NOG september 2014 - GGD Zaanstreek Waterland

JAARGANG 8 | NUMMER 3 | SEPTEMBER 2014
Nieuwsbrief Openbare Gezondheidszorg
Beste lezer,
Als GGD Zaanstreek-Waterland hebben wij als doel het
bevorderen en beschermen van de gezondheid van alle
inwoners in Zaanstreek-Waterland. Dit doen wij op allerlei manieren. Er worden beweegprogramma’s opgesteld
voor de jeugd, zoals JOGG. Programma’s ontwikkeld om
jonge kinderen gelijke taalkansen te geven, zoals het project “Taal en VVE”. En we richten ons op de veiligheid van
kinderen en volwassenen, voor een “Veilig Thuis”. En dit is
nog maar een kleine greep uit ons ruime “assortiment”. In
deze NOG besteden wij onder andere hier aandacht aan.
Maar als GGD besteden wij ook aandacht aan de gezondheid van onze eigen werknemers. De gezonde werkom-
geving is een project wat momenteel intern loopt. Een
werkgroep onderzoekt de mogelijkheden om de gezondheid van de medewerkers van de GGD te bevorderen en
het werkplezier te optimaliseren. Een voorbeeld hiervan
is het promoten van het drinken van water in plaats van
gezoete dranken. De GGD stimuleert water drinken ook
tijdens vergaderingen met externen. Dus mocht u een keer
een bezoek brengen aan de GGD, vraag gerust om een
glaasje water!
Veel leesplezier
AMHK wordt Veilig Thuis bij
GGD Zaanstreek-Waterland
Op 1 januari 2015 moeten alle gemeenten een Advies
en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (AMHK) hebben ingericht. Dit is het gevolg van
de nieuwe Jeugdwet en WMO die per 1 januari 2015 in
werking treedt. Daarmee dragen de gemeenten de verantwoordelijkheid voor volwassenen en kinderen die te
maken krijgen met agressie, geweld, mishandeling en
(seksueel) misbruik of verwaarlozing in huiselijke kring.
Daarnaast is er recent door de Tweede Kamer besloten de naamgeving voor het AMHK aan te passen. Het
AMHK zal per 1 januari 2015 verder gaan onder de nieuwe
naam: Veilig Thuis, welke aansluit bij de publiekscampagne ‘Voor een veilig thuis’.
Op dit moment is de aanpak huiselijk geweld geor-
Z-Wwweetjes
Op het Regionaal Kompas vindt u de
factsheet Mantelzorg en andere vrijwilligers met hierin de belangrijkste
cijfers die in het kader van de transitie van AWBZ-taken naar Wmo-taken
van belang zijn. Kijk op:
http://www.regionaalkompas.nl/
zaanstreek-waterland/thema-s/
transitie-van-awbz-naar-wmo/mantelzorg-en-andere-vrijwilligerswerk/
ganiseerd in het
Steunpunt Huiselijk
Geweld bij de GGD
en het Advies en
Meldpunt Kindermishandeling
bij
Jeugdbescherming Regio Amsterdam (JBRA). Het Algemeen Bestuur van de GGD heeft op 8 mei besloten om
het Veilig Thuis voor de regio Zaanstreek-Waterland bij
de GGD onder te brengen.
Om dit te kunnen organiseren is een projectorganisatie
ingericht. De GGD treedt op als projectleider. Er is een
stuurgroep samengesteld om sturing te geven aan het
proces. Hierin nemen bestuurlijke vertegenwoordigers
vanuit de gemeente Purmerend en Zaanstad, de directeur van JBRA en de directeur van de GGD, een ambtelijke vertegenwoordiging en de projectcoördinator deel.
Zij ontvangen input vanuit een drietal werkgroepen
welke onderwerpen voorbereiden op zorginhoudelijk
gebied, rondom de overgang van het personeel van JBRA
naar de GGD en op het gebied van financiën en bedrijfsvoering. In deze werkgroepen nemen medewerkers van
JBRA en de GGD deel. In de afgelopen periode zijn er al
de nodige stappen gezet. Zo is er een visie op Veilig Thuis
opgesteld welke zal worden ingebracht in het Algemeen
Bestuur van de GGD, is er een formatieoverzicht samengesteld en zijn de randvoorwaarden voor de overgang
met elkaar besproken. In de aankomende maanden zal
het verdere proces worden vormgegeven.
