Berendina: bijzondere vrouw in een klein dorp De interesse voor Berendina van Rensinck werd twintig jaar geleden gewekt door een zin in een artikel over dominee Henricus Hoffman. Nu ligt er een boek over deze dichteres uit de achttiende eeuw die een groot deel van haar leven in Bennekom woonde. De cover heeft een opvallende kleur oranje met een zijkant silhouet van een vrouwengezicht. ,,Het begint met één zin en na verloop van tijd komt er een beeld tevoorschijn, een schaduw uit de geschiedenis”, vertelt auteur Bert Lever. Berendina verkeerde al toen ze nog in haar geboorteplaats Zutphen woonde in kringen van theologen. Ze had een uitgebreid netwerk en behield dat toen ze trouwde met predikant Henricus Hoffman en verhuisde naar het dorpje Bennekom. ,,De godsdienstige inslag in haar gedichten is groot”, aldus Lever. ,,Het is best apart want vrouwen hadden in die tijd geen rol in de kerk. Berendina nam stelling in het theologische debat via haar gedichten.” Dat was volgens de Bennekommer ook de enige manier waarop vrouwen dat in die tijd konden doen. Bennekom bestond in de achttiende eeuw uit een kerk met wat boerderijen. ,,Het is heel bijzonder dat zo iemand als Berendina toen hier zat.” De dichteres was geen doorsnee vrouw. Ze trouwde op haar 34ste en kreeg nog vier kinderen. Ze werd vaak gevraagd om drempeldichten te schrijven voor boeken. In de zeventiende eeuw was zo’n lofdicht heel gewoon, net zoals het voorwoord dat nu is. Ook bijzonder is dat Berendina na haar trouwen altijd haar meisjesnaam aanhield. Toen Lever zich in 1994 begon te verdiepen in Berendina, was niet eens haar geboorte- en sterfdatum bekend. In de loop der tijd kwam er steeds een puzzelstukje bij. Uiteindelijk wist de auteur vijftien gedichten te traceren, die nu in het boek met de titel‘Ag hoe gevoelig wordt myn harte’ zijn gepubliceerd. ,,Ik ga er niet vanuit dat het haar volledige oeuvre is, maar ze geven wel een heel goed beeld van haar dichtkunst.” Het langste gedicht is maar liefst 120 regels en beslaat in totaal bijna vijf pagina’s. ,,Het is een gedicht naar aanleiding van het overlijden van de Zutphense dominee Laurentius le Brun die ze haar hele leven had gekend,” gaat Lever verder. ,,Opmerkelijk is wel dat het kortste gedicht over het overlijden van haar eigen man gaat.” Bert Lever schreef niet alleen voor het blad De Kostersteen van Historische Vereniging Oud-Bennekom al eerder over Berendina. Ook werd over deze vrouw een stuk van zijn hand gepubliceerd in het Digitaal Vrouwenlexicon van historica Els Kloek. Dat werd later bovendien opgenomen in haar boek ‘1001 Vrouwen uit de Nederlandse Geschiedenis’. ,,Toen ik wist dat Kloek een presentatie kwam geven op uitnodiging van Oud-Bennekom, was het voor mij de aanleiding om de sokken in het boek te zetten.” Een laatste gedicht van Berendina’s hand dat achterhaald werd, stond in een album amicorum, een vriendenalbum, net zoiets als een poëziealbum. ,,Het leuke is dat ik daardoor ook haar handschrift heb.” Hoewel de Bennekommer zich al twintig jaar bezighoudt met Berendina, heeft hij niet het idee veel te kunnen zeggen over haar karakter. ,,Maar ik denk wel dat het een warme en intelligente vrouw was, want ze schreef warm over mensen die overleden waren en was duidelijk belezen.” Berendina had een voorliefde voor het Oranje-huis. ,,Ze schreef zelfs een gedicht voor de tweede verjaardag van Willem V.” Berendina schreef in haar gedichten tevens over politieke gebeurtenissen, zelfs over actuele situaties in het buitenland. De gedichten zijn in Oudnederlands en geheel in de geest van die tijd. ,,Ik geef bij elk gedicht een uitgebreide toelichting, anders snap je niet waar het over gaat”, zegt Lever. Volgens hem was het best ingewikkeld om te bepalen wat je wel en niet toelicht. Voor het schrijven van de uitleg riep Lever de hulp in van zijn –helaas onlangs overleden - goede vriend kerkhistoricus Prof. Dr. Willem van Asselt, die tien jaar Nederlands Hervormd predikant was in Bennekom. ,,Ik heb zelf ook veel geleerd van het schrijven van dit boek. Dat doe je altijd en anders vind ik het ook niet leuk om te doen.” Het boek ‘Ag hoe gevoelig wordt myn harte - Berendina van Rensinck (17041780), dichteres’ is te koop via de boekhandel. In Bennekom is het verkrijgbaar bij Novita aan de Dorpsstraat 41. De prijs is 9,95 euro. ISBN 978-90-822871-0-03. www.oudbennekom.nl