Code ROOD - Uitrol naar alle 14 gemeenten in Twente Werkwijze bij acute situaties en ernstige dreiging van escalatie in huiselijk geweld zaken Inleiding: In 2010 en kort daarna waren er in Twente meerdere zaken van huiselijk geweld met dodelijke afloop. Eén casus betrof een familiedrama in Enschede met vier dodelijke slachtoffers. Een man doodde met een vuurwapen zijn ex-partner, haar zus, hun gezamenlijk kind en daarna zichzelf. De uitkomst van het onderzoek dat hierna plaatsvond was dat, hoewel de casus bij politie en hulpverlening vooraf bekend was, er geen fouten waren gemaakt en dat elke betrokken organisatie zijn werk naar behoren had verricht. Toch was dit tevens een wat wrange conclusie in de trant van: “operatie geslaagd maar patiënt overleden”. Mede op initiatief van burgemeester den Oudsten van Enschede ging het Veiligheidshuis Enschede in 2011 aan de slag met de opdracht: “Kunnen familiedrama’s worden voorkomen?” Na enige maanden van onderzoek en afstemming en participatie van het Ministerie van Veiligheid & Justitie, dat zich eveneens met het thema bezighield ging op 1 april 2012 een pilot van een half jaar van start in de gemeenten Enschede, Eindhoven en de regio Noord-Limburg. De pilot Code ROOD. De uitkomsten van deze pilot vind je op onderstaande link. http://www.huiselijkgeweld.nl/publicaties/handboeken/code-rood-eindevaluaties-pilotsenschede-eindhoven-en-noord-limburg. Na verlenging van de pilot tot 1 april 2013 werd in Enschede besloten op basis van de gunstige resultaten tot een structurele aanpak Code ROOD. Vanuit het Veiligheidshuis Twente werd tevens besloten de aanpak met ingang van 2014 aan te bieden aan alle Twentse gemeenten. Werkwijze: Vanaf eind 2013 zijn we begonnen om in het bestaande Code ROOD overleg ook zaken van buiten Enschede in te nemen. Waar daarvoor al wel adviesvragen beantwoord werden, worden nu ook de eerste zaken echt geagendeerd en besproken. In de eerste maanden van 2014 gaan de betrokken procesmanagers van Code ROOD langs bij de Twentse gemeenten om de werkwijze verder toe te lichten. Code ROOD is net als de andere diensten die het Veiligheidshuis Twente aanbiedt een vorm van ‘hulp in de uitvoering’ voor de lokale zorg- en veiligheidsstructuur. De lokale structuur is dus altijd betrokken, zij brengen de casus in, nemen deel aan de overleggen en krijgen na stabilisatie van de situatie de casus ook weer terug. De overname van de procesregie is dus van tijdelijke aard. De Code ROOD overleggen zijn wekelijks op donderdag en vinden plaats in het Veiligheidshuis Twente in Enschede. Daar kunnen in een veilige omgeving en rekening houdend met de privacy regelgeving gegevens uitgewisseld worden en kan de kerngroep (zie een volgende paragraaf) gemakkelijk bij elkaar komen. Waar nodig komen uit dit wekelijkse overleg weer andere bijeenkomsten of acties voort. Definities: De te behandelen casuïstiek moet vallen binnen de brede definities van huiselijk geweld en kindermishandeling. Daarnaast moet het gaan om acute situaties die ernstig dreigen te escaleren of om gevallen van “intimate terrorism” Onder intimate terrorism wordt verstaan ernstige vormen van structureel huiselijk geweld waarbij de pleger het slachtoffer structureel fysiek en/of psychisch mishandelt, sociaal en economisch isoleert en een zodanige macht uitoefent dat het slachtoffer op geen enkele wijze in staat is zich daaraan te onttrekken. Uit onderzoek blijkt dat de laatste vorm zich grotendeels onttrekt aan het zicht van politie, justitie en hulpverlening. Kerngroep: Op basis van de ervaringen binnen de pilot is in Twente gekozen voor onderstaande vaste deelnemers aan het Code ROOD overleg: - Gemeente/veiligheidshuis - GZZ verslavingszorg - GGZ forensische psychiatrie - reguliere regionale GZZ psychotraumateam - Reclassering - Politie - Openbaar Ministerie - Bureau Jeugdzorg - Steunpunt Huiselijk Geweld/ Algemeen Maatschappelijk Werk Deze partners nemen deel aan het overleg vanwege hun deskundigheid, expertise en essentiële plek in de keten van zorg en straf rond deze complexe casuïstiek. Processtappen: De afhandeling van Code ROOD casuistiek ziet er stapsgewijs als volgt uit: 1. Aanmelding bij het Veiligheidshuis Twente (procesmanagers Code ROOD) middels aanmeldformulier tevens risicotaxatieformulier (zie bijlage ) 2. Door procesmanagers Code ROOD info verzamelen bij alle partners 3. Eventueel afname TSQ om trauma bij slachtoffer vast te stellen 4. Overleg binnen een week na aanmelding of zoveel eerder indien nodig 5. Kernpartners kennen de status Code ROOD toe; indien niet dan afschalen, terug naar de lokale zorg- en veiligheidsstructuur 6. Dynamisch actieplan opstellen en (laten) uitvoeren 7. Bewaking van de uitvoering tot sein veilig 8. Afschaling en doorverwijzing naar de lokale zorg- en veiligheidsstructuur Verantwoording: Code ROOD casuïstiek heeft altijd te maken met openbare orde en veiligheid en valt daarom binnen het verantwoordelijkheidsgebied van de burgemeester van de betrokken gemeente. In de praktijk betekent dit dat een casus alleen dan door Code ROOD kan worden opgepakt wanneer dit door met instemming van de lokale procesmanager en de burgemeester van de betrokken gemeente gebeurt. De lokale verantwoordelijke procesmanager zorgt ook voor de communicatie met de betrokken burgemeester. Registratie: In afwachting van verdere ontwikkelingen op dit gebied wordt gebruik gemaakt van een afgescheiden deel van de module huisverbod van Link2Control (VIS2) in Twente. Alleen de door de procesmanager Code ROOD daartoe geautoriseerde gebruikers hebben toegang tot de database. Procesmanagers Code ROOD: Jenny Hogenelst 06-23233214 Matthie Kroezen (tot 1-6-‘14) 06-20444753 Bert Schelfhorst 06-51083928 Procesondersteuner Code ROOD Linda Maalderink 053-4818462 [email protected] Veiligheidshuis Twente: Telefoonnummer: [email protected]. 053-4818462 [email protected] [email protected] [email protected] Bijlagen: - Aanmeldformulier / Risico taxatie formulier - Werkprocesbeschrijving Pilot Code ROOD Januari 2014.