AP04_Aanbiedingsbrief en notitie selectie accountant6

RUD Utrecht
Aan:
Algemeen bestuur
Van:
Saskia Borgers
Steller:
Jan Inberg
Onderwerp:
Selectie accountant
t.b.v.
Vergadering d.d. 16 oktober 2014
Bijlagen
Aanbiedingsbrief en notitie criteria & Programma van Eisen
Status
□ ter kennisneming
□ ter (oriënterende) bespreking
x ter besluitvorming
Samenvatting
RUD Utrecht moet een accountant selecteren voor de controle van de Jaarrekening. De criteria en het
programma van eisen voor de accountant moeten, conform het vastgestelde Controleprotocol, door het
Algemeen Bestuur worden vastgesteld. De planning van het selectieproces is krap, gezien de afspraken die met
het AB gemaakt zijn over oplevering van de eerste jaarrekening.
De notitie ziet op de aanpak voor de selectie en op de criteria ter ondersteuning van de selectie.
.
Voorstel
De leden van het Algemeen bestuur
1. Stellen de Notitie aanpak selectie accountant vast.
Toelichting
RUD Utrecht moet een accountant te selecteren voor de controle van de Jaarrekening. De notitie in bijlage 1 ziet
op de aanpak voor de selectie en op de mogelijke criteria ter ondersteuning van de selectie. De criteria en het
programma van eisen moeten door het AB worden vastgesteld (zie het Controleprotocol in bijlage 1). Gezien onze
ambities voor de Jaarrekening 2014 (gereed voor februari 2015) kan deze datum van 16 oktober risicovol zijn.
Immers op zijn vroegst zou een accountant medio november kunnen starten, wellicht vind de accountant dat
irreëel.
Twee maatregelen die we dan voorzien: ruimte maken door de jaarrekening te vertragen (dat kan omdat we nu
scherp hebben gepland), of de accountant scherper laten opereren.
Status: Concept
T.b.v.: Algemeen bestuur 16 oktober 2014
Pagina 1 van 8
Bijlage 1: Notitie selectie accountant RUD Utrecht
Inkoop.
In ons budget is een bedrag van €25.000,- per jaar opgenomen voor de accountantscontrole. In de afspraken
met de deelnemers is gesteld dat voor een periode van vier jaar (Controle Protocol) een accountant aangetrokken
wordt.
De financiële grens voor een Europese aanbesteding is €207.000,-. Bij de som van vier jaren a € 25.000,- per jaar
komen we op €100.000,-. Een Europese aanbesteding is niet aan de orde.
In overleg met inkoopdeskundigheid van de provincie Utrecht stellen we voor een meervoudig onderhandse
inkoop te doen. Overigens heeft het bestuur van RUD nog geen inkoop- en aanbestedingsbeleid vastgesteld. Voor
het inkoop – en aanbestedingsbeleid maken we gebruik van wettelijke voorschriften en onze op 17 september
jongstleden gedeponeerde Algemene Voorwaarden1.
Hoe pakken we de meervoudig onderhandse inkoop aan?
In overleg met de inkoop functie van de provincie Utrecht hebben we de aanbesteding van accountants diensten
van de provincie omgezet naar een meervoudig onderhandse inkoop voor de RUD. We hebben ook gekeken naar
de aanbesteding van het Document managementsysteem. Zodat de aanpak van deze aanbesteding grotendeels
in lijn is met eerdere aanbestedingen.
Hieronder bespreken we:
1. Mogelijke gunningscriteria, en;
2. Het programma van eisen.
1. Gunningscriteria
De gunningscriteria vallen uiteen in: kwaliteitscriteria, het prijs criterium en uitsluitingsgronden.
Kwaliteitscriteria
Hieronder volgt een inhoudelijke toelichting op de hieronder genoemde vragen G1.1 tot en met G1.3.
Criterium
G1.1
G1.2
1
Beschrijf de methodiek die uw organisatie hanteert voor de uitvoering van de
accountantscontrole. Neem hierin minimaal op: uw visie, beknopte duur (tijdspad),
beslis- en keuzemomenten, begeleiding van de controller en staf, wat u hierbij nodig
heeft van de Opdrachtgever oftewel hoe ziet u uw rol en die van de Opdrachtgever.
Max. 4 pagina’s A4 excl. eventuele tabellen, afbeeldingen etc. en excl. de
mijlpalenplanning .
