Hardlopenishot, maarishetook

2
in het nieuws
dinsdag 23 september 2014
MNL
4
JOHN
op de tien automobilisten
kijkt weleens op
het scherm van
zijn telefoon tijdens het rijden,
bijvoorbeeld om
te whatsappen
of te navigeren.
Dat blijkt uit onderzoek van
EenVandaag
onder ruim
10.000 bestuurders die dagelijks autorijden.
JurkenDiana inverkoop
Veel bijval voor Nederlands plan om
landbouw ‘klimaatslim’ te maken
DAVID BREMMER
DEN HAAG/NEW YORK | Nederland
presenteert vandaag op de klimaatconferentie in New York een
plan waarmee de wereld ondanks
de snelle bevolkingsgroei genoeg
te eten krijgt. Al 75 landen omarmen het Nederlandse plan.
Het plan is gebaseerd op de kennis
van Nederlandse bedrijven en instellingen van de Wageningen Universiteit. N-chef Ban Ki-moon en oud-president van de Verenigde Staten Bill
Clinton zijn enthousiast. President
Obama noemt het in zijn speech.
,,De uitdaging is om dubbel zo veel
voedsel te produceren, maar de hoeveelheid energie, water en broeikasgassen die ervoor nodig is, drastisch
te verminderen,’’ stelt staatssecretaris
Sharon Dijksma (Landbouw).
Het idee is dat bedrijven en wetenschappers uit Nederland, de VS en
andere westerse landen boeren in
Afrika en Azië helpen hun opbrengst
klimaatvriendelijk te verhogen. Dat
gebeurt onder meer via trainingsprogramma’s. Dijksma: ,,We doen dit
uit idealisme,
maar ook omdat
Meer
adel verplicht.
voedsel, Nederland is de
tweede
landminder
bouwproducent
ter wereld.”
energie
Namens Nederland doen toonaangevende landbouwbedrijven als Rijk Zwaan en
East-West Seed mee. » P4
SPORTEN | Overlijden jonge hardloper (24)
Walker voor haar heeft
ontworpen. Een van de
jurken droeg de in 1997
verongelukte ex-vrouw
van de Britse kroonprins Charles in 1993
bij de heropening van
het Savoy-theater in
Londen. De jurken
moeten 60.000 tot
80.000 dollar opbrengen.
Wie graag een
jurk van prinses
Diana bezit, kan
begin december
terecht bij veilinghuis Julien’s
in Beverly Hills.
Onder de hamer
komen onder meer
galajurken die Diana’s favoriete ontwerpster Catherine
1 miljoen ‘studiebaby’s’
Een jaartje studeren aan een
buitenlandse
universiteit
biedt niet alleen
meer kans op een
baan. Eén op vier
studenten houdt
er een vaste relatie aan over. Dat
heeft sinds de
start van het
Erasmusprogramma, 25 jaar
geleden, al tot
een miljoen
baby’s geleid.
Brussel maakte
dat gisteren bekend bij een eva-
luatie van het uitwisselingsprogramma. Dankzij
opvolger Erasmus+ gaan ook
de komende
7 jaar weer 4 miljoen jongeren tijdelijk naar het
buitenland.
OPINIE
Hans van Zon
Kinderen mogen
zo geen kind zijn
De jacht naar het bijzondere individu - zonder
die jacht lijken we niet meer te kunnen - heeft
weer een overtreffende trap: een eliteklasje
voor slimme peuters.
Het initiatief is wederom een voorbeeld van de
jammerlijke ontwikkeling dat kinderen niet meer
lang kind mogen blijven. Kind met en tussen andere kinderen. Als peuter, als kleuter. Zonder labels, zonder selectieprocedures. Met leeftijdgenootjes van uiteenlopende achtergrond die leert hoe verscheiden
het leven wel niet is. Niet in Houten. Daar krijgt een speelzaal een
Labelspeciaal klasje voor slimme peuen van
ters. Niet een onbevangen samenzijn met ruimte voor verschil is er
kindedag-in-dag-uit de regel in het beren is
staan, maar hoogbegaafdheid.
verwerHet labelen op zo’n jonge leeftijd
pelijk
is verwerpelijk. Ouders willen
veel te vroeg hun eigen stempel
drukken op hun kind en zijn weerbaarheid.
Samen met de begeleiders moeten zij problemen
als gevolg van ‘botsende intelligentie’ niet bij
voorbaat uit de weg gaan, maar oplossen zolang
dat mogelijk is. Bovendien is een elitepeuterklasje
de zoveelste aanval op het cement in onze samenleving: solidariteit. Als peuters al zo snel voor
enige tijd worden afgezonderd van de ‘rest’ geeft
dat een signaal af dat die ‘rest’ er niet toe doet.
R
[email protected]
Hardlopenishot,
maarishetook
gezond?
