Erik Akkermans - Academie voor Cultuurmanagement

 lobbyenvoorcultuur
“De cultuursector staat met de rug naar de samenleving en met de hand naar
de overheidsportemonnee.” Rutte (in de periode van kabinet Rutte I)
Differentiatie is niet alleen nodig aan de kant van de te zoeken sponsors,
vrienden etc. Realiseer je hoe groot de verschillen kunnen zijn in
positionering van de diverse instellingen, bepaald door hun missie, hun
kernwaarde, hun artistieke visie, hun plaats van vestiging. De overeenkomst
tussen Concertgebouw, Stadsschouwburg, Paradiso, Stedelijk Museum en
OBA in Amsterdam is in veel opzichten groter dan die tussen
Stadsschouwburg Amsterdam en theater Speelhuis Helmond, resp. Stedelijk
Museum en Museum Helmond, Paradiso en Poppodium Lakei of de OBA en
de Helmondse bibliotheek.
De diversiteit van het veld en de noodzaak om uniciteit te benadrukken staan
het zoeken naar en uiten van gemeenschappelijkheid in belangen vaak in de
weg.
In de afgelopen jaren zijn desondanks niet alleen de professionaliteit, maar
ook de samenhang en samenwerking in de sector gegroeid; langzaam, maar
zeker.
De Federatie Cultuur is daar wel een uiting van.
De FC bundelt:
-­‐ musea
-­‐ podiumkunstinstelllingen
podia en festivals
-­‐ bibliotheken
-­‐ centra voor de kunsten
-­‐ galeries
In totaal 1200 tot 1500 instellingen, vooral gesubsidieerd
Uit de veelheid aan thema’s zijn de volgende als prioritair gekozen:
• Werken aan draagvlak
• Samenhang in beleid
• Kwaliteit van de sector: bestel, KUO
• Cultuureducatie
• Randvoorwaarden: CAO, mobiliteit, arbeidsmarkt, marketingtools,
facts& figures
• Kan een brancheorganisatie dit nog alleen? Wij denken van niet.
Althans niet effectief genoeg.
Tot de wapenfeiten en activiteiten uit het afgelopen jaar behoren:
• themamiddag ondernemerschap met de VNG
• themamiddag over clustering van instellingen op lokale schaal
• budget van 3.8 miljoen voor mobiliteit ivm de rijksbezuinigingen
• Budget voor organisatie van het gesprek werkveld/ Hoger Onderwijs
• Verkenning duurzaamheid arbeidsmarkt en Asscher aanvraag
©Academie voor Cultuurmanagement EM 180614
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Collectief lidmaatschap van MKB/VNO/Gastvrij Nederland waarmee
een deel van de lobbytaak is versterkt
Deelname aan OCW Stuurgroep Ondernemerschap
Namens de gezamenlijkheid het conctact, formeel en informeel, met
RvC/ fondsen/ K92
Opzetten van de ANBI website voor alle leden van de FC-leden
Collectieve afspraken over ziektekostenverzekering
Gezamenlijk over over Cultuurindex/ Cultuur in Beeld (‘facts&figures’)
Meedenken over Geefcampagne
Meedenken Governance Code Cultuur
Input, met name concrete voorbeelden, leveren ten behoeve van
Kamerbief Minister
Contacten met Tweede Kamer
Onderlingen collegialiteit en solidariteit: veel directe samenwerking en
praktische raad
In de politieke lobby geeft de FC het voortouw aan Kunsten ’92. In de eigen
positionering ligt de nadruk op constructieve/ positieve uitstraling. Daarmee
valt in de lobby meer te bereiken dan in de voorgaande fase van klagen en
boos verzet.
Natuurlijk is de georganiseerde samenwerking tussen de brancheorganisaties
niet uitsluitend een succesverhaal. Backstage zien we onder meer:
• FC is niet meer dan een ‘snelbinder’ (heeft geen eigen organisatie)
• FC vraagt méér tijd, info, inzet dan vaak valt op te brengen
• Ingebouwde spanning van ieder federatie: tussen eigen profilering en
sectorprofilering
-­‐ versnippering/ tijdgebrek bij de leden is altijd een risico
-­‐ afstand directie- bestuur van de leden idem
-­‐ afstand bestuur- achterban idem
-­‐ ongeleide projectielen horen bij de sector: iemand kan zo maar ineens
een discussie in de media openen die misschien op dat moment of op
dit manier niet gewenst is
-­‐ We hebben echter wel vastgesteld: EEN BEETJE FC KAN NIET, dus
we werken gestaag verder aan de samenwerking en gezamenlijke
uitstraling
©Academie voor Cultuurmanagement EM 180614
Om de brancheorganisaties en hun koepel sterk te houden is van de leden
veel krediet en vertrouwen en discipline nodig.
De ontwikkeling van een NOC/ NSF organisatie en een eventueel boegbeeld
a la Erika Terpstra vormt een goed perspectief, maar daar moet iets aan
vooraf gaan:
Bouwen aan organisatiekracht is bouwen aan lobbykracht, m.a.w. eerst de
organisatiekracht versterken alvorens daar een ‘lobbymachine’ van te maken.
Schade aan het imago is snel genoeg gemaakt.(zie ANWB, zie Greenpeace,
zie Aedes). Er is de kwetsbaarheid van individuele beelden die het collectieve
beeld aantasten (zie uitspraak Rutte), maar óók het omgekeerde (succes van
schaatsers bij OSwinter2014 werkte door voor het geheel van de Olympische
Ploeg.)
Inmiddels kan er aan het imago van de sector worden verder gewerkt.
Waarom bijvoorbeeld niet een gouden draad halen (“Ook dit is Nederland
Cultuur”) door diverse succesvolle publieksactiviteiten zoals:
– Boekenweek
– Museumnacht
– Uitmarkt
– Week van de amateurkunst
Integrale visie wenselijk op cultuureducatie en promotie, landelijk en lokaal/
regionaal. Lokaal dus zeker ook: samenwerkende en samen promotie
makende cultuurinstellingen in een stad doen het beter dan de ieder-voor-zich
instellingen. Maak campagnes als: “Ook dit is Cultuur in Almere”, “Cultuur in
Leiden” of “Groningen Cultuurstad”. Het moet dan om méér gaan dan posters
en het logo: back stage moet er daadwerkelijke samenwerking zijn en begrip/
respect voor elkaar.
©Academie voor Cultuurmanagement EM 180614