Contactpersoon:
Wendy de Haas ([email protected])
Nieuwe jongeren
website
JouwGGD.nl
Jongeren in Zaanstreek-Waterland kunnen voortaan
op JouwGGD.nl betrouwbare informatie vinden over
gezondheid, relaties, lichaam, seks, gevoel, alcohol,
roken en drugs. Alle informatie is gemaakt en gecheckt
door (medische) professionals. JouwGGD.nl is speciaal
ontwikkeld voor jongeren tussen de 13 en 23 jaar door
de GGD. Er zijn 15 GGD-en in Nederland die de website
JouwGGD.nl aanbieden, waaronder GGD ZaanstreekWaterland. Afhankelijk van waar een jongere de website
bezoekt, ziet hij of zij naast de algemene informatie
ook een lokale pagina met onderwerpen die specifiek
in Zaanstreek-Waterland spelen en regionale hulpverleningsinstanties. In Zaanstreek-Waterland is dat bijvoorbeeld informatie over o.a. relaties en seks, alcohol, roken
en drugs. GGD Zaanstreek-Waterland vindt het belangrijk om jongeren betrouwbare en actuele informatie te
verstrekken en op laagdrempelige wijze in contact te
komen met jongeren die vragen hebben. Waar nodig
verwijst de GGD jongeren door naar andere organisaties.
JouwGGD.nl is een aanvulling op het bestaande aanbod
van de GGD in Zaanstreek-Waterland voor jongeren.
Chatten en mailen
Jongeren kunnen op de website (anoniem) chatten en
mailen met een GGD-arts of jeugdverpleegkundige. Er
is ook een openbare reactiemogelijkheid op de website.
Hier reageren jongeren op onderwerpen of stellen openbaar vragen over het betreffende onderwerp. Chatten
kan iedere werkdag tussen 15:00 en 17:00 uur en tussen
19:00 en 21:00 uur. Buiten deze tijden kunnen jongeren
mailen. De GGD-arts of jeugdverpleegkundige beantwoordt de vraag binnen twee werkdagen. Uit ervaringen
van GGD Amsterdam, die in 2011 startte met de website,
blijkt dat de website maandelijks door circa 5.000 unieke
bezoekers wordt bezocht.
Jongeren tussen 12 en 27 jaar kunnen ook, iedere dinsdag
t/m vrijdag van 12 – 16 uur, binnenlopen bij het Straathoekwerk op de Vinkenstraat in Zaandam.
Contactpersoon:
Sylvia Scholten ([email protected])
Boyz2Men
Al jaren wordt binnen het Straathoekwerk (SHW) het
succesvolle programma Girls Only uitgevoerd, een
weerbaarheidstraining voor meiden. Steeds vaker
werd, met name vanuit het onderwijs, gevraagd
waarom er niet een dergelijk programma is voor
jongens. Deze vraag heeft er toe geleid dat eind 2013
de training Boyz2Men is opgezet. Deze training is
bedoeld voor kwetsbare/minder weerbare jongens,
de eenlingen, de volgers, de jongens die wellicht worden gepest, de jongens die veel op zichzelf zijn en/of
gamers zijn. Kortom: jongens die wel een steuntje in
de rug kunnen gebruiken.
Doel van de training Boyz2Men is om jongens in de
leeftijd van 12 t/m 16 jaar bij elkaar te brengen, om
op die manier competenties en zelfvertrouwen te
vergroten. De training bestaat uit 10 bijeenkomsten
waarbij er de ene keer een theoriebijeenkomst plaatsvindt en de andere keer een activiteit. Zo blijft de
training afwisselend en dynamisch.