AMSTERDAM | Bij de Dam tot
Damloop liep een 24-jarige
student over de ﬁnish. Hij
sprak nog wat met Rode
Kruis-medewerkers en
stierf. Waarschijnlijk aan
een heatstroke, oververhitting van het lichaam. Na
de schok doemt meteen de
vraag op: is hardlopen wel
goed voor ons lichaam?
RENSKE BAARS en LAURA SCHALKWIJK
en groeiende groep Nederlanders bindt regelmatig de sportschoenen
onder om een paar kilometer te gaan hardlopen.
Ongeveer 18 procent van
de volwassen Nederlanders doet dat met enige regelmaat.
Niet verwonderlijk: hardlopen is
goedkoop, kan op elk tijdstip en in
je eigen tempo. Dankzij slimme
apps is precies bij te houden hoe ver
je loopt en hoeveel kilometer per
uur je wegtikt.
Kortom, hardlopen is hot. Maar is
het ook gezond? Berichten zoals het
E
overlijden van de hardloper afgelopen zondag na de Dam tot Damloop, baren zorgen.
Dat jonge mensen overlijden tijdens het sporten, is vaak te wijten
aan overerfbare hartkwalen, zegt
cardioloog Jan Hoogsteen bij
Máxima Medisch Centrum in Veldhoven. Hij promoveerde in 2004 op
de cardiologische aspecten van
duursporten. Het komt relatief weinig voor: 1,5 op de 100.000 sporters
sterft hieraan. Bij sporters boven de
35 jaar ligt het veel eerder aan een
afwijking van de kransslagader. Dit
kan door bijvoorbeeld aderverkal-
in het nieuws
dinsdag 23 september 2014
3
MNL
WOONSTAD
Cashen met beenlamp
ANTTI LIUKKU
SPIJKENISSE | Leo Bonten, die
zijn geamputeerde been liet
verwerken tot een stalamp,
heeft het kunstwerk al weer te koop
gezet. Op internet vraagt hij er
100.000 euro voor.
Bonten zegt dat hij genoodzaakt is
tot deze actie, omdat zijn ﬁnanciële
situatie allerbelabberdst is. ,,Het
gaat slecht. Nog even en ik heb niet
eens een huis meer waar die beenlamp kan staan,’’ zegt hij.
De verkoop roept gemengde gevoe-
Huisbaas zoekt huurders op om
‘vergeten doden’ tevoorkomen
lens op bij de personen die Bonten
kosteloos hielpen om zijn droom te
verwezenlijken. Lampenmaker Willem Schäperkötter: ,,Hij wilde van
zijn been een lamp maken, omdat hij
er geen afscheid van kon nemen.’’
Patholoog Frank van de Goot prepareerde het been - kosten 20.000
euro. ,,Hij mag doen met zijn been
wat hij wil, dus ook verkopen.’’
ROTTERDAM | De Rotterdamse
corporatie Woonstad zoekt actief
contact met huurders met wie de
verhuurder 5 jaar of langer niet
heeft gesproken. De maatregel
werd genomen nadat vorig jaar in
de Jan Porcellisstraat het lichaam
van Bep de Bruijn werd gevonden
die 10 jaar dood in haar woning lag.
Zij gebruikte een automatische incasso om de huur aan Woonstad te
betalen.
R De lamp, waarvoor een
geamputeerd been werd gebruikt, is te koop voor een ton.
Woonstad heeft de afgelopen
maanden actief contact gezocht en
gevonden met driehonderd van de
45.000 huurders in Rotterdam. De
maatregel heeft niet kunnen voorkomen dat onlangs opnieuw een
vrouw dood werd aangetroffen in
een woning van Woonstad. Afgelopen weekend werd bekend dat in
mei in Rotterdam-Beverwaard een
vrouw hebben aangetroffen die al
9 maanden dood was.
na de Dam tot Damloop afgelopen zondag baart zorgen
king komen. Hoogsteen: ,,Zo’n afwijking is niet erg als je boeken leest,
maar als je een marathon loopt wel.’’
De schattingen hoeveel mensen er
overlijden tijdens of na het sporten
in Nederland lopen uiteen, maar
Hoogsteen houdt het op 200 tot 250
per jaar. ,,Het wordt enorm onderschat.’’
Onderschat
Oververhitting, waaraan de 24-jarige loper zondag waarschijnlijk bezweek, wordt eveneens onderschat.
Dat blijkt althans uit AmerikaansIsraëlisch onderzoek. De wetenschappers volgden van 2007 tot
2013 137.000 hardlopers. Bij ‘slechts’
twee renners werd een hartprobleem geconstateerd, waarbij één
loper een infarct kreeg. Ze hebben
het allebei overleefd. Bij 21 renners
was sprake van een hitteberoerte.
Twee van hen overleden, twaalf verkeerden in levensgevaarlijke toestand.