Beschrijf hoe uw organisatie de dienstverlening voor de RUD gaat inrichten en
bewaken. Neem hierin minimaal op: de samenstelling van het team, of en hoe u dit
heeft gedaan bij vergelijkbare organisaties, geef aan bij welke minimaal 5
vergelijkbare organisaties u de jaarrekeningcontrole uitvoert (wij zien het als een pre
als uw team een jaarrekeningcontrole uitvoert bij een vergelijkbare organisatie,
bijvoorkeur een andere RUD), wat uw ambities zijn voor de dienstverlening en de
Opdrachtgever (houd hierbij ook rekening met de al bestaande verbeterplannen, zie
de bijgesloten stukken), hoe u de dienstverlening (eventueel) overneemt van de
huidige dienstverlener, de succesfactoren om gestelde doelen te behalen binnen
gestelde tijdspad en budget, hoe u dit garandeert zonder op kwaliteit in te boeten,
hoe u omgaat met ontwikkelingen binnen uw vakgebied en eventuele
organisatorische wijzigingen van de Opdrachtgever en de bereikbaarheid van uw
organisatie.
Max. 4 pagina’s A4 excl. eventuele tabellen, afbeeldingen etcetera en exclusief een
mijlpalenplanning .
Max aantal
punten
280 punten
210 punten
Het inkoop – en aanbestedingsbeleid wordt nu ontwikkeld. We voorzien voor eind van het jaar met een advies te komen.
Status: Concept
T.b.v.: Algemeen bestuur 16 oktober 2014
Pagina 2 van 8
G1.3
Beschrijf hoe uw organisatie uw dienstverlening aan ons verrijkt met creativiteit en
innovatie en hoe u ons ondersteunt in het realiseren van onze kernwaarden:
betrouwbaar, kwaliteit en eenvoud. Zie daarvoor ook het Jaarplan RUD 2014.
210 punten
Max. 4 pagina’s A4 excl. eventuele tabellen, afbeeldingen etc. en excl. de
mijlpalenplanning.
Prijscriterium (G2).
De laagste prijs die wordt aangeboden geldt.
Uitsluitingsgronden
Hieronder vallen gronden als: ondertekende integriteitverklaring, eisen aan beroepsbevoegdheid, ingeschreven in
beroeps- of handelsregister, eisen aan het hebben van een kwaliteitsborgingsysteem, een geldige AFM
vergunning of gelijkwaardig, eisen aan inschrijving in het accountantsregister van NIVRA of gelijkwaardig, eis van
aangesluiting bij de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) of vergelijkbaar, eis aan een
minimale omzet van de accountant, eis aan het hebben van een beroeps- en/of bedrijfsaansprakelijkheid, eisen
bekwaamheid en ervaring op het gebied van accountancydienstverlening.
Over ons inkoop- en aanbestedingsbeleid.
Het inkoop- en aanbestedingsbeleid is in ontwikkeling. Wel is er een aantal aspecten die we onder uw aandacht
brengen zodat u kunt volgen welke afwegingen we voorstellen te maken voor deze thema’s.
Het eerste is duurzaamheid. Dat onze leveranciers hun activiteiten duurzaam voortbrengen vinden we een
logische, wij vinden het echter ingewikkeld om duurzaamheid tot uiting te laten komen in de eisen te stellen aan
een dergelijke leverancier. Ook zijn accountantsdiensten niet opgenomen in de lijst met productgroepen specifiek
gericht op duurzaamheid van Pianoo; duurzaamheid wordt voor accountantsdiensten niet uitgewerkt..
De tweede is social return, daarvoor geldt dat het gebruikelijk is, wat ons betreft, dat vooral voor de inzet van
laaggeschoold personeel (inzet lager dan schaal 9 wordt vaak gesteld) social return ingezet wordt. Dat is in de
regel niet van toepassing voor de inzet van een accountant.
In de derde plaats mkb vriendelijk inkopen. Voor accountantsdiensten overwegen we dat het verstandig is ervoor
te zorgen dat er een accountant aan het werk is die verstand van zaken heeft, bij voorkeur zelfs RUD s in de
portefeuille heeft. Bij twee RUD s in de provincie Utrecht is de spoeling wel erg dun.
Onze conclusie is dat deze aspecten niet een doorslaggevende rol kunnen spelen in de selectie- en
gunningcriteria voor het inkopen van accountantsdiensten.
Gunning
Gunning vindt plaats aan de Inschrijver die:

