04.0 Najaarsrapportage 2014

Bestuursvoorstel
Onderwerp: Najaarsrapportage 2014
Nummer: Bestuursstukken\1705
DB: Ja
6-10-2014
BPP: Ja
29-10-2014
Opsteller:
Eenje van Wijngaarden, 0598693899
Financiële en Algemene Zaken
Agendapunt: 4
FAZ: Ja
29-10-2014
Opdrachtgever:
Henk Wolven
VVSW: Ja
29-10-2014
AB: Ja
19-11-2014
Portefeuillehouder:
Jakob Bartelds
Ondersteuning van de afdeling:
 Technisch  Juridisch  Financieel  Staf  Communicatie
Externe betrokkenen:
Reden:
N.v.t.
Samenvatting:
De najaarsrapportage (NJR) 2014 stipt een aantal beleidsmatige ontwikkelingen aan en geeft de
financiële stand van zaken weer.
Duurzaamheidsparagraaf: Nee
AB Voorstel:
Kennis nemen van de NJR 2014.
De tweede begrotingswijziging van 2014 vaststellen.
Bijlagen: Ja
 Bijlage I: overzicht voor- en nadelen NJR 2014
 Bijlage II: toelichting op het overzicht voor en nadelen NJR 2014
 Bijlage III: tweede begrotingswijziging 2014.
Ter inzage (bestuursnet): Nee
Onderwerp(en):

Besluit/opmerkingen bestuur:
Paraaf secretaris-directeur:
1
Bestuursvoorstel
Hierbij bieden wij u de najaarsrapportage 2014 (NJR 2014) aan. De inhoudsopgave van deze
najaarsrapportage ziet er als volgt uit:
1.
2.
3.
4.
5.
Inleiding
Beleidsmatige voortgang 2014
Verloop financieel beheer, fiscale aangelegenheden, investeringsprogramma en treasury
Voorstel
Bijlagen:
I:
Overzicht voor- en nadelen NJR 2014
II:
Toelichting op overzicht voor- en nadelen NJR 2014
III:
Tweede begrotingswijziging 2014
1. Inleiding
De begroting 2014 is vastgesteld met een negatief saldo op de baten en lasten van € 1.608.653,-. Dat
negatieve saldo wordt aangezuiverd tot nul door een onttrekking aan onze algemene reserves.
In deze NJR 2014 wordt een aantal voor- en nadelen ten opzichte van de begroting gemeld met per
saldo een positief effect van € 315.000,-. Hierin zit verwerkt het negatieve effect van de
Voorjaarsrapportage 2014 van € 364.000,-. Per saldo verwachten wij een verbetering van € 679.000,-.
Deze voor- en nadelen worden opgesomd en toegelicht in de bijlagen I en II.
Een belangrijke bijdrage aan deze positieve ontwikkeling is een meevaller in de exploitatie van de rwzi
Garmerwolde van Noorderzijlvest van € 616.000,-. Voor een deel blijken de verwachte meerkosten
van de uitbreiding van Garmerwolde mee te vallen. Daarnaast kan de btw over geleverde diensten
voor een aantal jaren van de belastingdienst teruggekregen worden. Wij profiteren hiervan.
Het saldo van de begroting komt door de genoemde voor- en nadelen uit op € 1.293.653,- negatief.
Dit betekent dat de onttrekking aan onze algemene reserves € 315.000,- lager uit zal vallen.
2. Beleidsmatige voortgang
Ten aanzien van het huidige bestuursprogramma, het beheerplan (programmaplan) 2010-2015 en
onze bedrijfsvoering zijn de volgende ontwikkelingen te melden:
a. bestuursprogramma 2009-2012
Omtrent de uitvoering van het bestuursprogramma zijn geen bijzonderheden te melden. In het
jaarverslag 2014 zullen wij uitvoerig verslag uitbrengen over de speerpunten duurzaamheid,
zuiveringsstrategie, transparantie / communicatie en efficiency, synergie en samenwerking.
b. programmaplan 2014
7.3.b. Toetsing van boezemkaden aan de nieuwe veiligheidsnormen
2
Bestuursvoorstel
Toetsing waterkeringen (primair en regionaal): keringen worden op een geavanceerde methode
getoetst, wat betekent dat wij meer bodemonderzoek moeten doen. Deze methode leidt wel tot een
verbeterd inzicht met – naar verwachting – meer goedgekeurde keringen wat resulteert in minder
grootschalige dijkversterkingen.
