Workshop Ruimte voor Bedrijvigheid Opgave

Workshop Ruimte voor Bedrijvigheid
Han Wiendels – Herstructureringsmaatschappelijk Bedrijventerreinen Overijssel NV (Zwolle)
- presentatie
Robert Visser – Wethouder Son en Beugel en bestuurder Samenwerkingsverband Regio
Eindhoven (’s-Hertogenbosch)
Opgave
Overheden staan voor de opgave om met een beperkt budget (verouderde)
bedrijventerreinen te herstructureren. Er is hierbij steeds meer aandacht voor kleinschalige
initiatieven van overheden in samenwerking met bedrijven zelf. Uit de Platform31 pilotstudie
naar verzakelijkingprojecten komt onder andere naar voren dat het van belang is om de
ondernemers op de bedrijventerreinen te leren kennen om met hun zakelijke afspraken te
maken over gemeenschappelijke investeringen in de terreinen. Het sociaaleconomisch
belang van bedrijventerreinen is groot: 30% van de banen is gevestigd op deze terreinen en
dit zijn vaak ook nog banen aan de onderkant. Daarnaast bieden deze gebieden indirect ook
nog 20% werk elders in de keten in een regio.
Provinciaal herstructureringsmaatschappij
Han Wiendels presenteerde tijdens de bijeenkomst in Zwolle het succes van de
Herstructureringsmaatschappij Bedrijventerreinen Overijssel NV (afgekort HMO). De HMO
richt zich op het bevorderen van economische vitaliteit op bedrijventerreinen in de provincie
Overijssel. Zij spelen hierin een katalyserende rol. Onder andere door op zoek te gaan naar
bedrijven die bereid zijn om te investeren. Op deze manier kan in samenwerking met de
gemeente een impuls worden gegeven aan de herstructurering van bedrijventerreinen.
Zie de presentatie van Han Wiendels voor diverse inspirerende voorbeelden van
herstructureringsprojecten in Overijssel.
Regionale aanpak
Robert Visser, wethouder Son en Beugel en bestuurder in het Samenwerkingsverband Regio
Eindhoven (SRE), ging tijdens zijn presentatie in ’s-Hertogenbosch in op de opgave van zijn
gemeente. In Son en Beugel wordt er in integrale projectteams (EZ en RO) gewerkt aan de
bedrijventerreinen opgave. Daarnaast vindt er intensieve samenwerking binnen de regio
plaats waarbij er duidelijke keuzes worden gemaakt waar gemeenten zich wel of niet op
richten. Zo is de gemeente Eindhoven aangewezen tot de onbetwiste kantorenlocatie van de
regio. Het regionale belang dat een bedrijf zich in de regio vestigt is hierbij belangrijker dan
de vraag in welke gemeente precies.
Trek marktinvesteringen aan
Eén van de belangrijkste lessen van de workshops is dat lokale of regionale overheid geen
subsidies moeten geven voor onrendabele projecten, maar dat ze moeten proberen om
marktinvesteringen aan te trekken. Kennis van lokale en regionale bedrijfsleven is hierbij
essentieel. De bedrijven moeten zelf ook bereid zijn om een financiële bijdrage te leveren.
Zij moeten de noodzaak van herstructurering inzien en realiseren dat het in hun belang is
Inspiratiesessies Uitdagingen voor de stedelijke economie 2014-2018 - ’s-Hertogenbosch en Zwolle
dat het bezit waardevast blijft. Overheden kunnen zich beter niet richten op het eenzijdig
kopen, slopen en verkopen van terreinen. De praktijk leert dat ook zonder (forse)
investeringen bewegingen in gang kunnen worden gezet bijvoorbeeld door afspraken te
maken over cofinanciering. Door projecten met een multipliereffect te selecteren betalen
de investeringen zich op termijn uit.
Geef geen geld, geef toestemming!
Door een ondernemer uit de zaal wordt opgemerkt dat overheden te vaak denken in termen
van geld (subsidies/vergoedingen), terwijl bedrijven het veel meer op prijs stellen als de
overheden hun aanvragen bestuurlijk-juridisch kunnen faciliteren door toestemming te
verlenen. Bijvoorbeeld door wijzigingen in het bestemmingsplan in gang te zetten. Het is
hierbij van belang dat de overheid duidelijk is over de mogelijkheden die er zijn en ook durft
aan te geven als iets niet kan. Hier hebben ondernemers uiteindelijk meer aan dan dat zij
voor lange tijd moeten wachten op een reactie.
Functiemenging
Het toelaten van functiemenging op bedrijventerreinen kan een aantrekkelijke dynamiek
opleveren die een positieve invloed heeft op de vitaliteit van bedrijventerreinen. Uiteraard
dienen de nieuwe functies te passen binnen de gestelde veiligheidsnormen, maar dit is met
de huidige technieken vaak geen probleem. Er is veel mogelijk als de verkokering in de
kleurtjes van het bestemmingsplan tegen wordt gegaan. Zo heeft HMO op een aantal
bedrijventerreinen in Overijssel nieuwe concepten van wonen en zorg geïntroduceerd.
Uiteindelijk is het afhankelijk van de markt of bedrijventerreinen in de huidige vorm blijven
bestaan of dat zij in de nabije toekomst een andere functie hebben.
Inspiratiesessies Uitdagingen voor de stedelijke economie 2014-2018 - ’s-Hertogenbosch en Zwolle