De jongens stellen zichzelf drie doelen waaraan zij
willen werken in de groep. Naast werken aan de
doelen, worden verschillende thema’s besproken en
vinden er activiteiten plaats. Thema’s die aan bod
komen zijn bijvoorbeeld: omgaan met grenzen van
jezelf en anderen, vormen van geweld en hoe hier
mee om te gaan (zowel verbaal als fysiek), omgaan
met groepsdruk, relaties en seksualiteit en omgaan
met gamen/social media. Daarnaast wordt het
GGGG-model (Gebeurtenis, Gedachten, Gevoel &
Gevolg) geïntroduceerd.
Voor het vergroten van verbale en fysieke weerbaarheid is gekozen voor een samenwerking met een
sportschool in Westerwatering, waar drie bijeenkomsten plaatsvinden. Voor uitwerking van het thema
‘groepen en groepsdruk’ wordt samengewerkt met
de Anne Frank Stichting. De gehele training wordt
afgesloten met een survivaltocht.
Tot dusver zijn twee pilottrainingen uitgevoerd. De
aanmeldingen hiervoor kwamen vanuit het onderwijs, Lucertis, Halt en JPP. De resultaten zien er zo
goed uit dat sterk wordt overwogen om de trainingen structureel op te nemen in het JPP/SHW aanbod.
Contactpersonen:
Rudy Tan-A-Kiam ([email protected]) en
Tonny Hartkamp ([email protected])
Z-Wwweetjes
De donkere dagen komen er weer aan. De open haard of houtkachel gaat dan meestal aan voor de gezelligheid. Tijdens het stoken van hout komen altijd schadelijke stoffen vrij. Als u let op een paar eenvoudige punten
kunt u overlast en gezondheidsklachten voorkomen of beperken en toch genieten van een gezellig vuurtje.
Meer informatie over houtkachels en open haarden vindt u op
https://www.ggdzw.nl/leefomgeving/medische_milieukunde/gezond_in_huis/houtkachels
Jongeren Op Gezond
Gewicht in actie!
In de regio Zaanstreek-Waterland zijn twee gemeenten
die gekozen hebben voor de JOGG-aanpak met als doel
de stijging van overgewicht bij jongeren (0-19 jaar) om
te buigen in een daling: Zaanstad en Purmerend. Zowel
JOGG-Zaanstad als JOGG-Purmerend werken nauw
samen met de GGD om gezond eten en drinken en
bewegen te stimuleren op scholen en kinderopvangorganisaties in de JOGG-wijken. In deze nieuwsbrief leest u
over de activiteiten in Purmerend.
In Purmerend zijn de scholen ’t Prisma en De Weermolen vorig schooljaar aan de slag gegaan met het Lekker Fit! project. De scholen kregen tijdens dit project
ondersteuning van Spurd Purmerend en de GGD. Spurd
organiseerde de beweegactiviteiten en de GGD besprak
het voedingsbeleid van de scholen, o.a. gericht op het
inbedden van water drinken, gezond trakteren en tussendoortjes. Daarnaast is er een themabijeenkomst over
voeding georganiseerd door de GGD.
’t Prisma kreeg uit handen van wethouder Geoffrey Nijenhuis een certificaat en een gevelbord behorende bij
de Lekker Fit!-duim. De school kreeg bezoek van de FitFoodFunFactor-bus van de Nederlandse Hartstichting. In
deze tot kookstudio omgetoverde schoolbus kregen de
leerlingen een workshop ‘gezond trakteren’. De Wheermolen heeft de intentie om ook een Lekker Fit!-duim
aan te vragen.
Twee kindercentra in de Purmerendse JOGG-wijk hebben
deelgenomen aan het GGD Lekker Fit! peuterproject.
Het Lekker Fit! peuterproject is ontwikkeld door de GGD.
Het Lekker Fit! peuterproject heeft als thema’s voeding
(gezond trakteren en tussendoortjes en water drinken)
en bewegen. Met aansluitend een themabijeenkomst
over voeding. Daarnaast hebben de kindercentra ook
Logopedisten GGD
coachen pedagogisch
medewerkers in
Zaanstad: Project
‘Taal en VVE’ geeft
kinderen gelijke
(taal)kansen
Taalontwikkeling is van het
grootste belang om kinderen meer kansen te geven
op succes. Taal gebruik je
om te praten, taal heb je
nodig om gevoelens te uiten
en taal leert je te denken.
