Een factsheet over migraine en bekende migrainelijders

FACTSHEET
WEEK VAN DE MIGRAINE – 12 t.e.m. 17 mei 2014
Migraine: ken jij de symptomen?
Migraine in België
Migraine is in België een belangrijk maatschappelijk probleem. Een op vijf1 Belgen krijgt ooit in zijn
leven te maken met migraine.
Migraine is een complexe aandoening.
Top 7 van symptomen (GfK 20142), andere dan hoofdpijn, ervaren door Belgische migrainepatiënten
gedurende het afgelopen jaar.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Overgevoelig voor licht (82%)
Overgevoelig voor geluid (74%)
Vermoeidheid (73%)
Slaapstoornis (49%)
Misselijkheid of overgeven (48%)
Stress (43%)
Duizeligheid (39%)
De duur en symptomen bij migraine zijn veel intenser dan bij gewone hoofdpijn. (GfK 20142)
1. Mensen met hoofdpijn ervaren gemiddeld 2 bijkomende symptomen / ongemakken,
naast hoofdpijn. Migrainepatiënten ervaren gemiddeld tot 5 bijkomende ongemakken,
die gepaard gaan met hun migraine.
2. 49% van de migrainepatiënten ervaart de intensiteit van hun pijn als ernstig, ten opzichte
van 9% bij mensen met hoofdpijn.
3. Bij 85% van de mensen met hoofdpijn duurt de pijn maximum een halve dag. Een
migraineaanval duurt meestal langer dan vier uur en kan tot wel drie dagen duren.
4. Bij 75% van de migrainepatiënten zorgt de pijn voor zeer veel ongemak (som van scores
8-9-10 op 10 puntenschaal), ten opzichte van 19% bij mensen met hoofdpijn.
5. 51% van de migrainepatiënten moet zijn/haar activiteiten volledig stopzetten bij een
migraineaanval en zich thuis afzonderen.
1
Aanpak van migraine in de huisartsenpraktijk (2010) . Domus Medica.
2
Bevraging i.o. van Novartis Consumer Health in 2014 bij 978 Belgen die hoofdpijn rapporteerden . Na bevraging werden 732 patiënten
geklasseerd (volgens de criteria van de Internationale Headache Society (IHS) als hoofdpijnlijder en 246 al migraine.
P3BE140411
FACTSHEET
Informatieve materialen (grote publiek):
1. Poster Week van de Migraine
2. Folder Week van de Migraine:
 Welke soorten hoofdpijn zijn er?
 Migraine, een specifieke aandoening
 Hoe weet je of je migraine hebt en geen ander type hoofdpijn?
 Migrainetest
 Migraine, zoveel mensen zitten er mee
 Wat lokt een migraineaanval uit?
 Migraine? Praat erover met je apotheker of je dokter.
BEKENDE MIGRAINELIJDERS
Heel wat bekende personen blijken last te hebben van migraine. Hieronder vindt u een overzicht.
Belgisch



Inge Vervotte – ex-politica3
Evy Gruyaert – presentatrice4
Sofie Truyen – actrice5
Internationaal









Daniel Radcliffe – acteur
Brad Pitt – acteur
Elizabeth Taylor – actrice
Lisa Kudrow – actrice
Whoopi Goldberg - actrice
Vincent van Gogh – schilder
John F. Kennedy – ex-president Verenigde Staten
Koningin Elizabeth – Verenigd Koninkrijk
Voltaire - Filosoof

Virginie Lemoine – actrice



Nathalie Baye – actrice
Simone Weill – Filosofe
Ophélie Winter – actrice
3
Nina, Gelukkig na de wetstraat, 05/10/2013
Humo, Het ontroerparcours – Evy Gruyaert, 12/03/2013
5
http://www.me-gids.net/module-ME_CVS_docs-viewpub-tid-1-pid-506.html
4
P3BE140411
FACTSHEET