8.3.a. wateroverlast stedelijk gebied / realiseren waterberging
Om de terugkerende problemen in Winschoten het hoofd te bieden proberen we samen met de
gemeente Oldambt een model te ontwikkelen. Hierin komen alle overstromingsgevoeligheden
(oppervlaktewater, riolering, grondwater) voor het stedelijk gebied samen. Met zo’n model is het
mogelijk om overstromings- en neerslagscenario’s door te rekenen en eventuele maatregelen te
bepalen en te toetsen.
8.8.b. Onderhoud beheerovereenkomsten met gemeenten stedelijk gebied
Met de gemeenten Haren, Tynaarlo, Borger-Odoorn, Menterwolde, Delfzijl en Appingedam zal geen
beheerovereenkomst voor onderhoud stedelijk water worden gesloten. In deze gemeenten is het
“stedelijk waterbeheer” op orde. Het eigendom, beheer en onderhoud van de belangrijke watergangen
ligt reeds bij het waterschap. Voor het onderhoud aan stedelijk water zijn in het verleden met deze
gemeenten geen overeenkomsten gesloten. Er wordt ook geen vergoeding voor beheer en onderhoud
betaald aan de gemeenten. De gemaakte afspraken worden schriftelijk bevestigd.
8.24.b Onderzoek hergebruikmogelijkheden voor effluent
Hergebruik van effluent voor het industriegebied Oosterhorn en Eemshaven bleek niet lonend. Het
onderzoek is stopgezet.
c. bedrijfsvoeringsparagraaf 2014
Op 24 september 2014 heeft u formeel ingestemd met de laboratoriumsamenwerking (fusie) met het
laboratorium van de waterbedrijven van Groningen en Drenthe. De nieuwe organisatie
Waterkwaliteitscentrum (WKC) is per 1 januari 2015 operationeel. Het eerste jaar zal nog vanuit twee
locaties worden gewerkt.
Ook de regionale samenwerking in de waterketen verloopt voorspoedig. In dezelfde AB-vergadering
van 24 september 2014 heeft u ingestemd met het sluiten van een samenwerkingsovereenkomst en
het sluiten van drie waterakkoorden.
We hebben de werkplaatsfunctie voor het onderhoud van ons materieel gecentraliseerd in Veele. Dit
bevordert standaardisatie van het materieelonderhoud en tegelijkertijd kennisopbouw en betere
benutting van de capaciteit monteurs. Aan de kostenkant moet dit een besparing opleveren, waarmee
het aandeel materieelonderhoud in onze meterprijs daalt van 25% naar 20%: oftewel een voorziene
structurele besparing oplopend tot € 150.000,- in 2017. Deze besparing wordt gerealiseerd door
lagere exploitatielasten van de gebouwen, meer onderhoud zelf uitvoeren/ minder uitbesteding en
minder verstoring van onze werkzaamheden in het onderhoudsproces van het materieel
(automatisering, aanpak storingen).
Een investering in het voorzieningenniveau in de werkplaats (administratieplek en brug) en voor een
vertreklocatie in het rayon West (op de rwzi Gieten) zijn gepland. Daarnaast zal de verkoop van de
werkplaatslocatie in Rolde een eenmalige baat opleveren.
3
Bestuursvoorstel
4. Verloop financieel beheer, investeringsprogramma en treasury
Financieel beheer
Inleiding
Het saldo van de voor- en nadelen in deze NJR bedraagt € 315.000,- (positief). Voor een toelichting
op de onderdelen verwijzen wij u naar de bijlagen I en II. De eventuele structurele doorwerking is in de
begroting 2015 verwerkt.
Financiële afwijkingen
Per taak en per programma ontstaat het volgende beeld:
Saldo NJR 2014:
Toe te rekenen aan:
Per programma
Watersysteembeheer
Zuiveringsbeheer
€ - 100.000,-
€ - 100.000,-
0
Watersysteem
€ 469.500,-
€ 87.250,-
€ 382.250,-
Organisatie
€ 578.500,-
€ 405.010,-
€ 173.490,-
€ - 633.000,-
€ - 98.000,-
€ - 535.000,-
€ 315.000,-
€ 294.260,-
€ 20.740,-
Veiligheid
Belastingopbrengst
Totaal
Overige ontwikkelingen
Hefpunt kwartaalrapportage tweede kwartaal 2014
Op basis van de vastgelegde afspraken in de SLA (Service Level Agreement), is van Hefpunt de
kwartaalrapportage over het tweede kwartaal 2014 ontvangen. De rapportage over de
exploitatiebegroting van Hefpunt geeft geen aanleiding tot het geven van een nadere toelichting of het
maken van opmerkingen.
