Revitalisering van coöperatie Horticoop

Revitalisering van coöperatie
Horticoop
Tuinbouwtoeleverancier Horticoop heeft revitalisering van de coöperatie prominent
op de agenda staan. Wat was de aanleiding, en wat gaat er veranderen? Voorzitter
Theo Ammerlaan en algemeen directeur Igo Janssen lichten het proces toe.
Cynthia Griffioen
O
p 1 januari 2009 ontstond Coöperatief Koninklijk
Tuinbouwcentrum Horticoop na een fusie van Coöperatief
Koninklijk Tuinbouwcentrum Lent met Coöperatie Horticoop.
Horticoop is toeleverancier voor de tuinbouw en biedt een
totaalpakket aan producten en diensten. Algemeen directeur
Igo Janssen: “Natuurlijk hebben we ons destijds gebogen
over de nieuwe coöperatie, nieuwe statuten, en de vorming
van een nieuw bestuur en raad van commissarissen. We
hebben na de fusie een duidelijke scheiding tussen de coöperatie en de bv aangebracht. De RvC, met twee externen,
vormt een personele unie met het bestuur. De onderneming,
waarvan de coöperatie enig aandeelhouder is, stond voor
een aantal uitdagingen; in die tijd zakte ook de tuinbouw
door de crisis onderuit. We hadden in eerste instantie alle
tijd en energie nodig voor de bedrijfsvoering en hebben dan
ook de aandacht op de herstructurering van de onderneming
gevestigd. In 2010/2011 zijn we begonnen met het opschonen
van het ledenbestand. Het leek ook alsof de afstand van
de leden tot de coöperatie wat groter was geworden. We
hadden natuurlijk de reguliere bijeenkomsten met de
ledenraad en districtsvergaderingen. Maar we hadden het
gevoel dat we meer met dat verenigingselement moesten
kunnen doen.” Voorzitter Theo Ammerlaan: “Halverwege
2012 heeft het bestuur dit onderwerp opgepakt. We zijn
gaan inzoomen op betrokkenheid bij de coöperatie en zijn
ook gaan kijken bij gelijksoortige coöperaties; hoe zit het
daar met ledenbinding? Horticoop is een inkoopcoöperatie,
ooit ontstaan om een sterke positie door gezamenlijke
inkoop te verkrijgen. Hoeveel ledentrouw is er; is er
überhaupt sprake van ledentrouw? Zou je daar iets aan
kunnen doen, en hoe? Lid zijn van de coöperatie zou iets
meer moeten betekenen dan klant zijn. Ja, we hebben een
sterke marktpositie in de toelevering aan de tuinbouw. Maar
8
Coöperatie | nummer 618 | april 2014
er is volop concurrentie. Wat is onze toegevoegde waarde
voor een lid; wat voor inhoud kun je daaraan geven? Met
onze leden hebben we gesproken over hun beleving van
de coöperatie.”
SERVICEGERICHT
Theo Ammerlaan: “Vanzelfsprekend bestaat die coöperatie
vanuit het belang van het lid. Maar de onderneming zal zich
ook moeten waarmaken in de markt, er zal verdiencapaciteit
moeten zijn. Je ziet dat trouwens ook in de cultuur in het
bedrijf; door fusies en de groei is men in hoge mate dienstverlenend naar een lid toe. Daar is niets mis mee, de klant is
koning maar we moeten ervoor zorgen dat we de kosten die
we samen kunnen saneren, niet handhaven. Het lid is een
bepaalde dienstverlening gewend, dus dan moet je in overleg
PHWGHOHGHQEHSDOHQRIMHELMZLM]HYDQVSUHNHQKHWDÁHYHUHQ
van een bakje schroefjes aan de deur tot je dienstverlening
wilt blijven rekenen. We hebben nu een minimum bestelgrootte ingevoerd, dat is ook goed uit te leggen aan de leden.”
Igo Janssen: “Een deel van onze reorganisatie was erop
gericht om bedrijfseconomisch meer mogelijk te maken. De
servicegerichtheid was erg hoog. En als je dan ook niet hoeft
WHNLMNHQQDDUKHWÀQDQFLsOHUHVXOWDDWGDQNRPWGHFRQWLQXwWHLW
van de onderneming in het geding als je negatieve bedrijfsresultaten neerzet. Die reorganisatie moesten we doen, en
het was ook de uitdaging om daar die coöperatiediscussie in
mee te nemen. Geen van onze concurrenten kan op grond
van het zijn van een coöperatie mensen naar zich toe halen.
We willen meer verbondenheid van leden met ons bereiken.
Dat geldt ook voor de mensen die in de bestuurlijke organen
van Horticoop zitting hebben. Als je hier een rol wilt vervullen
in bestuur of ledenraad dan moet je commitment tonen. Dat
is iets nieuws dat we hebben ingebracht.”