Marc Lavoine – zanger/ acteur
Chopin – componist
Guy de Maupassant – schrijver
Honoré de Balzac – schrijver
Charles Baudelaire – Frans dichter
Friedrich Nietzsche – filosoof
Siegmund Freud – filosoof
Victor Hugo – schrijver
Tolstoï – schrijver
Charles Darwin – natuurwetenschapper
Richard Wagner – componist
Migraine
Volgens de IHS – International Headache Society, spreken we over migraine van zodra een patiënt
minimaal 5 aanvallen van hoofdpijn tussen de 4-72 uur heeft die minstens twee kenmerken hebben
uit de categorie ‘Hoofdpijn’:
- Kloppende hoofdpijn
- Hoofdpijn aan één kant van het hoofd
- Matige tot zware hoofdpijn die de dagelijkse activiteiten bemoeilijkt
- Hoofdpijn die verergert bij inspanning
En minstens één kenmerk hebben uit de categorie ‘bijkomende symptomen’
- Misselijkheid en/ of braken
- Overgevoeligheid voor licht en/ of geluid
Migraine is een neuro vasculaire aandoening, die optreedt in aanvallen. Bij sommige mensen
gebeurt dit één- of tweemaal per jaar, maar bij anderen tot wel een paar keer per maand.
Welke verschillende types migraine zijn er?
Het meest voorkomende type is migraine zonder aura. Ongeveer 70% van de mensen met migraine
heeft alleen dit type; 10% heeft migraine met aura en 20% heeft van tijd tot tijd beide typen. Minder
frequent zijn aanvallen met enkel een aura, zonder hoofdpijn. Dit type migraine doet zich vaker voor
bij ouderen. Er zijn nog andere typen migraine, maar deze zijn zeldzaam.
P3BE140411
FACTSHEET
Hoe verloopt een migraineaanval?
1. De waarschuwingsfase (prodromen) vindt plaats vóór alle andere verschijnselen van de aanval.
Slechts 40% van de mensen met migraine is zich bewust van deze fase. Ze voelen zich enkele
uren tot zelfs een of twee dagen voor het optreden van de hoofdpijn prikkelbaar, neerslachtig of
moe. Sommige mensen voelen zich tijdens deze periode echter ongewoon energiek. Sommigen
hebben enorme trek in bepaalde voedingsmiddelen. Anderen ‘voelen gewoon’ dat er een
migraineaanval op komst is.
2. Het aura, wanneer deze zich voordoet, is vrijwel altijd de volgende fase. Slechts een vierde van
de mensen met migraine heeft ooit een aura, en zelfs bij hen hoeft deze niet bij elke aanval op te
treden. Doorgaans houdt een aura 10 tot 30 minuten aan, maar langer is mogelijk. Een aura treft
voornamelijk het gezichtsvermogen. Kenmerken hiervan zijn blinde vlekken, fel licht of
lichtflitsen of gekleurde zigzaglijnen voor de ogen zien, doorgaans aan één zijde. Minder vaak
treden sensoriele verschijnselen op – tintelingen of gevoelloosheid – die meestal in de vingers
van één hand beginnen en zich uitbreiden naar boven langs de arm tot het gezicht of de tong aan
dezelfde kant. Dit gaat vaak gepaard met visuele verschijnselen. Moeite met spreken of met het
vinden van de juiste woorden kan ook een onderdeel zijn van de aura.
3. De hoofdpijnfase (ictus) is voor de meeste mensen het hinderlijkst, en duurt enkele uren tot
twee of drie dagen. Migrainehoofdpijn is meestal hevig. Vaak is het een eenzijdige pijn, maar pijn
aan beide zijden is ook mogelijk. Hoewel het doorgaans gelokaliseerd is aan de voorkant of bij de
slaap, zijn andere plaatsen in het hoofd ook mogelijk. De pijn is meestal kloppend of bonzend, die
bij beweging kan verergeren. Dikwijls gaat het ook gepaard met misselijkheid en soms zelfs
braken (wat de hoofdpijn lijkt te verlichten). Overgevoeligheid voor licht en geluid zijn ook vaak
aanwezig.
P3BE140411
FACTSHEET
4. De herstelfase treedt in zodra de hoofdpijn afneemt. Deze periode wordt gekenmerkt door
moeheid, prikkelbaarheid en moeite met concentratie. Deze fase kan nog een hele dag duren.
Wat is de oorzaak van migraine?
Migraine is een toestand van neuronale overgevoeligheid in de hersenen, waarvan de oorzaken nog
niet volledig gekend zijn. Wel weten we dat er bepaalde uitlokkende factoren of triggers zijn. Het
bepalen van die triggers is vaak lastig en soms onmogelijk omdat de triggers niet voor iedereen
dezelfde zijn en kunnen verschillen van aanval tot aanval.
De verschillende ‘triggers’ die een aanval kunnen uitlokken zijn:







Voeding: sommige voedingsmiddelen en alcohol kunnen een aanval uitlokken, maar niet bij
iedereen. Vaker gaat het om te laat of te weinig eten of het overslaan van een maaltijd.
Slaap: veranderingen in je slaappatroon, zowel slaapgebrek als uitslapen.
Stress: een druk leven, werk, het opkroppen van problemen of andere stressfactoren.
Levensritme: onregelmatig eten, onregelmatig slapen, stress en vermoeidheid. Intensieve
inspanning, of reizen door verschillende tijdzones.
Omgeving: fel of flikkerend licht, sterke geuren, opvallende weersveranderingen,
temperatuurschommelingen, veranderingen in luchtdruk.
Hormonale schommelingen: hormonale factoren bij vrouwen zoals menstruatie, hormonale
anticonceptie en hormoonsubstitutietherapie (HST).
Bepaalde medicijnen.
De meeste triggers vertegenwoordigen een of andere vorm van stress en duiden erop dat mensen
met migraine niet goed reageren op veranderingen.
Het voorkomen van een migraineaanval



