artikel 2013 – Monumentendag

OPEN MONUMENTENDAG 8 september 2013 Hendrik Consciencestraat 40 8800 Roeselare HUIS ‘’WYCKHUYSE’’ ‘’zij hebben gelijk. Een huis is bijna een huid, alleen voor intiem en geurend gebruik’’ J.Bernlef Het Huis ‘’Wyckhuyse’’ 140 jaar geschiedenis 1873-‐2013 De oorsprong
Op 2 juli 1867 werd een plan opgemaakt om een toenmalig onbebouwd stuk grond in de
omgeving van het Roeselaarse station en dat eigendom was van baron Gustaaf Coninck
van Merckem, senator en kasteelheer van Woumen, te verkavelen. De deftige burgerwijk
die er uit de grond rees groeide in een snel tempo. Straten werden aangelegd. En in 1883,
het jaar waarin Hendrick Conscience werd begraven, werd de toenmalige Stationsstraat
genoemd naar de man die zijn volk leerde lezen.
De bouwer van het huis
Pieter Jozef Carlier, handelaar in vellen en vodden kocht in 1872 drie percelen grond uit
voornoemd verkaveld terrein. Tussen 1873 en 1874 bouwde Pieter Carlier er zijn droomhuis.
De architect is tot op heden onbekend. Het huis werd in baksteen opgetrokken en kreeg een
sobere neo-classicistische stijl mee. Het huis telde vijf traveeën, waarvan de rechtse travee
de brede ingangsdeur was op een bordes van twee trappen. Boven de ingangsdeur troonde
een balkon op consoles met een ijzeren balkonhek waarachter een brede balkondeur. Het
huis had toen één verdieping en een zolderverdieping. In zijn huidige staat vertoont het nog
steeds deze specifieke kenmerken en traveeën, evenals de monumentale voordeur van het
balkon.
Eigenaars van het huis
De tweede eigenaar aan wie Pieter Carlier in 1882 het huis verkocht, was Emiel Aelter,
koopman van beroep. In de periode 1895-1912 werd het huis niet door de eigenaars zelf
bewoond, maar werd het herenhuis verhuurd aan, achtereenvolgend, Karel Lodewijk Gustaaf
Antoon De Brouckere - meester-spinner- en aan Désiré Hendrik Delaere, bankier. Het huis
snoof toen voor de eerste keer de sfeer van het bankieren op. In 1911 verkocht de weduwe
van Emiel Aelter haar eigendom aan Cornelis Wyckhuyse . Het huis “Wyckhuyse” was
geboren. De Wyckhuyses zijn van oud-Vlaamse stam en ook de naam Wyckhuyse is van
oud-Germaanse oorsprong en betekent “huis om te wijken, om te schuilen”. De familie
Wyckhuyse dreef handel in lijnwaden. Cornelis richtte in 1907 de vlasspinnerij
”Etablissementen Cornelis Wyckhuyse” op. Met recht mag ons kantoor “Huis Wyckhuyse”
worden genoemd. Drie generaties van deze familie hebben hier gewoond. Maar vooral de
artistieke verbouwingen en de kunstvolle opsmuk die Cornelis Wyckhuyse aan het huis liet
uitvoeren, rechtvaardigen dit.
Van woonhuis tot beschermd monument
Op 1 mei 1935 stierf Cornelis Wyckhuyse in zijn geliefde huis aan de Consciencestraat. Zijn
weduwe, die samen met haar zoon verder het bedrijf uitbaatte,overleed eveneens in het
“Wyckhuys” op kerstdag 1940. Ondertussen was hun zoon Eugeen, samen met zijn gezin,in
1930 komen inwonen bij zijn ouders. Tot december 1943 bleef het gezin Eugeen Wyckhuyse
er wonen. In mei 1952 heeft Eugeen Wyckhuyse zijn huis verkocht aan de vennootschap”
Anciens Etablissements Cornelis Wyckhuyse”, een vennootschap die in 1977 de firmanaam
“ NV Boro” aannam. Meer dan 60 jaar was de patriciërswoning eigendom van de familie
Wyckhuyse. In 1978 verkocht de NV Boro” Wyckhuyse” aan HBK-spaarbank die in
Roeselare op zoek was naar een vestiging voor hun bankkantoor die ook dienst zou doen als
regionale zetel voor de omliggende agentschappen en kantoren.