een geldige Inschrijving heeft ingediend,

die Inschrijving aan de vormvereisten voldoet,

op wie geen uitsluitingsgronden van toepassing zijn,

die voldoet aan de in dit Aanbestedingsdocument gestelde kwalitatieve beoordelingseisen

èn die de hoogste score op de Gunningscriteria heeft behaald met het door haar ingevulde deel D van de
Inschrijving.
Gunning vindt plaats op basis van de economisch meest voordelige Inschrijving. In totaal kan 70% van de te
behalen punten worden verkregen op het onderdeel Kwaliteit en 30% op het onderdeel Prijs.
Status: Concept
T.b.v.: Algemeen bestuur 16 oktober 2014
Pagina 3 van 8
Subcriteria
Vragen
Weging per
vraag
Maximaal te
behalen punten
G1: kwaliteit
G1.1:
40%
280
G1.2:
G1.3:
30%
30%
210
210
G2: Prijs
G2:
100%
300
Totaal
G1 en G2
Weging totaal
70%
30%
1000
100 %
2. Het programma van eisen.
In het Controle Protocol RUD is opgenomen dat het Algemeen Bestuur voor de aanbesteding van de
accountantscontrole het programma van eisen vaststelt. In het programma van eisen worden voor de jaarlijkse
accountantscontrole opgenomen:
a. de toe te passen goedkeuringstoleranties (en afwijkende rapporteringstoleranties) bij de jaarlijkse controle
van de jaarrekening;
b. de apart te controleren deelverantwoordingen en de daarbij toe te passen omvangsbases en
goedkeuringstoleranties (en afwijkende rapporteringstoleranties);
c. de inrichtingseisen voor het verslag van bevindingen;
d. eventuele aanvullende uit te voeren tussentijdse controles;
e. de frequentie en inrichtingseisen voor de aanvullende tussentijdse rapportering en de inrichtingseisen voor
ieder afzonderlijk te controleren begrotingsjaar;
f. de posten van de jaarrekening en deelverantwoordingen met bijbehorende afwijkende
rapporteringstoleranties, waaraan de accountant bij zijn controle specifiek aandacht dient te besteden;
g. de producten of organisatie onderdelen met bijbehorende afwijkende rapporteringstoleranties, waaraan de
accountant bij zijn controle specifiek aandacht dient te besteden
In afwijking van het gestelde in lid 3 sub f en g kan het Algemeen Bestuur in het programma van eisen opnemen,
dat het Algemeen Bestuur jaarlijks voorafgaand aan de accountantscontrole in overleg met de accountant de
posten van de jaarrekening, deelverantwoordingen, producten en organisatie onderdelen vaststelt, waaraan de
accountant bij zijn controle specifiek aandacht dient te besteden en welke rapporteringstoleranties hij daarbij
dient te hanteren.
Goedkeuringstoleranties (a, b)
Voor de bij de opdracht toe te passen toleranties zijn de wettelijke toleranties leidend. Voorafgaand aan de
jaarlijkse accountantscontrole stelt het bestuur vast, in overleg met de accountant, aan welke onderdelen de
accountant bij zijn controle specifiek aandacht dient te besteden en welke, eventueel afwijkende,
rapporteringstoleranties daarbij gehanteerd dienen te worden.
De wettelijke goedkeurings- en rapporteringstoleranties zijn:
Goedkeuringstolerantie
Fouten in de jaarRekening (% lasten)
Onzekerheden in de
Controle (% lasten)
Goedkeurend
Beperking
Afkeurend
>1%<3%
Oordeelonthouding
-
≤ 1%
≤ 3%
>3%<10%
≥10%
-
≥ 3%
Om een idee te geven: RUD heeft een budget van ongeveer € 10,8 mln. Bij dit budget geldt een bedrag van €
108.000,- voor de goedkeuringstolerantie. Fouten in de financiële boekhouding die beneden dit bedrag blijven
leiden tot een goedkeurende verklaring.
Status: Concept
T.b.v.: Algemeen bestuur 16 oktober 2014
Pagina 4 van 8
De inrichtingseisen voor het verslag van bevindingen zijn (c);
Het verslag van bevindingen bij de jaarrekening controle bevat in ieder geval bevindingen over:
a.
b.
c.
Het
a.
b.
c.
d.
e.
de vraag of de inrichting van het financiële beheer en de financiële organisatie een getrouwe en rechtmatige
verantwoording mogelijk maken;
onrechtmatigheden in de jaarrekening. De rapporteringstoleranties ten behoeve van het verslag van
bevindingen zijn de bedragen die voortvloeien uit de goedkeuringstoleranties.
c
de geautomatiseerde gegevensverwerking en de planning en control-instrumenten, echter slechts
indien en voor zover deze bevindingen van bestuurlijke betekenis zijn. Het betreft hier met name de
kaderstellende en controlerende rol.
verslag van bevindingen moet zo opgesteld zijn dat:
de bevindingen duidelijk te volgen zijn;
een consistente gedragslijn wordt gevolgd;
tekortkomingen en risico’s tijdig gesignaleert worden en hiervoor oplossingen aangedragen worden;
bij de adviezen in een rapportage ook aangeeft hoe de uitvoering van bevindingen vorm kan krijgen;
ook positieve ontwikkelingen die in het oog springen opneemt;
In de managementletter besteedt de accountant aandacht aan:

