PERSBERICHT Gemeenten worstelen nog met mkb

PERSBERICHT
Gemeenten worstelen nog met mkb-vriendelijk aanbesteden
MKB-Nederland maakt zich zorgen om toenemende eisen social return
Gemeenten moeten in overleg met ondernemersorganisaties meer doen om hun
aanbestedingspraktijk in lijn te brengen met het doel van de Aanbestedingswet die
vorig jaar is ingegaan: betere kansen voor het mkb bij overheidsopdrachten.
Belangrijke verbeterpunten zijn er op het gebied van transparantie, knellende social
returneisen, administratieve lasten en verdergaande professionalisering. Dit
concludeert MKB-Nederland op grond van de resultaten van een enquête die zij heeft
uitgevoerd onder 200 gemeenten.
Nederlandse gemeenten geven jaarlijks 17 miljard euro uit aan aanbestedingen en inkoop.
Hiermee zijn zij een belangrijke economische factor voor de lokale economie. Niet voor niets
is lokaal mkb-vriendelijk aanbesteden een lobbyspeerpunt van MKB-Nederland. De nieuwe
Aanbestedingswet (april 2013) – die het midden- en kleinbedrijf eerlijker kansen op
opdrachten moet geven – heeft veel wijzigingen met zich meegebracht. Gemeenten hebben
sindsdien goede stappen gezet, maar tegelijk is er nog veel werk te doen.
Social return werkt niet
Driekwart van de gemeenten geeft aan ‘social return on investment’ (SROI, aan het werk
helpen van doelgroepen met een afstand tot de arbeidsmarkt) als verplichting opgenomen te
hebben in het aanbestedingsbeleid. Dat is een zorgelijke ontwikkeling, vindt MKB-Nederland.
Gemeenten leggen zo’n verplichting vaak automatisch op, zonder te bedenken of de
opdracht zich er wel voor leent”, zegt voorzitter Michaël van Straalen. “Gekwalificeerd
personeel moet plaatsmaken, want voor extra personeel ontbreekt het menig ondernemer
aan financiën. En na de opdracht vervallen mensen weer in de bijstand, áls je al geschikte
kandidaten hebt kunnen vinden. Personeel met de goede diploma's of vaardigheden is vaak
niet te vinden. Het is weer een extra belemmering voor ondernemers om opdrachten binnen
te halen, terwijl het doel niet wordt bereikt.”
Er zijn gemeenten die deels tegemoet komen aan de bezwaren door in overleg met het
bedrijfsleven per project naar de beste vorm te zoeken. Helaas neemt de helft standaard in
de bestekken een verplichting op dat 5 procent van de loon- of aanneemsom aan SROI moet
worden besteed.
Transparante toegang tot opdrachten
Bijna tweederde van de gemeenten geeft aan als gevolg van de nieuwe wet de
drempelbedragen voor aanbestedingen te hebben verhoogd. Dit is goed, want dat biedt het
mkb meer kansen op opdrachten. Onder de drempel mogen gemeenten opdrachten
onderhands gunnen aan een bepaalde partij of een geselecteerde groep laten meedingen
(enkelvoudig c.q. meervoudig onderhands aanbesteden). MKB-Nederland pleit ervoor dat
gemeenten meervoudig onderhandse aanbestedingen vooraf in de media publiceren. Ook
niet-geselecteerde ondernemers kunnen zich dan melden als kandidaat. Opvallend is dat 80
procent van de gemeenten opdrachten nog niet openbaar publiceert, maar dat wel als optie
onderzoekt.
Verdere professionalisering aanbestedingen
Bij aanbestedingen boven de drempel moeten gemeenten volgens de nieuwe regels gunnen
op het criterium Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI), tenzij dit niet passend is
en zij dit goed kunnen motiveren. Gemeenten hebben echter nog moeite met het
omschrijven van de gewenste kwaliteiten en het beoordelen van de aanbiedingen, zo geeft
30 procent aan. Bij het EMVI-criterium zijn naast prijs ook aspecten van belang als
functionaliteit, kwaliteit, duurzaamheid en levertijd.
Aandacht voor de lokale en regionale economie is belangrijk. MKB-Nederland is blij om te
zien dat gemeenten steeds vaker het overleg zoeken met branche- en lokale
ondernemersverenigingen om het beleid af te stemmen (29 c.q. 64 procent). Over en weer is
er behoefte aan meer kennis over elkaar en de mogelijkheden die de wet biedt. De
ondernemersorganisatie spoort gemeenten die dit nog niet doen aan, zo snel mogelijk het
overleg op te starten om gezamenlijk beter invulling te geven aan de doelen van de
Aanbestedingswet.
Den Haag, 25 september 2014.
Noot voor de redactie / Meer informatie
Hans Bakker, regiocoördinator aanbesteden, tel: 06-11351691, e-mail [email protected].

Download Report