,,Ofwel: temperatuurproblemen
kwamen tien keer vaker voor dan
acute hartproblemen,’’ zegt inspanningsfysioloog Thijs Eijsvogels. Hij
doet sinds 2006 onderzoek naar lichaamstemperatuur bij wandelaars
en hardlopers. In dat jaar werd de
Nijmeegse Vierdaagse getroffen
door een hittegolf met desastreuze
gevolgen. Twee wandelaars vonden
de dood, tientallen anderen werden
naar het ziekenhuis afgevoerd.
200
mensen
sterven er elk jaar in
Nederland voor of tijdens
het sporten.
42
graden
daarboven mag de lichaamstemperatuur niet
komen. Gebeurt dat wel,
dan vallen organen uit,
stolt het bloed en vallen
eiwitten uiteen.
6 jaar
leeft een duursporter
langer dan iemand die
helemaal niet aan sport
doet.
Duidelijk is dat de lichaamstemperatuur in elk geval de 42 graden
niet mag overstijgen. Dat overleeft
een mens niet. De organen vallen
uit, het bloed gaat stollen, de eiwitten vallen uiteen. Eijsvogels: ,,Het is
een onomkeerbaar proces.’’
Oververhitting ontstaat als het lichaam de warmte niet meer goed
kan afvoeren. In rust staat onze
‘thermostaat’ op ongeveer 37,2 graden. Tijdens het lopen, produceren
de spieren warmte. Om die af te voeren, ga je zweten. Als dat niet voldoende is, gaan de bloedvaten in de
huid wijder openstaan. Normaal gesproken ontstaat er dan een nieuwe
balans met een hogere lichaamstemperatuur.
Gevaar
Onduidelijk is nog welke hardloper
wanneer gevaar loopt op oververhitting. Te warme kleding maakt het
lastiger om warmte af te voeren.
Maar ook de omgevingstemperatuur, de zonnekracht en een hoge
luchtvochtigheid zijn risicofactoren.
En: hoe goed heb je getraind, hoe
goed ga je met warmte om? ,,De ene
loper ﬂoreert bij een omgevingstemperatuur van 25 graden, de ander
vindt 20 graden al te warm.’’
Toch zijn hardlopers geen doodlopers. Het zijn hoogstens doorlopers,
stelt sportarts Edwin Achterberg
van Sportmáx, het sportmedisch
centrum van Zuid-Oost Brabant.
,,Sporten is nog altijd veel gezonder
dan niets doen. We weten dat mensen die regelmatig sporten juist
minder kans hebben om zomaar
dood te gaan.’’ Ook inspanningsfysioloog Eijsvogels legt het goede
nieuws op tafel: ,,Duursportatleten
leven 6, 7, 8 jaar langer dan inactieve mensen.’’
Cardioloog Hoogsteen pleit wel
voor beweging met mate: ,,Een marathon lopen is in principe niet gezond. Je loopt per week zo’n 60 tot
Sporten is nog
altijd veel
gezonder dan
niets doen
–Edwin Achterberg (sportarts)
70 kilometer. Recreatieve sport is
prima. Loop als een rustige diesel.
Met een beperkt talent moet je uitdagingen als de Mont Ventoux oprennen eigenlijk niet aangaan.’’
Rustige opbouw is heel belangrijk.
,,Pas als je merkt dat je een uur kunt
hardlopen, moet je naar de snelheid
kijken. Anders is er een grotere kans
op blessures,’’ zegt sportarts Achterberg. Hart en longen passen zich na-
Z Ongeveer 18 procent van de
volwassen Nederlanders loopt
met enige regelmaat hard. FOTO
AL DRAGO/RALEIGH NEWS & OBSERVER/MCT
melijk sneller aan dan de gewrichten en spieren. ,,Je kan je dus best
ﬁt voelen, maar toch last krijgen
van je knieën door het hardlopen.’’
Keuren
Hardlopers die toch meer zekerheid
willen, zouden zich regelmatig moeten laten keuren. In Italië kunnen
amateurlopers zonder zo’n medische test zelfs niet deelnemen aan
een sportevenement. De arts onderzoekt de urine, de bloeddruk, het
vetpercentage en de longfunctie.
Hartproblemen kunnen worden gedetecteerd.
Maar ook een keuring geeft geen
totale zekerheid over de gezondheid. Achterberg: ,,Er spelen zo veel
verschillende factoren mee, dat
niets valt uit te sluiten.’’
Over een paar jaar kunnen hardlopers waarschijnlijk ook hun temperatuur constant en nauwkeurig in
de gaten houden. Bijvoorbeeld via
een horloge, dat naast de hartslag
ook de temperatuur meet. ,,En een
alarm afgeeft als je oververhit
raakt,’’ stelt Eijsvogels zich voor.
,,Commerciële bedrijven zijn al
bezig met de ontwikkeling daarvan.’’

Download Report