de verbeterpunten in de opzet en werking van het financieel beheer (inclusief budget- en kredietbewaking),
de geautomatiseerde gegevensverwerking, de planning en control-instrumenten en het risicomanagement,
echter slechts indien en voor zover de accountantscontrole daartoe aanleiding geeft (natuurlijke
adviesfunctie).

de overige verbeterpunten in de bedrijfsvoering, eveneens indien en voor zover de accountantscontrole
daartoe aanleiding geeft (natuurlijke adviesfunctie).

bijzonderheden die bij de uitvoering van de interimcontrole op de jaarrekening naar voren komen en naar de
mening van de externe accountant verbeterd kunnen worden en - of verbetering behoeven;

de managementletter naar aanleiding van de interimcontrole wordt aangeboden voor 1 oktober van ieder
boekjaar aan de directie.
Ten aanzien van de overige punten (d tot en met g) stel ik voor deze onder te brengen in een jaarlijks gesprek
tussen DB, portefeuillehouder Financiën of directie met de accountant. Zodat in een dergelijk gesprek
voorafgaand aan de interim controle (leidend tot een management letter) de genoemde punten aan de orde
kunnen komen. Het komt overigens mijns inziens ook de flexibiliteit ten goede.
Communicatie en periodiek overleg.
Hieronder een beeld van wat ons inziens de bedoeling is van periodieke formele gesprekken die de accountant
met directie en bestuur voert door het jaar heen. Dit is een indicatie; het inregelen van dergelijke gesprekken is
in goed overleg met elkaar overeen te komen.
onderwerp
wie
Wanneer
Toelichting
Pre-audit gesprek
Directeur en Controller
oktober jaar t
Management
letter
Directeur en Controller
november jaar t
Voorafgaand aan de controle worden de
aandachtspunten met elkaar besproken
waarbij in de controle rekening moet
worden gehouden
Accountant brengt verslag uit aan de
directie over de interim controle
Verslag van
bevindingen
AB
januari jaar t
+1
Diverse
Directie, DB, AB
Status: Concept
T.b.v.: Algemeen bestuur 16 oktober 2014
De accountant licht zijn bevindingen toe
aan (een delegatie van) het AB.
Op verzoek kan de accountant optreden in
directievergaderingen, DB en AB.
Natuurlijke adviesfunctie.
Pagina 5 van 8
Uitvoering
De accountants: PWC, Deloitte, BDO en BakerTillyBerk worden uitgenodigd (meervoudig onderhandse inkoop)
offerte uit te brengen op basis van bovenstaande. We hebben dan een tweetal grotere kantoren en een tweetal
wat kleinere kantoren. Deze partijen controleren jaarrekeningen van gemeentelijke of aanverwante organisaties.
In bijlage 2 treft u de resultaten van een ad random onderzoekje naar welke RUD’s door welke accountant
worden geholpen.
Voor de selectie van de accountant wordt voorgesteld om een lid van het dagelijks bestuur, een lid van de
directie en de controller aan te wijzen.
Status: Concept