Daarom zijn pedagogisch
medewerkers op de peuterspeelzaal de hele dag bezig
om de taalontwikkeling van
peuters te stimuleren.
Om het taalgebruik in de
volle breedte optimaal te
bevorderen, is het belangrijk
dat de pedagogisch medewerkers over specifieke
kennis en vaardigheden
beschikken. De gemeente
Zaanstad ondersteunt hiervoor het project ‘Taal en
VVE’, (VVE: Voor- en Vroegschoolse Educatie) ontwikkeld door het ABC (Stichting
Advies- en Begeleidingscentrum) in samenwerking
met de UvA. Het project is
gericht op het bereiken van
een goede taalstart voor
peuters die doorstromen
naar de basisschool door
duurzaam en opbrengstgericht te werken aan taaldoelen binnen de VVE.
De preventief werkende
logopedisten van de GGD,
met hun specifieke kennis
Voor informatie over JOGG-Purmerend of JOGG-Zaanstad kunt u mailen
naar [email protected] of kijken op
www.joggzaanstad.nl of
http://www.purmerend.nl/content/
jongeren-op-gezond-gewicht-jogg
Z-Wwweetjes
het voedingsbeleid samen met een diëtiste aangepast.
Een aantal kindercentra zijn gestart met een moestuin.
De leidsters ontvingen een ‘groentebox’ met een groentekalender, leuke kleurplaten, receptenkaarten voor de
ouders en aanvullende informatie voor ouders over het
belang van groenten eten. De deelnemers kregen ook
een moestuin van 1.30 x 1.30 meter met biologische
aarde en groentezaadjes.
Ook wordt er in de JOGG-wijk veel aandacht besteed aan
het stimuleren van water drinken op de scholen, kindercentra en festivals. Verschillende watertappunten zijn
geplaatst en er zijn bidons en flesjes water uitgedeeld. In
het kader van de Gezonde Schoolkantine gaat de GGD in
het schooljaar 2014/2015 de kantines van het Voortgezet
Onderwijs bezoeken, in samenwerking met de Schoolkantinebrigade. Ook organiseert JOGG bijeenkomsten
voor sportkantines om advies en tips te geven om het
aanbod van hapjes en drankjes in de kantine gezonder te
maken.
Contactpersonen:
Sylvia Scholten ([email protected]) en
Christine Eggenkamp ([email protected])
van taal leren, zijn opgeleid
door het ABC tot trainer
Taal en VVE. Gedurende zes
maanden begeleiden deze
trainers pedagogisch medewerkers doormiddel van
observaties en coaching.
Het traject wordt op maat
en in overleg met de peuterspeelzaal samengesteld.
Het programma is eind
2013 gestart in Zaanstad.
Tot nu toe zijn de pedagogisch medewerkers van 8
VVE-peuterspeelzalen
in
Zaandam gecoacht, met als
resultaat dat ze bewuster
taal aanbieden en uitlokken. Daardoor zijn zij beter
in staat aan te sluiten op
het taalniveau van ieder
kind individueel, met als
gevolg dat het VVE-aanbod
zoveel mogelijk rendement
oplevert. In het schooljaar
2014-2015 zullen de trainers
op andere peuterspeelzalen
starten met het traject. De
intentie is dat alle Zaanse
pedagogische
medewerkers, die VVE aanbieden, op
deze manier gecoacht gaan
worden.
ContactpersoON:
Astrid Roest ([email protected])
Een boodschap van NIX:
alcoholpreventie in de regio
In november 2013 is in verband met de nieuwe wetgeving de landelijke nIX18 campagne van start gegaan:
niet roken en niet drinken onder de 18 jaar. Vanuit VWS
en het Trimbos instituut wordt er landelijk aandacht
besteed aan deze “sociale norm campagne” middels o.a.
spotjes op radio en tv. Aan de regio’s en de GGD de taak
om deze boodschap regionaal en lokaal verder uit te zetten.