Algemeen directeur Igo Janssen (links op de foto) en voorzitter Theo Ammerlaan
COMMITMENT BESTUURLIJK KADER
Theo Ammerlaan: “Het wordt geen verplichte winkelnering,
maar van de mensen die bestuurlijk actief willen zijn voor
Horticoop wordt verwacht dat ze ook substantieel klant zijn.
Als je die bestuurlijke verantwoordelijkheid wilt nemen en
mee wilt kijken in de keuken is het ook logisch. Wij zijn
natuurlijk een soort z-coöperatie. De binding is relatief
beperkt. Bij de leden willen we de omzetgrens ook optrekken. In de tuinbouwtoelevering kan iedereen overal klant
zijn, maar als je lid wilt zijn hoort daar een iets andere perceptie bij. Het besluit over die minimumafname en omzetdrempel is genomen en verwerkt in de statuten en zal dit jaar
tot uitvoering worden gebracht.”
‘Het is van belang voor de tuinder
dat wij in business zijn!’
Ook de bestuurlijke inrichting van Horticoop wordt aangepast.
Werd de ledenraad, het besluitvormende orgaan, eerst gevormd
door de regiobesturen, nu zal de landelijke ledenraad van 15
leden gaan bestaan uit de bestuursleden van de drie sectorcommissies potplanten, snijbloemen en glasgroenten. In de
RQGHUQHPLQJ ]LMQ GH FRPPHUFLsOH DFWLYLWHLWHQ HYHQHHQV
opgedeeld in deze sectoren. Zo kan het bedrijf ook gemakkelijker sparren met de leden in sectorverband. Theo Ammerlaan:
“De vraag is of je die ledenbetrokkenheid zo kunt stimuleren
GDWMHYDQXLWGHOHGHQQLHXZHLGHHsQNULMJWµ
KLANTEN EN LEDEN
Igo Janssen: “We hanteren geen ledenkorting bij Horticoop.
Klanten en leden worden identiek bediend. Bij ons kun je
natuurlijk wel meedoen als lid. Je kunt je laten horen en je
kunt invloed uitoefenen. Dat kan bij een willekeurig ander
bedrijf niet. Wat wij doen moeten wij minimaal zo goed
doen als een concurrent, en liefst beter. De continuïteit van
onze onderneming is van wezenlijk belang voor onze telers.
Alles wat wij doen om dat rendement te halen, om dat geld te
verdienen is in het belang van die kweker. We zetten sterk in
op innovaties en vernieuwing in de sector. En de uitdaging
zit daarbij ook in ketengerichte samenwerking. Horticoop
PRHW ]R HIÀFLsQW PRJHOLMN LQJHULFKW ]LMQ GDDU GUDDJW RQ]H
QLHXZH IDEULHN YRRU VXEVWUDWHQ YRRU GH RUFKLGHHsQWHHOWRRN
aan bij. En bij een coöperatie als Horticoop is geen sprake van
een derde aandeelhouder die winst afroomt; al onze investeringen zijn gericht op de sector.”
SPEERPUNTEN
Horticoop kan het marktaandeel in Nederland nog uitbreiden.
Maar groei zal in het buitenland moeten geschieden. Internationalisering is een speerpunt; via export en uitbreiding
vanuit buitenlandse deelnemingen. Er zijn al vestigingen in
Denemarken, Duitsland, Ecuador en de Verenigde Staten.
Van buitenlands lidmaatschap is nog geen sprake. Horticoop
behaalde in 2013 een omzet van € 180 miljoen, met 380
FTE en 1.486 leden.
“In november hebben we voor het eerst een ledendag georganiseerd”, vertelt Igo Janssen. “Dat was succesvol, inspirerend
en leerzaam en gaan we zeker herhalen. We willen in de
toekomst vaker bijeenkomsten organiseren: voor kennisontwikkeling of een huisbeurs speciaal voor leden. Horticoop is in
staat om in de volle breedte van het pakket de leden een
etalage te bieden. Komend jaar gaan we met de sectoren het
land in, en stap voor stap willen we meer met elkaar uitwisselen
]RGDWOLGHQRQGHUQHPLQJGDDUDOOHEHLSURÀMWYDQKHEEHQµ
De voorzitter besluit: “We willen interessant zijn voor tuinders;
meer actieve leden aan ons binden is ook een speerpunt.
Maar dat is ook een beetje een gevoel, lidmaatschap brengt
je tot gezamenlijke kracht. Door te vertellen wat we doen,
moet men zich aangetrokken voelen. Laat anderen maar
roepen. We zijn er mee doende en focussen op onze bijdrage
aan een beter rendement voor onze klanten.”
Coöperatie | nummer 618 | april 2014
9

Download Report