T.b.v.: Algemeen bestuur 16 oktober 2014
Pagina 6 van 8
Bijlage 1. Tekst uit het Controle Protocol (vastgesteld in AB van 15 mei 2014).
Hoofdstuk 2: Accountantscontrole
Artikel 2: Opdrachtverlening accountantscontrole
1. De accountantscontrole wordt opgedragen aan een door het Algemeen Bestuur te benoemen
accountant. De benoeming van de accountant geschiedt voor een periode van vier jaar.
2. Het Algemeen Bestuur stelt voor de selectie van de accountant de selectiecritieria en de per
selectiecriterium bijbehorende weging vast.
3. Het Algemeen Bestuur stelt voor de aanbesteding van de accountantscontrole de programma
van eisen vast. In het programma van eisen worden voor de jaarlijkse accountantscontrole
opgenomen:
h. de toe te passen goedkeuringstoleranties (en afwijkende rapporteringstoleranties) bij de
jaarlijkse controle van de jaarrekening;
i. de apart te controleren deelverantwoordingen en de daarbij toe te passen omvangsbases en
goedkeuringstoleranties (en afwijkende rapporteringstoleranties);
j. de inrichtingseisen voor het verslag van bevindingen;
k. eventuele aanvullende uit te voeren tussentijdse controles;
l. de frequentie en inrichtingseisen voor de aanvullende tussentijdse rapportering en de
inrichtingseisen voor ieder afzonderlijk te controleren begrotingsjaar;
m. de posten van de jaarrekening en deelverantwoordingen met bijbehorende afwijkende
rapporteringstoleranties, waaraan de accountant bij zijn controle specifiek aandacht dient te
besteden;
n. de producten of organisatie onderdelen met bijbehorende afwijkende rapporteringstoleranties,
waaraan de accountant bij zijn controle specifiek aandacht dient te besteden;
4. In afwijking van het gestelde in lid 3 sub f en g kan het Algemeen Bestuur in het programma van
eisen opnemen, dat het Algemeen Bestuur jaarlijks voorafgaand aan de accountantscontrole in
overleg met de accountant de posten van de jaarrekening, deelverantwoordingen, producten en
organisatie onderdelen vaststelt, waaraan de accountant bij zijn controle specifiek aandacht
dient te besteden en welke rapporteringstoleranties hij daarbij dient te hanteren.
Status: Concept
T.b.v.: Algemeen bestuur 16 oktober 2014
Pagina 7 van 8
Bijlage 2. Overzicht accountants RUD’s
Een kleine bloemlezing van welke accountants bij welke RUD s werken om op deze wijze iets van een
beeld te krijgen.
naam OmgevingsDienst
ODZOB
OMWB
ODBN
ODRN
ODR
Groningen
Haaglanden
West Holland
Achterhoek
ODRU
RUD Drenthe
Meppel
Delft
Status: Concept
T.b.v.: Algemeen bestuur 16 oktober 2014
provincie, regio
Eindhoven
Tilburg, Breda
’s-Hertogenbosch
Nijmegen
Rivierenland
Groningen
Zuid-Holland
Utrecht
Drenthe
Drenthe
Zuid-Holland
naam accountant
EY
Deloitte
Deloitte
EY
BakerTillyBerk
Deloitte
PWC
BakerTillyBerk
EY
EY
Deloitte
BDO
BDO
Pagina 8 van 8