Geruchten dat het pand zou worden gesloopt waren ongegrond. Wel werden in een eerste
fase de vroegere keuken en het achtergebouw omgevormd tot loketten en kantoren . In ’90
werden de loketten verhuisd naar het naastliggende moderne pand in de Conscienscestraat.
Het Wyckhuys deed nog enkel dienst als regionaal centrum voor de verkooppunten. In 1994
werd dan een grondige restauratie aangevat aangezien het gebouw na 120 jaar in verval
was geraakt. De restauratiewerken duurden 2 jaar. In 2001 werd het “Wyckhuyse” een
beschermd monument. Na het samengaan met Mercator & Noordstar werd HBK-spaarbank
omgedoopt tot Mercator Bank. Door een interne reorganisatie diende de regionale zetel te
verhuizen naar Gent. In 2003 kocht de NV Johan Priem, sinds jaar en dag HBK-agent , het
pand aan als nieuwe locatie voor hun bank -en verzekeringskantoor. Tot op vandaag is het
”Huis Wyckhuyse” de hoofdvestiging van Kantoor Priem, het bank -en verzekeringskantoor
van de familie Priem en hun medewerkers.
Het Huis “Wyckhuyse” Zijn architecturale en cultuurhistorische waarde De stijl van het huis
Nog voor het uitbreken van de Eerste wereldoorlog, had het toen dertigjarig oud herenhuis ,
een architecturale opfrissing ondergaan. De neo – classicistische gevel met zijn vijf traveeën
werd in essentie behouden. Er werden versieringen aangebracht met eclectische elementen
van rococo-inspiratie en barokke stijlfiguren. De gevel werd met witte hardsteen volzet tot
aan de breder uitgebouwde dakgoot onder het verhoogde,met masardevensters voorziene
zadeldak. De rechtertravee werd merkelijk gewijzigd . De twee trappen van het bordes
verdwenen voor een straatvloerse ingang, waardoor binnenshuis een trapverhoging in de
gang mogelijk werd die ( nog steeds in de oorspronkelijke staat bewaard) inleidt tot de grote
hal. Boven de ingangspoort bevindt zich het volstenen balkon op grotere consoles en met
stenen balustrades. De vijf traveeën werden boven de vensters van de verdieping uitgelengd
met ovalen, versierde gevelvensters. De rechtse boventravee kreeg twee muurzuilen met
korintische kapitelen. De vier benedenvensters en de vier vensters op de verdieping zijn
voorzien van een smeedijzeren sierhekken. Ook de ingangspoort is uit smeedijzer
vervaardigd. Al dit kunstvolle en gelukkig ook bewaarde smeedwerk is van de hand van de
“Prins der Vlaamse smeedkunst” Lodewijk Van Boeckel.
De binneninrichting van het huis
Het binnenhuis werd verzorgd door de artistiek aangelegde Maria-Romana Facon ,de
echtgenote van Cornelis Wyckhuyse. Zij bezocht Versailles en Parijs om ornamenten te
kopiëren die zij dan in het huis liet overbrengen. Daarvan getuigen nog twee zuilen en de rijk
versierde deuren en panelen in de feestelijke spiegelzaal op het gelijkvloers. Boven de open
haard, aan beide zijden voorzien van schouwbeelden, bevindt zich een idyllisch tafereeltje.
Zeer merkwaardig zijn ook de sobere versiering van de ontvangsthal en de markante
wenteltrap onder een sierglazen plafond. Lodewijk Van Boeckel zorgde tevens voor het
kunst smeedwerk voor de armleuning en de pijler van de wenteltrap.
Zowel particulieren als KMO’s voelen zich thuis bij NV Johan Priem en
Priem & Partners.
U kunt er terecht voor een volledige bankservice en alle verzekeringen.
Als onafhankelijk makelaar werken wij samen met alle
verzekeringsmaatschappijen.
Steeds welkom !
Open van maandag tot vrijdag van 9u00-12u30 en van 14u00 tot 17u30.
Zaterdagvoormiddag enkel op afspraak.
Tel. 051/24.82.11 (voor verzekeringen) en 051/24.10.07 (voor
bankzaken)

Download Report