkje
gestuurd. Dit alles gebeurt respectvol en op een prettige manier.
Dat de leidsters de eigen ideeën en oplossingen van kinderen respecteren bleek
tijdens het bezoek. Als een kind een idee aandraagt wordt daar vrijwel direct
(binnen de mogelijkheden) op ingespeeld. De leidsters zijn ook zelf actief in het
spel van de kinderen betrokken.
Pagina 8 van 15
De inrichting van de groep is aantrekkelijk en spel uitlokkend. De peutergroep
heeft een grote ruimte tot haar beschikking en er is ook nog een plekje op de
gang dat wordt benut om te spelen/werken. Wat echter nog ontbreekt is de
labeling. De groep is nog weinig talig ingericht.
Ontwikkeling, begeleiding en zorg
Alle kinderen worden gevolgd met behulp van Peuterestafette, of de
observatielijst van Piramide in combinatie met de Cito-toetsen taal en rekenen
voor Peuters. Het gebruik van Peuterestafette voor niet-doelgroepkinderen is
een gemeente brede afspraak in Haarlemmermeer. Peuterestafette is een
document dat als rapport fungeert voor ouders en als overdrachtformulier naar
het primair onderwijs. Onlangs is Peuterestafette volledig herzien (in
samenwerking met leerkrachten primair onderwijs en leidsters) en zijn ook de
SLO-doelen in dit document opgenomen. Doelgroepleerlingen krijgen de Peuter
Observatielijst mee, waarbij de tutor zorgt voor een extra bijlage. Zij maakt
voor elk doelgroepkind namelijk een apart eindverslag tutoring. Op die manier
kan de basisschool duidelijk zien welke ondersteuning het kind op de
peuterspeelzaal al heeft gehad. De school kan dan verder werken met het kind
daar waar de peuterspeelzaal is gestopt.
De zorg wordt op één indicator na, als voldoende beoordeeld. De planmatige
begeleiding is op Peuterpub niet aantoonbaar aanwezig. In de weekplanning zijn
de groepen jongste en oudste peuters zichtbaar, maar is niet terug te zien naar
welke doelen er per groep wordt gestreefd. Ook is niet inzichtelijk of deze doelen
door de manier van aanbieden, ook worden bereikt (D1.2).
De tutor die met de doelgroepkinderen werkt, legt wel de doelen per kind vast.
Dit wordt gedaan in het registratieformulier. De tutor vult dit in en de leidsters
kunnen dit formulier vervolgens weer in de groep gebruiken. Zo weten zij
precies wat het kind aangeboden heeft gekregen en waar het kind nog behoefte
aan heeft. De tutor zorgt vervolgens aan het einde van de periode (een periode
van doorgaans vier weken) dat het plan wordt geëvalueerd. Daar waar dat nodig
is worden aandachtspunten meegenomen naar het volgende thema.
De doelgroepkinderen lopen een week voor, voor wat betreft de thema's. Zij
krijgen het thema een week eerder door de tutor al aangeboden, zodat zij al
voorbereid zijn en de nieuwe stof beter tot hen kan komen (pre-teaching).
Voor de kinderen die extra zorg krijgen worden handelingsplannen opgesteld.
Dit wordt gedaan door de vve/zorgcoördinator. De leidsters voeren het
Pagina 9 van 15
handelingsplan vervolgens uit. De evaluatie wordt ook weer door
de zorgcoördinator op papier gezet.
Kwaliteitszorg
De kwaliteitszorg is van voldoende niveau. De SKH heeft voor een centrale vve/
zorgcoördinator gezorgd. Door deze functie te creëren is er een hele
kwaliteitsslag gemaakt daar waar het gaat om het inbedden en borgen van vve,
als ook van de zorg. Dit is terug te zien in de diverse evaluaties. Daarnaast
worden er ook groepsbezoeken afgelegd.
Doorgaande lijn
Peuterspeelzaal Peuterpub ligt in de buurt van verschillende basisscholen. Er is
nog geen sprake van een doorgaande lijn tussen Peuterpub en deze scholen
(F4-F7). Wel zijn de leidinggevende en de vve/zorgcoördinator zeer actief om
een doorgaande lijn met deze scholen op te zetten. Deze zeer proactieve
opstelling van de vve/zorgcoördinator kan gezien worden als een voorbeeld voor
anderen (F1).
Ook door de aanpassingen die er gedaan zijn aan Peuterestafette hopen zij meer
met de basisscholen te kunnen gaan samenwerken. Zo eindigt Peuterestafette
met de begindoelen voor een kleuter. Deze informatie per kind kan
onderbouwleerkrachten veel inzicht vooraf opleveren.
De tutor van Peuterpub verzorgt de warme overdracht van doelgroep- en
zorgkinderen naar de basisscholen. Het streven is om dit uiteindelijk voor alle
kinderen te kunnen doen.