Vermijden van de uitlokkende factoren
Een dagboek bijhouden: hierin kan relevante informatie over hoofdpijn worden bijgehouden:
hoe vaak de hoofdpijn voorkomt, wanneer de hoofdpijn optreedt, hoe lang deze duurt en wat de
verschijnselen zijn. Deze informatie is nuttig bij de diagnosestelling, het vaststellen van
uitlokkende factoren en bij de beoordeling hoe goed de behandeling werkt.
Aanpassing levensstijl: regelmatig slaappatroon, regelmatig eetpatroon, regelmatige
werkgewoonten, stress-beheer, regelmatig bewegen.
Hoofdpijn kan worden onderverdeeld in primaire en secundaire hoofdpijn. Primaire hoofdpijn (90%)
komt meer voor dan secundaire hoofdpijn (10%) (zie figuur 1.).
De meest voorkomende types primaire hoofdpijn zijn spanningshoofdpijn, clusterhoofdpijn en
migraine (zie figuur 2.).
P3BE140411
FACTSHEET
SPANNINGSHOOFDPIJN
Spanningshoofdpijn is een veelvoorkomend type hoofdpijn waar bijna iedereen zo nu en dan last van
heeft. Ook bij kinderen kan deze pijn voorkomen.
Wat zijn de kenmerken van spanningshoofdpijn?





Klemmend of drukkend gevoel, voelt aan als een strakke band om het hoofd
Vaak doet de pijn zich voor aan beide zijden van het hoofd
De pijn straalt dikwijls van de nek uit naar boven of beneden
De pijn is gewoonlijk licht of matig
Sommigen houden niet van fel licht of hard geluid en hebben mogelijk weinig eetlust
Welke verschillende types spanningshoofdpijn zijn er?
Episodische spanningshoofdpijn wordt vaak ‘normale’ of ‘gewone’ hoofdpijn genoemd. Deze treedt
op in aanvallen (episoden) die een halfuur tot een aantal dagen kunnen aanhouden. De frequentie
ervan varieert sterk tussen mensen onderling en in tijd per individu.
Ongeveer drie op de 100 mensen hebben vaker dagen mét dan zonder spanningshoofdpijn. Dit wordt
chronische spanningshoofdpijn genoemd; dit type is één van de chronische hoofdpijnsyndromen. In
sommige gevallen is spanningshoofdpijn voortdurend aanwezig – fluctuerend in intensiteit, maar
zonder volledig te verdwijnen. Dit type hoofdpijn kan uitermate invaliderend zijn.
P3BE140411
FACTSHEET
Clusterhoofdpijn
Clusterhoofdpijn bestaat uit korte aanvallen van zeer hevige, eenzijdige hoofdpijn, doorgaans in,
rond of achter het oog. Gewoonlijk zonder waarschuwing, een of meerdere keren per dag, op
hetzelfde moment, overdag of ‘s nachts. Gelukkig komt clusterhoofdpijn niet vaak voor: maar 3 op
1000 mensen heeft er last van. Mannen lopen vijf keer meer risico dan vrouwen en de eerste aanval
komt gemiddeld voor tussen 20 en 40 jaar.
Wat zijn de kenmerken van clusterhoofdpijn?





Ondraaglijke pijn (brandend, stekend of borend)
Het oog wordt rood, gaat tranen en het ooglid kan gaan hangen. Het neusgat voelt
verstopt aan of er loopt vocht uit
De pijn verergert zeer snel en bereikt zijn maximale intensiteit binnen 5-10 minuten
De pijn kan onbehandeld 15 minuten – 3 uur aanhouden (gemiddeld tussen de 30 en 60
minuten)
Veroorzaakt onrust: niet stil blijven zitten, rondlopen, hevig naar voren en achteren
bewegen, naar buiten gaan
P3BE140411
FACTSHEET
FIGUUR 1. INDELING HOOFDPIJN IN PRIMAIRE EN SECUNDAIRE HOOFDPIJN
P3BE140411
FACTSHEET
FIGUUR 2. DE BELANGRIJKSTE TYPES PRIMAIRE HOOFDPIJN EN HUN
KENMERKEN
P3BE140411

Download Report