Ten aanzien van de belastingopbrengsten blijkt dat de opbrengst watersysteemheffing gebouwd
wederom naar verwachting zal afwijken van de begroting. De WOZ-waardedaling van objecten valt
lager uit dan bij de begroting werd verwacht. In de VJR 2014 was de verwachting nog dat de
waardedaling mee zou vallen. Daarnaast valt het aantal vervuilingseenheden voor meetbedrijven
lager uit dan verwacht. In bijlage II zijn deze afwijkingen toegelicht.
Onvoorziene uitgaven
Het beschikbare budget voor “onvoorzien” is € 207.000,-; € 99.000,- voor de taak watersysteembeheer
en € 108.000,- voor de taak zuiveringsbeheer.
Ten laste van het budget voor watersysteembeheer is € 24.500,- gebracht voor de kosten van
vervolgacties voor onze inundatiefilms. Om de garantie te hebben dat de inundatiefilms altijd
beschikbaarheid zijn (en niet afhankelijk te zijn van een goede internetverbinding) worden de films,
met de bijbehorende software, op een laptop geïnstalleerd. Daarnaast is er, mede vanwege de
onderzoeken naar de risico’s van aardbevingen, vraag naar inundatiefilms bij een situatie met normale
peilen. Deze randvoorwaarde willen we door de leverancier laten toevoegen aan de 2-dimensionale
stromingsmodellen. We kunnen daarna zelf de daar bij horende inundatiefilms genereren.
4
Bestuursvoorstel
Voor onvoorzien is nu nog € 182.500,- beschikbaar.
Reservepositie
Aangevuld met de informatie uit deze NJR ziet onze (algemene) reservepositie er als volgt uit:
Stand
01.01.2014
Watersysteembeheer
5.602.000
Onttrekking (-)
toevoeging (+)
2014
1.081.000
Zuiveringsbeheer
3.175.000
Totalen
8.777.000
Saldo NJR
2014
Stand
31.12.2014
MinimumNiveau
294.000
6.977.000
2.445.000
-2.690.000
21.000
506.000
855.000
-1.609.000
315.000
7.483.000
3.300.000
Door een meevallende uitkomst in deze NJR is het saldo van de taak zuiveringsbeheer – naar
verwachting – aan het eind van het jaar positief. In de MJR 2015 – 2018 gingen we nog uit van een
licht negatieve reserve op 31 december.
In deze opzet gaan we er vanuit dat het saldo van de NJR ook het rekeningresultaat 2014 zal worden.
Bij het opstellen van de begroting 2015 is hiermee rekening gehouden.
Fiscale aangelegenheden
Definitie natuur
Voor het afronden van de definitiekwestie rondom het begrip “natuur” volgens de Waterschapswet
worden momenteel proefprocedures (drie) gevolgd. De stand van zaken is momenteel dat nog twee
zaken in hoger beroep bij het Hof aanhangig zijn. De derde zaak is in cassatie bij de Hoge Raad. Het
waterschap is in die zaak door het Hof niet in het gelijk gesteld. Kort samengevat is door het Hof
gesteld dat indien de eigendom van een perceel een natuurbeheerder is er sprake is van een
natuurterrein. In afwachting van de uitspraak in cassatie zijn de andere twee procedures
aangehouden.
De gevolgen voor de praktijk moeten we nog afwachten. De uitspraken zijn echter ook een
momentopname en hebben betrekking op de “staat“ van een perceel op het moment van bezwaar
maken. Doordat veel percelen (oorspronkelijk vaak landbouwgrond) uiteindelijk via
inrichtingsmaatregelen in een of meerdere jaren worden ingericht als natuurgebied zullen veel
percelen, op termijn, alsnog onder de watersysteemheffing natuur gaan vallen.