Opbrengsten
Er zijn nog geen gemeentelijke afspraken over het meten van de resultaten
gemaakt.
Pagina 10 van 15
3
CONCLUSIE
De Inspectie van het Onderwijs constateert dat de kwaliteit van de voor- en
vroegschoolse educatie op peuterspeelzaal Peuterpub grotendeels op orde is. Uit
het onderzoek is gebleken dat de vve-locatie op die gebieden
nauwelijks verbeterpunten kent.
Er is zichtbaar gewerkt aan het opstellen van ouderbeleid. De stap die nu nog
gemaakt dient te worden is het opnemen van een heldere analyse van de
ouderpopulatie. Zodat nu beter op de behoeftes van de kinderen en de ouders
ingespeeld kan worden.
Met betrekking tot het gedifferentieerd werken kan op peuterspeelzaal
Peuterpub nog een stap gemaakt worden. Het gaat daarbij om het inzichtelijk
maken van dit werken. Welke keuzes worden gemaakt bij het vormen van de
diverse groepen. En hoe worden aanbod en verwerking aan de verschillende
niveaus aangepast?
Pagina 11 van 15
BIJLAGE 1 OORDELEN
In de onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit
onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid.
De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan
in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is.
Legenda:
1.
Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig
Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden.
2.
Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk
Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt.
3.
Voldoende
4.
Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen
Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een
zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen
leren.
De Peuterpub
Condities
1
2
3
A0.1
Er is een recent GGD-rapport beschikbaar
•
A2
De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool)
•
A3
Pedagogisch medewerker - kind ratio ("dubbele bezetting")
•
4
Voldoende vve-tijd
A4.1
De peuters volgen gedurende voldoende tijd (per week) een
vve-programma op de voorschool
•
Kwaliteit pedagogisch medewerkers
A5.2
Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd
(opleiding)
A5.3
Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands
A5.4
Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold
•
A5.5
Er is een jaarlijks vve-opleidingsplan
•
Ouders
•
•
1
2
3
4
•
B1
Gericht vve-ouderbeleid
B2
Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd
•
B3
Intake
•
Pagina 12 van 15
Ouders
1
2
3
B4
Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te
doen
B5
Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool
•
B6
Informeren over de ontwikkeling van hun kind
•
B7
Rekening houden met thuistaal
4
•
•
Kwaliteit van de uitvoering van vve
1
2
3
4
Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma
C1.1
Een integraal vve-programma
•
C1.2
Werken met een doelgerichte planning
•
C1.3
Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is
voldoende dekkend en geconcretiseerd
•
C1.4
Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt
gedifferentieerd
•
Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat
C2.1
Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is respectvol
•
C2.2
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en
hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen
•
C2.3
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de
sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de
kinderen
•
C2.4
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de
zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de
autonomie van het kind
•
C2.5
De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en
spel- en taal-uitlokkend
•
Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen
C3.1
Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is goed op elkaar afgestemd
•
C3.2
Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor
de taalontwikkeling uitgevoerd
•
C3.3
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de
interactie met en tussen kinderen
•
C3.4
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve
betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en
werken
•
C3.5
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de
ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen
•
C3.6
Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten
met de kinderen is responsief
•
Pagina 13 van 15
Kwaliteit van de uitvoering van vve
C3.7
1
2
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de
activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de
individuele kinderen
Ontwikkeling, begeleiding en zorg
3
4
•
1
2
3
4
Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep
•
D1.1
Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen
D1.2
De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine
(tutor)groep en het individuele kind
D1.3
De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg
•
D1.4
Specifieke aandacht voor de taalontwikkeling bij begeleiding
en zorg
•
•
Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen
D2.1
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een
overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voorresp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die
zorg
•
D2.2
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat
kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de
voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren
•
D2.3
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de
ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden
•
Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool
1
2
3
E1
Er is vve-coördinatie op de voor- resp. vroegschool
•
E2
De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van vve
regelmatig
•
E3
De voor- resp. vroegschool evalueren de resultaten van vve
•
E4
De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan vveverbetermaatregelen
•
E5
De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar vveeducatie
•
E6
In de kwaliteitszorg van de vroegschool wordt ook specifiek
naar vve gekeken
•
Doorgaande lijn
1
2
3
4
4
•
F1
Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool
F2
Er is concreet beleid om zoveel mogelijk kinderen te laten
doorstromen naar een vroegschool
•
F3
De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht
•
Pagina 14 van 15
Doorgaande lijn
1
2
F4
Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar
afgestemd
•
F5
Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de
voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd
•
F6
De manier om met de ouders om te gaan op de voor- en de
vroegschool is op elkaar afgestemd
•
F7
De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en
vroegschool op elkaar afgestemd
•
3
4
Pagina 15 van 15