NIX18 op (sport)evenementen
De afgelopen periode is in de regio Zaanstreek-Waterland in samenwerking met gemeenten en Brijder Jeugd
een start gemaakt met de lancering van nIX18. Zo is er in
de gemeente Purmerend tijdens diverse evenementen,
zoals Reuring Festival, de boodschap van nIX18 gepromoot. Diverse nIX18 materialen zijn hiervoor ontwikkeld
om de bezoekers te informeren. Ook zijn alle sportverenigingen in Purmerend in het voorjaar getraind in het
kader van verantwoord alcohol schenken en de nieuwe
wet. Daarbij hebben de verenigingen diverse materialen
van nIX18 ontvangen om aan de sporters en bezoekers
duidelijk te kunnen maken dat er geen alcohol onder de
Z-Wwweetjes
Op het Regionaal Kompas van de GGD is meer
informatie te vinden over alcohol: http://www.
regionaalkompas.nl/zaanstreek-waterland/
thema-s/alcohol/. Hier kunt u o.a. lezen wat
het regionale aanbod is van interventies voor
het thema alcohol, het aantal jongeren dat met
een alcohol gerelateerd probleem door een kinderarts in een ziekenhuis is behandeld en het
aantal alcohol gerelateerde ambulanceritten in
de regio.
Niet drinken en roken onder de 18 jaar
Meer weten?
Kijk dan op:
ikweetvannix.nl
18 jaar wordt geschonken en dat jongeren geen alcohol
in hun bezit mogen hebben. Andere gemeenten in de
regio zullen mogelijk dit voorbeeld volgen.
Regionale werkgroep
De regionale werkgroep alcoholmatiging jeugd die in
2014 is gestart (Gemeenten, Brijder en GGD) ondersteunt de acties van nIX18 die vanuit de GGD worden
geïnitieerd. De doelstellingen vanuit de nota volksgezondheid 2013-2016 zijn leidend voor de activiteiten die
de werkgroep gaat uitzetten. naast de acties gericht op
jeugd gaat de regionale werkgroep zich ook richten op
de doelgroep zwangeren. Om het aantal vrouwen dat
alcohol drinkt tijdens de zwangerschap terug te dringen,
gaat de regionale werkgroep vanaf het najaar 2014 aan
de slag met de ontwikkeling van diverse acties, zoals
bijvoorbeeld deskundigheidsbevordering voor verloskundigen.
Meer informatie?
Kijk op www.opgroeienzonderalcohol.nl.
COnTACTPERSOOn:
lAuRA TIGGElMAn ([email protected])
Colofon
Adresgegevens
GGD Zaanstreek-Waterland
Postbus 2056, 1500 GB Zaandam
Tel. (0900) 254 54 54
Fax. (075) 616 30 16
Redactie
Sevgi Extra
Janneke Scheffer
Ghislaine van Nooijen Kooij
Margriet Oosting
DIT IS EEN
afSpraak VaN
Voor opmerkingen en vragen
over de nieuwsbrief kunt u
mailen naar [email protected]
o.v.v. Redactie Nieuwsbrief
Openbare Gezondheidszorg.
Volg ons ook op Twitter
via @GGDZW
De nieuwsbrief wordt verspreid onder
bestuurders van GGD ZaanstreekWaterland en tevens onder ambtenaren,
raadsleden, zorg- en welzijnsinstellingen in
de regio Zaanstreek-Waterland en GGD’en
van buiten de regio. De nieuwsbrief is ook
beschikbaar op www.ggdzw.nl.
Mocht u geen prijs stellen op het
ontvangen van de nieuwsbrief dan kunt
u zich afmelden via [email protected]
o.v.v. Redactie Nieuwsbrief Openbare
Gezondheidszorg.
Ontwerp en drukwerk
Aranea Graﬁmedia, Zaandam
www.ggdzw.nl