De totale mogelijke “schade” (percelen watersysteembeheer ongebouwd welke alsnog als
watersysteembeheer natuur moeten worden aangeslagen) als de definitie van natuur in ons nadeel
uitvalt bedraagt volgens Hefpunt maximaal € 1,1 miljoen. De omvang van onze algemene reserve
watersysteembeheer is hierop afgestemd.
Tariefdifferentiatie wegen
Drie gemeenten hebben vorig jaar bezwaar gemaakt tegen de aanslag waterschapslasten, onderdeel
wegen. Het bezwaar richt zich vooral op de gehanteerde definitie van wegen en de toepassing. In
overleg met de gemeenten wordt naar de bestanden met wegen gekeken welke de basis vormden
voor de opgelegde aanslagen. De verwachting is dat de omvang van het aantal hectares wegen in
stand blijft.
5
Bestuursvoorstel
BTW
Momenteel loopt een onderzoek naar de mogelijkheid een gedeelte van door ons betaalde btw terug
te krijgen over de jaren 2009/2013. In de voorjaarsrapportage (bijlage II, nummer 9: BTW op
gemengde kosten) hebben wij u al geïnformeerd over een soortgelijk onderzoek voor het jaar 2008.
Daarbij hebben we aangegeven in de NJR terug te komen op de uitkomsten voor de jaren 2009/2013.
Op dit moment is nog onvoldoende duidelijk of en hoeveel btw we over deze periode terug kunnen
krijgen. Het financiële effect zal daarom in de jaarrekening 2014 worden verwerkt.
Investeringsprogramma
Bij de begroting 2014 is een investeringsvolume geraamd van € 15 miljoen. De verwachting is dat dit
investeringsvolume gerealiseerd wordt.
Uitvoering investeringsprogramma
Ten aanzien van het uitvoering van het investeringsprogramma wordt alleen gerapporteerd over
afwijkingen waarvan u op de hoogte gebracht moet worden. Dit kunnen te verwachten afwijkingen van
de door u beschikbaar gestelde kredieten zijn, verschuivingen tussen kredieten of onvoorziene
gebeurtenissen. Zo mogelijk kan een rapportage vergezeld gaan van een te nemen besluit door het
algemeen bestuur.
Project 050 Gemaal Rozema
Voor het oplossen van schades in de nazorgfase is een krediet beschikbaar gesteld van € 240.000,-.
Op dit moment is het krediet met € 177.000,- overschreden. Over een deel van de claim is inmiddels
instemming met de bodemdalingscommissie. De rest van de claim moet nog nader worden
onderbouwd. De claim wordt naar verwachting in de volgende vergadering van de
bodemdalingscommissie in november 2014 definitief afgerond.
Treasury.
Jaarlijks wordt een liquiditeitsbegroting opgemaakt met als doel inzicht te verkrijgen of en wanneer
eventuele geldleningen moeten worden aangetrokken. De liquiditeitsbegroting wordt in de loop van
het jaar regelmatig geactualiseerd. In de liquiditeitsbegroting wordt een inschatting gemaakt van de
uitgaven en inkomsten per maand.
Volgens de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) mag 23% van het begrotingstotaal met
kort geld worden gefinancierd. Dit wordt de kasgeldlimiet genoemd. Voor 2014 is de kasgeldlimiet € 20
miljoen. De kasstroom van de belastingopbrengst is niet gelijkmatig over het jaar verdeeld. Daarom
wordt, ook in overleg met onze accountant, indien nodig gekozen voor een tijdelijke hogere
financiering met kort geld en dus een tijdelijke overschrijding van de kasgeldlimiet. De Wet Fido biedt
deze mogelijkheid conform Artikel 4, lid 2 “indien een openbaar lichaam voor het derde
achtereenvolgende kwartaal de kasgeldlimiet overschrijdt, stelt het daarvan de toezichthouder op de
hoogte, en legt het de kwartaalrapportage en een plan om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter
goedkeuring voor aan de toezichthouder.” De eventuele overschrijdingen van de kasgeldlimiet blijven
binnen de toegestane periode van twee maanden.
Per 14 maart 2014 is een langlopende geldlening van € 30 miljoen opgenomen met een looptijd van
20 jaar tegen 2,995% rente.
6
Bestuursvoorstel
Voorstel
Kennis te nemen van de najaarsrapportage 2014.
De tweede begrotingswijziging van 2014 vaststellen.
namens het dagelijks bestuur,
Harm Küpers
secretaris-directeur
Alfred van Hall
dijkgraaf
7